Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Την παράταση του εξωδικαστικού συμβιβασμού και για την επόμενη χρονιά διαβλέπουν τραπεζικές πηγές, με βάση το γεγονός πως η διαδικασία εισήλθε σε μια κανονικότητα μετά τον Σεπτέμβριο, αφού τότε απλουστεύτηκε μέσα από την ειδική πλατφόρμα εξυπηρέτησης του ιδιωτικού χρέους.
Ωστόσο, υπάρχει ένα πλήθος σεναρίων που εξετάζονται για το κατά πόσον, εφόσον υπάρξει παράταση, θα ενταχθούν στη διαδικασία και οι γεννημένες οφειλές μέσα το 2018 ή η παράταση θα αφορά οφειλές δημιουργημένες μέχρι και το τέλος του 2017.
Στη δεύτερη περίπτωση εξετάζεται ένα πλήθος σεναρίων που αφορούν ρυθμίσεις μικρότερου βεληνεκούς, κυρίως για χρέη προς το Δημόσιο, με κριτήρια λίγο χαλαρότερα από αυτά του εξωδικαστικού συμβιβασμού, αλλά που θα αφορούν ένα πλήθος δόσεων που δεν θα ξεπερνούν τις 48, ενώ συγχρόνως δεν θα ισχύουν οι δυνατότητες «κουρέματος» προστίμων.
Πάνω από 4.500 αιτήσεις
Σύμφωνα με σχετικώς πρόσφατα στοιχεία, περισσότερες από 4.500 αιτήσεις έχουν κατατεθεί από ιδιώτες και επιχειρήσεις της χώρας προκειμένου να ενταχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό για τη ρύθμιση οφειλών προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία και τις τράπεζες, ενώ επιτυχώς έχουν ολοκληρωθεί 950 υποθέσεις.
Αυτό το διάστημα η Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους θα αξιολογήσει και θα λάβει αποφάσεις σε σχέση με την παράταση ή όχι της ισχύος του νόμου, ενώ οι ρυθμίσεις χρεών θα αποτελέσουν σε κάθε περίπτωση αντικείμενο συζήτησης με τους θεσμούς.
Τα χρέη προς την εφορία προσδιορίζονται σε 100 δισ. ευρώ, στα ασφαλιστικά ταμεία σε 30 δισ. ευρώ, ενώ προς τις τράπεζες σε 85 δισ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία που πρόσφατα έδωσε στη δημοσιότητα ο ειδικός γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης Φώτης Κουρμούσης.
Είναι γεγονός πως οι τράπεζες δεν είδαν τόσο θετικά τον εξωδικαστικό συμβιβασμό από την αρχή, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις οφειλετών οι οποίοι διέθεταν καλύμματα. Σε κάθε περίπτωση, ο εξωδικαστικός συμβιβασμός δουλεύει ιδιαίτερα στις περιπτώσεις με υπέρογκα χρέη ιδιωτών προς το Δημόσιο.
Τον Ιανουάριο του 2019, πάντως, θα υπάρξουν σημαντικές διαπραγματεύσεις με τους δανειστές σε ό,τι αφορά ρυθμίσεις οφειλών προς την εφορία και τα Ταμεία. Ιδιαίτερα, μάλιστα, στην περίπτωση εκείνη που οι τράπεζες έχουν φύγει από το κάδρο μέσα από μια συνολική ρύθμιση για τα «κόκκινα» δάνεια. Σε μια τέτοια περίπτωση, αφαιρείται από τους δανειστές ένα ισχυρό επιχείρημα για να μην υπάρξει νέα ρύθμιση που αφορά οφειλές προς το Δημόσιο.
Ας σημειωθεί πως οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές θα αφορούν και το κομμάτι που σχετίζεται με την προστασία της πρώτης κατοικίας.
Η κυβέρνηση, πάντως, στο πλαίσιο ενός προεκλογικού πυρετού, το 2019 θα επιδιώξει να διαμορφώσει συνθήκες για επιμερισμό των οφειλών σε ένα πλήθος δόσεων που μπορεί να φθάνουν και τις 100 και οι οποίες θα έχουν πολύ ελαστικότερα κριτήρια από αυτά του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
ΕΕΤ: Ίδρυση Κέντρου Διαμεσολάβησης
Εν τω μεταξύ, στον αγώνα για τη μείωση του ιδιωτικού χρέους προχωράει η Ελληνική Ένωση Τραπεζών, καθώς η γραμματέας της Ένωσης, Χαρά Απαλλαγάκη, ανακοίνωσε χθες σε οικονομικό συνέδριο την ίδρυση Κέντρου Διαμεσολάβησης για «κόκκινους» δανειολήπτες.
Η προαγωγή των εξωδικαστικών συμβιβασμών προωθείται από παντού, λόγω της εξαιρετικά χρονοβόρου διαδικασίας με την οποία αντιμετωπίζουν τα θέματα αυτά τα δικαστήρια.
Στο κέντρο θα προσέρχονται τόσο οι τράπεζες όσο και οι ιδιώτες σε περίπτωση που οι μεταξύ τους διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να καταλήξουν σε κάποια διαδικασία.
