Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Τις προτάσεις της Κομισιόν για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες στην ευρωζώνη παρουσιάζουν σήμερα το πρωί ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις και ο Επίτροπος για την Οικονομία, Πάολο Τζεντιλόνι.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να παρατείνει και για το 2023 την αναστολή των δημοσιονομικών κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας. Οι κανόνες έχουν ανασταλεί από το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοϊού τον Μάρτιο του 2020. Το ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ συρρικνώθηκε κατά μέσο όρο κατά 6,4% το 2020. Σύμφωνα με όλους σχεδόν τους οικονομολόγους της εποχής, αυτό δικαιολογούσε την ενεργοποίηση της «γενικής ρήτρας» που επέτρεπε την έξοδο από το σύμφωνο σταθερότητας της ΕΕ.
Η Επιτροπή επικαλείται την αβέβαιη οικονομική κατάσταση λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία ως δικαιολογία για την παράταση της λεγόμενης «ρήτρας διαφυγής» από το Σύμφωνο. Το 2020, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν στη ζώνη του ευρώ συρρικνώθηκε κατά μέσο όρο κατά 6,4%. Σύμφωνα με όλους σχεδόν τους οικονομολόγους της εποχής, αυτό δικαιολογούσε την ενεργοποίηση της «γενικής ρήτρας» που επέτρεπε την έξοδο από το σύμφωνο σταθερότητας της ΕΕ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, για πρώτη φορά, η Επιτροπή περιλαμβάνει επίσης προτάσεις για την ενέργεια, με κύριο στόχο να πειστούν οι χώρες της ΕΕ να καταργήσουν σταδιακά τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Δεδομένου ότι ο πληθωρισμός είναι ήδη υψηλός και η οικονομία αναπτύσσεται, οι Βρυξέλλες θα ζητήσουν από τις χώρες να περιορίσουν πάντως τις δαπάνες τους, καθώς δεν χρειάζονται νέα κίνητρα.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ναυτεμπορικής», οι Επίτροποι θα προειδοποιήσουν ότι ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία ασκεί πίεση στις αλυσίδες εφοδιασμού και οδηγεί τον πληθωρισμό υψηλότερα — μια παραδοχή ότι η πληθωριστική πίεση δεν προέρχεται μόνο από βραχύβια σοκ, όπως ισχυρίστηκε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αλλά ότι θα μπορούσε αντ’ αυτού να παραμείνει ψηλά όσο μαίνεται ο πόλεμος.
Οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ που συνεδριάζουν σήμερα στις Βρυξέλλες θα πρέπει ακόμη να εγκρίνουν την πρόταση. Εάν υιοθετηθεί, αυτό θα σημάνει ότι Σύμφωνο Σταθερότητας της ΕΕ θα παραμείνει εκτός ισχύος για σχεδόν τέσσερα χρόνια, περισσότερο από ποτέ. Η συνεχιζόμενη ισχύς της «ρήτρας διαφυγής » σημαίνει ότι η Κομισιόν δεν θα υποχρεώνει μέχρι τα τέλη του 2023 τα κράτη μέλη να λογοδοτούν για υπερβολικά εθνικά ελλείμματα ή εθνικά χρέη.
Το Σύμφωνο Σταθερότητας ορίζει ότι ο λόγος χρέους ως προς το ΑΕΠ των κρατών μελών δεν μπορεί να υπερβαίνει το 60% και το έλλειμα το 3%. Τα περισσότερα κράτη υπερβαίνουν αυτά τα όρια, κυρίως επειδή χρειάστηκε να αυξήσουν το χρέος τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας για να στηρίξουν την οικονομία. Επιπλέον, ορισμένες χώρες – Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία, Ισπανία, Γαλλία, Βέλγιο και Κύπρος – έχουν δείκτη χρέους άνω του 100%.
