Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Nα μην γίνουν πλειστηριασμοί σε ευάλωτα νοικοκυριά θα επιχειρήσουν τράπεζες και δημόσιο. Το θέμα αυτό θα αποτελέσει αντικείμενο στη συνάντηση που θα έχουν σήμερα οι CEO των συστημικών τραπεζών και οι θεσμοί και στην αυριανή συνάντηση μεταξύ θεσμών και Δημοσίου.
Στόχος είναι η δημιουργία ενός νέου προγράμματος που θα επιτρέψει την επιδότηση των ευάλωτων ώστε να μην ενταχθούν σε λογική πλειστηριασμών.
Οι τράπεζες που θα έχουν σήμερα νέα συνάντηση με τους θεσμούς θα επιμείνουν σύμφωνα με πληροφορίες πως η μη διενέργεια πληστειριασμών για κατοικίες ευάλωτων νοικοκυριών δεν αντιστρατεύεται την κουλτούρα των πληρωμών στο βαθμό που οι τράπεζες θα λάβουν από το Ελληνικό Δημόσιο τη σχετική επιδότηση η οποία δεν ξεπερνάει τα 9 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται για λίγες και εξαιρετικές περιπτώσεις. Εως τη δημιουργία του φορέα που θα διαχειρίζεται αυτές τις κατοικίες οι τράπεζες μπορούν να καθυστερήσουν τους πλειστηριασμούς αρκεί να λάβουν τα ποσά με τα οποία το Δημόσιο θα επιδοτούσε το ενοίκιο των ευάλωτων στον φορέα.
Το Δημόσιο από την πλευρά του θα έχει αύριο συνάντηση με τους θεσμούς προκειμένου να ζητήσει ξανά τη διαμόρφωση ενός νέου προγράμματος με το οποίο θα επιδοτηθούν οι τράπεζες για όσο διάστημα απαιτείται από τα προβλεπόμενα κονδύλια που αφορούν την επιδότηση των ευάλωτων όπως αυτή προβλεπόταν για λογαριασμό του φορέα που θα διαχειριζόταν τα ακίνητα.
Συνάντηση με δύο σκέλη θα έχουν σήμερα θεσμοί και τράπεζες και συγκεκριμένα οι διευθύνοντες σύμβουλοι.
Νέα συνάντηση σήμερα με τους θεσμούς θα έχουν αυτήν την φορά οι διευθύνοντες σύμβουλοι των τραπεζών. Η συνάντηση θα διενεργηθεί σήμερα στις 12.30 μμ και σε αυτήν θα μετέχουν οι τράπεζες που ελέγχονται απευθείας από την ECB και εκπρόσωποι της Commission, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας , του ESM και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Και οι θεσμοί επιχειρούν να βρουν μια ισορροπία στους ελέγχους με δεδομένο πως η χώρα μας πολύ σύντομα θα τεθεί εκ των πραγμάτων εκτός ενισχυμένης εποπτείας. Αυτό υπολογίζεται να συμβεί περί το καλοκαίρι.
Και μολονότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται να αναλαμβάνει τρόπον τινά το ρόλο του επόπτη στο πλαίσιο των ελέγχων που θα διενεργούνται με βάση τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, εντούτοις οι λοιποί θεσμοί επιχειρούν να κλείσουν το νωρίτερο δυνατόν τα κενά από προηγούμενους ελέγχους πριν την ισχύ του νέου καθεστώτος.
Υπάρχει μια σημαντική διαφοροποίηση σε ότι αφορά τις τράπεζες μιας και η αναζήτηση γίνεται σε επίπεδο ποιοτικών στοιχείων ενεργητικού αφού αυτές έχουν περάσει σε μια άλλη διαφοροποιημένη κατάσταση.
Τι περιλαμβάνει η ατζέντα
Στην ατζέντα που απέστειλαν οι θεσμοί για τη σημερινή συνάντηση κυρίαρχο θέμα αποτελεί η κατάσταση των προσπαθειών απομόχλευσης των NPLs, συμπεριλαμβανομένων των τάσεων, των κινδύνων και των προοπτικών ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων καθώς και οι προοπτικές κυρίως σε ότι αφορά την κερδοφορία για το 2022.
Ως γνωστόν οι τάσεις είναι απολύτως συγκεκριμένες για τα κόκκινα δάνεια όπου φέτος οι τράπεζες θα επιτύχουν μονοψήφια ποσοστά όπως οι ίδιες έχουν δεσμευτεί αλλά και όπως προβλέπουν οι διεθνείς οίκοι.
Το στοιχείο αυτό αλλάζει τα δεδομένα της αγοράς σε κάθε επίπεδο. Δίπλα στην απομόχλευση των NPLs υπεισέρχεται και η πιστωτική επέκταση στοιχείο εξαιρετικά σημαντικό για τους θεσμούς αφού αποτελεί τον άξονα πάνω στον οποίον θα δομηθούν οι κερδοφορίες των πιστωτικών ιδρυμάτων από φέτος ως το 2025.
