Από την έντυπη έκδοση
Της Νικόλ Λειβαδάρη
[email protected]
Ουάσιγκτον και Ε.Ε. μπορεί να προχωρούν σε νέα, συντονισμένη κλιμάκωση κυρώσεων κατά της Μόσχας, το ρωσικό αέριο και πετρέλαιο όμως εξακολουθούν να ρέουν προς την Ευρώπη και την Ασία.
Οι ενεργειακές πωλήσεις της Ρωσίας αυξάνονται αντί να μειώνονται και το ρούβλι έχει καλύψει πια όλες τις πολεμικές του
απώλειες και έχει επιστρέψει στα επίπεδα προ της εισβολής στην Ουκρανία.
Πρακτικά, όλα αυτά σημαίνουν ότι τα έσοδα από τις ενεργειακές πωλήσεις συνεχίζουν να γεμίζουν τα ρωσικά ταμεία, δίνοντας τη δυνατότητα στον Βλαντιμίρ Πούτιν να χρηματοδοτεί την εισβολή στην Ουκρανία. Σύμφωνα με το Bloomberg, όλα τα ρωσικά πετρελαϊκά φορτία από τη Σαχαλίνη είναι sold out για τον επόμενο μήνα, η Κίνα υποδέχεται αυτές τις μέρες τις πρώτες παραδόσεις αργού και άνθρακα με πληρωμές σε γιουάν και όχι σε δολάρια, ενώ οι ροές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη έχουν αυξηθεί αντί να μειωθούν μετά τη ρωσική εισβολή. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι πως με την έναρξη του πολέμου οι τιμές εκτινάχθηκαν, γεγονός που έκανε πιο συμφέρον για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας να παραγγείλουν ρωσικό αέριο με νέα μακροπρόθεσμα συμβόλαια αντί να το πληρώσουν στην αγορά σποτ. Ως συνέπεια, οι πωλήσεις της Gazprom στις βασικές εξαγωγικές της αγορές ήταν τον Μάρτιο αυξημένες κατά 17% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.
Το διά ταύτα, με βάση τα στοιχεία του Business Insider, είναι πως η Ε.Ε. έχει πληρώσει στη Ρωσία 38 δισ. ευρώ για ενεργειακές αγορές από την ημέρα που ξεκίνησε ο πόλεμος, ενώ κατά το Bloomberg Economics στο σύνολο του 2022 οι ενεργειακές εξαγωγές θα αποφέρουν στη Ρωσία συνολικά έσοδα 320 δισ. δολαρίων – ήτοι αυξημένα πάνω από το ένα τρίτο σε σχέση με πέρσι.
Προδιαγεγραμμένο
Η αυξημένη ροή ενεργειακών δολαρίων και ευρώ στα ρωσικά ταμεία μοιάζει με ειρωνική αντίφαση όσο σφίγγει ο κλοιός των δυτικών κυρώσεων, σύμφωνα όμως με τους «Financial Times» δεν είναι παρά η προδιαγεγραμμένη συνέπεια του ευρωπαϊκού
ενεργειακού αδιεξόδου. Η Ε.Ε. παίρνει το 30% των προμηθειών της σε πετρέλαιο και το 40% σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία,
πληρώνοντας καθημερινά στη Μόσχα περίπου 850 εκατ. δολάρια. Η ενεργειακή απεξάρτησή της είναι εξαιρετικά δύσκολη, καθώς η Gazprom είναι ένα από τα μεγαλύτερα ολιγοπώλια παγκοσμίως.
Παράγει ετησίως, με βάση τα περσινά στοιχεία, 540 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου – παράγει δηλαδή μεγαλύτερη ποσότητα απ’ όση παράγουν μαζί η BP, η Shell, η Chevron, η Exxon Mobil και η Saudi Aramco. Η αντικατάσταση αυτών των ποσοτήτων, όπως λέει στους FT ο αναλυτής της Wood Mackenzie Ζιλ Φάρερ, είναι «απλά αδύνατη», διότι ήδη οι περισσότερες πηγές παραγωγής αερίου σε όλον τον πλανήτη δουλεύουν στο μάξιμουμ των δυνατοτήτων τους. Άρα, όπως λέει ο Φάρερ, για την Ευρώπη «δεν υπάρχει εναλλακτική εκεί έξω».
Σύμφωνα επίσης με τις εκτιμήσεις της Bernstein Research, προκειμένου να αντικαταστήσει όλο το ρωσικό φυσικό αέριο η Ευρώπη χρειάζεται 112 εκατομμύρια τόνους LNG ετησίως. Η συνολική εξαγωγική ικανότητα LNG των ΗΠΑ όμως είναι σήμερα 71 εκατομμύρια τόνοι και δεν αναμένεται να φτάσει στα 200 εκατομμύρια πριν από το 2030.