Από την έντυπη έκδοση
Η πραγματικότητα των αριθμών αγγίζει τη σφαίρα του αδιανόητου: Από τότε που ξέσπασε η πανδημία μέχρι σήμερα οι κεντρικές τράπεζες έχουν ρίξει στις ανά την υφήλιο αγορές ρευστότητα 32 τρισ. δολαρίων – ποσό που, σύμφωνα με την Bank of America, σημαίνει ότι στους τελευταίους 20 μήνες αγοράζονταν κάθε μία ώρα στοιχεία ενεργητικού αξίας 800 εκατ. δολαρίων. Ο πακτωλός αυτής της ρευστότητας εκτόξευσε την κεφαλαιοποίηση των διεθνών χρηματιστηρίων κατά 60 τρισ. δολάρια.
Η εποχή όμως του άφθονου και φθηνού χρήματος παρήλθε, ο πληθωρισμός ανέβηκε απειλητικά και ενώπιον αυτού του κινδύνου η Fed έδωσε πρώτη την περασμένη εβδομάδα το σήμα της επιθετικής στροφής σε σφιχτή νομισματική πολιτική, προαναγγέλλοντας τρεις αυξήσεις επιτοκίων εντός του 2022.
Σ’ αυτό το υπόβαθρο, οι μεγάλες διεθνείς τράπεζες και οι επενδυτές κοιτούν με αβεβαιότητα το 2022 και, όπως επισημαίνουν οι Financial Times, έχουν μπροστά τους τρία μεγάλα, αναπάντητα, επί του παρόντος, ερωτήματα. Η εξέλιξη του πληθωρισμού Το πρώτο και κομβικό ερώτημα είναι η εξέλιξη του πληθωρισμού. Οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες έκαναν U-turn το 2021, εγκατέλειψαν τη θέση ότι ο πληθωριστικός κύκλος θα είναι «προσωρινός» και αποδέχθηκαν ότι οι πιέσεις στο μέτωπο των τιμών έχουν πιο επίμονα χαρακτηριστικά.
Ήδη, τον Νοέμβριο ο πληθωρισμός εκτοξεύτηκε σε ρεκόρ 39 ετών στις ΗΠΑ, έκανε άλμα στο 4,9% στην Ευρωζώνη και έφθασε σε υψηλό δεκαετίας στη Βρετανία. Για το τι μέλλει γενέσθαι το 2022 δεν έχουν όλοι οι διεθνείς οίκοι και τράπεζες την ίδια εκτίμηση.
Ορισμένοι επιμένουν ότι επίκειται η αποκλιμάκωση: Η Morgan Stanley προβλέπει πως παρότι οι τιμές θα διατηρηθούν σε υψηλά επίπεδα τον επόμενο χρόνο, ο ρυθμός ανόδου τους θα κορυφωθεί στις αρχές του 2022 και στη συνέχεια θα αρχίσει να υποχωρεί όσο θα αμβλύνονται η ενεργειακή και η εφοδιαστική κρίση. Αυτή η εκδοχή ενέχει τον κίνδυνο λάθος συγχρονισμού – να αρχίσει να αυξάνει η Fed τα επιτόκια την ώρα που ο πληθωρισμός θα μειώνεται. Στον αντίποδα, η BlackRock, η μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων παγκοσμίως, αναμένει επίμονο πληθωρισμό «για αρκετά χρόνια».
Και η Goldman Sachs προβλέπει πως ο δείκτης τιμών καταναλωτή στις ΗΠΑ θα διατηρηθεί πάνω από το 4% για το μεγαλύτερο διάστημα του 2022. Παράλληλα, η τελευταία βλέπει θετικές αποδόσεις από τις αγορές μετοχών και αρνητικές στην αγορά ομολόγων – ένας συνδυασμός που, εάν επιβεβαιωθεί, θα καταγραφεί για πρώτη φορά εδώ και μισό αιώνα. Από την πλευρά του, ο επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank Ντέιβιντ Φόλκερτς -Λαντάου προειδοποιεί ότι εάν ο πληθωρισμός δεν χαλιναγωγηθεί σύντομα, οι κεντρικές τράπεζες θα πάνε «σε ακόμη πιο επιθετική σύσφιγξη της πολιτικής, προκαλώντας οξεία αρνητική αντίδραση στις κεφαλαιαγορές και, πιθανότατα, σημαντική οικονομική ύφεση».
