Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Μεταβολές σε 17 φόρους, τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις που επιβάλλονται στην απόκτηση και την κατοχή ακίνητης περιουσίας θα προκαλέσει από αύριο σε χιλιάδες περιοχές της χώρας η εφαρμογή των νέων αντικειμενικών τιμών ακινήτων, οι οποίες καθορίστηκαν με υπουργική απόφαση από τις 12 Ιουνίου 2018.
Οι νέες αντικειμενικές τιμές εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια του 2018 μόνο για τον υπολογισμό του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ). Για τον υπολογισμό όλων των υπόλοιπων φόρων και τελών που επιβαρύνουν την ακίνητη περιουσία ισχύουν μέχρι και σήμερα (31-12-2018) οι προηγούμενες τιμές. Από αύριο, όμως, άλλοι 17 φόροι και λοιπές επιβαρύνσεις στα ακίνητα θα προσδιορίζονται με βάση τις νέες αναπροσαρμοσμένες τιμές.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών, οι αντικειμενικές τιμές καλύπτουν 10.216 ζώνες σε όλη την Ελλάδα. Από τις ζώνες αυτές:
- στο 21%, δηλαδή σε 2.122 ζώνες, οι τιμές που καθορίστηκαν τη 12η Ιουνίου 2018 είναι μειωμένες σε σύγκριση με τις προϊσχύουσες
- στο 37%, δηλαδή σε 3.792 ζώνες, οι νέες τιμές είναι αυξημένες σε σύγκριση με τις προϊσχύουσες
- στο 42%, δηλαδή σε 4.302 ζώνες, οι τιμές παραμένουν αμετάβλητες.
Ουσιαστικά οι αντικειμενικές τιμές αλλάζουν από αύριο στο 58% των «ζωνών» όλης της χώρας, δηλαδή στην πλειονότητα των περιοχών όπου εφαρμόζεται το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού των φορολογητέων αξιών των ακινήτων.
Αναλυτικά, από τη μεταβολή (μείωση ή αύξηση) των αντικειμενικών τιμών ζώνης (των τιμών αφετηρίας ανά τ.μ. που λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό των φορολογητέων αξιών των ακινήτων) στο 58% των περιοχών της χώρας θα επηρεαστούν οι ακόλουθες κατηγορίες φόρων και λοιπών επιβαρύνσεων στην ακίνητη περιουσία:
1. Ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων (ΦΜΑ), ο οποίος υπολογίζεται με 3% επί της αντικειμενικής αξίας κάθε πωλούμενου ακινήτου και επιβαρύνει τον αγοραστή. Από τον φόρο αυτό απαλλάσσεται η αγορά πρώτης κατοικίας αντικειμενικής αξίας:
- έως 200.000 ευρώ εφόσον πραγματοποιείται από άγαμο
- έως 250.000 ευρώ εφόσον πραγματοποιείται από έγγαμους ή συνάψαντες σύμφωνο συμβίωσης, που δεν βαρύνονται με τέκνα. Για κάθε εξαρτώμενο τέκνο μέχρι τα δύο τα παραπάνω όρια απαλλαγής προσαυξάνονται κατά 25.000 ευρώ. Για κάθε επιπλέον τέκνο πέραν του δευτέρου τα όρια προσαυξάνονται περαιτέρω κατά 30.000 ευρώ.
2. Ο ΦΠΑ 24% που επιβάλλεται στις πωλήσεις νεόδμητων κτισμάτων που δεν αποτελούν πρώτη κατοικία. Ο φόρος αυτός υπολογίζεται επίσης με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων.
3. Ο φόρος χρησικτησίας κτισμάτων, που υπολογίζεται με 3% επί των αντικειμενικών αξιών.
4. Ο φόρος ανταλλαγής – συνένωσης οικοπέδων.
5. Ο φόρος διανομής ακινήτων.
6. Το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) που επιβάλλεται υπέρ των Δήμων μέσω των λογαριασμών ρεύματος και υπολογίζεται με συντελεστές κλιμακούμενους από 0,25‰ έως 0,35‰ επί των αντικειμενικών τιμών ζώνης των ηλεκτροδοτούμενων κτισμάτων.
7. Ο δημοτικός φόρος που επιβαρύνει τις μεταβιβάσεις ακινήτων (υπολογίζεται με ποσοστό επί του φόρου μεταβίβασης).
8. Τα τέλη υπέρ Ταμείου Νομικών που επιβαρύνουν τα μεταβιβαστικά συμβόλαια.
9. Το πρόσθετο τέλος μεταγραφής συμβολαίων.
10. Ο φόρος δωρεάς ακινήτων, ο οποίος υπολογίζεται με αφορολόγητο όριο 150.000 ευρώ και συντελεστές 1%-10% για δωρεές προς συζύγους, τέκνα ή εγγόνια, με αφορολόγητο όριο 30.000 ευρώ και συντελεστές 5%-20% για δωρεές προς λοιπούς συγγενείς δευτέρου βαθμού και με αφορολόγητο όριο 6.000 ευρώ και συντελεστές 20% έως 40% για δωρεές προς λοιπούς συγγενείς και μη συγγενείς.