Πλειστηριασμοί-προγράμματα
Η αποτυχία των πλειστηριασμών πέρυσι οδηγεί σε επανασχεδιασμούς από την πλευρά των τραπεζών και αλλά και των θεσμών.
Η εκτίμηση είναι ότι την προσεχή τριετία όλες οι τράπεζες θα είναι σε θέση να επιστρέψουν στη δόμηση μιας μερισματικής πολιτικής.
Το κεφάλαιο φερεγγυότητας με ό,τι αυτό περιλαμβάνει, οι πλειστηριασμοί και η δημιουργία του φορέα διαχείρισης ακινήτων αποτελούν μια άλλη εκτενή συζήτηση των ημερών που αποκτά πια πιεστικό χαρακτήρα μαζί με τις εκκρεμείς υποθέσεις του Νόμου Κατσέλη και το ζήτημα των κρατικών εγγυήσεων.
Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός συναντά μεγάλες καθυστερήσεις καθώς οι αιτήσεις των οφειλετών για ρυθμίσεις γίνονται με τρόπο εξαιρετικά αργό. Στην παρούσα φάση αρκετές αιτήσεις ακυρώθηκαν προκειμένου οι οφειλέτες να βρουν εγγυητές όπως οι τράπεζες το απαιτούν.
Οι εκκρεμότητες του νόμου Κατσέλη αν και έπρεπε να έχουν κλείσει ως το τέλος του 2021 εκτιμάται πως δεν πρόκειται να ολοκληρωθούν πριν το 2023 αφού οι δικάσιμοι κυρίως στην επαρχία καθυστερούν.
Σε ό,τι αφορά το φορέα διαχείρισης των δανείων η Eurostat θέτει συνεχώς νέους όρους κάτι το οποίο μεταβάλει πολύ τις προοπτικές δημιουργία του.
Η συζήτηση έχει μετατοπισθεί στο αν οι θεσμοί θα προχωρήσουν ή όχι στο να δεχθούν για το μεσοδιάστημα οι τράπεζες να μην προχωρούν σε πλειστηριασμούς κατοικιών ευάλωτων νοικοκυριών αλλά να χρηματοδοτούνται πια οι ίδιες οι τράπεζες από το δημόσιο με τη χρηματοδότηση του ενοικίου που δικαιούνται οι ευάλωτοι.
Ανοιχτή βρίσκεται και η συζήτηση για τα δάνεια που φέρουν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου και που δεν αποπληρώνονται στις τράπεζες από το Ελληνικό Δημόσιο.
Σε ό,τι αφορά το θέμα των πλειστηριασμών οι θεσμοί ζητούν διαρκώς τη διαμόρφωση νέων στόχων.
Τα θέματα αυτά θα αποτελέσουν αντικείμενο συζήτηση και αύριο μεταξύ θεσμών και Υπουργείου Οικονομικών.
Συγχρόνως θα γίνει εκτίμηση και απολογισμός των προγραμμάτων που έχουν λάβει ήδη χώρα όπως τα Γέφυρα Ι και ΙΙ
Γέφυρα Ι και ΙΙ
Α. Γέφυρα 1:
Σύνολο επιλέξιμων (πλήθος και ποσά): Το σύνολο των επιλέξιμων οφειλών είναι ίσο με 130.059 με συνολικό ποσό οφειλής ίσο με 6.053.245.253,83 €
πλήθος αιτήσεων και ποσά που έληξαν 31/12/21: Συνολικά 98.334 οφειλές έχουν ολοκληρωθεί (έχουν πάρει και την 3μηνη παράταση). Το ποσό ανέρχεται στις 4.487.945.376,77 € και αντιστοιχεί σε 64.726 αιτήσεις.
πλήθος αιτήσεων και ποσά που διακόπηκε η επιδότηση (λόγω ληξ. Οφειλών): Η επιδότηση έχει διακοπεί σε 10.656 δάνεια με συνολικό ποσό αυτών των δανείων 680.444.055,77 €
Συνολικό ποσό χρηματοδότησης (συνολικά ποσά επιδοτήσεων) μέχρι σήμερα : Το συνολικό ποσό επιδότησης έως σήμερα είναι ίσο με 246.661.913,69 €
Β.Γέφυρα 2:
Σύνολο επιλέξιμων (πλήθος και ποσά): Το σύνολο των επιλέξιμων οφειλών είναι ίσο με 30.307 με συνολικό ποσό οφειλής ίσο με 5.528.822.547,01 €
-πλήθος αιτήσεων και ποσά που έληξαν 31/12/21: Συνολικά 5922 οφειλές έχουν ολοκληρωθεί (8μηνη επιδότηση). Το ποσό τους ανέρχεται στις 1.211.474.712,95 € και αντιστοιχεί σε 3.800 αιτήσεις.