Στο ίδιο κλίμα, η UBS προειδοποιεί ότι μια λάθος κίνηση από τις κεντρικές τράπεζες «είναι ένας από τους βασικούς κινδύνους για τους επενδυτές και την παγκόσμια οικονομία το 2022». Και η Bank of America προσθέτει πως έπειτα από μια περίοδο στην οποία «οι κεντρικές τράπεζες ήταν προβλέψιμες και είχαν ως σαφή προτεραιότητα την άρση της αβεβαιότητας, οδεύουμε σε μια εποχή όπου οι κεντρικές τράπεζες δείχνουν να μετατρέπονται όλο και περισσότερο σε πηγή εκπλήξεων».
Το ράλι της Wall Street
Με καταλυτική παράμετρο την πορεία του πληθωρισμού και τις κινήσεις της Fed, το δεύτερο μεγάλο ερώτημα για το 2022 είναι το εάν θα συνεχιστεί και σε ποιον βαθμό το ράλι της Wall Street. «Αρκετοί πελάτες μας λένε ότι η δυναμική της αγοράς έχει εξαντληθεί και η κερδοφορία έχει κορυφωθεί. Δεν συμφωνούμε με αυτή την άποψη», επισημαίνει στο τελευταίο της report η JPMorgan. Και η Goldman Sachs πλειοδοτεί προβλέποντας περαιτέρω άνοδο του S&P κατά 9% έως το τέλος του 2022. Αντιθέτως, το βασικό σενάριο της Morgan Stanley βλέπει τον S&P να υποχωρεί τον επόμενο χρόνο κατά 5%. Και η Bank of America εκτιμά πως η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης στις ΗΠΑ και τα υψηλότερα επιτόκια θα οδηγήσουν τον δείκτη σε υποχώρηση κατά 3%.
Οι προοπτικές στην Ευρώπη
Το τρίτο ερώτημα είναι οι προοπτικές στην Ευρώπη. Σύμφωνα με την Pictet Wealth Management, η ΕΚΤ βρίσκεται ενώπιον «δύσκολης και ασταθούς κατάστασης σε σχέση με τον πληθωρισμό» – «η εικόνα μάς δείχνει όχι μόνον επίμονα υψηλό πληθωρισμό, αλλά και επίμονη αστάθεια σε περίοδο υψηλού πληθωρισμού», επισημαίνει. Στην πιο αισιόδοξη εκδοχή για τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, η μέση πρόβλεψη των αναλυτών που δίνει το Bloomberg είναι ότι ο δείκτης Stoxx600 θα ανέβει κατά 6%, σε περιβάλλον σταθερής ανάπτυξης και χαμηλών αποδόσεων στην αγορά ομολόγων. Αντιθέτως, ηBank of America βλέπει αντιστροφή αυτών των δύο τάσεων το 2022, με τον Stoxx600 να υποχωρεί κατά 10%. Ανησυχητικές είναι και οι προβλέψεις της Nomura. Ο αναλυτής του οίκου Τζόναθαν Ρότσεστερ εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει σε δυσχερώς υψηλά επίπεδα τον επόμενο χρόνο. Σ’ αυτό το περιβάλλον προβλέπει ότι η κοινωνική αντίδραση θα οδηγήσει σε αιτήματα αυξήσεων των μισθών και σημειώνει ως πρόσθετο παράγοντα που μπορεί να έχει επιπτώσεις στην πολιτική ευστάθεια στην περιοχή τις γαλλικές προεδρικές εκλογές τον Απρίλιο.
