Ως μια «οικονομική επανάληψη του 1914» χρονιά την οποία πολλοί οικονομολόγοι θεωρούν ότι έλαβε τέλος το πρώτο κύμα της παγκοσμιοποίησης, θα μπορούσαν να ερμηνευτούν όσα συμβαίνουν σήμερα, όπως εκτιμά ο νομπελίστας Αμερικανός οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν
«Υπάρχουν καλοί λόγοι να ανησυχούμε» λέει σε άρθρο του στους New York Times ανατρέχοντας στο βιβλίο «Οι Οικονομικές Συνέπειες της Ειρήνης» που είχε κυκλοφορήσει ο Τζον Μέιναρντ Κέινς το 1919.
Τις παραμονές του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, έγραφε ο Κέινς, ένας κάτοικος του Λονδίνου μπορούσε εύκολα να παραγγείλει «προϊόντα από ολόκληρη τη γη, στις ποσότητες που επιθυμεί, και εύλογα να περιμένει την έγκαιρη παράδοσή τους στο κατώφλι του». Μερικά χρόνια αργότερα, ωστόσο, η κατάσταση δεν ήταν πια η ίδια.
«Για να πάρουμε ένα σχετικό παράδειγμα, το 1913, λέει ο Κρούγκμαν η ρωσική αυτοκρατορία ήταν ένας τεράστιος εξαγωγέας σιταριού.Θα περνούσαν τρεις γενιές προτού αναλάβουν ξανα αυτόν τον ρόλο ορισμένες από τις πρώην δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης.
Το δεύτερο κύμα παγκοσμιοποίησης επανεκίνησε τελικά το 1990 περίπου.
«Μάλλον ναι»
«Πρόκειται λοιπόν να δούμε μια δεύτερη αποπαγκοσμιοποίηση;», διερωτάται, ο Αμερικανός νομπελίστας
«Η απάντηση είναι «μάλλον ναι», καθώς το παγκόσμιο εμπόριο δέχεται επίθεση.
«Ο αποτυχημένος κατακτητικός πόλεμος του Βλαντιμίρ Πούτιν βάζει, τέλος στις εξαγωγές σιταριού από την Ουκρανία και μείωσε μεγάλο μέρος των πωλήσεων της Ρωσίας. Παράλληλα η Ευρωπαϊκή Ένωση κάνει βήματα απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο.
Μεγάλες είναι οι συνέπειες και στην ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία.
Για την κατασκευή των αυτοκινήτων χρειάζονται συγκεκριμένες καλωδιώσεις που κατασκευάζονται στην Ουκρανία
(Σε περίπτωση που αναρωτιέστε, οι περισσότερες ιμάντες καλωδίων ΗΠΑ κατασκευάζονται στο Μεξικό ) θυμίζει με την ευκαιρία ο Κρύγκμαν.
«Ωστόσο, η απόφαση της Ρωσίας να μετατραπεί σε διεθνή παρία δεν θα ήταν από μόνη της αρκετή ώστε να μειώσει δραστικά το παγκόσμιο εμπόριο», συνεχίζει ο Κρούγκμαν, ο οποίος βλέπει τάσεις αποπαγκοσμιοποίησης και σε ένα άλλο μέτωπο: εκείνο της Κίνας.
«Ο τρόπος με τον οποίο η Κίνα αντιμετωπίζει την πανδημία του κορωνοϊού εξελίσσεται πια σε πηγή αυξανόμενης οικονομικής αναταραχής, Καθώς τα εμβόλιά της, όπως ισχυρίζεται ο οικονομολόγος, δεν έχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, τα δρακόντεια lockdown προκαλούν παγκόσμιες ελλειψεις σε προϊόντα που παράγονται στην χώρα
Τα αυταρχικά καθεστώτα, αναξιόπιστοι εταίροι
«Αυτό που μας δίδαξε ο Πούτιν είναι ότι οι χώρες που διοικούνται από ισχυρούς άνδρες οι οποίοι περιβάλλονται από αυλοκόλακες (yes-men) δεν είναι αξιόπιστοι επιχειρηματικοί εταίροι», σημειώνει. «Μια κινεζική αντιπαράθεση με τη Δύση, οικονομική ή στρατιωτική, θα ήταν παράλογη – αλλά το ίδιο παράλογη ήταν και η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία».
«Θα είναι κακό;»
Εάν πρόκειται να δούμε μια μερική υποχώρηση από την παγκοσμιοποίηση, θα είναι αυτό κακό; αναρωτιέται ο νομπελίστας,
«Εάν είστε επιχειρηματίας, ίσως πρέπει να σκεφτείτε πόσο έξυπνο είναι να συνεχίσετε να αγοράζετε από αυταρχικά καθεστώτα. Η επαναφορά της παραγωγής σε έθνη που πιστεύουν στο κράτος δικαίου μπορεί να αυξήσει το κόστος σας κατά ένα ποσοστό, αλλά η τιμή μπορεί να αξίζει τον κόπο για τη σταθερότητα που θα φέρει.
«Οι πλούσιες, προηγμένες οικονομίες θα καταλήξουν ελαφρώς πιο φτωχές» λέει .«Η Βρετανία ωστόσο συνέχισε να αναπτύσσεται παρά την πτώση του παγκόσμιου εμπορίου μετά το 1913.
«Αλλά ανησυχώ για τον αντίκτυπο σε έθνη που έχουν σημειώσει πρόοδο τις τελευταίες δεκαετίες, και θα ήταν απελπιστικά φτωχά χωρίς πρόσβαση στις παγκόσμιες αγορές — έθνη όπως το Μπαγκλαντές , που εξαρτάται καθοριστικά από τις εξαγωγές ενδυμάτων του
«Δυστυχώς, μαθαίνουμε ξανά τα μαθήματα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου: Τα οφέλη της παγκοσμιοποίησης κινδυνεύουν πάντα από την απειλή του πολέμου και τις ιδιοτροπίες των δικτατόρων. Για να κάνουμε τον κόσμο διαρκώς πλουσιότερο, πρέπει να τον κάνουμε ασφαλέστερο», καταλήγει ο Κρούγκμαν.
naftemporiki.gr
