Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Σε ανάπτυξη άνω του 5% στο α’ τρίμηνο, σταδιακή αποκλιμάκωση πληθωρισμού από Μάιο ή Ιούνιο, αλλά και αυξημένη εισπραξιμότητα φόρων «ποντάρει» η κυβέρνηση για να βγουν οι φετινοί στόχοι.
Το «πακέτο» των 3,2 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε την προηγούμενη εβδομάδα η κυβέρνηση, με στόχο να συγκρατήσει το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το τέλος του χρόνου, φέρνει στα όριά του τον κρατικό προϋπολογισμό, ο οποίος για να κλείσει με πρωτογενές έλλειμμα 2% θα πρέπει η τιμή χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας να μην ξεπεράσει τα 240 ευρώ ανά μεγαβατώρα και το… πάρτι των ανατιμήσεων να κορυφωθεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες, ώστε να αρχίσει η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού από τον Ιούνιο και μετά και αφού προηγουμένως θα έχει καταγραφεί η υψηλότερη μηνιαία μεταβολή από τον Απρίλιο του 1994.
Ενεργειακές προσδοκίες
Πρακτικά, η κυβέρνηση εξαντλεί το «μαξιλάρι» που δημιουργήθηκε από την καλύτερη του αναμενομένου εκτέλεση του περσινού προϋπολογισμού, αλλά και από την κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού για φέτος, ποντάροντας στο ότι η συγκράτηση των τιμών ενέργειας θα συμβάλει στην επίτευξη πολλαπλών στόχων:
*** Να ανακοπεί το δευτερογενές κύμα ανατιμήσεων λόγω των υψηλών τιμών ενέργειας το οποίο είναι αυτό που τροφοδοτεί πλέον τον πληθωρισμό (κυρίως μέσω των ανατιμήσεων στα τρόφιμα), φέρνοντάς τον στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 28 ετών. Αύριο, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, η ΕΛΣΤΑΤ θα ανακοινώσει μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή άνω του 10% για τον Απρίλιο. Η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού θα αρχίσει να γίνεται αυτόματα σε έναν βαθμό από το καλοκαίρι και μετά, καθώς η σύγκριση των φετινών τιμών θα γίνεται με τις ολοένα και αυξανόμενες τιμές του περσινού καλοκαιριού. Ωστόσο, το ζητούμενο είναι να σταματήσει και η αναρρίχηση των τιμών σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα. Στην πράξη θα επιβεβαιωθεί αν το πακέτο των 3,2 δισ. ευρώ μπορεί να συγκρατήσει τον πληθωρισμό κατά μισή ποσοστιαία μονάδα, όπως υπολογίζει το οικονομικό επιτελείο.
*** Να συγκρατηθεί το διαθέσιμο εισόδημα και να αποφευχθεί η μείωση της κατανάλωσης. Από το τέλος Μαΐου δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για να πάρουν «ανάσα» εκατοντάδες χιλιάδες οικογενειακοί προϋπολογισμοί. Στο τέλος του μήνα θα καταβληθούν οι αυξημένοι μισθοί μετά την αναπροσαρμογή του κατώτατου κατά 7,5%, η δαπάνη της θέρμανσης είναι πλέον μηδενική, ενώ οι λογαριασμοί ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι μικρότεροι.
*** Να διασφαλιστεί ισχυρός ρυθμός πραγματικής ανάπτυξης μέσα στο 2022. Σε έναν μήνα αναμένεται να ανακοινωθεί η πορεία του ΑΕΠ για το πρώτο τρίμηνο και η κυβέρνηση ποντάρει στο ότι έχει καταγραφεί ρυθμός ανάπτυξης άνω του 5%. Σε μεγάλο βαθμό αυτό αποδίδεται και στο ότι στο πρώτο τρίμηνο του 2021 είχαμε ύφεση λόγω πανδημίας. Από εκεί και πέρα, το ζητούμενο είναι να υπάρξει ανάπτυξη (έστω και με χαμηλότερο ποσοστό σε σχέση με το α’ τρίμηνο) και στο β’ τρίμηνο.
Φορολογικός «πήχης»
Το οικονομικό επιτελείο ποντάρει στο ότι σημαντικό κομμάτι από τη δαπάνη που θα γίνει για τη συγκράτηση των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος θα καλυφθεί από την αύξηση των φορολογικών εσόδων. Για το σύνολο του 2022, εκτιμάται ότι τα αμιγώς φορολογικά έσοδα μπορούν να ξεπεράσουν τα 47 δισ. ευρώ, αρκεί να μην επηρεαστεί η εισπραξιμότητα των φόρων από το τεράστιο κύμα ακρίβειας.
Ο ΕΝΦΙΑ θα είναι ένα από τα σημαντικά crash test. Τα εκκαθαριστικά αναμένεται να αναρτηθούν μέχρι αύριο υπό την προϋπόθεση ότι θα ψηφιστεί η σχετική τροπολογία που απαιτείται λόγω της καθυστέρησης στην ανάρτηση των ειδοποιητηρίων πληρωμής του φόρου. Για να συγκρατηθεί το δημοσιονομικό κόστος της μείωσης του φετινού ΕΝΦΙΑ στα 350 εκατ. ευρώ, έχει προϋπολογιστεί ότι θα αυξηθεί η εισπραξιμότητα και λόγω της μείωσης της επιβάρυνσης για το 80% των νοικοκυριών αλλά και λόγω της αύξησης των δόσεων σε 10. Αυτό βέβαια πρέπει να αποδειχτεί στην πράξη. Όπως κρίσιμο είναι και το κατά πόσο θα αποδώσει μεγαλύτερα ποσά ο φετινός φόρος εισοδήματος. Τα δηλωθέντα εισοδήματα στις φετινές δηλώσεις αναμένεται να είναι σημαντικά υψηλότερα σε σχέση με το 2020, τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις. Δεδομένου λοιπόν ότι η φορολογική κλίμακα δεν έχει τιμαριθμοποιηθεί (μόνο για τα νομικά πρόσωπα υπάρχει σχετική προσαρμογή λόγω μείωσης του φορολογικού συντελεστή από το 24% στο 22%), το τελικό ποσό που θα βεβαιωθεί θα είναι σημαντικά αυξημένο σε σχέση με πέρυσι.
Πολύ σημαντική πηγή πρόσθετων φορολογικών εσόδων θα είναι φυσικά ο ΦΠΑ. Αρκεί να μην καταγραφεί μείωση της κατανάλωσης ή έξαρση της φοροδιαφυγής.
