Από την έντυπη έκδοση
Των Θάνου Τσίρου, Νίκου Μπέλλου και Εφης Τριήρη
Οι όροι και οι προϋποθέσεις πώλησης των «κόκκινων» δανείων σε μη τραπεζικούς φορείς, η σύσταση των οποίων θα επιτραπεί με σχετικό νόμο, αποτελεί το σημείο-«φωτιά» της 2ης λίστας με τα προαπαιτούμενα.
Το πλήρες κείμενο, που εξασφάλισε η «Ν», με τα «προαπαιτούμενα που πρέπει να εκπληρώσει η ελληνική κυβέρνηση μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου», όπως τιτλοφορείται το έγγραφο, κάνει ρητή αναφορά στη θέσπιση θεσμικού πλαισίου που θα ανοίξει τον δρόμο για τη μεταβίβαση «κόκκινων» δανείων από την 1η Ιανουαρίου του 2016.
Η διαπραγμάτευση με τους εκπροσώπους των τεσσάρων θεσμών για το περιεχόμενο της λίστας -το οποίο περιλαμβάνει και άλλες καυτές πατάτες, όπως το μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, το θεσμικό πλαίσιο για την πτώχευση των νοικοκυριών, τα μέτρα για την τόνωση των εισπράξεων του ΦΠΑ, αλλά και την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου, όπως επίσης και 10 παρεμβάσεις της 2ης εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ, ειδικά για τα αναψυκτικά και τα πετρελαιοειδή- θα ξεκινήσει μετά το Eurogroup της 7ης Δεκεμβρίου.
Οι επικεφαλής των τεσσάρων θεσμών αναμένονται στην Αθήνα από τις 8 Δεκεμβρίου, ενώ το νομοσχέδιο με το προαπαιτούμενα θα πρέπει να ψηφιστεί μέσα στο 20ήμερο του Δεκέμβρη και σε κάθε περίπτωση πριν από τη διακοπή των διαπραγματεύσεων για τις εορτές των Χριστουγέννων.
Το τελικό κείμενο με τα προαπαιτούμενα αφιερώνει ολόκληρο κεφάλαιο στο θέμα της στρατηγικής των «κόκκινων» δανείων.
Συγκεκριμένα αναφέρει: «Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να εγκρίνει τη σχετική νομοθεσία που θα επιτρέπει την αδειοδότηση μη τραπεζικών παρόχων παροχής υπηρεσιών ακόμη και τις μεταβιβάσεις δανείων από την 1η Ιανουαρίου 2016.
Επίσης, η κυβέρνηση θα πρέπει να τροποποιήσει το νόμο για την εξωδικαστική επίλυση χρέους και να θεσπίσει φορολογικά κίνητρα για τους οφειλέτες προκειμένου να συμμετάσχουν σε αυτή την εξωδικαστική διαδικασία».
Η Τράπεζα της Ελλάδας θα πρέπει να καθορίσει με απόφασή της τα κριτήρια βάσει των οποίων θα προκύπτει το μέγιστο ποσό που θα πρέπει να πληρώνει ο κάθε δανειολήπτης.
Θα πρέπει επίσης να νομοθετηθεί μηχανισμός ο οποίος θα επιβλέπεται από την Τράπεζα της Ελλάδας, με αντικείμενο τη διαχείριση των μεγάλων οφειλετών τόσο προς τον δημόσιο όσο και προς τον ιδιωτικό τομέα (κυρίως προς τις τράπεζες).
Το προαπαιτούμενο προβλέπει επίσης τη δημιουργία γραφείων ενημέρωσης δανειοληπτών, τη σύσταση εξειδικευμένων δικαστηρίων.
Επίσης συζητείται η σύσταση ανεξάρτητης γραμματείας στην Τράπεζα της Ελλάδας για τα «κόκκινα» δάνεια, η οποία θα υποστηρίζει το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης του Ιδιωτικού Χρέους. Τέλος, στο κείμενο που συμφωνήθηκε αναφέρεται ότι:
* Η Τράπεζα της Ελλάδας θα πρέπει να διορίσει ειδικό εκκαθαριστή και να εισαγάγει σύστημα αμοιβής βάσει απόδοσης για τους εκκαθαριστές σε συνεννόηση με το ΤΧΣ.
* Το ΤΧΣ θα διορίσει εκτελεστικό μέλος στο Διοικητικό Συμβούλιο αλλά και ειδική ομάδα, η οποία θα ασχολείται με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Κομισιόν: Περιμένουμε την υλοποίηση της λίστας
Η Ομάδα Εργασίας του Εurogroup ενέκρινε τη νύχτα της Πέμπτης καταρχήν τον κατάλογο με τα προαπαιτούμενα του δεύτερου πακέτου, τον οποίο η κυβέρνηση καλείται να υλοποιήσει μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, ώστε να αποφασιστεί η εκταμίευση της υποδόσης ύψους 1 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με την εκπρόσωπο της Κομισιόν Μίνα Αντρέεβα, στη συνεδρίαση της Ομάδας Εργασίας επιτεύχθηκε συμφωνία, η οποία θα πρέπει τώρα να διευκρινιστεί με κάθε λεπτομέρεια.
