Skip to main content

Συγχρονισμός κεντρικών τραπεζών

Από την έντυπη έκδοση

Σε μία συγχρονισμένη άρση των μέτρων στήριξης προχωρούν οι κορυφαίες κεντρικές τράπεζες του πλανήτη, στον πρώτο στα χρονικά γύρο μίας αποκαλούμενης «παγκόσμιας σύσφιγξης» των νομισματικών πολιτικών, που αναμένεται ωστόσο να εντείνει τις πιέσεις σε μία ήδη επιβραδυνόμενη παγκόσμια οικονομία και να περιορίσει τις πιστώσεις. Η Φέντεραλ Ριζέρβ και οι κεντρικές τράπεζες σε Ευρωζώνη, Βρετανία και Ιαπωνία διοχέτευσαν στο παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα μέτρα στήριξης ύψους 12 τρισ. δολαρίων στη διάρκεια της πανδημίας, αγοράζοντας στοιχεία ενεργητικού και σε ορισμένες περιπτώσεις χορηγώντας μακροπρόθεσμα δάνεια σε τράπεζες στο πλαίσιο μίας μαζικής πολιτικής ποσοτικής χαλάρωσης. Με τον πληθωρισμό να είναι πλέον κοινός φόβος, οι κεντρικές τράπεζες αλλάζουν πορεία. Αναλυτές της Morgan Stanley εκτιμούν ότι Fed, ΕΚΤ, Τράπεζα της Αγγλίας και κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας θα δουν τα χαρτοφυλάκιά τους να συρρικνώνονται κατά 2,2 τρισ. δολάρια το επόμενο 12μηνο, αρχής γενομένης από τον Μάιο. 

Η σημερινή κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική απ’ αυτή της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008-09, καθώς οι κύκλοι ανάκαμψης που ακολούθησαν δεν ήταν τόσο ισχυροί όσο σήμερα, ούτε και πυροδότησαν τόσο μεγάλο πληθωρισμό που να χρειαστεί μία συγχρονισμένη προσέγγιση για τη σύσφιγξη των νομισματικών πολιτικών. Η Κάρεν Ντάιναν του Ινστιτούτου Peterson προειδοποιεί ότι μπορεί να υπάρξουν αλλαγές στα επιτόκια ή αλλαγές στους ισολογισμούς που να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στις χρηματοοικονομικές συνθήκες απ’ αυτόν που αναμένουμε. Ένας κίνδυνος, σημειώνει, είναι εάν ο αντίκτυπος γίνει αισθητός στις πιο εξασθενημένες οικονομίες με υψηλά χρέη, καθώς θα μπορούσαν να προκληθούν αλλεπάλληλες κρίσεις χρέους που θα πυροδοτούσαν αναστάτωση στις αγορές. 

Ο στόχος της πιο αυστηρής νομισματικής πολιτικής, σύμφωνα με αναλυτές του Reuters, είναι η επιβράδυνση της ζήτησης, ειδικά για αγαθά ιδιαίτερα ευαίσθητα σε πιστώσεις, όπως κατοικίες και αυτοκίνητα, και η συγκράτηση των πιέσεων στις τιμές. Αυτό, ωστόσο, που θα πρέπει να προσέξουν οι διαμορφωτές πολιτικής είναι να μην κάνουν λάθος κινήσεις. Από το 2017 έως το 2019, η Fed συρρίκνωσε τον ισολογισμό της κατά 650 δισ. δολάρια, όμως αυτό οδήγησε σε αύξηση των βραχυπρόθεσμων επιτοκίων και σε έλλειψη ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα, με αποτέλεσμα να σπεύσει να την επαναφέρει γρήγορα. Οι διαμορφωτές νομισματικής πολιτικής διατείνονται ότι πήραν το μάθημά τους και ότι αυτή τη φορά η διαδικασία θα γίνει ομαλά.