Από την έντυπη έκδοση
Συνέντευξη στον Πλάτωνα Τσούλο
[email protected]
Την άρση των φορολογικών διαφορών που υπάρχουν σήμερα μεταξύ Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) και ασφαλιστικών επιχειρήσεων ζητεί με συνέντευξή του στη «Ν» ο πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος (ΕΑΕΕ), Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, ώστε, όπως εξηγεί, να ισχύσουν ίσοι όροι ανταγωνισμού μεταξύ Ταμείων και ιδιωτικής ασφάλισης, ενώ ζητεί και την ενίσχυση του συνταξιοδοτικού εισοδήματος μέσω της προαιρετικής συνταξιοδοτικής αποταμίευσης.
Ο ίδιος προτείνει επίσης τη δημιουργία ενός εθνικού συστήματος καθολικής ασφάλισης των κατοικιών με την εμπλοκή της ασφαλιστικής αγοράς, ώστε να διασφαλίζεται η ομαλή αποζημίωση όσων πλήττονται από ακραία φυσικά φαινόμενα, και σε ό,τι αφορά τα φορολογικά κίνητρα σημειώνει ότι θα βοηθήσουν την ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς, στην πραγματικότητα, όμως, θα διευκολύνουν τους πολίτες να αποκτήσουν πρόσβαση στην ασφάλιση.
Θεωρείτε ότι το 2022 θα μπορούσε να αποτελέσει έτος χορήγησης νέων φορολογικών ή άλλων κινήτρων με στόχο την ταχύτερη ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς;
«Με δεδομένο ότι η κλιματική αλλαγή και οι συνέπειές της είναι εδώ, πιστεύω ότι το 2022 πρέπει να είναι το έτος κατά το οποίο η κυβέρνηση θα υλοποιήσει τη δεδηλωμένη απόφασή της να δοθούν φορολογικά κίνητρα για την ασφάλιση κατοικιών. Υπενθυμίζω ότι για τον κλάδο Περιουσίας και συγκεκριμένα για την ασφάλιση κατοικιών έναντι φυσικών καταστροφών έχουμε τη δημόσια υπόσχεση της κυβέρνησης, που έχει δοθεί χωρίς να έχει ακόμα υλοποιηθεί. Αντιλαμβανόμαστε ότι η πανδημία Covid-19 ανέτρεψε τον σχεδιασμό της κυβέρνησης και καθυστέρησε αποφάσεις, όμως μην ξεχνάμε ότι μέσα στον χρόνο που μεσολάβησε έχουμε βιώσει ως χώρα αρκετά φαινόμενα που έφεραν καταστροφές: πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές, σεισμούς και την πρόσφατη χιονόπτωση για δεύτερη συνεχή χρονιά στην Αθήνα. Παρά την αύξηση της συχνότητας και της σφοδρότητας των φυσικών καταστροφών, τα σπίτια των πολιτών παραμένουν στην πλειοψηφία τους ανασφάλιστα, με αποτέλεσμα το Κράτος να παρεμβαίνει με επιδόματα και άλλες πρόνοιες για να βοηθήσει τους ζημιωθέντες. Και βέβαια αυτό γίνεται συνήθως με τα χρήματα των φορολογούμενων πολιτών. Λέμε πως τα φορολογικά κίνητρα θα βοηθήσουν την ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς, στην πραγματικότητα, όμως, ωφελούν τους πολίτες, καθώς διευκολύνουν την πρόσβασή τους στην ασφάλιση».
Τι αναμένετε από την κυβέρνηση στο πλαίσιο της προωθούμενης αναθεώρησης του θεσμικού πλαισίου περί οργάνωσης, λειτουργίας και ελέγχου των Επαγγελματικών Ταμείων;
«Στο πλαίσιο μιας επικείμενης νομοθετικής παρέμβασης στην Επαγγελματική Ασφάλιση, ως Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος θα επιδιώξουμε την άρση των φορολογικών διαφορών που υπάρχουν σήμερα μεταξύ Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) και ασφαλιστικών επιχειρήσεων. Οι διαφορές που ισχύουν κατά κύριο λόγο στις εφάπαξ παροχές των εν λόγω προγραμμάτων λειτουργούν εις βάρος του ανταγωνισμού και άρα εις βάρος των ασφαλισμένων σε ασφαλιστικές επιχειρήσεις. Επιπλέον, επιδιώκουμε τη ρητή αναγνώριση των ασφαλιστικών επιχειρήσεων εντός της νομοθεσίας για την επαγγελματική ασφάλιση ώστε οι ασφαλισμένοι σε ομαδικά προγράμματα ασφαλιστικών επιχειρήσεων να αντιμετωπίζονται ισότιμα με τους ασφαλισμένους των ΤΕΑ παρόχων επαγγελματικής σύνταξης. Πρόκειται για θέματα που έχουμε αναδείξει κατά το προηγούμενο διάστημα συστηματικά προς τα αρμόδια υπουργεία και ευελπιστούμε ότι πλέον είναι ώριμες οι συνθήκες για να ευοδωθούν, ιδίως όσον αφορά το φορολογικό ζήτημα».
