Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Την πρώτη συνεδρίαση για το 2022 πραγματοποιούν σήμερα τα 25 μέλη του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Πρόκειται για μια ενδιάμεση συνεδρίαση, επομένως δεν θα δημοσιευτούν νέες οικονομικές προβλέψεις, πράγμα υπό κανονικές συνθήκες θα σήμαινε πως η Πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ είναι απίθανο να ανακοινώσει κάτι ουσιαστικό.
Η Κεντρική Τράπεζα της ευρωζώνης θα επικεντρωθεί πάντως στον πληθωρισμό, τους γεωπολιτικούς κινδύνους, την πρόσφατη άνοδο των αποδόσεων των ομολόγων και τις επιπτώσεις της στις συνθήκες χρηματοδότησης. «Το νέο ρεκόρ ανόδου του πληθωρισμού στην ευρωζώνη τον Ιανουάριο, αυξάνει την πίεση στην ΕΚΤ και κινδυνεύει να ενισχύσει τις διαφορές μεταξύ των «περιστεριών» και των «γερακιών», πολύ περισσότερο από την προηγούμενη συνεδρίαση του Δεκαμβρίου» ,τονίζουν στην «Ναυτεμπορική», ευρωπαικές τραπεζικές πηγές στις Βρυξέλλες . Η χθεσινή ανακοίνωση άλλωστε της Eurostat για τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη στο 5,1%, δεν αποκλείεται να αλλάξει τα δεδομένα , καθώς αναμένεται πώς θα αυξηθούν αντίστοιχα και οι πιέσεις των λεγόμενων «γερακιών» για πιο σφιχτή νομισματική πολιτική.
Άλλες κεντρικές τράπεζες ξεκίνησαν άλλωστε τη νομισματική σύσφιξη, με πρώτη την Fed, η οποία αναμένεται να αυξήσει τα επιτόκιά της τον Μάρτιο και στη συνέχεια και άλλες δύο ή τρεις φορές κατά τη διάρκεια του έτους. Η Κριστίν Λαγκάρντ, στην οποία οι Γερμανοί έχουν δώσει το παρατσούκλι «Madame Inflation», που «φτωχαίνει τους αποταμιευτές και τους συνταξιούχους», υπερασπίζεται πάντως την πολιτική της : «Δεν μπορούμε να δράσουμε αμέσως. Εάν αυξήσω τα επιτόκια, θα υπάρξουν αποτελέσματα εντός 6 έως 9 μηνών. Χρειάζεται χρόνος για να σταματήσει η αλυσίδα χρηματοδότησης. Αλλιώς θα επιβραδύνουμε την ανάπτυξη», εξήγησε η πρόεδρος της ΕΚΤ στα μέσα Ιανουαρίου.
Στο ίδιο μήκος κύματος, η Ιζαμπέλ Σνάμπελ, μέλος του ΔΣ της ΕΚΤ, τόνισε ότι «η νομισματική πολιτική δεν μπορεί να μειώσει την τιμή του πετρελαίου ή του φυσικού αερίου».
Δύο ερωτήματα προς απάντηση
Εν αναμονή της καθιερωμένης συνέντευξης Τύπου της Λαγκάρντ στις 15.30 (ώρα Ελλάδος), τα ερωτήματα είναι δύο: θα αλλάξει ο τόνος της σχετικά με την επιτοκιακή πολιτική ; Θα υπάρξει ανακοίνωση για αύξηση του κόστους χρηματοδότησης ήδη από το 2022;
Αναλυτές εκτιμούν ότι η Κριστίν Λαγκάρντ θα πρέπει να αναγνωρίσει την ανοδική τάση του πληθωρισμού, καθώς οι προβλέψεις για τον Μάρτιο κάνουν λόγο ακόμη και αύξηση πάνω από 100 μονάδες βάσης. Ωστόσο, η αβεβαιότητα παραμένει υψηλή, όχι μόνο για τον πληθωρισμό, αλλά και τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης, οι οποίες, αναμένεται να οδηγήσουν την ΕΚΤ να αναβάλει οποιαδήποτε σημαντική ανακοίνωση. Η Λαγκάρντ αναμένεται να επαναβεβαιώσει ότι είναι απίθανο να γίνουν αυξήσεις των επιτοκίων μέσα στο 2022 και σε ότι αφορά την ανάπτυξη, δεν αναμένεται καμία αλλαγή, καθώς οι κίνδυνοι για τις οικονομικές προοπτικές παραμένουν «ισορροπημένοι».
