Σημαντικά μικρότερο σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις ήταν το έλλειμμα του προϋπολογισμού το 2021, καθώς τα έσοδα από φόρους ξεπέρασαν τις προσδοκίες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2021, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 14,872 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 17,487 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2021 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022 και ελλείμματος 22,806 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2020.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους 10,327 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 12,946 δισ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 18,195 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2020.
Τα έσοδα
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 54,878 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1,458 δισ. ευρώ ή 2,7% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.
Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως:
(α) στα αυξημένα φορολογικά έσοδα, παρά το γεγονός ότι λόγω της παράτασης προθεσμίας καταβολής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2022 εκτιμάται ότι ποσό ύψους 300 εκατ. ευρώ περίπου που είχε προβλεφθεί να εισπραχθεί το έτος 2021 θα εισπραχθεί τελικά το 2022 και
(β) στην είσπραξη, κατά τον μήνα Δεκέμβριο, ποσού 644 εκατ. ευρώ που αφορά έσοδα από ANFA’s, που δεν είχαν προβλεφθεί για το 2021 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.
H σημαντική αύξηση σε σχέση με τα έσοδα που περιλαμβάνονται στο προσωρινό δελτίο εκτέλεσης προϋπολογισμού οφείλεται στην καθυστερημένη καταγραφή στο πληροφοριακό σύστημα σημαντικού ποσού φορολογικών εσόδων μηνός Δεκεμβρίου, η οποία έγινε μετά την έκδοση του προσωρινού δελτίου.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 59,981 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.901 εκατ. ευρώ ή 3,3% έναντι του στόχου.
Ποιοι φόροι απέδωσαν τα περισσότερα
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 48,126 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,266 δισ. ευρώ ή 2,7% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022. Εάν όμως ληφθεί υπόψη η παράταση στην είσπραξη των τελών κυκλοφορίας, η πραγματική αύξηση των φορολογικών εσόδων είναι ακόμη μεγαλύτερη.
Ειδικότερα, την περίοδο του Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2021 αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες εσόδων:
α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 63 εκατ. ευρώ ή 3,8%,
β) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 337 εκατ. ευρώ ή 2,3%,
γ) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 112 εκατ. ευρώ ή 2,9%,
δ) ΕΦΚ λοιπών προϊόντων κατά 24 εκατ. ευρώ ή 4,2%,
ε) Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 55 εκατ. ευρώ ή 11,2%,
στ) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 47 εκατ. ευρώ ή 3,6%,
ζ) Λοιποί φόροι επί αγαθών κατά 11 εκατ. ευρώ ή 7,1%,
η) Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών κατά 31 εκατ. ευρώ ή 11,4%,
θ) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 103 εκατ. ευρώ ή 4%
εκ των οποίων : ΕΝΦΙΑ κατά 100 εκατ. ευρώ ή 4%,
ι) Λοιποί φόροι επί παραγωγής κατά 41 εκατ. ευρώ ή 3,9%,
ια) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 521 εκατ. ευρώ ή 5,4%,
ιβ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρείες (ΝΠ) κατά 207 εκατ. ευρώ ή 6,5%,
ιγ) Φόροι κεφαλαίου κατά 15 εκατ. ευρώ ή 8,5%,
ιδ) Μεταβιβάσεις κατά 513 εκατ. ευρώ ή 6,3%,
ιε) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 21 εκατ. ευρώ ή 3,6%,
ιστ) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 126 εκατ. ευρώ ή 5,3%
εκ των οποίων : Eπιστροφές δαπανών κατά 84 εκατ. ευρώ ή 9,5%.
Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:
α) ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 17 εκατ. ευρώ ή 0,8%,
β) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 271 εκατ. ευρώ ή 9,9%
εκ των οποίων : Φόροι Οχημάτων κατά 307 εκατ. ευρώ ή 17,6%,
γ) Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων κατά 25 εκατ. ευρώ ή 85%.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 5.103 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 443 εκατ. ευρώ από τον στόχο (4.660 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 4.569 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 224 εκατ. ευρώ από τον στόχο (4.793 εκατ. ευρώ).
Η εικόνα του Δεκεμβρίου
Ειδικότερα, τον Δεκέμβριο 2021 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 6.402 εκατ. ευρώ αυξημένο κατά 1.132 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον επικαιροποιημένο μηνιαίο στόχο. Όπως προαναφέρθηκε, στα έσοδα μηνός Δεκεμβρίου περιλαμβάνεται στην κατηγορία «Μεταβιβάσεις» και ποσό ύψους 644 εκατ. ευρώ από ANFAs, που δεν είχε προβλεφθεί να εισπραχθεί, ενώ εκτιμάται ότι δεν εισπράχθηκε ποσό 300 εκατ. ευρώ περίπου λόγω της παράτασης της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας, το οποίο είχε προβλεφθεί να εισπραχθεί τον Δεκέμβριο.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 7.235 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 1.493 εκατ. ευρώ.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 5.194 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 482 εκατ. ευρώ ή 10,2% έναντι του μηνιαίου στόχου, παρά την παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2022.
