Το όραμά τους για τη στρατηγική ανάπτυξης της ΕΕ για την επόμενη δεκαετία περιγράφουν σε κοινό τους άρθρο, που δημοσιεύουν οι Financial Times, ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι και ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν. Οι δύο ηγέτες τονίζουν ότι οι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ χρειάζονται μεταρρύθμιση. Όπως αναφέρουν, χρειάζεται ένα λογικό νέο δημοσιονομικό πλαίσιο, αξιόπιστο, διαφανές και ικανό να συμβάλει στη συλλογική φιλοδοξία για μια ισχυρότερη, πιο βιώσιμη και δικαιότερη Ευρώπη.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρέπει να μειώσουμε τα επίπεδα χρέους μας. Αλλά δεν μπορούμε να περιμένουμε να το κάνουμε αυτό μέσω υψηλότερων φόρων ή μη βιώσιμων περικοπών στις κοινωνικές δαπάνες, ούτε μπορούμε να ”πνίξουμε” την ανάπτυξη μέσω μη βιώσιμης δημοσιονομικής προσαρμογής», υποστηρίζουν.
Αναλυτικά το άρθρο που υπογράφουν Ντράγκι και Μακρόν
Η ΕΕ έχει συχνά κατηγορηθεί ότι κάνει πολύ λίγα και πολύ αργά σε μια κρίση. Ωστόσο, η συλλογική μας απάντηση στον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας Covid-19 δεν ήταν ούτε πολύ μικρή ούτε ήρθε πολύ αργά. Αντίθετα, απέδειξε τη δύναμη της τολμηρής δράσης που αναλήφθηκε νωρίς. Και επιβεβαίωσε τα οφέλη του συντονισμού των πολιτικών, μεταξύ χωρών και ιδρυμάτων.
Για την καταπολέμηση της κρίσης, οι κυβερνήσεις της ΕΕ έχουν ξοδέψει σχεδόν 1,8 τρισ. ευρώ για να βοηθήσουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει διαμορφώσει σημαντικά τη νομισματική πολιτική της για τη στήριξη του δανεισμού. Και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέστειλε τους δημοσιονομικούς της κανόνες και, μαζί με τις κυβερνήσεις, ξεκίνησε το πρόγραμμα της ΕΕ Next Generation, ένα σχέδιο 750 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων.
Η ανάκαμψη είναι σε καλό δρόμο. Η οικονομία της ΕΕ δεν έχει ακόμη επιστρέψει στην πορεία της πριν από την πανδημία, αλλά πρόκειται να επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα τους επόμενους μήνες. Τα δημόσια οικονομικά αναρρώνουν επίσης: τα ποσοστά του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ σε ολόκληρη την ΕΕ έχουν σταθεροποιηθεί και πρόκειται να μειωθούν το 2022.
Παρά τις εναπομένουσες αβεβαιότητες, πρέπει να κοιτάξουμε μπροστά και να αντιμετωπίσουμε τις σημαντικές μακροπρόθεσμες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε. Οι κρίσεις του κλίματος και της βιοποικιλότητας επιδεινώνονται, ενώ οι γεωπολιτικές και στρατιωτικές εντάσεις αυξάνονται. Η τεχνολογία γίνεται ολοένα και πιο κεντρικής σημασίας για την ευημερία μας, ενώ ταυτόχρονα επιδεινώνει τις υπάρχουσες ανισότητες και δημιουργεί νέους διαχωρισμούς. Οι δημογραφικές εξελίξεις αλλάζουν βαθιά τη δομή των κοινωνιών μας. Σε όλους αυτούς τους τομείς, η ΕΕ πρέπει να ενεργήσει με τόλμη και ταχύτητα.
Στην Ιταλία και τη Γαλλία, έχουμε ήδη επιδιώξει φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις για να προστατεύσουμε τους πολίτες μας και να τους βοηθήσουμε να εκπληρώσουν τις δυνατότητές τους, και έχουμε ήδη επιτύχει απτά αποτελέσματα. Τώρα πρέπει να πάμε παραπέρα.
Πρέπει να εμβαθύνουμε το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και να συνοδεύσουμε αυτούς τους μετασχηματισμούς με επενδύσεις μεγάλης κλίμακας στην έρευνα, τις υποδομές, την ψηφιοποίηση και την άμυνα. Χρειαζόμαστε μια στρατηγική ανάπτυξης της ΕΕ για την επόμενη δεκαετία και πρέπει να είμαστε έτοιμοι να την εφαρμόσουμε μέσω κοινών επενδύσεων, καταλληλότερων κανόνων και καλύτερου συντονισμού — όχι μόνο κατά τη διάρκεια κρίσεων.
