Επίσημα ετοιμάζεται να μπει τέλος στην εποχή της Άνγκελα Μέρκελ στη Γερμανία, καθώς την Τετάρτη το γερμανικό κοινοβούλιο θα εκλέξει επίσημα τον Όλαφ Σολτς ως τον επόμενο καγκελάριο της χώρας, εγκαινιάζοντας μια νέα πολιτική εποχή με ηγέτιδα την κεντροαριστερά.
Ο συνασπισμός που σχηματίστηκε μετά τις εθνικές εκλογές του Σεπτεμβρίου περιλαμβάνει τρία κόμματα, τους Σοσιαλδημοκράτες του Σολτς, τους Πράσινους και τους Ελεύθερους Δημοκράτες.
Η νέα κυβέρνηση της Γερμανίας θέλει να κάνει δύο πράγματα που φαίνεται πως το ένα αποκλείει το άλλο, να αυξηθούν οι επενδύσεις ενώ τηρούνται οι αυστηροί κανόνες της χώρας για το δημόσιο χρέος. Η συμφιλίωση των δύο θα μπορούσε να αποδειχθεί ένα από τα πιο δύσκολα καθήκοντα που θα αντιμετωπίσει ο κυβερνητικός σχηματισμός, σχολιάζουν οι Financial Times. Ο Σολτς εμφανίζεται, ωστόσο, βέβαιος ότι μπορεί να τετραγωνίσει τον κύκλο, προσθέτουν.
Οι Πράσινοι κατά την προεκλογική τους εκστρατεία υποσχέθηκαν να χαλαρώσουν το «φρένο του χρέους» και να επενδύουν 50 δισ. ευρώ ετησίως τα επόμενα 10 χρόνια για να εκσυγχρονίσουν τη Γερμανία και να την καταστήσουν ουδέτερη από εκπομπές άνθρακα. Οι Ελεύθεροι Δημοκράτες (FDP) δήλωσαν ότι θα μπλοκάρουν οποιαδήποτε απόπειρα αύξησης φόρων ή οποιασδήποτε αλλαγή στο φρένο χρέους, που υιοθετήθηκε το 2009 μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση και την «τρύπα» στα δημόσια οικονομικά της Γερμανίας.
Ο κυβερνητικός συνασπισμός που αναλαμβάνει τα ηνία της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης, αποκάλυψε τον περασμένο μήνα πολλά σχέδια για την άντληση κεφαλαίων χωρίς να παραβιάζεται το «φρένο του χρέους» , το συνταγματικό όριο της Γερμανίας που βάζει πλαφόν στον νέο δανεισμό.
Η αντιπολίτευση έχει απορρίψει τα σχέδια κάνοντας λόγο για «κόλπα» ενώ ορισμένοι νομικοί προειδοποιούν ότι θα μπορούσαν να έρθουν σε αντίθεση με το συνταγματικό δικαστήριο της Γερμανίας. Άλλοι πάλι δεν θεωρούν φαντασίωση τα σχέδια της νέας κυβέρνησης, θεωρώντας ότι συνθέτουν ένα λογικό σχέδιο δράσης.
Αν και οι θέσεις Πρασίνων και Ελεύθερων Δημοκρατών έμοιαζαν ασυμβίβαστες πριν από τις εκλογές, τα δύο κόμματα κατάφεραν να βρουν πολλές δημιουργικές λύσεις για να ικανοποιήσουν και τις δύο πλευρές.
Οι προτάσεις του συνασπισμού
Μία από αυτές προβλέπει τη μετατροπή της KfW, μιας κρατικής αναπτυξιακής τράπεζας, σε «φορέα καινοτομίας και επενδύσεων», την ανακεφαλαιοποίησή της και τη χρήση του διευρυμένου ισολογισμού της για τη μόχλευση των ιδιωτικών επενδύσεων στην πράσινη ενέργεια και την ψηφιοποίηση.
Ομοίως, ο συνασπισμός θέλει να επιτρέψει σε κρατικές εταιρείες όπως η Deutsche Bahn και το BImA (Ινστιτούτο Ομοσπονδιακής Ακίνητης Περιουσίας), να αναλάβουν χρέη που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για επενδύσεις. Είναι ήδη σαφές ότι ο Σολτς θεωρεί την BImA, μια κυβερνητική υπηρεσία που διαχειρίζεται εκτάσεις κρατικής περιουσίας, ως κρίσιμης σημασίας για την υλοποίηση ενός από τους βασικούς στόχους του SPD, την κατασκευή 400.000 νέων διαμερισμάτων ετησίως, εκ των οποίων τα 100.000 επιδοτούνται από το κράτος.
Μια άλλη πρόταση περιλαμβάνει την παραβίαση των κανόνων του «φρένου του χρέους», και ειδικότερα της «κυκλικής συνιστώσας», η οποία καθορίζει πόσα περιθώρια έχει η κυβέρνηση να αυξήσει το χρέος ανάλογα με την κατάσταση της οικονομίας. Το κλειδί σε αυτή την πρόταση είναι το «παραγωγικό κενό», η διαφορά δηλαδή μεταξύ του ΑΕΠ και ενός μέτρου του δυναμικού της οικονομίας: η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού θα μπορούσε να αυξήσει το ποσό δανεισμού που επιτρέπεται υπό το φρένο χρέους. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, αυτό θα μπορούσε να επιτρέψει στην κυβέρνηση να συγκεντρώσει επιπλέον 10 δισ. ευρώ ετησίως.
Μία από τις πιο αμφιλεγόμενες προτάσεις στη συμφωνία του συνασπισμού είναι εκείνη που προβλέπει ότι οι υπουργοί θα επωφεληθούν από την αναστολή του «φρένου του χρέους» λόγω της πανδημίας για να προχωρήσουν σε μια τελευταία μεγάλη κραιπάλη δανεισμού. Το χρέος που θα συγκεντρωθεί θα διοχετευτεί σε ένα «ταμείο για το κλίμα και το μετασχηματισμό» για τη χρηματοδότηση επενδύσεων.
Η συμφωνία του συνασπισμού περιέχει και άλλες ιδέες, για τη συγκέντρωση περισσότερων κεφαλαίων. Η νομιμοποίηση και η φορολόγηση της κάνναβης θα βοηθήσει σε ένα μικρό βαθμό. Οι υπουργοί σχεδιάζουν επίσης να καταργήσουν μια σειρά από κρατικές επιδοτήσεις, όπως αυτές για τα εταιρικά αυτοκίνητα με κινητήρες ντίζελ. Το χρονοδιάγραμμα για την αποπληρωμή των τεράστιων οφειλών που αναλήφθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας θα παραταθεί επίσης, μειώνοντας την πίεση στον προϋπολογισμό.
Παράλληλα, τα προγραμματισμένα φορολογικά έσοδα προβλέπεται να είναι πολύ υψηλότερα από τα αρχικά αναμενόμενα – 15 δισ. ευρώ περισσότερα ετησίως τα επόμενα τέσσερα χρόνια κατά μέσο όρο – γεγονός που θα δώσει στη νέα κυβέρνηση περισσότερα περιθώρια στις δαπάνες.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από FT
