Παρά τα σημαντικά προβλήματα που δημιούργησε η εξάπλωση της πανδημίας του COVID-19, η πορεία των ελληνικών εξαγωγών για το 2020 χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα θετική, αποδεικνύοντας για ακόμη μία φορά ότι η εξωστρέφεια πρέπει να αποτελέσει τη βάση της εθνικής μας οικονομίας. Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία που ανακοίνωσε σήμερα 05.02.2021 η Ελληνική Στατιστική Αρχή και επεξεργάστηκε το Ινστιτούτο Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών (ΙΕΕΣ) του ΣΕΒΕ, οι ελληνικές εξαγωγές εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών αυξήθηκαν κατά 3,5% το 2020 συγκριτικά με το 2019.
Διάστημα: Δεκέμβριος 2019/2020
Πιο αναλυτικά, τον Δεκέμβριο του 2020 οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών διαμορφώθηκαν σε €2.979,8 εκατ. έναντι €2.907,8 εκατ. τον αντίστοιχο μήνα του 2019, με την αύξηση να ανέρχεται σε €72,0 εκατ., δηλαδή 2,5%. Αντίθετα, οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά €104,4 εκατ., δηλαδή 2,3% με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν σε €4.439,8 εκατ. φέτος έναντι €4.544,2 εκατ. πέρυσι, ενώ και το εμπορικό έλλειμμα της χώρας για τον μήνα Δεκέμβριο μειώθηκε από €1.636,4 εκατ. πέρυσι σε €1.460,0 εκατ. φέτος (μείωση €176,4 εκατ., δηλαδή 10,8%).
Πίνακας 1. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, Δεκέμβριος 2019/2020
Ακόμη καλύτερη είναι η εικόνα των εξαγωγών χωρίς τα πετρελαιοειδή, καθώς αυτές αυξήθηκαν κατά 12,9%, δηλαδή €255,1 εκατ. ανερχόμενες στο ποσό των €2.233,8 εκατ., με τις εισαγωγές αντίστοιχα να καταγράφουν μία μικρή άνοδο κατά €19,5 εκατ., δηλαδή 0,6% και να διαμορφώνονται σε €3.392,2 εκατ. Δεδομένων των παραπάνω μεταβολών, το εμπορικό ισοζύγιο παρέμεινε ελλειμματικό κατά €1.158,4 εκατ., βελτιωμένο ωστόσο κατά €235,6 εκατ., δηλαδή 16,9%.
Πίνακας 2. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, χωρίς πετρελαιοειδή, Δεκέμβριος 2019/2020
Διάστημα: Ιανουάριος – Δεκέμβριος 2019/2020
Αναλύοντας τις εμπορευματικές μας συναλλαγές για το σύνολο του έτους 2020 και συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, παρατηρούμε ότι οι εξαγωγές παρουσιάζονται μειωμένες κατά €3.161,6 εκατ., δηλαδή 9,3%, ανερχόμενες στο ποσό των €30.705,3 εκατ. το 2020 έναντι €33.866,9 εκατ. το 2019. Οι εισαγωγές διαμορφώθηκαν σε €48.621,7 εκατ. το 2020 έναντι €55.847,3 εκατ. το 2019 (μείωση €7.225,6 εκατ., δηλαδή 12,9%), ενώ το εμπορικό έλλειμμα ανήλθε σε €17.916,4 εκατ. μειωμένο κατά €4.064,0 εκατ., δηλαδή 18,5% σε σχέση με το 2019.
Πίνακας 3. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2019/2020
Εξαιρώντας τα πετρελαιοειδή που συμμετέχουν κατά 21,9% στις ελληνικές εξαγωγές, η εξαγωγική επίδοση των υπόλοιπων προϊόντων είναι ανοδική. Συγκεκριμένα, αυτή διαμορφώθηκε σε €24.047,5 εκατ. έναντι €23.308,7 εκατ. το 2019 σημειώνοντας αύξηση κατά €738,8 εκατ., δηλαδή 3,2%. Οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά €2.026,4 εκατ., δηλαδή 4,9%, ενώ το εμπορικό έλλειμμα βελτιώθηκε κατά €2.765,2 εκατ., δηλαδή 15,3%.