Πρόσθεσε ότι θα πρέπει να διαμορφωθούν όλα τα τελικά κείμενα και να εγκριθούν από το ελληνικό κοινοβούλιο, ώστε στη συνέχεια να αποδεσμευτεί η υποδόση, όπως είχε συμφωνηθεί στην τελευταία συνεδρίαση του Εurogroup στις 23 Νοεμβρίου.
Η εκπρόσωπος επιβεβαίωσε ότι το συνταξιοδοτικό δεν θα είναι τελικά στο δεύτερο πακέτο, αλλά βασικό θέμα στην πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος.
Οπως είπε, η Κομισιόν παρέχει τεχνική βοήθεια στην κυβέρνηση για την προετοιμασία και υλοποίηση των αλλαγών στο συνταξιοδοτικό, ενώ αν και ρωτήθηκε, απέφυγε να πάρει θέση σχετικά με την πρόσκληση της κυβέρνησης προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης να συμμετάσχουν σε διάλογο για τη μεταρρύθμισή του.
Επανέλαβε, όμως, ότι το συνταξιοδοτικό είναι «κλειδί» για την επιτυχή ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης.
Πηγή της Ευρωζώνης στη βελγική πρωτεύουσα υπογράμμιζε ότι η διαμόρφωση του νέου ταμείου αποκρατικοποιήσεων είναι ένα από τα δυσκολότερα θέματα της διαπραγμάτευσης μεταξύ των θεσμών και της κυβέρνησης.
Μάλιστα, όπως έλεγε, εξακολουθούν να υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ της κυβέρνησης και των εκπροσώπων των θεσμών σχετικά με τη λειτουργία του.
Οι απαιτήσεις των εκπροσώπων των θεσμών στο θέμα αυτό είναι συγκεκριμένες, ενώ πιέζουν και κυβερνήσεις χωρών της Ευρωζώνης (Γερμανία, Ολλανδία) για επιτάχυνση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων στην Ελλάδα.
Πάντως, η ίδια πηγή διαβεβαίωνε ότι τελικά θα βρεθεί «κοινός τόπος».
Πάντως, τις τελευταίες βδομάδες είναι έκδηλη η διάθεση αξιωματούχων της Κομισιόν, αλλά και της Ευρωζώνης να διευκολύνουν την κυβέρνηση, παρέχοντας αρκετές χρονικές διευκολύνσεις στην εκπλήρωση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει.
Η χρονική μετατόπιση της απόφασης για τη φορολογία των αγροτών, αλλά και η μεταφορά του συνταξιοδοτικού από το δεύτερο πακέτο των προαπαιτούμενων στην πρώτη αξιολόγηση είναι δύο από τις διευκολύνσεις, ωστόσο και σε άλλους τομείς επιδεικνύεται κατανόηση από την πλευρά των εταίρων και δανειστών, οι οποίοι δεν θέλουν να θέσουν σε κίνδυνο την πολιτική σταθερότητα της κυβέρνησης.
Πάντως, η καθυστέρηση στην επίτευξη συμφωνίας στο πρώτο πακέτο των προαπαιτούμενων φέρνει πλέον πίσω όλο το χρονοδιάγραμμα.
Οι Βρυξέλλες πλέον προετοιμάζονται για την πρώτη αξιολόγηση που θεωρητικά έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει το δεύτερο 15νθήμερο του Δεκεμβρίου, ωστόσο στην πράξη δουλειά θα αρχίσει να γίνεται μετά τις γιορτές, από τις αρχές Ιανουαρίου.
Αυτό σημαίνει ότι και η συζήτηση για το χρέος μετατίθεται πιθανότατα για τον Φεβρουάριο, δεδομένου ότι πρώτα θα πρέπει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και μετά να αρχίσει επισήμως η εξέταση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους.
Στη διάρκεια της πρώτης αξιολόγησης η κυβέρνηση θα μπορούσε να θέσει και το κόστος του προσφυγικού, ώστε να ληφθεί υπόψη στο σχέδιο του προϋπολογισμού του 2016.
Η Ελλάδα δεν έχει υποβάλει μέχρι στιγμής κανένα σχετικό αίτημα, ενώ άλλες χώρες (Ιταλία, Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Φινλανδία) το έχουν ήδη κάνει.
