Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Προαναγγελία… θυέλλης στο μέτωπο του πληθωρισμού συνιστά η κατακόρυφη αύξηση του δείκτη τιμών παραγωγού στη βιομηχανία για τον μήνα Δεκέμβριο. Η αύξηση του 29,4% συγκριτικά με τον αντίστοιχο μήνα του 2020 αναμένεται ότι θα αποτυπωθεί στις τιμές λιανικής μέσα στις επόμενες εβδομάδες -σε κάποιες περιπτώσεις έχει ήδη «περάσει» στο ράφι-, κάτι που σημαίνει ότι τα πολυετή ρεκόρ στον δείκτη τιμών καταναλωτή (εναρμονισμένο και μη) είναι μπροστά μας και όχι πίσω.
Το πρόβλημα και στον συγκεκριμένο δείκτη δημιουργείται κατά κύριο λόγο εξαιτίας της ενέργειας. Γι’ αυτό και στην κορυφή της λίστας βρίσκεται η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, όπως και η διύλιση πετρελαίου. Ωστόσο, θετικό πρόσημο έχουν πλέον όλοι οι επιμέρους δείκτες: προϊόντα καπνού, βιομηχανία τροφίμων, παραγωγή βασικών μετάλλων κ.λπ.
Θετικό πρόσημο έχουν και οι μεταβολές σε μηνιαία βάση, όπως δηλαδή προκύπτει από τη σύγκριση του Δεκεμβρίου με τον Νοέμβριο. Γι’ αυτό και εκτιμάται ότι ο πληθωρισμός θα επιμείνει σε υψηλά επίπεδα τουλάχιστον για ολόκληρο το πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς. Μέσα στην εβδομάδα που έρχεται θα υπάρξει μια πρώτη εικόνα για τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών και τη μεταβολή του κατά τον μήνα Ιανουάριο.
Η δημοσίευση των σχετικών στοιχείων από την Eurostat θα δείξει αν ο Ιανουάριος φέρνει ανατιμήσεις άνω του 4,4%, που ήταν και η σχετική επίδοση για τον Δεκέμβριο. Όσον αφορά τον δείκτη τιμών καταναλωτή, τα στοιχεία θα αποκαλυφθούν στα μέσα Φεβρουαρίου, με το πιθανότερο σενάριο να είναι η αποτύπωση ενός ποσοστού άνω του 5% για δεύτερο συνεχόμενο μήνα. H ανησυχία για την περαιτέρω πορεία των τιμών πηγάζει πλέον από διάφορες «πηγές». Η πρώτη είναι η σταθεροποίηση των τιμών της ενέργειας σε πολύ υψηλά επίπεδα. Το φυσικό αέριο εδώ και πολλές ημέρες διατηρεί τιμή άνω των 90 ευρώ/MWh στο χρηματιστήριο του Άμστερνταμ, ενώ η μέση τιμή χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας για τον Ιανουάριο αυξάνει ημέρα με την ημέρα, με τον μήνα να εκτιμάται ότι θα κλείσει στην περιοχή των 230 ευρώ η μεγαβατώρα.
Στο προσκήνιο μπήκε πλέον και το πετρέλαιο, με την τιμή του να σπάει από χθες και το όριο των 91 δολαρίων, αυξάνοντας τις πιθανότητες επιβεβαίωσης όσων βλέπουν τιμή 100 δολαρίων στο προσεχές χρονικό διάστημα. Το πετρέλαιο επηρεάζει σημαντικά τον πληθωρισμό, καθώς οι ανατιμήσεις σε πετρέλαιο κίνησης, βενζίνη και πετρέλαιο θέρμανσης περνούν αυτόματα στην αγορά, ενώ το μεταφορικό κόστος πιέζει έντονα τις τιμές όλων των προϊόντων. Στην εξίσωση, εκτός από το ούτως ή άλλως αυξημένο κόστος μεταφοράς λόγω και των συνθηκών που επικρατούν στα λιμάνια, έρχεται πλέον να προστεθεί και ο παράγοντας «κακοκαιρία», ο οποίος καθορίζει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις τιμές ευπαθών προϊόντων και εκτεθειμένων στις καιρικές συνθήκες, όπως είναι τα οπωροκηπευτικά.
Ο γενικός δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία (σύνολο εγχώριας και εξωτερικής αγοράς), με έτος βάσης 2015=100,0 και μήνα αναφοράς τον Δεκέμβριο 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Δεκεμβρίου 2020, παρουσίασε αύξηση 29,4%, έναντι μείωσης 8,0% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών του έτους 2020 με το 2019. Ο Γενικός Δείκτης κατά τον μήνα Δεκέμβριο 2021, σε σύγκριση με τον δείκτη του Νοεμβρίου 2021, παρουσίασε αύξηση 5,7%, έναντι αύξησης 1,8% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών του έτους 2020. Ο μέσος Γενικός Δείκτης του δωδεκαμήνου Ιανουαρίου 2021 – Δεκεμβρίου 2021, σε σύγκριση με τον μέσο Γενικό Δείκτη του δωδεκαμήνου Ιανουαρίου 2020 – Δεκεμβρίου 2020, παρουσίασε αύξηση 13,8%, έναντι μείωσης 7,3% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των προηγούμενων δωδεκαμήνων.