Από την έντυπη έκδοση
Του Σταμάτη Ζησίμου
[email protected]
Μια ανάσα από τα 11 δισ. ευρώ έφτασε το 2021 το συνολικό ύψος των δημοσίων συμβάσεων στη χώρα, κάτι που αποτελεί ρεκόρ 12ετίας. Οι δαπάνες δημοσίων συμβάσεων το 2021 για την κατασκευή έργων και την αγορά προμηθειών και υπηρεσιών ανήλθαν στα υψηλότερα επίπεδα από το 2010.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ), το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2021 υπογράφηκαν ή εκτελέστηκαν 214.707 δημόσιες συμβάσεις, συνολικού προϋπολογισμού 10.979.597.891 ευρώ. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο ποσό δεν εκταμιεύθηκε στο σύνολό του από το δημόσιο ταμείο εντός του προηγούμενου έτους, διότι ένας σημαντικός αριθμός συμβάσεων υπάγεται στην κατηγορία των «συμφωνιών-πλαίσιο», οι οποίες υλοποιούνται συνήθως σε διάστημα δύο ή τριών ετών από την ημερομηνία υπογραφής τους. Δηλαδή, κατά κάποιο τρόπο είναι επαναλαμβανόμενες.
Από τις 214.707 συμβάσεις που υπογράφηκαν στη διάρκεια του 2021, οι 119.608 αφορούσαν την αγορά προμηθειών, οι 81.913 την αγορά υπηρεσιών, οι 7.608 συμβάσεις για έργα, 2.135 για μελέτες και 3.353 συμβάσεις για τεχνικές ή λοιπές συναφείς υπηρεσίες. Αντίστοιχα ως προς τα ποσά, στην πρώτη θέση βρίσκονται οι συμβάσεις έργων με 4.407.173.429 ευρώ, ακολουθούν οι υπηρεσίες με 3.574.315.620 ευρώ, οι προμήθειες με 2.854.935.631 ευρώ, οι μελέτες με 94.618.497 ευρώ και οι τεχνικές ή λοιπές συναφείς υπηρεσίες με 48.571.692 ευρώ.
Επισημαίνεται ότι στην κατηγορία των συμβάσεων για έργα, σχεδόν το 30% του συνολικού ποσού κατευθύνεται σε μόλις μία σύμβαση, αυτή της κατασκευής της γραμμής 4 του Μετρό «Άλσος Βεΐκου – Γουδή», το κόστος της οποίας ανέρχεται στο 1,33 δισ. ευρώ.
Πορεία ανά μήνα
Από τις 214.707 συνολικά συμβάσεις του προηγούμενου έτους, οι 27.339 υπογράφηκαν τον Δεκέμβριο, άλλες 20.677 τον Νοέμβριο και 20.088 τον Απρίλιο. Οι λιγότερες ανά μήνα υπογράφηκαν τον Ιανουάριο (11.217 συμβάσεις).
Σε ποσά, στην πρώτη θέση έρχεται ο Ιούνιος, όπου οι συμβάσεις λόγω της γραμμής 4 του Μετρό ξεπερνούν τα 2 δισ. ευρώ και ακολουθεί ο Σεπτέμβριος με συμβάσεις άνω του 1,5 δισ. ευρώ. Τα υψηλά ποσά του Σεπτεμβρίου αποδίδονται κατά κύριο στις συμβάσεις – συμφωνίες πλαίσιο του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου για τις υπηρεσίες σίτισης και τη διαχείριση των υποδομών για τους πρόσφυγες.
Η «ανοιχτή διαδικασία» επικράτησε ως μέθοδος σύναψης συμφωνιών
Την απόλυτη πλειοψηφία, σε ό,τι αφορά τις μεθόδους σύναψης των δημοσίων συμβάσεων το 2021, «κατέχει» μεταξύ του συνόλου των 214.707 υπογραφών η διαδικασία των «απευθείας αναθέσεων», που αριθμούν τις 139.779 συμβάσεις.
Ακολουθεί η μέθοδος της «ανοιχτής διαδικασίας» με 29.591 συμβάσεις, ο «συνοπτικός διαγωνισμός» με 19.077 συμβάσεις, η «διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη γνωστοποίηση» με 6.760 συμβάσεις, η «απευθείας ανάθεση (Covid-19)» με 6.109 συμβάσεις, η «ανταγωνιστική διαδικασία» με 4.205 συμβάσεις, ο «ανταγωνιστικός διάλογος» με 4.030 συμβάσεις, η «διαπραγμάτευση με προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού» με 1.904 συμβάσεις, η «κλειστή διαδικασία» με 1.329 συμβάσεις, η «διαδικασία άρθρου 128 ν. 4412/2016» με 1.324 συμβάσεις, η «διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση (Covid-19)» με 654 συμβάσεις και η «σύμπραξη καινοτομίας» με μόλις 35 συμβάσεις.