Μάλιστα χθες ο πρόεδρος του Εurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ διευκρίνισε ότι θα εξεταστεί χωριστά κάθε αίτημα με θετικό πνεύμα και στο πλαίσιο της ευελιξίας του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
«Αυτό που δεν θα θέλουμε», είπε, «είναι μια μόνιμη εξαίρεση των δαπανών για την υποδοχή προσφύγων και την ασφάλεια έναντι της τρομοκρατίας από τον υπολογισμό των ελλειμμάτων κάθε χώρας».
Το πλήρες κείμενο με τα 13 προαπαιτούμενα
1. Οι αρχές θα προτείνουν για συζήτηση σημείωση που θα προτείνει βασικές επιλογές και αποφάσεις για τον σχεδιασμό της ανεξάρτητης γραμματείας εσόδων, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η ταχύτερη σύνταξη και υιοθέτηση της νομοθεσίας.
2. Οι αρχές θα λάβουν μέτρα για να εξασφαλίσουν τη συλλογή εσόδων: α) υιοθέτηση νομοθετικών μέτρων για τον εντοπισμό χώρων αποθήκευσης (μόνιμων ή κινητών) για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου στα καύσιμα, β) υιοθέτηση ενεργειών αναγκαίων για την ισχυροποίηση της επιβολής του ΦΠΑ και αντιμετώπιση τριγωνικών συναλλαγών στον ΦΠΑ (τύπου καρουζέλ).
3. Υγεία: Η κυβέρνηση θα εκδώσει α) υπουργική απόφαση για την εφαρμογή του clawback στα νοσοκομεία, β) θα αναθεωρήσει προς τα κάτω τις τιμές των ιδιωτικών διαγνωστικών κέντρων ώστε να ευθυγραμμιστούν οι δαπάνες στα επίπεδα του clawback.
Μεταρρυθμίσεις στον τραπεζικό τομέα
4. Η λειτουργία επιτροπής στο ΤΧΣ που θα αξιολογεί και θα εγκρίνει διορισμούς μελών διοικητικού συμβουλίου και προέδρων στις τράπεζες όχι αργότερα από τα μέσα Δεκεμβρίου του 2015.
5. Νομοθεσία για το πτωχευτικό δίκαιο των νοικοκυριών: α) Υιοθέτηση της απαραίτητης δευτερογενούς νομοθεσίας που θα διασφαλίζει την εφαρμογή του πτωχευτικού δίκαιου των νοικοκυριών.
β) Η Τράπεζα της Ελλάδος θα εκδώσει απόφαση για τη διαδικασία και τα κριτήρια που θα χρησιμοποιούνται για να καθοριστεί το μέγιστο της ικανότητας αποπληρωμής του δανειολήπτη, το ποσό που οι πιστωτές θα μπορούσαν να λάβουν σε περίπτωση επιβολής έκτακτης ανάγκης και πιθανών ζημιών για τους πιστωτές.
γ) Υιοθέτηση νομοθεσίας, κατάρτιση του προϋπολογισμού και ανάπτυξη ενός σχεδίου υλοποίησης για τη σύσταση ενός Γραφείου Πιστώσεων και Πλούτου μέχρι τα τέλη του Ιουνίου του 2016 που θα είναι ανεξάρτητη αρχή και θα προσδιορίζει τις δυνατότητες πληρωμής των δανειοληπτών με σκοπό τη διευκόλυνση των τραπεζικών ιδρυμάτων.
6. Στρατηγική για τα «κόκκινα» δάνεια (NPL): α) Υιοθέτηση της σχετικής νομοθεσίας που θα προβλέπει την άδεια και το ρυθμιστικό πλαίσιο των παρόχων μη τραπεζικών υπηρεσιών και τις μεταβιβάσεις δανείων, η οποία θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου του 2016.
β) Εκσυγχρονισμό, τροποποίηση και υιοθέτηση του νόμου που προβλέπει την εξωδικαστική επίλυση χρέους και θα περιλαμβάνει σημαντικά φορολογικά κίνητρα για τη συμμετοχή και των οφειλετών.
γ) Καθιέρωση βάσει νόμου ενός συντονισμένου μηχανισμού που θα εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος με εντολή να εξετάζει μεγάλα χρέη ιδιωτών και δημόσιων πιστωτών και θα πραγματοποιεί συγκεκριμένες ενέργειες για την επίλυση των «κόκκινων» δανείων.
δ) Σύσταση εξειδικευμένων δικαστικών αιθουσών και διορισμός και εκπαίδευση δικαστών και προσωπικού.
ε) Καθιέρωση βάσει νόμου ενός δικτύου πληροφόρησης χρέους και κέντρων πληροφόρησης χρέους.
