Από την έντυπη έκδοση
Του Φάνη Ζώη
[email protected]
Σε κίνδυνο μείζονα οικονομικά συμφέροντα της χώρας θέτει η κατάσταση στα σύνορα Ελλάδας – πΓΔΜ, αφενός για τις ελληνικές εξαγωγές, αφετέρου για τη θεμελιώδη πολιτική όλων των κυβερνήσεων των τελευταίων ετών για τη χρήση του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου ως μέσου μετατροπής της χώρας σε σημαντικό διαμετακομιστικό κόμβο.
Οι ζημίες που έχει προκαλέσει η κατάληψη της σιδηροδρομικής γραμμής στην Ειδομένη από πρόσφυγες για το σύνολο του επιχειρηματικού κόσμου αποτιμώνται σε εκατομμύρια ευρώ, που αυξάνονται μέρα με την ημέρα, ενώ οι ζημίες που έχει προκαλέσει στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ η διακοπή της κυκλοφορίας των τρένων φτάνουν τα 2 εκατ. ευρώ, με το πλήγμα στην αξιοπιστία του ελληνικού σιδηροδρομικού διαδρόμου να γίνεται βαρύ.
Το σιδηροδρομικό δίκτυο, λίγες εβδομάδες πριν από τα Χριστούγεννα, με ό,τι σημαίνει αυτό για τον ομαλό εφοδιασμό της αγοράς, αλλά και σε μια περίοδο που η κυβέρνηση επιδιώκει να μετατρέψει την Ελλάδα σε διαμετακομιστικό κόμβο της Ευρώπης μέσω του Πειραιά και ενώ απομένουν λίγες ημέρες πριν από την υποβολή δεσμευτικών προσφορών για τον ΟΛΠ και την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, παραμένει μπλοκαρισμένο για πλέον των δύο εβδομάδων.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το τελευταίο εμπορικό τρένο εισήλθε στη χώρα στις 18 Νοεμβρίου, με τη διοίκηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ να υπολογίζει ότι συνολικά έχουν επηρεαστεί περίπου 1.800 βαγόνια εντός και εκτός Ελλάδας, καθώς πλέον οι εμπορικοί συρμοί κινούνται προς τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης μέσω Βουλγαρίας, γεγονός το οποίο ανεβάζει σημαντικά το κόστος, αφού για κάθε τρένο που αλλάζει πορεία το κόστος αυξάνεται από 5.000 έως και 10.000 ευρώ.
Παρά τις συνεχείς διαμαρτυρίες και επιστολές εξαγωγέων και διαμεταφορέων, η κατάσταση στην Ειδομένη με την κατάληψη των σιδηροδρομικών γραμμών από μετανάστες που δεν κατάφεραν να περάσουν στα Σκόπια έχει προκαλέσει μεγάλες ζημίες. Μέχρι τώρα εκτιμάται, από τα στοιχεία, ότι από την άλλη πλευρά των συνόρων στο έδαφος της πΓΔΜ έχουν εγκλωβιστεί 18 τρένα γεμάτα εμπορεύματα και πρώτες ύλες. Ηδη μεγάλοι πελάτες της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και εισαγωγικές εταιρείες εκφράζουν έντονη δυσαρέσκεια και προειδοποιούν ακόμα και με διακοπή της συνεργασίας τους με την Ελλάδα.
Εάν εντός 4-5 ημερών δεν αποκατασταθεί η λειτουργία της γραμμής, όπως επίσημα διαβεβαίωσε χθες από το βήμα της Βουλής ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γ. Μουζάλας, τότε ο κίνδυνος για τα συμβόλαια με διεθνείς κολοσσούς όπως η Hewlett Packard και η Sony είναι πολύ μεγάλος αναφέρουν παράγοντες της αγοράς.
Η εναλλακτική, στην οποία εξαναγκάζονται, είναι η οδική μεταφορά, γεγονός όμως που αυξάνει σημαντικά το κόστος διακίνησης των προϊόντων τους. «Το πρόβλημα δεν είναι η αποζημίωση των εταιρειών, την οποία μπορούμε να καταβάλουμε και ας μην ευθυνόμαστε για την κατάσταση. Αυτό όμως που έχει σημασία είναι ότι πλέον εγείρεται θέμα αξιοπιστίας της χώρας» αναφέρει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ Θανάσης Ζηλιασκόπουλος.
