Στο μικροσκόπιο της Τράπεζας της Ελλάδος τίθεται η αγορά ακινήτων, η οποία παρουσιάζει ενδείξεις σταθεροποίησης και ανάκαμψης, σε ορισμένες περιοχές της χώρας, χάρη και στη θετική συμβολή του Airbnb.
Στην ενδιάμεση έκθεση για τη νομισματική πολιτική της χώρας, η κεντρική τράπεζα χαρακτηρίζει ως δυναμικότερους τομείς, αυτούς που σχετίζονται με τον τουρισμό, ενώ ειδική μνεία κάνει και στα επενδυτικά ακίνητα υψηλών προδιαγραφών.
Στον αντίποδα, ωστόσο, πιέσεις παρατηρούνται στο χαμηλών προδιαγραφών απόθεμα της αγοράς κατοικίας και επαγγελματικών ακινήτων, ως συνέπεια της περιορισμένης ρευστότητας και της υποχώρησης του διαθέσιμου εισοδήματος και του ΑΕΠ κατά την τελευταία δεκαετία.
Ενδείξεις τοπικής ανάκαμψης
Πιο αναλυτικά, στην αγορά των κατοικιών καταγράφονται ενδείξεις σταθεροποίησης και τοπικά ανάκαμψης. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, στο εννεάμηνο του 2018 οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) ήταν αυξημένες κατά 1,3% σε ετήσια βάση, έναντι μείωσης κατά 1,2% το αντίστοιχο διάστημα του 2017.
Στην ενίσχυση των τιμών, κατά την ΤτΕ, συνέβαλε η σημαντική αύξηση στις τιμές των διαμερισμάτων στην περιοχή της Αθήνας κατά 2,1%, καθώς στη Θεσσαλονίκη η αύξηση περιορίστηκε στο 0,8% και στις άλλες μεγάλες πόλεις και λοιπές περιοχές της χώρας στο 0,7%.
Στην περαιτέρω στήριξη της ζήτησης οικιστικών ακινήτων, έχει συντελέσει και το έντονο ενδιαφέρον για επενδυτικά οικιστικά ακίνητα, τα οποία, ειδικά μέσω των βραχυχρόνιων μισθώσεων (σ.σ. Airbnb), αποτελούν πλέον έναν νέο τομέα της αγοράς με ραγδαία ανάπτυξη.
Σταδιακή βελτίωση των συνθηκών της αγοράς ακινήτων αποτυπώνεται και σε σχετικούς δείκτες. Συγκεκριμένα, οι επενδύσεις σε κατοικίες αυξήθηκαν κατά 12,3% το εννεάμηνο του 2018, αν και παραμένουν σε χαμηλό επίπεδο ως ποσοστό του ΑΕΠ (0,7%). Το οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2018 οι οικοδομικές άδειες για κατοικίες, όπως καταγράφονται από την ΕΛΣΤΑΤ, αυξήθηκαν κατά 24,3% σε αριθμό και 21,1% σε όρους όγκου.
Παράλληλα, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών του ΙΟΒΕ για τις κατοικίες βελτιώθηκε, καταγράφοντας αύξηση κατά 21,7% το ενδεκάμηνο του 2018. Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία του Υποθηκοφυλακείου Αθηνών, ενισχύεται σημαντικά ο αριθμός των συναλλαγών για το ενδεκάμηνο του 2018.
Θετικές τάσεις στα επαγγελματικά ακίνητα
Στον κλάδο των επαγγελματικών ακινήτων κατά το α’ εξάμηνο του 2018, καταγράφηκαν θετικές τάσεις, τόσο στην αγορά γραφείων όσο και στην αγορά καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών. Για το σύνολο της χώρας οι τιμές των γραφειακών χώρων και καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών κατέγραψαν αύξηση 3,5% και 2,1% σε σχέση με το β’ εξάμηνο του 2017, με τους ρυθμούς αύξησης να είναι ακόμη υψηλότεροι στην Αθήνα, 4,6% και 4,0% αντίστοιχα (προσωρινά στοιχεία).
Σημειώνεται ότι τόσο για τα γραφεία όσο και για τα καταστήματα καταγράφονται ανομοιογενείς ρυθμοί και τάσεις σε τοπικό επίπεδο, αποτυπώνοντας τη διαφορετική δυναμική των επιμέρους θέσεων και τομέων της αγοράς. Το επενδυτικό ενδιαφέρον που καταγράφεται τα δύο τελευταία χρόνια συνεχίστηκε και τους πρώτους μήνες του 2018, με έμφαση στον τομέα των ξενοδοχείων και τις συναφείς με τον τουρισμό χρήσεις.
Τόσο οι Ανώνυμες Εταιρίες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας (ΑΕΕΑΠ) όσο και άλλα επενδυτικά κεφάλαια και εταιρίες ανάπτυξης ακινήτων προχώρησαν σε σημαντικές επενδύσεις στον τουρισμό ανά την επικράτεια, αλλά και σε επαγγελματικούς χώρους υψηλών προδιαγραφών στην Αττική. Παράλληλα, διεθνείς αλυσίδες ξενοδοχείων και τουριστικών πρακτόρων ενίσχυσαν περαιτέρω την παρουσία τους στην ελληνική αγορά.
Το ενδιαφέρον στον τομέα των επαγγελματικών ακινήτων συγκεκριμένων κατηγοριών αποτυπώνεται και στην εξέλιξη της οικοδομικής δραστηριότητας16 τους πρώτους οκτώ μήνες του 2018. Πιο συγκεκριμένα, για τα ξενοδοχεία καταγράφεται υψηλός ρυθμός αύξησης στον αριθμό των νέων οικοδομικών αδειών (64,7%).
Θετική μεταβολή καταγράφεται και για τις νέες άδειες γραφείων (11,7%), ενός τομέα ο οποίος παρέμενε σε αρνητικούς ρυθμούς μέχρι και το τέλος του 2017. Αντίθετα, στις νέες άδειες εμπορικών καταστημάτων καταγράφεται μείωση (-14,1%) κατά την ίδια περίοδο, αντιστρέφοντας την εικόνα των θετικών μεταβολών του 2017.
Αξιοποίηση των δημόσιων ακινήτων
Στον τομέα της αξιοποίησης των ακινήτων του Δημοσίου, αν και οι ρυθμοί παραμένουν αργοί, ορισμένα σημαντικά έργα φαίνεται να προωθούνται. Χαρακτηριστικά, η επένδυση στο Ελληνικό βρίσκεται πλέον πιο κοντά στην έναρξή της, δεδομένης και της εξέλιξης του διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου για το καζίνο, το οποίο αποτελεί βασική προϋπόθεση για την έναρξη του έργου.
Σε κάθε περίπτωση, η ΤτΕ εκτιμάει ότι η σταδιακή διάχυση της ζήτησης σε όλο το φάσμα της αγοράς ακινήτων θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη των μακροοικονομικών μεγεθών της οικονομίας, τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος και την αποκατάσταση της παροχής ρευστότητας από το τραπεζικό σύστημα.
Επισημαίνει δε, την ανάγκη περαιτέρω παρεμβάσεων για τη βελτίωση των συνθηκών στον τομέα της φορολογίας, της διαφάνειας και της απλοποίησης των διαδικασιών, ώστε να δημιουργηθεί ένα φιλικότερο επενδυτικό περιβάλλον και να διασφαλιστεί μια βιώσιμη και σταθερή πορεία ανάκαμψης και τελικά ανάπτυξης της αγοράς ακινήτων.
naftemporiki.gr
