Νέος ΕΝΦΙΑ: Οι κερδισμένοι & χαμένοι από το νέο «μοντέλο» φορολογίας

Της Ραλλούς Αλεξοπούλου
[email protected]

Έναν Ενιαίο Φόρο ιδιοκτησίας ανά ακίνητο θα κληθούν να πληρώσουν από φέτος περισσότεροι από 7 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων και μάλιστα σε 10 δόσεις. Μια σημαντική αλλαγή που έρχεται στον τρόπο υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ είναι το γεγονός ότι ο συμπληρωματικός φόρος για τα φυσικά πρόσωπα πλέον ενσωματώνεται στον κύριο. Με βάση το νέο σύστημα, αν κάποιος δεν έχει ακίνητο αξίας άνω των 400.000 ευρώ, απαλλάσσεται από τη συγκεκριμένη επιβάρυνση. Αντίθετα, δεν υπάρχουν αλλαγές στην επιβολή του συμπληρωματικού φόρου για τα ακίνητα των επιχειρήσεων – νομικών προσώπων.

Με βάση τις ανακοινώσεις του υπουργείου Οικονομικών, μόνο τα ακίνητα αξίας άνω των 400.000 ευρώ θα επιβαρύνονται με αυξημένο φόρο ανά ακίνητο. Παράλληλα, στην περίπτωση που κάποιος ιδιοκτήτης ατομικά δεν κατέχει περιουσία πάνω από 300.000 ευρώ, τότε απαλλάσσεται από την συγκεκριμένη επιβάρυνση. Υπενθυμίζεται ότι μέχρι και το 2021 αν η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας ενός φορολογούμενου ξεπερνούσε τις 250.000 ευρώ τότε καλούνταν να πληρώσει συμπληρωματικό φόρο.

Για παράδειγμα, ακίνητο αντικειμενικής 600.000 ευρώ επιβαρύνεται με μεγαλύτερο φόρο και ανήκει σε δύο συνιδιοκτήτες 60%-40% που δεν έχουν κανένα άλλο περιουσιακό στοιχείο. Ο δεύτερος πληρώνει αναλογία φόρου για τα 240.000 ευρώ που του αναλογούν (40% του ακινήτου), αλλά ο δεύτερος πληρώνει όχι μόνον 50% υψηλότερο ΕΝΦΙΑ (για αξία 360.000 ευρώ που του αντιστοιχεί) αλλά και προσαύξηση επειδή η ατομική του περιουσία υπερβαίνει τα 300.000 ευρώ.

Επιπλέον αλλαγές έρχονται για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα καθώς :

-μειώνονται οι συντελεστές του κύριου φόρου και ενοποιούνται κλιμάκια, για μικρές και μεσαίες τιμές ζώνης στα κτίσματα.

-μειώνονται οι συντελεστές σε όλα τα κλιμάκια υπολογισμού φόρου των οικοπέδων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η ενσωμάτωση των νέων αντικειμενικών αξιών οδηγούσε σε αύξηση των τιμών στο 60% των ζωνών. Μετά όμως και τις παρεμβάσεις που γίνονται στον κύριο φόρο των ακινήτων, καταγράφεται μείωση στο 65% των προϋπαρχουσών  ζωνών, στο 34% των ζωνών ο φόρος παραμένει αμετάβλητος και μόνον στο 1% των ζωνών σημειώνεται αύξηση στο φόρο. Αντίστοιχες μειώσεις θα ισχύσουν και για τα οικόπεδα, με αποτέλεσμα το 91% των φορολογούμενων να δει μείωση του ΕΝΦΙΑ.

Για παράδειγμα:

-ο συντελεστής του βασικού φόρου κτισμάτων για τιμή ζώνης από 1.051 έως 1.500 ευρώ/τ.μ. διαμορφώνεται σε 2,80 ευρώ/τ.μ. αντί 3,70 που ισχύει σήμερα, δηλαδή μείωση 27%.

– για τιμή ζώνης από 1.501 έως 2.500 ευρώ ο συντελεστής διαμορφώνεται σε 3,70 ευρώ/τ.μ., ενώ με το ισχύον καθεστώς για τιμή ζώνης από 1.501 έως 2.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 4,5 ευρώ/τ.μ. και από 2.001 έως 2.500 είναι 6.