Το κέντρο αυτό θα είναι συμβεβλημένο με μια σειρά ανεξάρτητων διαμεσολαβητών που θα είναι ειδικά εκπαιδευμένοι και θα καλούνται a la carte προκειμένου να επιλύσουν τα προβλήματα.
«Επαρκώς κεφαλαιοποιημένες οι τράπεζες»
«Οι τράπεζές μας είναι ασφαλείς και επαρκώς κεφαλαιοποιημένες, όπως αυτό πιστοποιείται από τα πλέον αυστηρά στρες τεστ που διενεργήθηκαν πρόσφατα και αυτό ισχύει σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ο μηχανισμός έκτακτης παροχής ρευστότητας (ELA) μέχρι το τέλος του έτους θα βρίσκεται σε μηδενικά επίπεδα, ενώ και οι καταθέσεις σταδιακά επιστρέφουν» ανέφερε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Δημήτρης Λιάκος, μιλώντας στο ίδιο συνέδριο, όπου ανακοινώθηκε και η πρωτοβουλία της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών για την ίδρυση Κέντρου Διαμεσολάβησης για «κόκκινους» δανειολήπτες. «Η πρόσφατη εισροή κεφαλαίων από τη συγχώνευση της Eurobank αποτελεί μια ηχηρή ψήφο εμπιστοσύνης στην προοπτική του τραπεζικού μας συστήματος» ανέφερε ο κ. Λιάκος, επισημαίνοντας επίσης ότι «δικαιωνόμαστε όσοι εξαρχής συστήσαμε ψυχραιμία και τηρήσαμε υπεύθυνη στάση κατά τις πρόσφατες χρηματιστηριακές αναταράξεις».
Όπως πρόσθεσε, «παρ’ όλα αυτά, θέλουμε να επιταχύνουμε τη διαδικασία μείωσης των “κόκκινων” δάνειων και γι’ αυτόν τον λόγο και εμείς ως κυβέρνηση εργαζόμαστε προς αυτήν την κατεύθυνση για την εκπόνηση ενός εναλλακτικού σχεδίου για τη μείωση των επισφαλών ανοιγμάτων. Σε ανάλογη κατεύθυνση είναι και η πρόσφατη πρόταση της ΤτΕ, που με προσοχή και ενδιαφέρον πρέπει να εξετασθεί, προτού καταλήξουμε στην τελική λύση. Την ίδια στιγμή εξετάζονται παρεμβάσεις από την Κομισιόν και την ΕΚΤ προς την κατεύθυνση μιας λύσης αποδεκτής σε πανευρωπαϊκό επίπεδο».
Ο κ. Λιάκος αναγνώρισε επίσης ότι οι διοικήσεις των τραπεζών δεν παρακολουθούν μοιρολατρικά αυτές τις διαδικασίες και πολύ συχνά, με λύσεις ευρηματικές και «out of the box», συμβάλλουν στην εκτόνωση του προβλήματος. Πρόσφατο παράδειγμα η επικείμενη συγχώνευση Eurobank – Grivalia.
«Εμείς είμαστε ανοικτοί σε κάθε πρόταση, επιδιώκουμε τον διάλογο και τίποτα δεν απορρίπτεται a priori. Παράλληλα, άλλες μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες μας, όπως η προώθηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και ο εκσυγχρονισμός των φορολογικών συστημάτων, ώθησαν έμμεσα και το τραπεζικό σύστημα προς την ψηφιακή αναβάθμισή του και την επανεκπαίδευση του προσωπικού του» σημείωσε.
Τέσσερις άξονες για μείωση «κόκκινων» δανείων
Η αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελεί τη σημαντικότερη πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα ο τραπεζικός κλάδος, επεσήμανε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας (στη φωτογραφία). Όπως είπε, η επιτυχής αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος όχι μόνο θα ελαφρύνει το βάρος για τους δανειολήπτες, αλλά κυρίως θα επιτρέψει στα πιστωτικά ιδρύματα να απελευθερώσουν κεφάλαια τα οποία θα μπορέσουν να κατευθυνθούν στις πιο δυναμικές και εξωστρεφείς επιχειρήσεις.
Ο κ. Στουρνάρας αποτίμησε θετικά ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει βήματα σε επίπεδο νομοθετικών πρωτοβουλιών, ρυθμιστικού πλαισίου και ενεργειών των πιστωτικών ιδρυμάτων, που προάγουν την αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, προκειμένου να αρθούν τα θεσμικά και διοικητικά εμπόδια. Παρ’ όλα αυτά, όπως τόνισε, αυτό αποτελεί ένα μόνο μέρος της συνολικής στρατηγικής για τη διαχείριση του προβλήματος.
Ο κεντρικός τραπεζίτης περιέγραψε τέσσερις άξονες για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, οι οποίοι είναι:
- Η περαιτέρω οργάνωση και ενίσχυση του υφιστάμενου θεσμικού και εποπτικού πλαισίου που διέπει τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
- Η άρση των εμποδίων για την ενεργή διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
- Η ανάπτυξη δευτερογενούς αγοράς για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
- Οι νέες πρωτοβουλίες για συστημικές λύσεις.