Τι εκτιμάτε ότι θα σημάνει για την ασφαλιστική αγορά η ολοκλήρωση όλων των θεσμικών παρεμβάσεων στο συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας; Ο κλάδος θα κληθεί να αναπροσαρμόσει τη στρατηγική του;
«Αναφέρεστε θεωρώ στις παρεμβάσεις στην επικουρική ασφάλιση με την εισαγωγή του κεφαλαιοποιητικού συστήματος».
Ακριβώς…
«Σίγουρα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση και θα ωφελήσουν την οικονομία, καθώς μέσω του κεφαλαιοποιητικού συστήματος θα ευνοηθεί η συγκέντρωση επενδύσεων. Αποτελεί μία αλλαγή που αφορά την Κοινωνική Ασφάλιση, δηλαδή τον 1ο πυλώνα, η οποία, όμως, δεν λύνει το πρόβλημα στο συνταξιοδοτικό σύστημα».
Ποιο είναι το βασικό ζητούμενο;
«Είναι η ενίσχυση του συνταξιοδοτικού εισοδήματος μέσω της προαιρετικής συνταξιοδοτικής αποταμίευσης. Και εξηγώ: Το πρόβλημα στο συνταξιοδοτικό σύστημα ξεκινά από τις δημογραφικές εξελίξεις. Η γήρανση του πληθυσμού είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα, που επηρεάζει όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης και ένα φαινόμενο που αναμένεται να ενταθεί τα επόμενα χρόνια. Ζούμε περισσότερο και άρα χρειάζεται μεγαλύτερη συνταξιοδοτική αποταμίευση. Η ασφαλιστική αγορά υποστηρίζει τον επανασχεδιασμό και τη ριζική αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού συστήματος, ώστε να μην περιορίζεται μόνο στην Κοινωνική Ασφάλιση. Και προκειμένου οι πολίτες να ενθαρρυνθούν για την αύξηση της προαιρετικής συνταξιοδοτικής αποταμίευσης χρειάζεται η Πολιτεία να θεσπίσει κίνητρα».
Η φετινή χρονιά ξεκίνησε από νωρίς με εκτεταμένες ζημιές λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων, κρίνοντας από τις συνέπειες της κακοκαιρίας «Διομήδης» και της χιονόπτωσης «Ελπίδα». Για πόσο καιρό ακόμη πιστεύετε ότι Δημόσιο και ασφαλιστική αγορά θα αποζημιώνουν τους πολίτες εκ του παραλλήλου, δίχως τη λογική της οργανωμένης συμπληρωματικότητας;
«Πράγματι, όπως προανέφερα, οι φυσικές καταστροφές είναι πλέον πιο έντονες, αλλά και πιο συχνές. Αναφέρομαι τόσο σε αυτές που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, όπως οι πυρκαγιές και οι πλημμύρες, όσο και στους σεισμούς, καθώς, όπως όλοι γνωρίζουμε, η Ελλάδα είναι μια ιδιαίτερα σεισμογενής χώρα. Το 2021 η ΕΑΕΕ έχει καταγράψει συνολικά 6 καταστροφικά γεγονότα, με την εκτίμηση των αποζημιώσεων για τα περιστατικά αυτά να ξεπερνά τα 58 εκατ. ευρώ. Και να λάβετε υπόψη ότι εκτιμάται πως μόνο ένα 15% των κατοικιών στη χώρα είναι ασφαλισμένο.
Το κράτος καλείται έπειτα από μια φυσική καταστροφή να αποκαταστήσει τις ζημιές στις κατοικίες των πολιτών, αλλά η στήριξη που προσφέρει συνήθως έρχεται αργά και δεν επαρκεί. Και βέβαια αυτοί που επιβαρύνονται τελικά είναι οι φορολογούμενοι πολίτες. H λύση που έχουν ακολουθήσει πολλές ανεπτυγμένες χώρες, οι οποίες έχουν αντιληφθεί ότι μια ενδεχόμενη μεγάλη φυσική καταστροφή δεν θα μπορέσει να την καλύψει ούτε το Κράτος ούτε οι πολίτες από μόνοι τους, είναι η θέσπιση ενός συστήματος καθολικής κάλυψης κατοικιών έναντι των φυσικών καταστροφών, το οποίο θα βασίζεται σε συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Μιλάμε για τη δημιουργία ενός εθνικού συστήματος καθολικής ασφάλισης των κατοικιών με την εμπλοκή της ασφαλιστικής αγοράς. Έχουμε κάνει σχετική μελέτη ξεκινώντας από την κάλυψη του σεισμού και επεκτεινόμαστε στην πλημμύρα».
