Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου
[email protected]
Στα 0,3% του ΑΕΠ (ή περίπου 550 εκατ. ευρώ σε απόλυτα νούμερα) είναι το ποσό που έχει προϋπολογίσει ότι θα αντλήσει φέτος η ελληνική κυβέρνηση από την επιβολή έκτακτου τέλους 90% στα «υπερέσοδα» των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας για την περίοδο Οκτωβρίου 2021-Ιουνίου 2022, σύμφωνα με το «ενεργειακό κεφάλαιο» της 14ης Έκθεσης Μεταμνημονιακής Εποπτείας για την Ελλάδα που δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Από τη σχετική αναφορά προκύπτει μια κατεύθυνση για την «τελική έκβαση» του πορίσματος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, την οποία εξουσιοδότησε η κυβέρνηση να προσδιορίσει το οριστικό ποσό των υπερεσόδων που θα φορολογηθούν. Το αρχικό πόρισμα της Αρχής που προσδιόρισε «υπερέσοδα» της τάξης των 600 εκατ. ευρώ περίπου –για την περίοδο Οκτωβρίου –Μαρτίου- προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων, με αποτέλεσμα η επίλυση της άσκησης να έχει εξελιχθεί σε γρίφο που έχει στο επίκεντρό του τον χειρισμό των «έμμεσων» εκπτώσεων που έχουν προσφέρει οι καθετοποιημένοι όμιλοι στην προμήθεια μέσω των σταθερών τιμολογίων και οι οποίες φέρονται να έχουν εξανεμίσει σε μεγάλο βαθμό τα υπερκέρδη από την παραγωγή…
Σε κάθε περίπτωση, η Κομισιόν παρατηρεί ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί συνολικά για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και την ελάφρυνση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων αντιστοιχούν σε 2,3% του ΑΕΠ, όμως η δημοσιονομική επιβάρυνση είναι σημαντικά μικρότερη (1,1% του ΑΕΠ), καθώς οι υπόλοιποι πόροι προήλθαν από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (έσοδα από δημοπρασίες ρύπων-υπερπλεονάσματα Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ).
Ειδική αναφορά γίνεται στη νέα δέσμη μέτρων που ανακοινώθηκαν στις αρχές του μήνα δια στόματος του πρωθυπουργού (επέκταση επιδοτήσεων, αναδρομική ανάκτηση του 60% της πρόσθετης επιβάρυνσης στους λογαριασμούς ρεύματος για την περίοδο Δεκεμβρίου-Μαΐου, παρέμβαση στην χονδρεμπορική τιμή ρεύματος) και τα οποία σύμφωνα με την Κομισιόν είναι ύψους 0,4% του ΑΕΠ έως το τέλος του έτους.
Στην έκθεση αναφέρεται ότι οι ελληνικές αρχές σκοπεύουν να καλύψουν το κόστος των μέτρων από το έκτακτο τέλος 90%, τα έσοδα του ΤΕΜ και τον προϋπολογισμό, με τη διευκρίνιση ότι σημαντικό μέρος του συμπληρωματικού προϋπολογισμού των 2 δισ. ευρώ θα αξιοποιηθεί για την κάλυψη των δαπανών που συνδέονται με την ενεργειακή κρίση.
Στις Βρυξέλλες για τον μηχανισμό
Αναφορικά με τον μηχανισμό παρέμβασης στη χονδρεμπορική τιμή, η έκθεση αναφέρεται ότι αποτελεί αντικείμενο αξιολόγησης από τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Επιτροπής, ώστε να διαπιστωθεί αν είναι συμβατός με τις κατευθυντήριες γραμμές των Βρυξελλών που περιγράφονται στο σχέδιο Repower EU και την σχετική ενωσιακή νομοθεσία. Καθώς τα χρονικά περιθώρια είναι εξαιρετικά στενά (με δεδομένο ότι ο μηχανισμός θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ την 1η Ιουλίου και προϋποθέτει νομοθετικές παρεμβάσεις), χθες ταξίδεψαν στις Βρυξέλλες ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας και η Γενική Γραμματέας Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου για κατ’ ιδίαν συζητήσεις με τους αξιωματούχους των Βρυξελλών, με στόχο να επιταχυνθεί η εγκριτική διαδικασία. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν γίνει ήδη δυο τηλεδιασκέψεις για το μηχανισμό και έχει σταλεί σειρά ερωτήσεων από τις Βρυξέλλες, μέσω των οποίων ζητούνται διευκρινίσεις για διάφορα σημεία του μηχανισμού, με την ελληνική πλευρά να ετοιμάζει τις απαντήσεις, «φωτίζοντας» όλες τις τεχνικές παραμέτρους και τεκμηριώνοντάς τη συμβατότητά του με τους κανόνες της ευρωπαϊκής χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού.
