Η πρόσφατη αβεβαιότητα που παρατηρείται όσον αφορά στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας συνδέεται στενά με τον κίνδυνο της ασυνέχειας της μεταρρυθμιστικής πολιτικής, ο οποίος έχει αυξηθεί τελευταία.
Αυτό αναφέρει η Goldman Sachs στη σημερινή της ανάλυση για την Ελλάδα, τονίζοντας, μεταξύ άλλων ότι η υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα είναι το “κλειδί” της βοήθειας των ελληνικών τραπεζών. Ωστόσο, η σχεδιαζόμενη αυτή στήριξη μπορεί να θέσει υπό αμφισβήτηση τον ρόλο της ΕΚΤ, εάν προκύψουν συγκρούσεις της Ελλάδας με τους διεθνείς δανειστές.
Τρεις είναι οι λόγοι για την κρισιμότητα του ρόλου της ΕΚΤ, σύμφωνα με την Goldman Sachs:
1. Η Ελλάδα κατά πάσα πιθανότητα θα απαιτήσει χρηματοδότηση από τον επίσημο τομέα της Ευρωζώνης ώστε να καλύψει τις ανάγκες αναχρηματοδότησης το 2015. Το προβλεπόμενο ποσό κυμαίνεται μεταξύ 6-15 δισ. ευρώ ανάλογα με τις οικονομικές υποθέσεις. Το διάστημα Μαρτίου – Ιουνίου (λήξεις ομολόγων στο ΔΝΤ), καθώς και εκείνο του Ιουλίου – Αυγούστου (ομόλογα της ΕΚΤ) είναι οι μήνες κατά τους οποίους οι ανάγκες αναχρηματοδότησης φαίνεται να είναι πιο πιεστικές.
2. Η ΕΚΤ παρέχει ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες, αποδεχόμενη ως εγγυήσεις τίτλους ελληνικού Δημοσίου. Σε περίπτωση που μια ελληνική κυβέρνηση καταστεί αφερέγγυα, τότε η χρήση των τίτλων αυτών από ελληνικές τράπεζες θα διακοπεί από την ΕΚΤ. Και αυτό θα σημαίνει μια σημαντική μείωση της διαθέσιμης ρευστότητας για τις ελληνικές τράπεζες.
3. Οι ελληνικές τράπεζες μπορεί επίσης να χρειαστούν πρόσθετους πόρους σε περίπτωση που τα επίπεδα των καταθέσεων αρχίσουν να μειώνονται και πάλι. Και εδώ, η συνεχιζόμενη δράση της ΕΚΤ για παροχή ρευστότητας στην Τράπεζα της Ελλάδας (μέσω του Target 2), και ως εκ τούτου στις ελληνικές τράπεζες, είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
Σύμφωνα με την Goldman Sachs, δεδομένου ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι καλά κεφαλαιοποιημένες, ενώ πλέον εποπτεύονται από την ΕΚΤ, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος να διακόψει η ΕΚΤ τη ροή των πιστώσεων προς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Αλλά, από την άλλη πλευρά, ένας πιθανός αποκλεισμός της κυβέρνησης από τον κατάλογο των επιλέξιμων ενεχύρων θα μπορούσε να προκαλέσει πιστωτικό γεγονός μεταξύ των ελληνικών τραπεζών.
Σε αυτό το πλαίσιο, η νέα κυβέρνηση πρέπει να έχει κίνητρα να αναζητήσει συμβιβαστικές λύσεις με την τρόικα, καθώς και εγχώρια υποστήριξη για την παραμονή στην Ευρωζώνη. Σε περίπτωση που η επόμενη ελληνική κυβέρνηση επιλέξει να διακόψει ή να αντιστρέψει τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες που έχουν πραγματοποιηθεί από την έναρξη του προγράμματος προσαρμογής, η στήριξη της ΕΚΤ για την ελληνική οικονομία μπορεί επίσης να τεθεί υπό αμφισβήτηση.
Η ελληνική περίπτωση φαίνεται μοναδική σε σχέση με τα άλλα μέλη της ζώνης του ευρώ. Πλέον, η Ευρωζώνη διαθέτει σημαντικά εργαλεία πολιτικής για να περιοριστούν οι πιέσεις στην αγορά σε πρώιμο στάδιο. Επίσης, σύμφωνα με την Goldman Sachs, η προοπτική της αγοράς κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ (QE) πιθανότατα θα πραγματοποιηθεί στις αρχές του επόμενου έτους, ανεξάρτητα από τις εξελίξεις στην Ελλάδα.
Τέλος, η Goldman Sachs, τονίζει ότι ένα υψηλό ασφάλιστρο κινδύνου είναι πλέον ενσωματωμένο στα ελληνικά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία, ενώ μονο η συνεργασία μεταξύ της νέας κυβέρνησης και της τρόικας θα μπορούσε να οδηγήσει τα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία να ανακάμψουν.