Τον …Μάρτιο τα νεώτερα;
«Τίποτα δεν αναμένεται να αποφασιστεί πριν από τη συνεδρίαση του Μαρτίου, η οποία θα παράσχει νέες προβλέψεις για τον πληθωρισμό για το 2024», τονίζουν οι ίδιες πηγές στη «Ναυτεμπορική».
Σύμφωνα με ειδικούς της ING, είναι πολύ απίθανο να υπάρξουν αλλαγές στα επιτόκια σε αυτή τη συνάντηση. Αντίθετα, η μεγαλύτερη προσοχή θα δοθεί στον τρόπο με τον οποίο η ΕΚΤ σκοπεύει να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο πληθωρισμού και πότε και σε ποιο βαθμό θα υπάρξουν αλλαγές στα επιτόκια και τις κατευθυντήριες γραμμές για την ποσοτική χαλάρωση (QE).
«Θεωρούμε ότι η Πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρν θα αποφύγει προσεκτικά να ακουστεί υπερβολικά ανησυχητική από τον πληθωρισμό και, σε συνδυασμό με την αναγνώριση ότι οι πιέσεις τιμών θα παραμείνουν υψηλές για το μεγαλύτερο μέρος του 2022, θα επιμείνει στην ιδέα ότι οι πληθωριστικές πιέσεις τελικά θα χαλαρώσουν από το τέλος του» τονίζουν οι αναλυτές της ING και προσθέτουν: «Η Λαγκάρντ θα πρέπει να συνεχίσει να απορρίπτει τις εικασίες για αύξηση των επιτοκίων το 2022».
Ο Βενσάν Μανουέλ, επικεφαλής οικονομολόγος της Induez Wealth Management, εκτιμά επίσης ότι η Λαγκάρντ θα απορρίψει την προοπτική αύξησης των επιτοκίων το 2022, αλλά δεν θα απορρίψει αυτή την προοπτική για το 2023.«Εν ολίγοις, καμία βιασύνη για την ΕΚΤ: ο χρόνος πρέπει να είναι με το μέρος της. Από μακροοικονομική άποψη, το τελικό παιχνίδι είναι πιθανώς πιο σίγουρο από τη βραχυπρόθεσμη πορεία », τονίζει ο Βενσάν Μανουέλ. «Αν οι προσδοκίες της αγοράς αυξηθούν πολύ γρήγορα, τα υψηλότερα επιτόκια θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την οικονομική ανάκαμψη. Από την άλλη πλευρά, η υπερβολική χαλαρή στάση θα μπορούσε να βλάψει την αξιοπιστία της ΕΚΤ ως μαχητή ενάντια στον πληθωρισμό. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ΕΚΤ πρέπει να αποφύγει τη μετάβαση από την «υπομονή για τον πληθωρισμό», στον «πληθωριστικό πανικό». Η ING σε σημείωμά της τονίζει ότι για να αποφευχθεί μια τέτοια κίνηση, θα χρειαστεί: να επιβεβαιωθούν οι αποφάσεις του Δεκεμβρίου, να παραμείνει ανοιχτή η πόρτα για ταχύτερες μειώσεις αγοράς ομολόγων και να επισημανθεί ότι η σειρά των αυξήσεων επιτοκίων θα πραγματοποιηθει μετά το πέρας των αγορών αμολόγων»
Τι στοιχηματίζουν οι αγορές
Αρκετοί επενδυτές στοιχηματίζουν πάντως ότι ο επίμονα υψηλός πληθωρισμός θα αναγκάσει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αυξήσει τα επιτόκια περισσότερες από μία φορές εφέτος, αμφισβητώντας την επιμονή της Λαγκάρντ περί του αντιθέτου.
Ορισμένοι αναλυτές δεν αποκλείουν μάλιστα να γίνουν εφέτος τουλάχιστον δύο αυξήσεις επιτοκίων κατά 10 μονάδες βάσης.
Σε κάθε περίπτωση, «η Πρόεδρος της ΕΚΤ θα πρέπει να επιλέξει πολύ προσεκτικά τα λόγια της σήμερα», σύμφωνα με τον Κάρστεν Μπρζέσκι, οικονομολόγο στην ING bank.
