Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Με τις τιμές όλων των πηγών ενέργειας -φυσικού αερίου, ηλεκτρικού ρεύματος και πετρελαίου- να παίρνουν τα τελευταία 24ωρα και πάλι την ανηφόρα, αλλά και τη Eurostat να ανακοινώνει το μεσημέρι πληθωρισμό ρεκόρ για όλη τη γηραιά ήπειρο (σ.σ.: με τις πιθανότητες και στην Ελλάδα να σπάσει το όριο του 5% να είναι αυξημένες), ο υπουργός Ενέργειας παρουσιάζει το νέο πλαίσιο στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων προκειμένου να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή κρίση.
Οι πληροφορίες φέρουν τον υπουργό Ενέργειας να ανακοινώνει ένα πλαίσιο επιδότησης των νοικοκυριών για τον Ιανουάριο που θα καλύπτει τόσο το φυσικό αέριο όσο και το ηλεκτρικό ρεύμα, αλλά και τα βασικά χαρακτηριστικά ενός μόνιμου μηχανισμού στήριξης ο οποίος θα ενεργοποιηθεί από τον Φεβρουάριο και πρακτικά θα συνδέει το ύψος της οικονομικής ενίσχυσης με την πορεία των τιμών τόσο του φυσικού αερίου όσο και της ηλεκτρικής ενέργειας.
Μένει να φανεί αν σήμερα θα έχουμε τα αποκαλυπτήρια και για την ενίσχυση επιχειρήσεων -πρόθεση της κυβέρνησης είναι να συμπεριληφθούν και αυτές στο «πακέτο» ώστε να συγκρατηθεί το πληθωριστικό κύμα- ή αν η κυβέρνηση θα περιμένει και την επίσημη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την έγκριση ενισχύσεων κατά παρέκκλιση του πλαισίου περί κρατικών ενισχύσεων.
Επειδή η χώρα έχει δεσμευτεί απέναντι στους θεσμούς να εξακολουθήσει και το 2022 να ενισχύει τα νοικοκυριά, αλλά αυτή τη φορά με συγκεκριμένα κριτήρια, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο πώς θα επιλεγεί τελικώς να εξαιρεθούν από τα μέτρα στήριξης νοικοκυριά που θα κριθεί ότι δεν έχουν άμεση ανάγκη κρατικής στήριξης.
Οι πληροφορίες που μένει να επιβεβαιωθούν, φέρουν την κυβέρνηση να καταλήγει σε κριτήριο κύριας κατοικίας -δηλαδή να ενισχύεται μόνο η κατανάλωση ρεύματος στο δηλωμένο στην εφορία τόπο κατοικίας- σε ποσοτικό κριτήριο (δηλαδή να επιδοτούνται μόνο οι πρώτες 300 κιλοβατώρες) και πιθανώς ένα εισοδηματικό κριτήριο το οποίο όμως δεν θα είναι ιδιαίτερα «αυστηρό», ώστε να εξακολουθεί να επιδοτείται το 70%-80% των νοικοκυριών.
Τα βασικά χαρακτηριστικά
Ο υπουργός Ενέργειας αναμένεται να παρουσιάσει και τα βασικά χαρακτηριστικά του μόνιμου μηχανισμού στήριξης, τα οποία αναμένεται να είναι τα εξής:
1 Ο μηχανισμός θα ενεργοποιείται κάθε φορά που η τιμή χονδρικής του ηλεκτρικού ρεύματος θα ξεπερνά ένα όριο τιμών. Ο υπουργός θα ανακοινώσει ποιο είναι αυτό το όριο. Να σημειωθεί ότι οι εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας ενεργοποιούν τη λεγόμενη ρήτρα αναπροσαρμογής όταν η τιμή χονδρικής ξεπερνά τα 40 ή τα 50 ευρώ η μεγαβατώρα.
2 Η επιδότηση στα νοικοκυριά θα είναι ένα ποσοστό της επιβάρυνσης που θα προκύπτει από τη ρήτρα αναπροσαρμογής. Το ποσοστό θα είναι μεγαλύτερο (ακόμη και στο 80%) για τα νοικοκυριά που κατατάσσονται στο κοινωνικό τιμολόγιο, ώστε να προστατεύονται περισσότερο οικονομικά αδύναμοι.
Τόσο οι επιδοτήσεις για το φυσικό αέριο όσο και για το ηλεκτρικό ρεύμα θα καλύπτονται με πόρους από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, ώστε να μην προκύπτει άμεση επιβάρυνση για τον κρατικό προϋπολογισμό.
Ο πληθωρισμός
Η ανακοίνωση των μέτρων στήριξης γίνεται σε μια ιδιαίτερη χρονική συγκυρία. Εντός της ημέρας η Eurostat θα ανακοινώσει τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή για ολόκληρη την Ευρώπη.
Λόγω των πολύ υψηλών τιμών του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος τον Δεκέμβριο, είναι πιθανό να καταγραφεί υψηλό δεκαετιών του δείκτη, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα, το οποίο είναι πιθανό να δει το 5%.
Επίσης, οι τιμές ενέργειας άρχισαν και πάλι να ανεβαίνουν ύστερα από το πτωτικό διάλλειμα μέσα στις γιορτές. Για παράδειγμα, η τιμή χονδρικής του ηλεκτρικού ρεύματος επανήλθε για σήμερα στα 230 ευρώ για την Ελλάδα, όταν στις αρχές της νέας χρονιάς είχε υποχωρήσει ακόμη και στα 120 ευρώ.
Πλέον, ο μέσος όρος για τις πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου ανέρχεται στα 176 ευρώ. Όσον αφορά την τιμή του αερίου, το συμβόλαιο του Φεβρουαρίου κυμαίνεται κοντά στα 100 ευρώ ύστερα από μεγάλη άνοδο και χθες. Ανοδικά κινήθηκε τέλος και το πετρέλαιο, με την τιμή του αργού να διαμορφώνεται κοντά στα 79-80 δολάρια το βαρέλι.