Τι αποκομίσατε από την πρόσφατη συνάντησή σας με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το θέμα αυτό;
«Με τον υπουργό είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε το θέμα της ασφάλισης κτηρίων έναντι φυσικών καταστροφών, αλλά και να εκφράσουμε τις απόψεις μας για το σχέδιο του Κλιματικού Νόμου και συγκεκριμένα για το Άρθρο 19 (Ασφάλιση Κινδύνου από την Κλιματική Αλλαγή), το οποίο αναφέρεται στην υποχρέωση ασφάλισης των νέων κτηρίων που βρίσκονται σε ζώνες υψηλής τρωτότητας, προκειμένου να ηλεκτροδοτηθούν. Πρόκειται για σχέδιο νόμου που κινείται προς την κατεύθυνση στην οποία αναφέρεστε, ωστόσο αρκετές επιλογές προβληματίζουν την αγορά, καθώς δεν συνάδουν με την ασφαλιστική τεχνική και εντοπίζουν την υποχρεωτικότητα σε εξαιρετικά στενά πλαίσια. Οι προβληματισμοί αυτοί έχουν τεθεί αναλυτικά υπόψη του αρμόδιου υπουργείου».
Ποια ήταν η συνδρομή της ασφαλιστικής αγοράς στη γενικότερη προσπάθεια αντιμετώπισης των συνεπειών της πανδημίας;
«Ο κλάδος της ιδιωτικής ασφάλισης ήταν και συνεχίζει να είναι παρών σε αυτή την κρίσιμη περίοδο που διανύει η χώρα μας. Οι επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19 εντοπίζονται σε δύο κυρίως επίπεδα. Το πρώτο και αυτονόητο είναι το υγειονομικό. Σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης όπως συνέβη στην πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών, με επιλογή της Πολιτείας η όλη διαχείριση έγινε από το δημόσιο σύστημα.
Σχετικά με τους ασφαλισμένους μας που διαθέτουν ασφαλιστήρια συμβόλαια Ζωής & Υγείας, ξεκαθαρίσαμε ήδη από τις πρώτες ημέρες ότι η πλειονότητα των συμβολαίων αυτών καλύπτει τους ασφαλισμένους για τον κίνδυνο του ιού Covid-19. Ούτως ή άλλως τα περισσότερα συμβόλαια Ζωής & Υγείας δεν εξαιρούσαν την κάλυψη του κινδύνου της πανδημίας, ενώ σε αρκετά από τα συμβόλαια που την προέβλεπαν, στην κρίσιμη αυτή περίοδο, η εξαίρεση της πανδημίας έχει αρθεί ή ανασταλεί. Το δεύτερο επίπεδο είναι η διαχείριση των οικονομικών επιπτώσεων που ήρθαν ως αποτέλεσμα της πανδημίας και των συνακόλουθων περιοριστικών μέτρων. Εδώ ο ρόλος της ασφαλιστικής αγοράς σχετίζεται κυρίως με την ασφάλιση των επιχειρήσεων για διακοπή εργασιών και απώλεια κερδών. Στην Ελλάδα, όμως, η σχετική ασφάλιση δεν είναι διαδεδομένη, παρότι αποτελεί πολύ χρήσιμο εργαλείο διασφάλισης της ομαλής λειτουργίας μιας επιχείρησης έπειτα από καταστροφικό κίνδυνο. Επιπλέον, σημαντική ήταν η συνεισφορά μας σε επίπεδο κοινωνικής ευθύνης όπου τόσο κεντρικά ο θεσμικός φορέας εκπροσώπησης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων όσο και μεμονωμένα πολλές ασφαλιστικές εταιρείες στήριξαν το Εθνικό Σύστημα Υγείας με δωρεές».
Σε εύλογο χρόνο κοινωνία και οικονομία θα εξέλθουν της πανδημίας. Ποιες αλλαγές θα έχουν επέλθει στην κουλτούρα λειτουργίας του κλάδου, έπειτα από δύο και πλέον έτη Covid-19;
«Θεωρώ ότι δύο ήταν τα βασικά μαθήματα που πήραμε από την εμπειρία της πανδημίας Covid-19. Πρώτον, ότι τα πάντα μπορεί να αλλάξουν σε μία στιγμή και ο κίνδυνος είναι μέσα στη ζωή μας. Ο ρόλος της ασφάλισης ως εργαλείου για τη διαχείριση του κινδύνου αναδεικνύεται άρα εξαιρετικά σημαντικός. Δεύτερον, ότι η τεχνολογία αποτελεί βασικό εργαλείο για τη λειτουργία μας, τη συνεχή βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό της δραστηριότητας. Σε αυτό το πλαίσιο ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ασφαλιστικών επιχειρήσεων που είχε ήδη ξεκινήσει την προ Covid-19 εποχή επιταχύνθηκε σημαντικά. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί κλειδί, ίσως και μονόδρομο για την ανάπτυξη των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και ένα μέσο για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της αποδοτικότητας. Επιπλέον, με την πανδημία εισήλθε στις ζωές μας έντονα η τηλεργασία, ένα καθεστώς εργασίας που ήρθε για να μείνει, καθώς όταν εφαρμόζεται σωστά ευνοεί την ισορροπία επαγγελματικής – προσωπικής ζωής».