Η αριθμητική «υπεροχή» των τύπων συμβάσεων δεν εξασφαλίζει και την αντίστοιχη θέση ως προς την κατανομή των ποσών. Κατά συνέπεια, αν και δεύτερες σε συνολικό αριθμό, οι συμβάσεις με «ανοιχτή διαδικασία» καλύπτουν σχεδόν το μισό του συνολικού προϋπολογισμού μεταξύ των 12 τύπων συμβάσεων. Συγκεκριμένα, το ποσό που αναλογεί στις συμβάσεις με «ανοιχτή διαδικασία» ανέρχεται στα 5.297.965.062 ευρώ, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση.
Στη δεύτερη θέση, αν και με μόλις 1.329 αναθέσεις, βρίσκονται οι συμβάσεις με «κλειστή διαδικασία», το ύψος των οποίων ανέρχεται στα 2.642.752.192 ευρώ.
Στην τρίτη θέση βρίσκονται οι συμβάσεις με «απευθείας ανάθεση», στις οποίες αντιστοιχεί 1.433.837.152 ευρώ. Στις συμβάσεις με «διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη γνωστοποίηση» το συνολικό ποσό του προηγούμενου έτους ανήλθε στα 646.171.891 ευρώ, ενώ με τη διαδικασία του «συνοπτικού διαγωνισμού» υπογράφηκαν συμβάσεις ύψους 395.542.970 ευρώ.
Μικρότερα είναι τα ποσά για τις συμβάσεις με «ανταγωνιστική διαδικασία» (177.444.757 ευρώ), την «απευθείας ανάθεση (Covid-19)» (155.298.725) ευρώ, τη «διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση (Covid-19)» (101.570.930 ευρώ), τον «ανταγωνιστικό διάλογο» (53.690.476), η «διαπραγμάτευση με προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού» (46.360.407 ευρώ), η «διαδικασία άρθρου 128» (21.880.021 ευρώ) και η «σύμπραξη καινοτομίας» (7.083.308 ευρώ).
Οι κορυφαίες συμβάσεις
Τέλος, σε ό,τι αφορά τις μεγαλύτερες συμβάσεις για το 2021, αυτές ήταν οι παρακάτω:
*** Υπογραφή σύμβασης – εργολαβικό συμφωνητικό «Γραμμή 4 Τμήμα Α’, Άλσος Βεΐκου – Γουδή»: προϋπολογισμός 1.327.957.093 ευρώ.
*** Σύμβαση συμφωνίας-πλαίσιο για το έργο «Παροχή Υπηρεσιών παρασκευής, μεταφοράς και διανομής γευμάτων σε δομές φιλοξενίας πολιτών τρίτων χωρών ή ανιθαγενών που έχουν αιτηθεί διεθνή προστασία» του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου: προϋπολογισμός 411.836.900 ευρώ.
*** Συμφωνία-πλαίσιο για το έργο της Παροχής Υπηρεσιών Διαχείρισης Εγκαταστάσεων (Facilities Management) του τμήματος 4 (υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου): προϋπολογισμός 120.884.978 ευρώ.
*** Σύμβαση του έργου με τίτλο: «Αποκατάσταση των ζημιών στις υφιστάμενες οδικές καθώς και σε λοιπές υποδομές στην Περιφέρεια Θεσσαλίας που προκλήθηκαν από τον μεσογειακό κυκλώνα «Ιανός»: προϋπολογισμός 108.403.225 ευρώ.
*** Συμφωνία-πλαίσιο για το έργο της Παροχής Υπηρεσιών Διαχείρισης Εγκαταστάσεων (Facilities Management) του τμήματος 3 (υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου): προϋπολογισμός 98.380.000 ευρώ.
*** Σύναψη συμφωνίας-πλαίσιο (Σ-Π) 2ετούς διάρκειας, για την προμήθεια 193.500.000 λίτρων πετρελαίου κίνησης οχημάτων με κωδικό ΝΑΤΟ F-54 (υπουργείο Εθνικής Άμυνας: προϋπολογισμός 93.000.000 ευρώ).
*** Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας: προϋπολογισμός 83.744.813 ευρώ.
*** «Μελέτη – Προμήθεια και Εγκατάσταση Υπογείων και Υποβρυχίων καλωδίων XLPE 150 kV για την καλωδιακή Γ.Μ. 150 kV Νάξος – Θήρα στα πλαίσια της Δ’ Φάσης της Διασύνδεσης των Κυκλάδων με το Ηπειρωτικό Σύστημα»: προϋπολογισμός 79.498.967 ευρώ.
*** Συμφωνία-πλαίσιο για το έργο της Παροχής Υπηρεσιών Διαχείρισης Εγκαταστάσεων (Facilities Management) του τμήματος 2 (υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου): προϋπολογισμός 66.749.760 ευρώ.*** Συμφωνία-πλαίσιο για την Παροχή Υπηρεσιών Διαχείρισης Εγκαταστάσεων (Facilities Management) του τμήματος 6 (υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου): προϋπολογισμός 58.944.411 ευρώ.
