Η ισχνή πλειοψηφία των Δημοκρατικών στο Κογκρέσο των ΗΠΑ μπορεί να καταστήσει αδύνατο για την Ουάσιγκτον να υπογράψει πλήρως μια διεθνή συμφωνία. Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την Πέμπτη μια άμβλυνση στις σχέσεις με τις ευρωπαϊκές χώρες που είχαν επιβάλει εισφορά στους γίγαντες του Διαδικτύου που εδρεύουν στις ΗΠΑ, κάτι που σηματοδότησε τα τελευταία καλά νέα για τους διαπραγματευτές που επεξεργάζονται μια συνολική διεθνή συμφωνία για τη φορολόγηση των εταιρικών κερδών.
Αλλά ένα πολύ μεγαλύτερο ερώτημα εξακολουθεί να εκκρεμεί από αυτές τις συνομιλίες: Μπορούν οι ΗΠΑ να τηρήσουν την υπόσχεσή τους να συμμετάσχουν στην παγκόσμια συμφωνία, η οποία πρόκειται να τεθεί σε ισχύ το 2023;
Το ζήτημα είναι αν η κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν μπορεί να υπογράψει τη συμφωνία -που διαπραγματεύτηκε μέσω του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης- με τους Δημοκρατικούς να ελέγχουν μόνο μια ισχνή πλειοψηφία στο Κογκρέσο. Εν μέσω ένθερμης αντιπολίτευσης των Ρεπουμπλικανών, τα πολιτικά μαθηματικά πιθανότατα σημαίνουν ότι, στην καλύτερη περίπτωση, οι Αμερικανοί βουλευτές θα μπορούσαν να εγκρίνουν μέρος μόνο του παγκόσμιου φορολογικού συστήματος, λένε οι ειδικοί.
Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα βρει τρόπο τον επόμενο χρόνο να ενταχθεί στη συμφωνία. Αλλά το εμπόδιο βρίσκεται στο Κογκρέσο, όπου οι Δημοκρατικοί προσπαθούν να ολοκληρώσουν τη diadikas;ia και να ενοποιήσουν το κόμμα στη σαρωτική νομοθεσία για την κοινωνική πολιτική που τυγχάνει επίσης να είναι το ένα και μοναδικό μέσο για την προώθηση των φορολογικών αλλαγών μέχρι το τέλος του έτους.
Εάν οι Δημοκρατικοί καταφέρουν να εγκρίνουν αυτό το μέτρο θα μπορούσαν να ευθυγραμμιστούν με ένα από τα δύο βασικά στοιχεία της συμφωνίας του ΟΟΣΑ: τη θέσπιση ενός παγκόσμιου ελάχιστου εταιρικού φόρου του 15%. Αλλά το άλλο σκέλος – το οποίο θα φορολογούσε τα κέρδη τεράστιων πολυεθνικών εταιρειών, πιθανότατα θα απαιτούσε αλλαγές στις υπάρχουσες φορολογικές συνθήκες, επειδή βασίζεται στη διεθνή συνεργασία.
Και εκεί κρύβεται το πρόβλημα για τους Δημοκρατικούς: Οι αλλαγές απαιτούν την έγκριση των δύο τρίτων στη Γερουσία των 100 μελών των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης 17 Ρεπουμπλικανών γερουσιαστών. Μέχρι σήμερα, η αντιπολίτευση είναι σταθερή.
Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Πάτρικ Τούμεϊ ήταν ωμός σε μια πρόσφατη ακρόαση: «Πιστεύω ότι αυτό είναι απίθανο να συμβεί».
Όπως το βλέπουν ορισμένοι φορολογικοί εμπειρογνώμονες, εφόσον η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου είναι τουλάχιστον εν μέρει δεσμευμένη, δεν θα είναι θανατηφόρο πλήγμα για την παγκόσμια συμφωνία συνολικά. Αλλά κάτω από ένα τέτοιο σενάριο «50-50», θα μπορούσε να σημαίνει ότι όλο και περισσότερες χώρες επιβάλουν από μόνες τους την ψηφιακή φορολογία για να πάρουν ένα μέρος σε αυτά τα κέρδη χωρίς μια διεθνή συμφωνία.