11. Ο φόρος γονικής παροχής ακινήτων, ο οποίος υπολογίζεται με αφορολόγητο όριο 150.000 ευρώ και συντελεστές 1%-10%. Σε περίπτωση γονικής παροχής πρώτης κατοικίας ισχύει επιπλέον αφορολόγητο όριο:
- 200.000 ευρώ για άγαμο
- 250.000 ευρώ για έγγαμους ή συνάψαντες σύμφωνο συμβίωσης, που δεν βαρύνονται με τέκνα.
Για κάθε εξαρτώμενο τέκνο μέχρι τα δύο τα παραπάνω όρια απαλλαγής προσαυξάνονται κατά 25.000 ευρώ. Για κάθε επιπλέον τέκνο πέραν του δευτέρου τα όρια προσαυξάνονται περαιτέρω κατά 30.000 ευρώ.
12. Ο φόρος κληρονομιάς ακινήτων, ο οποίος υπολογίζεται με αφορολόγητα όρια και συντελεστές όμοια με του φόρου δωρεάς.
13. Το τέλος εγγραφής ακινήτων στο Κτηματολόγιο.
14. Τα πολεοδομικά πρόστιμα διατήρησης αυθαιρέτων κτισμάτων.
15. Τα πολεοδομικά πρόστιμα κατασκευής νέων αυθαιρέτων.
16. Οι εισφορές σε γη και χρήμα για την ένταξη ακινήτων στα σχέδια πόλεων.
17. Ο ειδικός φόρος ακινήτων 15% που επιβάλλεται στις υπεράκτιες εταιρείες ακινήτων.
Οι μεγαλύτερες μειώσεις
Σύμφωνα με στοιχεία που επεξεργάστηκε η «Ν», οι περιοχές στις οποίες οι φόροι μεταβίβασης και πλήθος άλλων φορολογικών επιβαρύνσεων επί των ακινήτων θα μειωθούν σημαντικά από αύριο, λόγω πολύ μεγάλης πτώσης στις αντικειμενικές τιμές, είναι αυτές που αποκαλούμε πιο «ακριβές» περιοχές:
α) της Βάρης, στην οποία η τιμή ζώνης θα χαμηλώσει κατά 1.000 ευρώ ανά τ.μ. ή κατά 24,69% (υποχωρώντας από τα 4.050 στα 3.050 ευρώ ανά τ.μ.).
β) του Πόρτο-Ράφτη, όπου η νέα τιμή έχει καθοριστεί σε επίπεδο χαμηλότερο κατά 1.000 ευρώ ανά τ.μ. ή κατά 24,10% (περιορίζεται από τα 4.150 στα 3.150 ευρώ ανά τ.μ.).
γ) της Εκάλης, όπου η τιμή ζώνης θα υποχωρήσει κατά 700 ευρώ ανά τ.μ. ή κατά 15,38% (από 4.550 σε 3.850 ευρώ ανά τ.μ.).
δ) του Διόνυσου, όπου η νέα τιμή ζώνης θα είναι μικρότερη κατά 600 ευρώ ανά τ.μ. ή κατά 19,35% (θα μειωθεί από τα 3.100 στα 2.500 ευρώ ανά τ.μ.).
Μεγάλες μειώσεις φορολογικών επιβαρύνσεων επί των ακινήτων λόγω σημαντικής πτώσης των αντικειμενικών τιμών αναμένονται και στην περιοχή της Θεσσαλονίκης. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι:
α) στην Καλαμαριά, οι νέες τιμές της εφορίας θα είναι χαμηλότερες έως 37,50%, από τα 1.200-3.500 ευρώ ανά τ.μ. στα 750 – 2.750 ευρώ ανά τ.μ.
β) στο Πανόραμα, η ανώτατη τιμή θα μειωθεί κατά 1.250 ευρώ το τ.μ. ή κατά 35,71%, οπότε από τα 3.500 ευρώ το τ.μ. θα υποχωρήσει στα 2.250 ευρώ το τ.μ.
γ) στη Μενεμένη, οι νέες τιμές θα είναι χαμηλότερες κατά 8,33% έως και 28% (θα υποχωρήσουν από τα επίπεδα των 600 – 1.250 ευρώ ανά τ.μ. στα επίπεδα των 550 έως 900 ευρώ ανά τ.μ.)
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις
Στον αντίποδα, οι μεγαλύτερες αυξήσεις στις φορολογικές επιβαρύνσεις των ακινήτων, λόγω σημαντικής ανόδου των αντικειμενικών τιμών, αναμένονται:
α) στη «ζώνη» ΚΕ’ του 1ου Δημοτικού Διαμερίσματος του Δήμου Αθηναίων, η οποία καταλαμβάνει την περιοχή που περικλείεται από τις οδούς Αιόλου, Αδριανού, Λυσικράτους, Βύρωνος, Διονυσίου Αρεοπαγίτου, Θρασύλλου, Στράτωνος, Κλεψύδρας, Ανδοκίδου, Λυσίου, Μάρκου Αυρηλίου και Αιόλου. Στη συγκεκριμένη «ζώνη» η τιμή θα αυξηθεί κατά 74,28%, από τα 1.750 στα 3.350 ευρώ ανά τ.μ.