Η ικανότητα διαμόρφωσης δημοσιονομικής πολιτικής για την προστασία των ανθρώπων μας και τον μετασχηματισμό των οικονομιών μας ήταν, και παραμένει, κεντρική σε αυτήν τη στρατηγική. Έτσι, μαζί με όλα τα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, αφού καθορίσουμε ένα σύνολο κοινών αρχών και μακροοικονομικών στόχων, θα πρέπει στη συνέχεια να συζητήσουμε τον σωστό τρόπο μετατροπής αυτών των στόχων σε ένα λογικό νέο δημοσιονομικό πλαίσιο.
Ήδη πριν από την πανδημία, οι υφιστάμενοι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ χρειάζονταν μεταρρύθμιση. Είναι πολύ ασαφείς και υπερβολικά πολύπλοκοι. Περιόρισαν τις ενέργειες των κυβερνήσεων κατά τη διάρκεια των κρίσεων και επιβάρυναν τη νομισματική πολιτική. Επίσης, απέτυχαν να παράσχουν κίνητρα για την ιεράρχηση των βασικών δημόσιων δαπανών για το μέλλον και για την κυριαρχία μας, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων επενδύσεων.
Θα χρειαστούμε ένα πλαίσιο αξιόπιστο, διαφανές και ικανό να συμβάλει στη συλλογική μας φιλοδοξία για μια ισχυρότερη, πιο βιώσιμη και δικαιότερη Ευρώπη. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρέπει να μειώσουμε τα επίπεδα χρέους μας. Αλλά δεν μπορούμε να περιμένουμε να το κάνουμε αυτό μέσω υψηλότερων φόρων ή μη βιώσιμων περικοπών στις κοινωνικές δαπάνες, ούτε μπορούμε να ”πνίξουμε” την ανάπτυξη μέσω μη βιώσιμης δημοσιονομικής προσαρμογής.
Αντίθετα, η στρατηγική μας είναι να περιορίσουμε τις επαναλαμβανόμενες δημόσιες δαπάνες μέσω λογικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Και, όπως δεν θα μπορούσε να επιτραπεί οι κανόνες αυτοί να εμποδίσουν την απάντησή μας στην πανδημία, έτσι δεν πρέπει να μας εμποδίσουν να κάνουμε όλες τις απαραίτητες επενδύσεις.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ξεκινήσει μια διαβούλευση για το μέλλον των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ και υποβάλλονται ενδιαφέρουσες προτάσεις. Πρέπει να έχουμε περισσότερο περιθώριο ελιγμών και αρκετές βασικές δαπάνες για το μέλλον και να διασφαλίσουμε την κυριαρχία μας. Το χρέος που συγκεντρώνεται για τη χρηματοδότηση τέτοιων επενδύσεων, οι οποίες αναμφισβήτητα ωφελούν την ευημερία των μελλοντικών γενεών και τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη, θα πρέπει να ευνοείται από τους δημοσιονομικούς κανόνες, δεδομένου ότι οι δημόσιες δαπάνες αυτού του είδους στην πραγματικότητα συμβάλλουν στη βιωσιμότητα του χρέους μακροπρόθεσμα.
Το πρόγραμμα της ΕΕ Next Generation στέφθηκε με επιτυχία — στην αξιολόγηση της ποιότητας των δημόσιων δαπανών και στον τρόπο χρηματοδότησής του. Ως εκ τούτου, προσφέρει ένα χρήσιμο σχέδιο για τη μελλοντική πορεία. Οι νέες προτάσεις θα αξίζουν διεξοδικής συζήτησης, χωρίς να την επισκιάζει η ιδεολογία, με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των συμφερόντων της ΕΕ στο σύνολό της.
Η επικείμενη γαλλική προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ θα έχει ως στόχο την ανάπτυξη μιας κοινής συνολικής στρατηγικής για το μέλλον της Ένωσης.
Η ΕΕ πρέπει να αναζωπυρώσει το πνεύμα που οδήγησε στη δράση που ανέλαβε στην αρχή της πανδημίας το 2020. Μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική και, στη συνέχεια, ένα ενισχυμένο δημοσιονομικό πλαίσιο σύμφωνα με αυτές τις γραμμές θα συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στο να διασφαλίσει ότι η ΕΕ έχει τα μέσα πραγματοποιήσει τις φιλοδοξίες της.
