Από την έντυπη έκδοση
Στη μέγκενη των αυξανόμενων ελλειμμάτων των ασφαλιστικών ταμείων και της υστέρησης των εσόδων κατά 1,2 δισ. ευρώ βρίσκεται ο κρατικός προϋπολογισμός του 2014, με τις εξελίξεις να ενισχύουν την επιχειρηματολογία της τρόικας για την έκταση του δημοσιονομικού κενού του 2015, αλλά και για την αναγκαιότητα λήψης μέτρων για το ασφαλιστικό.
Τα οριστικά στοιχεία που ανακοινώθηκαν χθες από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους δείχνουν πως το ΙΚΑ, ο ΟΑΕΕ, ο ΟΓΑ και το κονδύλι του ΕΚΑΣ παρουσιάζουν συνολική απόκλιση ύψους 1,5 δισ. ευρώ, καθώς οι αρχικές πιστώσεις που εγγράφηκαν δεν κάλυψαν παρά μόνο ένα μέρος της ετήσιας δαπάνης.
Οι εξελίξεις αυτές σε έσοδα και δαπάνες των ασφαλιστικών ταμείων οδηγούν σε απόκλιση και το πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο πλέον είναι χαμηλότερο σχεδόν κατά 900 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του υπουργείου Οικονομικών, που τέθηκε λίγες ημέρες νωρίτερα, με την εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού του 2015.
Συνολικά για το 2014 το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει υπέρβαση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα από 1,5% του ΑΕΠ σε 1,8% του ΑΕΠ, αλλά αυτό προϋποθέτει βελτίωση των επιδόσεων των εσόδων στο τελευταίο δίμηνο του έτους και μέχρι τον Φεβρουάριο του 2015 (με την παράταση του οικονομικού έτους), αλλά και να μην ξεφύγουν περαιτέρω οι δαπάνες.
Στην αύξηση των ετήσιων επιχορηγήσεων υποχρεώθηκε να προβεί το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να καλύψει τις αυξανόμενες χρηματοδοτικές ανάγκες των ασφαλιστικών ταμείων, καθώς οι πιστώσεις που εγγράφηκαν στον προϋπολογισμό του 2014 κρίνονται ανεπαρκείς, καθώς τα περισσότερα Ταμεία έχουν απορροφήσει ήδη το σύνολο της αρχικής επιχορήγησης.
Προφανώς απέτυχε το σχέδιο αύξησης των εσόδων των Ταμείων και μείωσης των δαπανών τους για το 2014, όπως είχε σχεδιαστεί στα τέλη του 2013, δικαιολογώντας τις ανησυχίες της τρόικας για την πορεία του ασφαλιστικού συστήματος.
Οι ίδιοι κίνδυνοι εξακολουθούν να υφίστανται και για το 2015, καθώς η τρόικα φοβάται νέες υπερβάσεις των δαπανών των Ταμείων.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά το 2014, το σύνολο των δαπανών για «Ασφάλιση, περίθαλψη, κοινωνική προστασία», από 13.756 εκατ. ευρώ που είχε προϋπολογιστεί, τελικά αναπροσαρμόζεται σε 14.390 εκατ. ευρώ, αυξανόμενο κατά 634 εκατ. ευρώ.
Μέχρι και τον Οκτώβριο, στο δεκάμηνο απορροφήθηκαν ήδη 11.790 εκατ. ευρώ ή το 82% του νέου ύψους επιχορήγησης.
Αναλυτικότερα, οι κρατικές επιχορηγήσεις των Ταμείων, σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, διαμορφώνονται πλέον ως εξής:
* Ο ΟΓΑ χρειάζεται 465 εκατ. ευρώ περισσότερα για το 2014, καθώς το αρχικό κονδύλι των 2.442 εκατ. ευρώ αναπροσαρμόστηκε σε 2.907 εκατ. ευρώ.