ΔΕΠΑ Υποδομών – Υπόγεια Αποθήκη Καβάλας
Την ίδια στιγμή, η Κομισιόν στέλνει «σήμα» για την άμεση ολοκλήρωση της μεταβίβασης της ΔΕΠΑ Υποδομών στην Italgas, αλλά και το ξεμπλοκάρισμα της διαδικασίας για την αξιοποίηση της Υπόγειας Αποθήκης Φυσικού Αερίου της Καβάλας, κάνοντας λόγο για δυο πολύ σημαντικές ιδιωτικοποιήσεις στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ, με τη ΡΑΕ να κρατά το «κλειδί» και στις δυο περιπτώσεις. Παράλληλα, η Επιτροπή φαίνεται να βάζει επίσημα «τίτλους τέλους» στον υπό εξέλιξη διαγωνισμό ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ Εμπορίας, που σκόνταψε στην δικαστική διαμάχη με την ELFE.
Αναφορικά με την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ Υποδομών, η Κομισιόν υπογραμμίζει ότι «Η Ιtalgas αναμένεται να συνεισφέρει στη βελτίωση και διεύρυνση του δικτύου διανομής φυσικού αερίου της χώρας», ασκώντας διακριτική πίεση για την ταχεία ολοκλήρωση της συναλλαγής. Σημειώνει ότι η πιστοποίηση από τη ΡΑΕ (που είναι η τελευταία εκκρεμότητα) αναμενόταν έως τα τέλη του μήνα και η μεταβίβαση του τιμήματος των 733 εκατ. ευρώ σε ΤΑΙΠΕΔ (476 εκατ. ευρώ) και ΕΛΠΕ έως τα μέσα Ιουνίου. Χρονοδιάγραμμα που έχει όμως τεθεί εν αμφιβόλω, καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις μεταξύ ΡΑΕ, ΤΑΙΠΕΔ και Italgas για τους όρους της πιστοποίησης. Για τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, η Κομισιόν εκτιμά ότι μπορεί να απαιτηθούν 2-3 χρόνια για να υπάρξει τελεσίδικη απόφαση στην διαμάχη με την ELFE (που έχει φτάσει στον Άρειο Πάγο), επομένως, «ο τρέχων διαγωνισμός (που είχε φτάσει στην φάση της υποβολής δεσμευτικών προσφορών) δεν μπορεί να προχωρήσει και το ΤΑΙΠΕΔ αναζητά άλλες λύσεις».
Τέλος, αισιόδοξες εμφανίζονται οι Βρυξέλλες και για την πορεία της ιδιωτικοποίησης της ΥΑΦΑ Καβάλας, αφού υποστηρίζουν ότι το πρώτο Σχέδιο Συμφωνίας Μίσθωσης θα παρουσιαστεί στα δυο ενδιαφερόμενα σχήματα (ΔΕΣΦΑ-ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Energean) έως το τέλος του μήνα, αφού πρώτα έχει δημοσιευθεί η απόφαση της ΡΑΕ για τον Κανονισμό Τιμολόγησης. Η υποβολή δεσμευτικών προσφορών αναμένεται έως το τέλος Ιουλίου και η ανάδειξη προτιμητέου επενδυτή έως το τέλος Οκτωβρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΡΑΕ προσανατολίζεται στην έκδοση του Κανονισμού Τιμολόγησης στη βάση του κειμένου που είχε θέσει προς δημόσια διαβούλευση τον Απρίλιο, χωρίς αυτό να «εγγυάται» την ταχεία ολοκλήρωση του διαγωνισμού. Και τούτο διότι τα δεδομένα έχουν αλλάξει άρδην από την έναρξη της διαδικασίας, με την ενεργειακή κρίση αλλά και το νέο τοπίο που δημιουργεί το Repower EU για τα έργα που προωθούν την ενεργειακή ανεξαρτησία της ΕΕ να παραπέμπουν πιθανόν σε επανεξέταση των όρων…
