Η μεταρρύθμιση του «Ηρακλή» είναι σημαντική όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης ενώ μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα για την αντιμετώπιση μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) τόσο εντός όσο και εκτός ΕΕ, επισήμανε ο Γιώργος Ζαββός, τέως υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για το Χρηματοπιστωτικό Σύστημα, μιλώντας στο Κέντρο Ευρωπαϊκού & Οικονομικού Δικαίου, σε ομιλία του με θέμα «1992-2022: Τριάντα χρόνια ευρωπαϊκής τραπεζικής ένωσης – Οι Προκλήσεις του Μετασχηματισμού για το Ελληνικό Τραπεζικό Σύστημα».
Πρωτοβουλίες για την εναρμόνιση των πλαισίων πτώχευσης των τραπεζών
Σε αναλυτική παρουσίαση του προγράμματος «Ηρακλής» επισήμανε, μεταξύ άλλων, ότι ο Ηρακλής δείχνει πως οι κεφαλαιαγορές μπορούν να συμβάλουν στην επίλυση προβλημάτων της τραπεζικής αγοράς. «Ο Ηρακλής αποδεικνύει πως μπορεί να λυθεί ένα οξύ πρόβλημα της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ένωσης, δηλ. ο συστημικός κίνδυνος που δημιουργούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) σε μια χώρα με μικρές οικονομίες κλίμακας, όπως η Ελλάδα, προσφεύγοντας για την επίλυση του όχι στον φορολογούμενο αλλά στις διεθνείς κεφαλαιαγορές για άντληση κεφαλαίων χωρίς να υπάρξει δημοσιονομική επιβάρυνση. Για αυτόν τον λόγο και εκτιμώ ότι παρά τις μεγάλες προόδους που έχει κάνει μέχρι σήμερα η ευρωπαϊκή νομοθεσία θα πρέπει να υπάρξουν πρωτοβουλίες για την εναρμόνιση των πλαισίων πτώχευσης των τραπεζών που είναι σημαντική για την λειτουργία των τιτλοποιήσεων».
Επίσης, είπε ο κ.Ζαββός «θα πρέπει να διερευνηθούν οι δυνατότητες εμβάθυνσης σε ορισμένους τομείς των τιτλοποιήσεων, όπως είναι αυτή των τιτλοποιήσεων με κρατικές ενισχύσεις και των τιτλοποιήσεων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Κρίσιμο σημείο είναι η βελτίωση της ποιότητας και της συγκρισιμότητας των δεδομένων των ΜΕΔ γιατί θα συμβάλει στην βελτιωμένη ανάλυση και στην αξιολόγηση των συναλλαγών των ΜΕΔ .
Τι θα πρέπει να γίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Σχετικά θα ήταν σκόπιμο να δημιουργηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο μια κεντρική πλατφόρμα συλλογής δεδομένων και να υιοθετηθούν κοινά πρότυπα αναφοράς που διευκολύνουν την διαφάνεια και την τιμολόγηση των ΜΕΔ. Η δημιουργία εναρμονισμένων προτύπων αναφοράς και πλατφόρμα δεδομένων κυρίως για τις ΜμΕ θα διευκολύνουν καθοριστικά την τιτλοποίηση των δανείων τους. Στη δε χώρα μας θα είναι χρήσιμη η δημιουργία του Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων (Central Credit Registry), ενός συστήματος που έχει ήδη προβλεφθεί από την κυβέρνηση για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο θα βελτιώσει ακόμη περισσότερο τη διαφάνεια της αγοράς των ΜΕΔ, και θα αποτελέσει σημαντικό παράγοντα προσέλκυσης επενδυτών».
Στόχος τα μονοψήφια ποσοστά ΜΕΔ
Όπως ανέφερε ο κ.Ζαββός, τον Ιούλιο του 2019 όταν ανέλαβε τα καθήκοντα της η κυβέρνηση της ΝΔ, τα ΜΕΔ έφθαναν σε 75,3 δισ. ευρώ, δηλ. στο 43% των συνολικών δανείων – το υψηλότερο ποσοστό ΜΕΔ της ευρωζώνης. Μόλις δύο χρόνια μετά, τον Ιούνιο 2021 σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος τα ποσοστά των ΜΕΔ διαμορφώθηκαν στα 29,4 δισ. ευρώ δηλ. στο 20,3% του συνόλου των δανείων (μείωση περίπου κατά 46 δισ. ευρώ). Η πορεία της δυναμικής μείωσης συνεχίζεται και ήδη πριν το τέλος αυτής της χρονιάς μια συστημική τράπεζα ανακοίνωσε μονοψήφια ποσοστά ΜΕΔ ενώ και οι άλλες συστημικές τράπεζες, θα πετύχουν μονοψήφια ποσοστά ΜΕΔ μέσα στο πρώτο εξάμηνο του επόμενου χρόνου σύμφωνα με τις προβλέψεις τους, αλλά και εκείνες διεθνών οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησής.
Ιδιαίτερα τις τελευταίες μέρες, συνεχείς εκθέσεις διεθνούς εμβέλειας οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης επιβεβαιώνουν ότι λόγω του Ηρακλή Ι και του Ηρακλή ΙΙ οι ελληνικές τράπεζες επιστρέφουν στην κανονικότητα και ο δείκτης των ΜΕΔ αναμένεται να υποχωρήσει στο 5% του συνόλου των δανείων του τραπεζικού κλάδου, σημείωσε ο κ.Ζαββός.
