Το ΑΕΠ του Αφγανιστάν θα συρρικνωθεί κατά 20% εντός ενός έτους μετά την κατάληψη της χώρας από τους Ταλιμπάν, προβλέπει ο ΟΗΕ. Πρόκειται για μία από τις χειρότερες οικονομικές καταρρεύσεις στην ιστορία.
«[Είναι] μια οικονομική συρρίκνωση που δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ», δήλωσε επικεφαλής του Αναπτυξιακού Προγράμματος του ΟΗΕ (UNDP) για το Αφγανιστάν και πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός της Συρίας, Αμπντάλα Αλ Νταρντάρι.
«Κάνω τη σύγκριση με τη Βενεζουέλα, τον Λίβανο και ούτω καθεξής – δεν έχουμε δει τόσο άμεση, απότομη πτώση», είπε χαρακτηριστικά.
Έκθεση του UNDP που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη ανέφερε ότι για να δει μια τέτοια συρρίκνωση Συρία χρειάστηκε πέντε χρόνια εμφυλίου πολέμου. Μάλιστα η οικονομική συρρίκνωση αναμένεται να φτάσει στο 30% τον επόμενο χρόνο.
Η απότομη οικονομική πτώση υπογραμμίζει την ευθραυστότητα του αφγανικού κράτους παρά τις σχεδόν δύο δεκαετίες βοήθειας υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και τη συνδρομή δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η χώρα δεν ήταν αρκετά ισχυρή για να αντέξει τους πρόσφατους κραδασμούς της πανδημίας, τις ξηρασίες και την εξουσία της μαχητικής ισλαμιστικής ομάδας, αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Έτσι, το UNDP προβλέπει ότι το κατά κεφαλήν εισόδημα στο Αφγανιστάν, που είναι ήδη η φτωχότερη χώρα της Ασίας, θα μειωθεί στα 350 δολάρια το επόμενο έτος από 500 δολάρια το 2020, έχοντας ήδη πέσει από το ανώτατο όριο των 650 δολαρίων πριν από μια δεκαετία.
Η οικονομία της χώρας βασιζόταν στην εξωτερική βοήθεια, η οποία σύμφωνα με το UNDP, αντιπροσώπευε έως και το 80% των δαπανών του προϋπολογισμού.
Στο μεταξύ, τα συναλλαγματικά αποθέματα του Αφγανιστάν, τα οποία αντιστοιχούν σχεδόν στο μισό του ετήσιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος των 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων της χώρας, «πάγωσαν» αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν φέτος, προκαλώντας έλλειψη μετρητών και κρίση ρευστότητας.
Η κατάσταση γίνεται δύσκολη για τους Αφγανούς. Σε εκατοντάδες χιλιάδες εργαζομένους οφείλονται μήνες μισθών, τα νοσοκομεία βρίσκονται στο χείλος της κατάρρευσης και εννέα στους 10 Αφγανούς αναμένεται να πέσουν κάτω από το όριο της φτώχειας μέχρι το επόμενο έτος. Πάνω από το ήμισυ του πληθυσμού των 39 εκατομμυρίων χρειάζεται επισιτιστική βοήθεια, με περίπου το ένα τέταρτο να αντιμετωπίζει επισιτιστική ανασφάλεια «έκτακτης ανάγκης» και πιθανό λιμό.
Η κρίση είναι τόσο εκτεταμένη που είναι πολύ αργά για να αποφευχθεί η κατάρρευση, υποστηρίζουν οι συντάκτες της έκθεσης, αν και μέτρα όπως το ξεπάγωμα των αποθεματικών και η βοήθεια και η παροχή μεταφορών μετρητών σε οικογένειες θα βοηθούσαν. Και μέσα σε όλα αυτά, αναφέρουν, οι πολιτικές των Ταλιμπάν επιδεινώνουν την κατάρρευση.
Η απόφαση της ομάδας να περιορίσει τις γυναίκες από την εργασία και την εκπαίδευση θα έχει σοβαρό οικονομικό κόστος, σύμφωνα με την έκθεση. Το UNDP εκτιμά ότι η απώλεια της γυναικείας απασχόλησης θα μπορούσε να κοστίσει έως και 1 δισεκατομμύριο δολάρια, ή 5% του ΑΕΠ, και να μειώσει την παραγωγικότητα.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από Financial Times
