Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων που πλήττονται από την πανδημία της Covid-19 παραμένουν σε ισχύ στα περισσότερα κράτη – μέλη της Ευρωζώνης, έστω και εάν έχουν περιοριστεί, γεγονός που εξακολουθεί να αποτρέπει τις χρεοκοπίες. Ωστόσο καθώς η πανδημία συνεχίζει να δείχνει τα δόντια της, βάζει «φρένο» και σε όσους σκέφτονται νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Το μεγάλο ερώτημα είναι για πόσο ακόμη θα υπάρχουν τα κρατικά στηρίγματα και τι θα γίνει όταν αυτά αποσυρθούν.
Όπως προκύπτει από στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Eurostat τόσο οι χρεοκοπίες όσο και οι νέες ενάρξεις εταιρειών ήταν μειωμένες το τρίτο τρίμηνο του 2021 σε σχέση με το προηγούμενο.
Συγκεκριμένα ο αριθμός των εταιρειών που κήρυξαν χρεοκοπία μειώθηκε κατά 1,3%, ενώ εκείνων που άνοιξαν για πρώτη φορά ήταν μικρότερος κατά 3,4%. Αν και στους κλάδους κατασκευών, χρηματοοικονομικών και ασφαλειών οι χρεκοπίες αυξήθηκαν, η μείωση συνεχίστηκε σε εκείνους των μεταφορών, της τεχνολογίας και των επικοινωνιών.
Το δίχτυ καλά κρατεί
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα, δηλαδή σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2019, οι χρεοκοπίες των εταιρειών ήταν μειωμένες κατά 26%, γεγονός που αποκαλύπτει ότι το δίχτυ ασφαλείας που έχουν απλώσει οι κυβερνήσεις εξακολουθεί να λειτουργεί. Μάλιστα και οι εγγραφές νέων εταιρειών ήταν 5% υψηλότερες στην ίδια περίοδο. Υπό τις συνθήκες αυτές η ανεργία σε Ευρωζώνη και Ελλάδα συνέχισε να μειώνεται παρά την κρίση του νέου κορωνοϊού.
Αλλά για πόσο;
Ωστόσο οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να κρατήσουν σε ισχύ τα μέτρα στήριξης ες αεί. Τα χρέη και τα ελλείμματα έχουν φουσκώσει αισθητά και από το 2022 θα πρέπει να μπει ένα φρένο- αν και η δημοσιονομική ευελιξία σε κάποιο βαθμό θα διατηρηθεί.
Η διάρκεια και η ένταση των μέτρων στήριξης θα εξαρτηθεί εν πολλοίς και από το κόστος δανεισμού των κρατών – μελών. Οι αποδόσεις έχουν ήδη ανέβει σε σχέση με τα περσινά ιστορικά χαμηλά επίπεδα, αλλά παραμένουν σε άκρως ευνοϊκά επίπεδα. Καθώς όμως τον Μάρτιο το πρόγραμμα PEPP της ΕΚΤ θα λήξει, προβλέπεται ότι θα αυξηθούν περαιτέρω σε έναν βαθμό – ειδικά στις χώρες της περιφέρειας. Σύμφωνα με την Capital Economics η ΕΚΤ θα «περάσει» ένα μέρος της ευελιξίας του PEPP στο APP, εντάσσοντας έτσι σε αυτό και τα ελληνικά ομόλογα. Θα διατηρήσει όμως και τους κανόνες εκείνους του APP, που θέτουν περιορισμούς στην ποσότητα των ομολόγων της κάθε χώρας που μπορεί να αγοράζει.
Σε κάθε περίπτωση οι κυβερνήσεις θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεχτικές να μην τραβήξουν απότομα την «πρίζα» της στήριξης, αφού κάτι τέτοιο θα πυροδοτούσε ένα κύμα «λουκέτων» και κατάργησης θέσεων εργασίας.
