Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Ο επιτοκιακός πόλεμος δεν χαρίζει, προς το παρόν, ειρήνη στις επιχειρησιακές δραστηριότητες, μιας και -όπως φαίνεται- η περίοδος του φθηνού δανεισμού έχει σε σημαντικό βαθμό αποτελέσει παρελθόν. Τα δάνεια για τις επιχειρήσεις και ιδιαίτερα για τις μικρότερες γίνονται μια ακριβή υπόθεση. Όσο για τις μεγάλες, υπάρχουν δικλίδες ασφαλείας, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης, που μπορεί να περιορίζουν το κόστος του χρήματος.
Ο πληθωρισμός λειτουργεί σαν θύελλα στα επιτόκια και εκείνο που σώζει προς το παρόν την κατάσταση είναι η ρευστότητα των επιχειρήσεων. Μικρομεσαίες επιχειρήσεις ήδη δανείζονται σε επίπεδο 5%-6% εφόσον διαθέτουν διασφαλίσεις για τα δάνεια αυτά και περίπου δύο μονάδες υψηλότερα εάν δεν διαθέτουν. Για τις μεγάλες επιχειρήσεις τα επιτόκια παραμένουν κοντά στο 4%. Το επιτόκιο αναφοράς είναι το Euribor, ενώ οι δανειολήπτες επιβαρύνονται και με εισφορά ύψους 0,60%.
Το δεκαετές ομόλογο του Δημοσίου διαπραγματεύεται στην παρούσα φάση με 3,5%, αισθητά αυξημένο σε σχέση με τα επίπεδα κάτω της μονάδας που ήταν μέχρι πρότινος. Η εξέλιξη αυτή πιέζει ανοδικά και τα επιτόκια δανεισμού των τραπεζών, με αποτέλεσμα τα πιστωτικά ιδρύματα να μη συζητούν στην παρούσα φάση νέες εκδόσεις ομολόγων, αναμένοντας προσεχώς αποκλιμάκωση.
Επιτόκια καταθέσεων
Την ίδια στιγμή, τα επιτόκια καταθέσεων παραμένουν εξαιρετικά χαμηλά και κινούνται μεταξύ 0,15%-0,25%, ενώ οι τράπεζες σε πολλές περιπτώσεις διώχνουν υψηλές καταθέσεις γιατί τους στοιχίζουν ακριβά. Ακολουθούν δηλαδή μια φιλοσοφία πολύ διαφορετική από εκείνη που μέχρι πρότινος είχαμε συνηθίσει. Σε αρκετές περιπτώσεις προωθούν τις καταθέσεις σε μορφές επενδύσεων όπως αμοιβαία κεφάλαια, αντισταθμίζοντας το κόστος από τις προμήθειες. Αλλά και οι προμήθειες λόγω της ενίσχυσης των επιτοκίων είναι δύσκολο να ενισχυθούν όσο θα ήθελαν οι τράπεζες, γιατί συναντούν την αντίδραση των πελατών τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδος, μόνον το α’ τρίμηνο του έτους τα νέα δάνεια ήταν 475 εκατ. ευρώ για τις μεγάλες επιχειρήσεις και 493 εκατ. ευρώ για τις μικρές επιχειρήσεις.
Τον Δεκέμβριο τα αντίστοιχα ποσά ήταν 1.866 εκατ. ευρώ και 493 εκατ. ευρώ, στοιχείο που δείχνει μια μικρή ανακοπή σε ό,τι αφορά τα επιχειρηματικά δάνεια, η οποία ουσιαστικά καταγράφει και μια στάση αναμονής των επιχειρηματιών ως προς τις εξελίξεις.
Από την άλλη πλευρά, σταθερή παραμένει η ζήτηση για δανεισμό ιδιωτών, η οποία εν πολλοίς εξυπηρετείται κιόλας, αφού η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια παραμένει ισχυρή.
Σε ό,τι αφορά τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων, αυτά κινούνται αναλόγως του δανειολήπτη, του ύψους του δανείου, αλλά και του μεγέθους της τράπεζας από 2,20% έως και 3,5%. Η φυσιογνωμία των συγκεκριμένων δανείων έχει εν πολλοίς αλλάξει. Ο μέσος όρος τους βρίσκεται κάτω από τα 100.000 ευρώ και ένα σημαντικό τμήμα της αγοράς του ακινήτου χρηματοδοτείται από ίδια κεφάλαια.
«Κλειδί» οι τιμές ακινήτων
Οι τράπεζες θα προσαρμόσουν την πολιτική τους σε ό,τι αφορά τις εκροές δανείων με βάση την τάση που θα διαμορφωθεί στις τιμές των ακινήτων.
Ας σημειωθεί πως οι τράπεζες κινούνται πάντα υπό τον φόβο της δημιουργίας νέων κόκκινων δανείων κυρίως λόγω ακρίβειας, ένα ενδεχόμενο που θα επηρεάσει από τη μία τις διαδικασίες χορηγήσεων των τραπεζών και από την άλλη τις διαδικασίες εκκαθάρισης των ισολογισμών τους.
Οι τράπεζες θα δώσουν στη δημοσιότητα περισσότερες λεπτομέρειες γύρω από την πορεία των χορηγήσεών του κατά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων τους, που αρχίζει από αυτόν τον μήνα.