Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Το στέλεχος Όμικρον συνεχίζει «ανενόχλητο» την εξάπλωσή του κλείνοντας σύνορα και αναγκάζοντας κυβερνήσεις να επαναφέρουν νέους περιορισμούς στην οικονομική δραστηριότητα- ακόμη και αυστηρά lockdown. Και αν για τους πολιτικούς το τι πρέπει να κάνουν είναι δύσκολο μεν, ξεκάθαρο δε, για τις κεντρικές τράπεζες τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα. Και τούτο γιατί βλέπουν τη νέα μετάλλαξη ως μία διπλή απειλή: Από τη μία έρχεται να «φρενάρει» τους ρυθμούς της οικονομικής ανάπτυξης και από την άλλη να δώσει περαιτέρω ώθηση στον πληθωρισμό μέσω των προβλημάτων που προκαλεί στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Τι πρέπει λοιπόν να κάνουν οι κεντρικές τράπεζες σε ένα τέτοιο περιβάλλον επιβράδυνσης της ανάπτυξης και ραγδαίας επιτάχυνσης των τιμών; Η Fed αποφάσισε: Ο πληθωρισμός είναι πιο ισχυρή απειλή από ο,τι αρχικά υπολόγιζε για αυτό και μέσα στο 2022 θα αυξήσει τρεις φορές τα επιτόκια για να τον κατεβάσει από τα υψηλά 30 ετών στα οποία έχει σκαρφαλώσει.
Στην κατεύθυνση της πιο περιοριστικής πολιτικής κινούνται, αν και με σαφώς βραδύτερα βήματα, και οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες. H EKT θα δώσει οριστικό τέλος τελικά στο PEPP τον Μάρτιο – αν και θα συνεχίσει τις επανεπενδύσεις, ενώ σε καμία περίπτωση δεν σχεδιάζει αυξήσεις επιτοκίων. Ακόμη και το γεγονός όμως ότι δεν αποφάσισε, όπως πολλοί πίστευαν όταν έκανε εμφάνισή της η μετάλλαξη Όμικρον, παράταση του PEPP, είναι αποκαλυπτικό της ανησυχίας της για τον πληθωρισμό.
Όταν η πανδημία χτύπησε την πόρτα μας στις αρχές του 2020, οι ανεπτυγμένες οικονομίες μπήκαν σε μία καραντίνα, που οδήγησε σε ελεύθερη πτώση τις καταναλωτικές δαπάνες, συρρίκνωση της απασχόλησης, πτώση των τιμών και βαθιά ύφεση. Ηλεκτρονικό εμπόριο, τηλεργασία και κυρίως το όπλο των εμβολίων επανέφεραν τις οικονομίες σε λιγότερο από έναν χρόνο σε τροχιά δυναμικής ανάκαμψης.
Σήμερα η αναζωπύρωση της πανδημίας δεν απειλεί στον ίδιο βαθμό τις καταναλωτικές δαπάνες και την απασχόληση, αφού τα περιοριστικά μέτρα είναι στις περισσότερες περιπτώσεις πιο στοχευμένα. Αλλά πιέζει και πάλι την εφοδιαστική αλυσίδα. Και ενώ αναγκάζει τους ειδικούς να ρίξουν τον πήχυ της ανάπτυξης για το 2022, τους ωθεί παράλληλα στο να αναθεωρήσουν προς τα επάνω τις εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό. Να θυμίσουμε ότι ο πληθωρισμός έχει ήδη εκτιναχθεί στο 6,8% στις ΗΠΑ και στο 4,9% στη ζώνη του ευρώ.
