Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Σε επανεξέταση του συνόλου των φοροαπαλλαγών που περιλαμβάνει η ελληνική νομοθεσία αναμένεται να προχωρήσει σύντομα το υπ. Οικονομικών, με σκοπό να δρομολογήσει περικοπές και καταργήσεις πλήθους διατάξεων που εξασφαλίζουν ευνοϊκή φορολογική αντιμετώπιση σε διάφορες κατηγορίες φορολογουμένων.
Όπως προκύπτει από έναν αναλυτικό τόμο 313 σελίδων που κατέθεσε η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών στη Βουλή μαζί με τον κρατικό προϋπολογισμό, οι διατάξεις του ελληνικού φορολογικού συστήματος που προβλέπουν απαλλαγές από την επιβολή φόρων, εκπτώσεις φόρων ή εφαρμογή μειωμένων φορολογικών συντελεστών ξεπερνούν τις 670, ενώ το συνολικό δημοσιονομικό κόστος όσων εξ αυτών έχουν αποτιμηθεί υπερβαίνει τα 3,56 δισ. ευρώ.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών έχει δεσμευτεί με το συμπληρωματικό μνημόνιο που υπέγραψε τον περασμένο Μάιο να απλοποιήσει την ελληνική φορολογική νομοθεσία προχωρώντας στην κατάργηση μεγάλου αριθμού φοροαπαλλαγών. Συγκεκριμένα, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών έχει αποδεχτεί να προχωρήσει σε:
1) Επανεξέταση όλων των κινήτρων που υπάρχουν στη φορολογία εισοδήματος των επιχειρήσεων και ενσωμάτωση σε ενιαία νομοθεσία των φοροαπαλλαγών, με ταυτόχρονη κατάργηση εκείνων που κρίνονται αναποτελεσματικές ή άδικες.
2) Αναθεώρηση του καθεστώτος προνομιακής φορολογικής μεταχείρισης του κλάδου της ναυτιλίας υπό το πρίσμα των υποδείξεων της Κομισιόν.
3) Απλοποίηση του καθεστώτος της φορολογίας εισοδήματος και διασφάλιση της συνοχής της φορολογικής βάσης για τον φόρο εισοδήματος και τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης των μικρών επιχειρήσεων που βρίσκονται κάτω από το όριο απαλλαγής από τον ΦΠΑ.
4) Τροποποίηση της νομοθεσίας για τη φορολογία εισοδήματος των εταιρειών η οποία καλύπτει τις συγχωνεύσεις, τις εξαγορές και τους εταιρικούς λογαριασμούς αποθεματικών.
5) Απλοποίηση του νομοθετικού πλαισίου για τον ΦΠΑ.
Τι περιλαμβάνει το νέο αναθεωρημένο μνημόνιο
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο νέο αναθεωρημένο μνημόνιο που θα κληθεί σύντομα να υπογράψει η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών θα περιλαμβάνεται δέσμευση της ελληνικής πλευράς για περικοπή σημαντικού αριθμού φοροαπαλλαγών, προκειμένου να αυξηθούν περαιτέρω τα φορολογικά έσοδα και να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 3% του ΑΕΠ το 2018, αλλά και να εξασφαλισθούν πόροι για τη χορήγηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης σε πανελλαδική κλίμακα από το 2018. Σύμφωνα με τον τόμο των φοροαπαλλαγών που συνοδεύει τον κρατικό προϋπολογισμού του 2017:
α) Στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων ισχύουν 118 ρυθμίσεις που προβλέπουν φοροαπαλλαγές και εκπτώσεις φόρου. Το δημοσιονομικό κόστος όσων από τις ρυθμίσεις αυτές έχουν αποτιμηθεί φθάνει τα 388,79 εκατ. ευρώ. Από τις ρυθμίσεις που προβλέπουν απαλλαγές ή εκπτώσεις από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων ξεχωρίζουν ιδιαίτερα:
* Η έκπτωση των ιατρικών και νοσοκομειακών δαπανών από τον φόρο εισοδήματος, η οποία προκαλεί απώλεια φορολογικών εσόδων ύψους 120,64 εκατ. ευρώ.