-πλήθος αιτήσεων και ποσά που διακόπηκε η επιδότηση (λόγω ληξ. Οφειλών): Η επιδότηση έχει διακοπεί σε 1.154 δάνεια με συνολικό ποσό αυτών των δανείων ίσο με 253.661.593,12 €
Συνολικό ποσό χρηματοδότησης (συνολικά ποσά επιδοτήσεων) μέχρι σήμερα : Το συνολικό ποσό επιδότησης έως σήμερα είναι ίσο με 254.528.283,08 €
-Τα δάνεια που αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι 31/3/2022 είναι 16.717 τα οποία αντιστοιχούν σε 14.176 αιτήσεις.
Η προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών πρώτο μέλημα της κυβέρνησης
Όλα τα διαθέσιμα μέσα θα εξαντλήσει η κυβέρνηση προκειμένου να πείσει τους θεσμούς να αποφευχθούν οι πλειστηριασμοί στους ευάλωτους δηλαδή σε αυτούς που έχουν εισόδημα από 7.000-21.000 ευρώ και περιουσία από 120.000 έως 180.000 ευρώ.
Προκειμένου αυτό να συμβεί δημιουργείται ο φορέας διαχείρισης των ακινήτων στον οποίον οι ευάλωτοι θα εκχωρούν την κυριότητα του ακινήτου τους ενώ θα πληρώνουν μίσθωμα με επιδότηση του Ελληνικού Δημοσίου τόση όσο δικαιούνται οι ευάλωτοι σε επίπεδο επιδότησης ενοικίου.
Η καθυστέρηση ωστόσο της δημιουργίας του φορέα οδήγησε τις τράπεζες να ζητήσουν να λάβουν τη συγκεκριμένη επιδότηση προκειμένου να μην οδηγήσουν σε πλειστηριασμό πρώτες κατοικίες ευαλώτων.
Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να γίνεται αποδεκτό από τους θεσμούς.
Στην παρούσα φάση ακολουθεί ένας δεύτερος γύρος διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς σήμερα και αύριο.
Το θέμα θα επαναφέρουν σήμερα οι τράπεζες επιχειρώντας να εξηγήσουν ότι για κάποιους λίγους ευάλωτους δεν χαλάει η κουλτούρα πληρωμών όπως υποστηρίζουν οι θεσμοί.
Στο ίδιο μήκος κύματος θα βρεθεί αύριο και το Υπουργείο Οικονομικών το οποίο θα έχει έναν δεύτερο γύρο διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς για το ίδιο θέμα, επιχειρώντας να πείσει πως το ποσό της επιδότησης προς τις τράπεζες είναι ελάχιστο δεν ξεπερνάει τα 9.000.000 ευρώ και επομένως δεν γίνεται με τίποτα να χαλάσει η κουλτούρα πληρωμών.
Στην παρούσα ωστόσο φάση δημιουργούνται και άλλα προβλήματα από τη μη επιδότηση του φορέα. Δεδομένου ότι τα ενοίκια έχουν εκτοξευθεί σε πολύ υψηλά επίπεδα, θεωρείται πολύ δύσκολο οι επιδοτήσεις που χορηγεί το Δημόσιο στους ευαλώτους να φθάσουν για να καλύψουν σημαντικό κομμάτι του ενοικίου. Οι επιδοτήσεις αυτές δεν ξεπερνούν τα 210 ευρώ.
Στη λογική αυτήν η δημιουργία του φορέα γίνεται εξαιρετικά επείγουσα και οι διενέργειες εργασιών θα πρέπει με κάθε τρόπο να εντατικοποιηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση.
Στοιχεία Πλειστηριασμών 2021
Προγραμματισμένοι 5167
(i) Ανεστάλησαν/Ακυρώθηκαν 3591
(ii) Διεξήχθησαν 1576
Άγονοι 1102
Επιτυχείς 474
(α) Ακίνητα αποκτηθέντα από τράπεζες 299
(β) Ακίνητα αποκτηθέντα από τρίτα μέρη 175
Στοιχεία Πλειστηριασμών 4ο τρίμηνο 2021
Προγραμματισμένοι 726
(i) Ανεστάλησαν/Ακυρώθηκαν 101
(ii) Διεξήχθησαν 625
Άγονοι 511
Επιτυχείς 114
(α) Ακίνητα αποκτηθέντα από τράπεζες 70
(β) Ακίνητα αποκτηθέντα τρίτα μέρη 44
Προγραμματισμένες δημοπρασίες – 1ο τρίμηνο 2022
-Ακίνητα εκτιμάται ότι θα δημοπρατηθούν 697
– Από τα οποία είναι ήδη προγραμματισμένα 408