Οι κυριότερες κατηγορίες εσόδων στις οποίες σημειώθηκε αύξηση έναντι του στόχου τον Δεκέμβριο 2021, είναι οι κάτωθι:
α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 32 εκατ. ευρώ,
β) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 185 εκατ. ευρώ,
γ) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 59 εκατ. ευρώ,
δ) ΕΦΚ λοιπών προϊόντων κατά 13 εκατ. ευρώ,
ε) Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 41 εκατ. ευρώ,
στ) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 13 εκατ. ευρώ,
ζ) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 15 εκατ. ευρώ
εκ των οποίων : ΕΝΦΙΑ κατά 14 εκατ. ευρώ,
η) Λοιποί φόροι επί παραγωγής κατά 43 εκατ. ευρώ,
θ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 224 εκατ. ευρώ,
ι) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρείες (ΝΠ) κατά 91 εκατ. ευρώ,
ια) Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 10 εκατ. ευρώ,
ιβ) Μεταβιβάσεις κατά 887 εκατ. ευρώ,
ιγ) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 151 εκατ. ευρώ
εκ των οποίων : Eπιστροφές δαπανών κατά 96 εκατ. ευρώ.
Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:
α) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 269 εκατ. ευρώ
εκ των οποίων : Φόροι Οχημάτων κατά 302 εκατ. ευρώ,
β) Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων κατά 25 εκατ. ευρώ.
Οι επιστροφές εσόδων του Δεκεμβρίου 2021 ανήλθαν σε 833 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 361 εκατ. ευρώ από τον στόχο (472 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 801 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 195 εκατ. ευρώ από τον στόχο (606 εκατ. ευρώ).
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2021 ανήλθαν στα 69.750 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1.157 εκατ. ευρώ ή 1,6% έναντι του στόχου (70.907 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2022.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού παρουσιάζεται υστέρηση έναντι του στόχου κατά 1.208 εκατ. ευρώ ή 1,9%, η οποία οφείλεται κυρίως στην υποεκτέλεση των λοιπών επιχορηγήσεων κατά 781 εκατ. ευρώ. Η προαναφερθείσα υποεκτέλεση είναι αποτέλεσμα κυρίως της εξασφαλιστικής εκτίμησης για την αντιμετώπιση της πανδημίας, για το έτος 2021.
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 9.001 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με τον στόχο των 8.950 εκατ. ευρώ κατά 51 εκατ. ευρώ ή 0,6%.
Η προσωρινή εικόνα των κυριότερων πληρωμών των μέτρων κατά της πανδημίας για την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου, έχει ως εξής:
α) η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 (μισθωτών) ύψους 2.017 εκατ. ευρώ, η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),
β) η επιστρεπτέα προκαταβολή ύψους 1.620 εκατ. ευρώ από την κατηγορία των μεταβιβάσεων και 1.108 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
γ) η κρατική αποζημίωση εκμισθωτών ύψους 744 εκατ. ευρώ, λόγω μειωμένων μισθωμάτων που λαμβάνουν,
δ) η επιχορήγηση προς τον ΟΠΕΚΑ ύψους 227 εκατ. ευρώ, για την αποπληρωμή δανείων πληγέντων από την πανδημία,
ε) η ενίσχυση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον COVID-19 στις Περιφέρειες ύψους 741 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
στ) η επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ύψους 117 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
ζ) οι δαπάνες σχετικά με το ταμείο εγγυοδοσίας επιχειρήσεων ύψους 220 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
η) η επιδότηση κεφαλαίου κίνησης σε επιχειρήσεις εστίασης για προμήθεια πρώτων υλών ύψους 243 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
θ) η συνεισφορά του δημοσίου για την αποπληρωμή επιχειρηματικών δανείων πληγέντων δανειοληπτών ύψους 259 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
ι) η επιδότηση κεφαλαίου κίνησης σε τουριστικές επιχειρήσεις ύψους 195 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
ια) η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών προς τον e-ΕΦΚΑ κατά την εφαρμογή των μέτρων στήριξης εργοδοτών και εργαζομένων ύψους 703 εκατ. ευρώ από την κατηγορία των μεταβιβάσεων,
ιβ) η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών προς τον e-ΕΦΚΑ που σχετίζονται με την επιδότηση πάγιων δαπανών επιχειρήσεων ύψους 243 εκατ. ευρώ,
ιγ) η έκτακτη επιχορήγηση των Δήμων για την αντιμετώπιση της πανδημίας ύψους 101 εκατ. ευρώ,
ιδ) η επιχορήγηση προς τον ΟΑΕΔ για κάλυψη απώλειας εσόδων ύψους 571 εκατ. ευρώ,
ιε) η επιχορήγηση προς τον ΕΟΠΥΥ για την αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης δημόσιας υγείας, στο πλαίσιο των μέτρων κατά της πανδημίας ύψους 108 εκατ. ευρώ και
ιστ) η επιχορήγηση προς διάφορους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης για την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών νέων επιδοτούμενων θέσεων εργασίας ύψους 107 εκατ. ευρώ.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2021 παρουσιάζονται μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 κατά 420 εκατ. ευρώ.