Πρόοδος μέχρι σήμερα
Για χρόνια, οι χώρες προσπαθούσαν να βρουν έναν τρόπο φορολόγησης κολοσσών όπως το Facebook και η Google, οι οποίες λειτουργούν σε πολλές δικαιοδοσίες όπου έχουν μικρή ή καθόλου φυσική παρουσία.
Στο πλαίσιο της διαδικασίας υπό την ηγεσία του ΟΟΣΑ, οι διαπραγματευτές προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν αυτό το έλλειμμα βρίσκοντας έναν τρόπο ώστε οι κυβερνήσεις να αποσπάσουν μέρος αυτού του κέρδους, με βάση μια φόρμουλα που διανέμει αυτά τα μετρητά ανάλογα με το πού λειτουργούν οι εταιρείες. Έθεσαν επίσης έναν ελάχιστο συντελεστή εταιρικού φόρου για να εμποδίσουν τις πολυεθνικές εταιρείες να εκμεταλλεύονται τους φορολογικούς παραδείσους.
Αυτές οι συνομιλίες διήρκεσαν για χρόνια και προκάλεσαν μεγάλες αντιπαραθέσεις, συμπεριλαμβανομένης της θέσης της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ ότι οποιαδήποτε τέτοια αναθεώρηση πρέπει να μην είναι υποχρεωτική. Όμως, η αλλαγή των προέδρων των ΗΠΑ, σε συνδυασμό με την πίεση από την ψηφιακή φορολογική έκρηξη στην Ευρώπη, άνοιξε την πόρτα σε μια πρόχειρη συμφωνία πλαίσιο το περασμένο καλοκαίρι. Ακολούθησε η υπογραφή από τα μέλη της G20 νωρίτερα αυτόν τον μήνα, με την υποστήριξη μακροχρόνιων υποστηρικτών και χωρών που έχουν χαμηλή φορολόγηση όπως η Ιρλανδία.
Με αυτόν τον τρόπο, οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των αναπτυσσόμενων χωρών, θα είναι σε θέση να εισπράξουν πρόσθετα φορολογικά έσοδα από αυτές τις εταιρείες, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι γίγαντες του Διαδικτύου. Ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι η πρόβλεψη θα διανείμει περίπου 125 δισεκατομμύρια δολάρια σε φορολογικές εισπράξεις εταιρειών μεταξύ των συμμετεχουσών κυβερνήσεων.
Φτάνοντας στην έγκριση από το Κογκρέσο
Παρά την πρόοδο σε παγκόσμιο επίπεδο, οι πολιτικές διαιρέσεις των ΗΠΑ σημαίνουν ότι τα πάντα εξαρτώνται τις επόμενες εβδομάδες από το τι μπορεί να προσφέρει η Ουάσιγκτον. Οι Δημοκρατικοί καταβάλλουν όλες τους τις προσπάθειές τους για να εγκρίνουν το τεράστιο νομοσχέδιό τους για τις κοινωνικές δαπάνες, που καλύπτει τα πάντα, από την υγειονομική περίθαλψη έως τη γονική άδεια και την κλιματική αλλαγή. Θα περιλαμβάνει επίσης μια σειρά από αυξήσεις φόρων, συμπεριλαμβανομένων των εταιρειών, για την πληρωμή ορισμένων προγραμμάτων.
Επειδή οι Ρεπουμπλικάνοι αντιτίθενται ομόφωνα σε αυτό το νομοσχέδιο, οι Δημοκρατικοί στη Γερουσία βασίζονται σε μια ειδική διαδικασία, γνωστή ως συμφιλίωση, που τους επιτρέπει να εγκρίνουν ορισμένους τύπους νομοθεσίας με απλή πλειοψηφία 50 ψήφων, αντί για τη συνήθη απαίτηση των 60. Η πρόκλησή τους είναι να συμμετάσχουν «απείθαρχοι» μετριοπαθείς Δημοκρατικοί της Γερουσίας, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι η πολύ ισχνή δημοκρατική πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων θα υπογράψει επίσης.
Η άλλη πρόκληση για τους Δημοκρατικούς του Κογκρέσου και την κυβέρνηση Μπάιντεν είναι ότι δεν υπάρχουν άλλες πραγματικές επιλογές για προώθηση φορολογικών αλλαγών φέτος, επειδή η επιλογή συμφιλίωσης μπορεί συνήθως να χρησιμοποιηθεί μόνο μία φορά κάθε οικονομικό έτος.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από Politico