Οι ζημίες των εταιρειών-κολοσσών, που επέλεξαν τη διακίνηση των προϊόντων τους μέσω του λιμανιού του Πειραιά και του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας, κορυφώνονται μέρα με την ημέρα, ενώ στελέχη τους αδυνατούν να κατανοήσουν πώς είναι δυνατόν να μην μπορεί η ελληνική πλευρά να επιλύσει το πρόβλημα.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Διεθνούς Διαμεταφοράς & Επιχειρήσεων Logistics Ελλάδος (ΣΥΝΔΔΕ&L) Βασίλη Μπαρμπαγιάννη, περισσότερα από 1.150 containers βρίσκονται εγκλωβισμένα στην Ειδομένη, ενώ η επαναδρομολόγηση των συρμών μέσω Βουλγαρίας δεν είναι λύση γιατί οι Βούλγαροι αφενός επιτρέπουν τη διέλευση συρμών με το σταγονόμετρο και αφετέρου το κόστος είναι πολύ υψηλότερο.
Ολα αυτά συμβαίνουν ενώ έχει προκηρυχθεί και ο διαγωνισμός για την κατασκευή του Διαμετακομιστικού Κέντρου στο Θριάσιο, η λειτουργία του οποίου περιλαμβάνεται στον σχεδιασμό για τη λειτουργία του Πειραιά ως πύλης εισόδου των κινεζικών/ασιατικών προϊόντων προς την Ευρώπη, προσθέτει ο κ. Μπαρμπαγιάννης.
Η διοίκηση του ΣΥΝΔΔΕ&L, που εκπροσωπεί τις μεγαλύτερες πολυεθνικές και ελληνικές επιχειρήσεις του κλάδου, απηύθυνε για τρίτη φορά έκκληση προς τον υπουργό Υποδομών Χρήστο Σπίρτζη για την άρση του αποκλεισμού του σιδηροδρομικού δικτύου.
Μάλιστα, εκπρόσωποι δύο μεταφορικών εταιρειών, μελών του ΣΥΝΔΔΕ&L ανέφεραν ότι χθες υπήρχαν 17 τρένα στη Γευγελή με 500-600 βαγόνια γεμάτα τρόφιμα, καζάνια με πετρέλαιο και χημικά, ακόμα και χριστουγεννιάτικα είδη από Γερμανία, Αυστρία, Ουγγαρία και Τσεχία που προορίζονται για τα ράφια καταστημάτων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη εν όψει της εορταστικής περιόδου. Επιπλέον, οι παραγγελίες της αγοράς είναι τέτοιες που χρειάζονται άλλα 18 τρένα να προωθηθούν στην κεντρική Ευρώπη για να έρθουν γεμάτα με προϊόντα στην Ελλάδα.
Τέλος, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, η σταλία (πέναλτι) για κάθε βαγόνι που βρίσκεται εγκλωβισμένο/φορτωμένο από Σκόπια έως και Σερβία μπορεί να φτάσει και τα 50 ευρώ ημερησίως.
Υπόθεση… βαγόνια
Την ίδια στιγμή n ΤΡΑΙΝΟΣΕ εκτιμά ότι σε περίπτωση που αποφευχθούν τα χειρότερα και συνεχιστεί η συνεργασία της με την Cosco, η κινεζική εταιρεία θα χρειαστεί να προσθέσει ακόμα 1.400 βαγόνια στα υφιστάμενα 600 που δρομολογεί για να εξυπηρετεί τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες της.
Ωστόσο, ακόμη και σήμερα n ΤΡΑΙΝΟΣΕ νοικιάζει περίπου 400 βαγόνια από άλλες χώρες (Σλοβακία, Ουγγαρία, πΓΔΜ) προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες της. Και αυτό γιατί τα βαγόνια που έχει η ίδια η εταιρεία χρήζουν συντήρησης και λόγω ελλείψεων που εμφανίζει η Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού (ΕΕΣΣΤΥ) δεν είναι διαθέσιμα.
Την ίδια στιγμή ο ΟΣΕ έχει στην κατοχή του περίπου 3.000 βαγόνια παλαιάς τεχνολογίας, εκ των οποίων περίπου 500-800 υπολογίζεται ότι θα μπορούσαν να ανακατασκευαστούν με κόστος όχι ιδιαίτερα υψηλό. Τέτοιου τύπου παλαιά, ανακατασκευασμένα βαγόνια νοικιάζει η ΤΡΑΙΝΟΣΕ από τη Σλοβακία, η οποία έχει καταφέρει να εξασφαλίσει ένα σταθερό έσοδο για τους σιδηροδρόμους της.
