Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Αγγελόπουλου
[email protected]
Απόφαση για τις τριετίες στον ιδιωτικό τομέα και σε σχέση με τον κατώτατο μισθό έλαβε το Συμβούλιο της Επικρατείας, που αφήνει ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο διεκδίκησης αυξήσεων για εργαζόμενους πριν από το 2012.
Με αφορμή την εκδίκαση της προσφυγής του ΣΕΒ, που ζητούσε να ακυρωθεί η σχετική ερμηνευτική εγκύκλιος του 2019, που είχε εκδοθεί από την τότε υπουργό Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου, το Ανώτατο Δικαστήριο χαρακτήρισε ως «απαράδεκτη» τη σχετική προσφυγή.
Άρα η εγκύκλιος ισχύει, συνεπώς οι τριετίες διασώζονται και δεν καταργούνται. Από την άλλη πλευρά, όμως, το ΣτΕ ουσιαστικά υπογραμμίζει ότι για να κριθούν οριστικά οι τριετίες, μία εγκύκλιος δεν είναι αρκετή και χρειάζεται νομοθετική παρέμβαση. Άρα η ευθύνη βρίσκεται στην τωρινή ηγεσία του υπουργείου Εργασίας ώστε να νομοθετήσει σχετικά και να αποφασίσει για τις τριετίες στον ιδιωτικό τομέα.
Έγκριτοι εργατολόγοι, ωστόσο, υπογραμμίζουν ότι με την απόφαση του ΣτΕ «ανοίγει ο δρόμος» για συνδικάτα εργαζομένων, αλλά και μεμονωμένα, ώστε να διεκδικηθούν οι τριετίες που δεν έχουν δοθεί από το 2019 έως και σήμερα, όπου έχει συμβεί κάτι τέτοιο.
Η διάκριση που γίνεται είναι στους εργαζόμενους πριν από το 2012 και μετά απ’ αυτό το έτος. Υπενθυμίζεται ότι οι εργαζόμενοι προ του 2012, με βάση την ίδια εγκύκλιο, που δεν ακυρώθηκε από το ΣτΕ, θα πρέπει να λάβουν τις νόμιμες αυξήσεις στις τριετίες τους (10% ανά τριετία). Αντίθετα, για τους εργαζόμενους μετά το 2012, παραμένουν «παγωμένες» οι τριετίες, μέχρι το ποσοστό της ανεργίας να υποχωρήσει σε μονοψήφια ποσοστά, δηλαδή κάτω από το 10%, όπως είναι και η μνημονιακή δέσμευση.
Η σημασία της απόφασης
Σύμφωνα με τον εργατολόγο Γιάννη Καρούζο, από την απόφαση του ΣτΕ προκύπτουν τα εξής: «Το Δικαστήριο έκρινε ότι η εγκύκλιος Αχτσιόγλου δεν θεσπίζει νομική υποχρέωση για αναγνώριση των τριετιών, καθώς δεν αποτελεί νόμο που εισάγει τέτοια ρύθμιση. Είχα υποστηρίξει από την αρχή την άποψη ότι απαιτείται η θέσπιση διάταξης νόμου που να ρυθμίζει ρητά το θέμα. Παρ’ όλ’ αυτά, δεν τίθεται κανένα πεδίο αμφισβήτησης του συνυπολογισμού των τριετιών στον κατώτατο μισθό, παρά τη σχετική ασάφεια του νόμου του 2013. Ωστόσο, το υπουργείο πλέον οφείλει να αποσαφηνίσει».
Πρέπει, πάντως, να τονιστεί ότι ο νυν υπουργός Εργασίας, Κωστής Χατζηδάκης, σε αναφορές του για τον κατώτατο μισθό, έχει περιγράψει αναλυτικά την ύπαρξη των τριετιών, ενώ έχει δώσει μέχρι και παραδείγματα για τον υπολογισμό τους.
Μάλιστα, έχει τονιστεί αρμοδίως ότι «η κυβέρνηση έχει κάνει παρέμβαση στο ΣτΕ υπέρ των τριετιών». Άρα δεν τίθεται θέμα κατάργησής τους.
Οι τριετίες από την 1.1.2022
Από 0 έως 3 έτη, 663 ευρώ (μικτά), 569,38 ευρώ (καθαρά), από 3 έως 6 έτη 729,30 ευρώ (μικτά), 625,45 ευρώ (καθαρά), από 6 έως 9 έτη 795,60 ευρώ (μικτά), 677,27 ευρώ (καθαρά) και πάνω από 9 έτη 861,90 (μικτά), 725,71 ευρώ (καθαρά).
Το ιστορικό
Ο μνημονιακός νόμος του 2013 (ν. 4172), στο άρθρο 103, δημιούργησε την ασάφεια σε σχέση με τις τριετίες. Εκεί γίνεται αναφορά ότι ο κατώτατος μισθός θα υφίσταται «ως μοναδιαία αξία», άρα ετέθη το ερώτημα γιατί να υπάρχουν τριετίες που να προστίθενται στο ποσό όπου θα ορίζονται οι κατώτατες αποδοχές στον ιδιωτικό τομέα. Έτσι και αλλιώς, με το αμέσως προηγούμενο νομοθέτημα (ν. 4093/2012) είχε ξεκαθαριστεί ότι οι τριετίες «παγώνουν» μέχρι η ανεργία στην Ελλάδα να υποχωρήσει σε μονοψήφιο ποσοστό. Υπενθυμίζεται ότι το 2013 η ανεργία στη χώρα έφτασε σε ιστορικά υψηλά, καθώς προσέγγισε το 28%. Έξι χρόνια αργότερα, τον Φεβρουάριο του 2019, ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε από τα 586 ευρώ στα 650 ευρώ μικτά, ενώ ταυτόχρονα καταργήθηκε και ο υποκατώτατος μισθός των 511 ευρώ για νέους έως 25 ετών. Η απόφαση αυτή της τότε κυβέρνησης έχρηζε περαιτέρω ερμηνείας και ως προς το σκέλος των τριετιών. Γι’ αυτό και εκδόθηκε εγκύκλιος που άνοιγε τον δρόμο να λάβουν κανονικά αύξηση όσοι είχαν τριετίες πριν από το 2012. Ο ΣΕΒ, από την πλευρά του, ζήτησε την ακύρωση της «επίμαχης» εγκυκλίου. Τώρα το ΣτΕ δεν ακυρώνει την εγκύκλιο. Όμως, με την ερμηνεία που δίνει, ουσιαστικά ζητάει από την πολιτεία να νομοθετήσει επί του θέματος για να ξεκαθαρίσει οριστικά το θέμα.
Αχτσιόγλου: Κρίσιμη νίκη
«Κρίσιμη νίκη για τους εργαζόμενους» χαρακτηρίζει η βουλευτής και τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ Έφη Αχτσιόγλου την απόφαση του ΣτΕ για τις τριετίες. Η κ. Αχτσιόγλου αναφέρεται στην εγκύκλιο που είχε εκδοθεί το 2019 από το υπουργείο Εργασίας, όταν η ίδια ήταν η αρμόδια υπουργός. Τονίζεται ότι τότε είχε καταστεί σαφές ότι οι προσαυξήσεις λόγω μισθολογικών ωριμάνσεων (τριετίες) θα πρέπει να καταβάλλονται κανονικά υπολογισμένες στον νέο κατώτατο μισθό.