* Η έκπτωση 1,5% στην παρακράτηση φόρου εισοδήματος από τους μισθούς και τις συντάξεις, η οποία αφορά 2.935.737 φορολογούμενους και κοστίζει 67,95 εκατ. στον προϋπολογισμό.
* Το ειδικό καθεστώς αυτοτελούς φορολόγησης των αμοιβών των ναυτικών, από το οποίο ευνοούνται 27.318 φορολογούμενοι και προκαλείται απώλεια φορολογικών εσόδων 91,21 εκατ.
* Οι απαλλαγές από την εισφορά αλληλεγγύης και το τέλος επιτηδεύματος αφορούν 98.720 φορολογούμενους και κοστίζουν 17 εκατ. στον προϋπολογισμό.
* Η έκπτωση φόρου των 200 ευρώ που παρέχεται σε κάθε φορολογούμενο με αναπηρία 67% και άνω αφορά 193.787 φορολογούμενους και προκαλεί απώλεια φορολογικών εσόδων ύψους 15,18 εκατ. ευρώ.
β) Στη φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων ισχύουν 118 διατάξεις που προβλέπουν φορολογικές απαλλαγές. Όσες εξ αυτών αποτιμήθηκαν διαπιστώθηκε ότι προκαλούν απώλειες φορολογικών εσόδων ύψους 699,68 εκατ. ευρώ.
γ) Στη φορολογία πλοίων περιλαμβάνονται 34 διατάξεις που προβλέπουν απαλλαγές ή εκπτώσεις από τον φόρο.
δ) Στη νομοθεσία για την επιβολή του ΕΝΦΙΑ περιλαμβάνονται 19 διατάξεις που προβλέπουν απαλλαγές. Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος των απαλλαγών αυτών φθάνει τα 107 εκατ. ευρώ.
ε) Στον κώδικα του ΦΠΑ περιλαμβάνονται 82 διατάξεις που προβλέπουν απαλλαγές από τον φόρο ή εκπτώσεις φόρου. Οι 12 εξ αυτών έχουν ποσοτικοποιηθεί και έχει διαπιστωθεί ότι κοστίζουν στον κρατικό προϋπολογισμό πάνω από 1,18 δισ. ευρώ. Σ’ αυτές περιλαμβάνονται:
* Η εφαρμογή υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 6,5% για τα βιβλία, τις εφημερίδες, τα φάρμακα, τα εμβόλια και τα θέατρα.
* Οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές ΦΠΑ, οι οποίοι από τον περασμένο Ιούνιο ισχύουν μόνο σε 54 νησιά του Αιγαίου και θα καταργηθούν πλήρως από την 1η-1-2017.
* Η απαλλαγή των ταχυδρομικών υπηρεσιών από τον ΦΠΑ.
* Η απαλλαγή του εισαγόμενου επενδυτικού χρυσού από τον ΦΠΑ.
* Η απαλλαγή των παιγνίων του ΟΠΑΠ και των εταιρειών διαδικτυακού στοιχηματισμού από τον ΦΠΑ.
στ) Στη νομοθεσία για τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης ισχύουν σήμερα 44 διατάξεις που προβλέπουν απαλλαγές ή μειωμένους συντελεστές ΕΦΚ (πετρέλαιο θέρμανσης, ναυτιλιακό πετρέλαιο κ.λπ.) Οι διατάξεις αυτές κοστίζουν στον κρατικό προϋπολογισμό 1,075 δισ. ευρώ.
ζ) Στις νομοθετικές διατάξεις για τα τέλη ταξινόμησης οχημάτων περιλαμβάνονται 24 ρυθμίσεις που προβλέπουν απαλλαγές από τα τέλη ή μειώσεις τελών. Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος των ρυθμίσεων αυτών έφθασε τα 105,74 εκατ. Το μεγαλύτερο μέρος του ποσού αυτού, τα 85,6 εκατ., είναι η απώλεια εσόδων που προκάλεσε η εφαρμογή του μέτρου της απόσυρσης, το οποίο όμως πλέον έχει καταργηθεί.