β) στον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης στη Δ’ «ζώνη», όπου η νέα τιμή θα είναι υψηλότερη από την ισχύουσα σήμερα κατά 61,54%.
γ) στην Κερατέα της Ανατολικής Αττικής, όπου οι νέες αντικειμενικές τιμές θα είναι υψηλότερες κατά 20% έως και 50%, από 750 έως 900 ευρώ ανά τ.μ. σε 900 έως 1.350 ευρώ ανά τ.μ..
δ) στην πιο ακριβή περιοχή της πρωτεύουσας, στην Α’ ζώνη του 1ου Διαμερίσματος του Δήμου Αθηναίων και συγκεκριμένα στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας, στο τμήμα που ξεκινά από την πλατεία Συντάγματος, συνεχίζει απέναντι από τη Βουλή και φθάνει μέχρι την οδό Κουμπάρη. Στη «γραμμική» αυτή ζώνη ορίστηκε νέα τιμή 8.450 ευρώ ανά τ.μ., υψηλότερη κατά 1.450 ευρώ ανά τ.μ. ή κατά 20,71% σε σύγκριση με την ισχύουσα σήμερα (7.000 ευρώ ανά τ.μ.).
ε) στην Πλατεία Συντάγματος, στη Β’ ζώνη του 1ου Διαμερίσματος του Δήμου Αθηναίων, όπου η τιμή ζώνης θα αυξηθεί κατά 600 ευρώ ανά τ.μ. ή κατά 10,34%, από 5.800 σε 6.400 ευρώ ανά τ.μ.
στ) στην Ηρώδου Αττικού, στην Α’ ζώνη του 2ου Διαμερίσματος του Δήμου Αθηναίων, όπου η νέα τιμή ζώνης θα είναι αυξημένη κατά 500 ευρώ ανά τ.μ. ή κατά 5,88%, από τα 8.500 στα 9.000 ευρώ το τ.μ.
ζ) στη Μαλακάσα, όπου οι νέες τιμές στις ζώνες Β’ και Γ’ θα είναι αυξημένες κατά 25% και κατά 38,46% αντίστοιχα (θα ανέβουν από τα 600 και τα 650 ευρώ ανά τ.μ. στα 750 και τα 900 ευρώ ανά τ.μ. αντίστοιχα).
η) στο Πέραμα του Πειραιά, όπου οι νέες τιμές θα «σκαρφαλώσουν» σε επίπεδα υψηλότερα κατά 20%-25%, από 600 – 750 ευρώ ανά τ.μ. σε 750 – 900 ευρώ ανά τ.μ.
θ) στη Δραπετσώνα, όπου οι εγκριθείσες τιμές ζώνης θα είναι πλέον «ακριβότερες» έως και 14,29%, από 700 – 900 ευρώ σε 800 – 950 ευρώ ανά τ.μ.
ι) στην πρωτεύουσα της Λήμνου, τη Μύρινα, όπου οι νέες τιμές θα είναι αυξημένες κατά 22,22% έως και 45,45%. Στις δύο πιο «φθηνές» ζώνες της πόλης, τη Δ’ και την Ε’ οι νέες τιμές θα είναι αυξημένες κατά 41,66% (από 600 σε 850 ευρώ ανά τ.μ.) και κατά 45,45% (από 550 σε 800 ευρώ ανά τ.μ.) αντίστοιχα.
ια) στη Χώρα της Μυκόνου, όπου οι νέες τιμές στη Β’, τη Γ’ και τη Δ’ ζώνη θα είναι υψηλότερες κατά 11,27% (από 3.550 σε 3.950 ευρώ ανά τ.μ.), 23,21% (από 2.800 σε 3.450 ευρώ ανά τ.μ.) και 36,17% (από 2.350 σε 3.200 ευρώ ανά τ.μ.) αντίστοιχα.
ιβ) στη Χώρα της Τήνου, όπου η νέα τιμή στην πλέον «φθηνή» ζώνη, τη ΣΤ’, θα αυξηθεί κατά 56,25% (από τα 800 στα 1.250 ευρώ ανά τ.μ.)
ιγ) στην Ερμούπολη της Σύρου, στη Ζ’ ζώνη, όπου η νέα τιμή θα είναι αυξημένη κατά 41,67% (από 600 σε 850 ευρώ ανά τ.μ.)
ε) στη Μυτιλήνη, στη Λ’ ζώνη, όπου η τιμή θα είναι μεγαλύτερη κατά 21,43% (θα αυξηθεί από τα 700 στα 850 ευρώ ανά τ.μ.)
ιδ) στην Παροικιά της Πάρου, όπου η νέα τιμή στη ΣΤ’ ζώνη θα είναι αυξημένη κατά 33,33% (από τα 1.050 στα 1.400 ευρώ ανά τ.μ.)
ιε) στη Νάουσα της Πάρου, όπου η νέα τιμή στη ΣΤ’ ζώνη θα είναι αυξημένη κατά 20% (από τα 1.000 στα 1.200 ευρώ ανά τ.μ.).