 Στα οικόπεδα, οι μειώσεις του φόρου είναι ακόμη μεγαλύτερες. Ενδεικτικά, για αξία οικοπέδου από 75 έως 100 ευρώ ανά τ.μ. ο συντελεστής διαμορφώνεται σε 0,0375 αντί για 0,1850, δηλαδή μειώνεται κατά 80%.

Ταυτόχρονα, επέρχεται σημαντική αύξηση των συντελεστών έκπτωσης του φόρου των φυσικών προσώπων για τη μικρομεσαία ιδιοκτησία. Πιο συγκεκριμένα η έκπτωση διαμορφώνεται σε 30% για περιουσία έως 100.000 ευρώ από 60.000 ευρώ που ισχύει έως τώρα, και σε 25% για περιουσία πάνω από 100.000 ευρώ και μέχρι 150.000 ευρώ, αντί για 20% που ισχύει σήμερα. Μόνο μέσα από την τελευταία παρέμβαση, ωφελούνται επιπλέον 1.100.000 φορολογούμενοι πολίτες. Σε ελάχιστες μόνο περιπτώσεις, οι αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες θα ακυρώνουν τις εκπτώσεις στον ΕΝΦΙΑ.

Με βάση τα νέα δεδομένα:

– κερδισμένοι βγαίνουν όλοι οι μικροί και μεσαίοι ιδιοκτήτες:

– οι 8 στους 10 φορολογουμένους (δηλαδή 5 εκατομμύρια από συνόλο 6,2 εκατομμυρίων που πλήρωσαν πέρυσι φόρο) θα βλέπουν από φέτος πλέον και κάθε χρόνο μικρότερο εκκαθαριστικό σε μόνιμη βάση. Οι 2.800.000 θα δουν μείωση έως 20%, οι 1.300.000 θα δουν μείωση άνω του 20%, ενώ 900.000 θα δουν μείωση πάνω και από 30%.

– μόλις 1 στους 8  ιδιοκτήτες θα πληρώνει όσο πλήρωνε, επειδή προφανώς οι αντικειμενικές αυξήθηκαν αισθητά στην δική του περιοχή.

–  μόλις 1 στους 17  των ιδιοκτητών θα πληρώσει παραπάνω, επειδή πιθανότατα πλήρωνε πολύ μικρότερο ΕΝΦΙΑ από όσο άλλοι με ίδιας πραγματικής  αξίας περιουσία, όπου και οι αντικειμενικές τριπλασιάστηκαν ή πενταπλασιάστηκαν.

-ακόμα λιγότεροι, λιγότεροι από 3%,  θα δουν αύξηση πάνω από 50 ευρώ.

Παραδείγματα

– Διαμέρισμα στη Σαντορίνη, 1^ου ορόφου, 100 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης 4.950 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 1.744 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης ανέρχεται στα 5.050 ευρώ και ο φόρος που αναλογεί είναι 1.991,75 ευρώ, αυξημένος κατά 14,21%.

-Διαμέρισμα στη Νέα Σμύρνη, 1^ου ορόφου, 100 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης, 1.200 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 310,80 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης αυξήθηκε σε 1.500 ευρώ και ο φόρος που αναλογεί είναι 235,20 ευρώ, μειωμένος κατά 24,32%.

-Διαμέρισμα στην Πετρούπολη, 1^ου ορόφου, 220 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης 1.150 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 279,92 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης αυξήθηκε σε 1.500 ευρώ και ο φόρος που αναλογεί είναι 198,45 ευρώ, μειωμένος κατά 29,05%.

– Διαμέρισμα στο Λαύριο, 1^ου ορόφου, 110 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης 1.100 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 341,88 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης ανέρχεται στα 1.300 ευρώ και ο φόρος που αναλογεί είναι 258,72 ευρώ, μειωμένος κατά 24,32%.

– Διαμέρισμα στον Πλατύ Γιαλό της Μυκόνου, 1^ου ορόφου, 200 τ.μ., εικοσαετίας, με τιμή ζώνης 2.500 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 1.828 ευρώ. Το 2022, με την τιμή ζώνης να διαμορφώνεται στα 3.250 ευρώ, ο φόρος που αναλογεί είναι 2.424 ευρώ, αυξημένος κατά 32,60%.

Οι λεπτομέρειες της μεταρρύθμισης θα αποκαλυφθούν στο σύνολο τους με τη κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου στη Βουλή εντός του μήνα.