Skip to main content

Απόλυτη φτώχεια και απόλυτος πλούτος από την πανδημία

Από την έντυπη έκδοση

Της Έφης Τριήρης
[email protected]

Οι μαζικές αναστολές εργασίας και οι περικοπές από πέρυσι την άνοιξη, όταν η πανδημία εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο, οδήγησαν εκατομμύρια άτομα σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας, με την Παγκόσμια Τράπεζα να υπολογίζει τον αριθμό των ατόμων αυτών τόσο το 2020 όσο και το 2021 στα 97 εκατομμύρια, παρότι δεν υπάρχουν ακόμη επίσημα στοιχεία για τη φετινή χρονιά. Σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας ορίζονται όσοι ζουν με λιγότερα από 2 δολάρια ημερησίως.

Αυτό σημαίνει ότι δεν υπήρξε καμία απολύτως βελτίωση φέτος, παρά το γεγονός ότι η παγκόσμια οικονομία ανέκαμψε δυναμικά. Το πρόβλημα βεβαίως είναι πολύ πιο έντονο στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες, παρότι η κρίση της πανδημίας του κορονοϊού αύξησε τα χρέη και στον ανεπτυγμένο κόσμο. Αναφέρεται χαρακτηριστικά το παράδειγμα της Ιταλίας, η οποία ήδη βαρύνεται με ένα από τα μεγαλύτερα χρέη στον βιομηχανικά ανεπτυγμένο κόσμο. Σύμφωνα με υπολογισμούς του Bloomberg, η πανδημία του κορονοϊού ευθύνεται για επιπλέον χρέη της τάξης των 5.000 ευρώ κατά κεφαλήν στην Ιταλία, που σημαίνει επιβάρυνση της τάξης των 46.400 ευρώ κατά άτομο. Την περίοδο από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Ιούλιο του 2021 το χρέος αυξανόταν με μέσο μηνιαίο ρυθμό της τάξης των 342 ευρώ συγκριτικά με τα 59 ευρώ πριν από την πανδημία. Ωστόσο, από τον Ιούλιο το χρέος άρχισε να συρρικνώνεται χάρη στην αύξηση του πληθωρισμού και τη σταδιακή μείωση των μαζικών δημοσιονομικών μέτρων στήριξης.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα στις αναδυόμενες οικονομίες, όπως το Μπαγκλαντές, είναι η εξασφάλιση τροφής, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν κάτοικοι σε δηλώσεις τους στο CNN. Το πιο λυπηρό είναι το γεγονός ότι το 2020 ήταν το έτος που σηματοδότησε ιστορικό πισωγύρισμα στη «μάχη» για την εξάλειψη της παγκόσμιας φτώχειας, με τον αριθμό των φτωχότερων του πλανήτη να αυξάνεται για πρώτη φορά εδώ και 20 έτη, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα. Η Καρολίνα Σάντσεθ-Παράμο, γενική διευθύντρια της Παγκόσμιας Τράπεζας, αρμόδια για το τμήμα του οργανισμού για την εξάλειψη της φτώχειας, παραλληλίζει την πανδημία με μία φυσική καταστροφή, που πολύ γρήγορα θα μπορούσε να επεκταθεί πέραν του επίκεντρου που είναι η Ανατολική Ασία. «Γνωρίζαμε όλοι τις επιπτώσεις για το τσουνάμι που ερχόταν. Το ερώτημα δεν είναι εάν αυτό το οικονομικό σοκ θα χτυπήσει και άλλες αναδυόμενες χώρες, αλλά το πότε» είπε χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, η παγκόσμια φτώχεια μειώθηκε από το 1,9 δισ. άτομα το 1990 σε 648 εκατ. το 2019 και αναμενόταν να περιοριστεί στα 537 εκατ. έως το 2030.

Την ώρα όμως που δεκάδες εκατομμύρια άτομα εισέρχονταν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας, οι υπερβολικά πλούσιοι έγιναν ακόμη πλουσιότεροι. Πέρυσι οι δισεκατομμυριούχοι αύξησαν σε επίπεδα-ρεκόρ την αναλογία του πλούτου τους, σύμφωνα με το World Inequality Lab. Kαι παρότι χρειάστηκαν εννέα μήνες για τους 1.000 πλουσιότερους του πλανήτη για να ανακτήσουν τον πλούτο τους στη διάρκεια της πανδημίας, θα χρειαστεί περισσότερο από μία δεκαετία για να ανακτηθούν τα χαμένα περιουσιακά στοιχεία του υπόλοιπου πλανήτη, σύμφωνα με την έκθεση ανισότητας της Oxfam International. O επικεφαλής του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών ανέφερε ότι 6 δισ. δολάρια, ήτοι το 2% του πλούτου του ιδρυτή και διευθύνοντος συμβούλου της Tesla, Έλον Μασκ, θα μπορούσε να βοηθήσει 42 εκατ. άτομα να εξέλθουν από την απόλυτη φτώχεια.