Πίνακας 4. Εξωτερικό εμπόριο αγαθών, χωρίς πετρελαιοειδή, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2019/2020
Κλαδική Ανάλυση
Καθοριστικό ρόλο στην αναπτυξιακή πορεία των ελληνικών εξαγωγών για το 2020 είχαν οι κλάδοι των τροφίμων και των χημικών. Οι εξαγωγές τροφίμων κατέγραψαν αύξηση κατά 10,3%, δηλαδή €496,2 εκατ., ενώ άξιο αναφοράς είναι το γεγονός ότι η μεταβολή αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση των εξαγωγών τροφίμων σε Τρίτες Χώρες.
Παράλληλα, τα χημικά -με τη μεταβολή να οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα φαρμακευτικά προϊόντα- αύξησαν κατακόρυφα τις εξαγωγές τους κατά €935,8 εκατ., δηλαδή 22,8% στο διάστημα 2019-2020, με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν σε €5.040,3 εκατ., όπως παρουσιάζεται στον Πίνακα 5. Θετική κρίνεται η συνεισφορά και του κλάδου των μηχανημάτων-οχημάτων (€85,6 εκατ., δηλαδή 2,7%), των ποτών και καπνών (€47,7 εκατ., δηλαδή 6,4%) και των λιπών και ελαίων (€150,6 εκατ., δηλαδή 35,9%).
Αναλύοντας τις εξαγωγικές επιδόσεις των επιμέρους κλάδων, προκύπτει αδήριτη ανάγκη υποστήριξης και ενίσχυσης του βιομηχανικού τομέα, ο οποίος δέχθηκε ισχυρό πλήγμα από την υφιστάμενη πανδημία. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές των βιομηχανικών προϊόντων μειώθηκαν κατά €149,7 εκατ., δηλαδή 3,0%, ενώ και τα διάφορα βιομηχανικά προϊόντα κατέγραψαν μείωση εξαγωγών κατά €412,5 εκατ., δηλαδή 14,5%. Τέλος, αρνητική ήταν η πορεία των πρώτων υλών (μείωση €220,6 εκατ., δηλαδή 14,9%) και των μη ταξινομημένων προϊόντων (μείωση €70,4 εκατ., δηλαδή 13,2%).
Πίνακας 5. Εξαγωγές ανά κλάδο, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2019/2020
*Οι διαφορές στο σύνολο προκύπτουν από τον τρόπο υπολογισμού των εξαγωγών ανά κλάδο
Αισθητά βελτιωμένη ήταν η εικόνα των επιμέρους κλάδων για το μήνα Δεκέμβριο 2020, καθώς οι περισσότεροι κλάδοι κατέγραψαν αύξηση εξαγωγών. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στον κλάδο των βιομηχανικών προϊόντων, οι εξαγωγές του οποίου αυξήθηκαν κατά 15,8%, δηλαδή €52,2 εκατ., αλλά και στα μηχανήματα-οχήματα που αυξήθηκαν κατά 37,5%, δηλαδή €99,3 εκατ.
Πίνακας 6. Εξαγωγές ανά κλάδο, Δεκέμβριος 2019/2020
*Οι διαφορές στο σύνολο προκύπτουν από τον τρόπο υπολογισμού των εξαγωγών ανά κλάδο
Γράφημα 1. Μεταβολή κυριότερων κλάδων, χωρίς πετρελαιοειδή, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2019/2020
Εξαγωγικοί Προορισμοί
Αναφορικά με τις χώρες όπου αποστέλλονται τα ελληνικά προϊόντα, τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27) κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο (57,5% συνολικά και 65,1% χωρίς τα πετρελαιοειδή), ενώ οι Τρίτες Χώρες έχουν σαφώς μικρότερο μερίδιο (42,5% συνολικά και 34,9% χωρίς τα πετρελαιοειδή) με το 36% των εξαγωγών προς Τρίτες Χώρες να αφορά στα πετρελαιοειδή.
Γράφημα 2. Κυριότεροι εξαγωγικοί προορισμοί, 2020