στ). Η Τράπεζα της Ελλάδος να διορίσει έναν ειδικό εκκαθαριστή και να καθιερώσει σύστημα αμοιβής για τους εκκαθαριστές με βάση την απόδοση σε διαβούλευση με το ΤΧΣ.
ζ) Το ΤΧΣ θα επιλέξει ένα μέλος του δ.σ. και μία εσωτερική ομάδα αφοσιωμένη στην επίλυση των «κόκκινων» δανείων.
η) Σύσταση ενός νέου δομικού σχεδίου για την εφαρμογή και την παρακολούθηση της στρατηγικής των NPL, συμπεριλαμβανομένης της καθιέρωσης ειδικής γραμματείας συντονισμού και γραφείου διαχείρισης στην Τράπεζα της Ελλάδος.
7. Oι αρχές θα συνεχίσουν, όπως έχει συμφωνηθεί με τον ΟΟΣΑ, να υιοθετήσουν επιπλέον 10 συστάσεις της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ για τα αναψυκτικά και τα πετρελαϊκά προϊόντα.
8. Οι αρχές θα επαναδραστηριοποιήσουν τη διυπουργική επιτροπή για τα κλειστά επαγγέλματα.
9. Στα διαρθρωτικά ταμεία, οι αρχές θα εφαρμόσουν πλήρως τον νόμο 4314/2014 για τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία, θα υιοθετήσουν όλες τις εξουσιοδοτημένες ενέργειες απαραίτητες για την ενεργοποίηση των διαθέσιμων κεφαλαίων και να θέσει σε εφαρμογή όλες τις προϋποθέσεις.
10. Χωροταξικός σχεδιασμός και δασικός νόμος: Οι αρχές θα συμφωνήσουν με τους θεσμούς και τις προτάσεις πιθανής βελτίωσης του νόμου 4269 για το χωροταξικό σχεδιασμό και θα υιοθετήσουν το Προεδρικό Διάταγμα για τον καθορισμό των δασών.
11. Ενέργεια: Οι αρχές θα: α) στην περίπτωση μη πιθανής συμφωνίας για το ΝΟΜΕ να συμφωνήσουν με τους θεσμούς μέτρα που θα υιοθετηθούν άμεσα και θα φέρουν τα ίδια αποτελέσματα με αυτά που περιγράφονται πιο πάνω σε όρους μεριδίων αγοράς και χρονοδιαγραμμάτων.
β) να κάνουν μη αναστρέψιμα βήματα (συμπεριλαμβανομένης της ανακοίνωσης ημερομηνίας υποβολής δεσμευτικών προσφορών) για την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ, εκτός αν παρουσιαστεί κάποιο εναλλακτικό σχέδιο με ισοδύναμα αποτελέσματα σε όρους ανταγωνισμού και προσέλκυσης επενδύσεων, πάντα με κριτήριο τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές και έχουν συμφωνηθεί με τους θεσμούς για την πλήρη αποδέσμευσή του από τη ΔΕΗ.
12. Ιδιωτικοποίηση. Οι αρχές θα: α) ορίσουν μία ανεξάρτητη Ομάδα Δράσης (Task Force) που θα εντοπίσει τις επιλογές και θα προετοιμάσει τις προτάσεις για τους λειτουργικούς στόχους, τη δομή και τη διακυβέρνηση του νέου Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων. β) ολοκληρώσει τις δράσεις στο σκέλος των αποκρατικοποιήσεων που προβλέπονται για το τέταρτο τρίμηνο του 2015.
Δημόσια Διοίκηση
13. Οι αρχές θα: α) υιοθετήσουν νόμο για την εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου με ισχύ 1η Ιανουαρίου 2016, που θα θέτει τις βασικές παραμέτρους με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο και θα είναι συμβατές με τους στόχους δαπανών μισθολογίου που έχουν συμφωνηθεί και με αποτελεσματική εφαρμογή σε όλο τον δημόσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένου της αποσυμπίεσης της κατανομής μισθών σε όλο το φάσμα μισθών σε συνδυασμό με προσόντα, απόδοση, ευθύνη και θέση του προσωπικού,
β) δεσμευθεί στη συνέχιση του κανόνα προσλήψεων του 2016, ενώ η αναλογία για τα έτη 2017-2019 θα καθοριστεί στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου που υιοθετήθηκε τον Οκτώβριο του 2015,
γ) η υπάρχουσα Γενική Γραμματεία Συντονισμού θα ενισχυθεί ώστε να διασφαλιστεί ο αποτελεσματικός σχεδιασμός και συντονισμός του κυβερνητικού έργου, των νομοθετικών πρωτοβουλιών, της παρακολούθησης της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων και των λειτουργιών διαιτησίας σε όλες τις πολιτικές, περιλαμβανομένης της έκδοσης σχετικής εγκυκλίου.