* Το ΙΚΑ έχει ανάγκη πρόσθετων κεφαλαίων κατά 444 εκατ. ευρώ για να καλύψει τις ανάγκες του το 2014 και η επιχορήγηση αναπροσαρμόζεται από 2.374 εκατ. ευρώ σε 2.818 εκατ. ευρώ.
* Ο ΟΑΕΕ παρουσιάζει τη μεγαλύτερη ποσοστιαία απόκλιση, καθώς οι αρχικές πιστώσεις των 800 εκατ. ευρώ εξαντλήθηκαν ήδη από τον περασμένο Αύγουστο. Στο πλαίσιο αυτό κρίθηκε ότι ο ΟΑΕΕ χρειάζεται πρόσθετα κεφάλαια ύψους 338 εκατ. ευρώ για να καλύψει τις χρηματοδοτικές του ανάγκες για το 2014 και οι ετήσιες πιστώσεις αναπροσαρμόστηκαν στο ποσό των 1.138 εκατ. ευρώ.
* Αντίθετα περικόπηκαν κατά 141 εκατ. ευρώ οι πιστώσεις του ΕΟΠΥΥ, εξέλιξη που θα είχε θετικό χαρακτήρα εάν δεν αυξάνονταν παράλληλα και τα χρέη του φορέα υγείας προς τους προμηθευτές του, που σημαίνει ότι αναβάλλονται πληρωμές για το 2015. Η ετήσια επιχορήγηση του ΕΟΠΥΥ, από 774 εκατ. ευρώ, διαμορφώνεται σε 633 εκατ. ευρώ.
* Οι δαπάνες κάλυψης των ελλειμμάτων νοσοκομείων και εξόφλησης παλαιών οφειλών τους αυξάνεται κατά 295 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη και διαμορφώνεται σε 1.450 εκατ. ευρώ.
* Το κονδύλι για το ΕΚΑΣ (πλην συνταξιούχων Δημοσίου) υπολογίστηκε αρχικά σε 516 εκατ. ευρώ, αλλά τελικά κρίνεται ότι απαιτούνται 205 εκατ. ευρώ περισσότερα και το ύψος της πίστωσης αναπροσαρμόζεται στο ποσό των 721 εκατ. ευρώ.
* Το κονδύλι για τα επιδόματα των πολυτέκνων μειώνεται κατά 25 εκατ. ευρώ και διαμορφώνεται σε 486 εκατ. ευρώ.
Είναι σαφές πως το άθροισμα των αναπροσαρμογών των επιχορηγήσεων υπερβαίνει αισθητά το ποσό της συνολικής αναθεώρησης, 634 εκατ. ευρώ, αλλά περιορίζεται επειδή περικόπηκε στο σύνολό της η πίστωση των 895 εκατ. ευρώ που αφορούσε τις «Λοιπές δαπάνες κοινωνικής ασφάλισης», οι οποίες δεν εξηγείται επαρκώς τι αφορούσαν.
Στα 2,4 δισ. το έλλειμμα
Με βάση τα συνολικά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, στο 10μηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2014 παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο ύψους 2.448 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος 2.958 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2013 και στόχου του σχεδίου προϋπολογισμού 2015 για έλλειμμα 1.567 εκατ. ευρώ.
Το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε σε 2.654 εκατ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 2.590 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2013 και στόχου του σχεδίου προϋπολογισμού 2015 για πρωτογενές πλεόνασμα 3.539 εκατ. ευρώ.
Σε σύγκριση με το στόχο διαπιστώνεται υστέρηση ύψους 885 εκατ. ευρώ.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 41.319 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 1.278 εκατ. ευρώ ή 3% έναντι του στόχου του σχεδίου προϋπολογισμού 2015.
Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 37.807 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 666 εκατ. ευρώ ή 1,7% έναντι του στόχου του σχεδίου προϋπολογισμού 2015.
Μειώθηκαν 397 εκατ. οι δαπάνες
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 43.768 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 397 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του σχεδίου προϋπολογισμού 2015, που είναι στο ποσό των 44.165 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 39.650 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένες έναντι του στόχου του σχεδίου προϋπολογισμού 2015 κατά 372 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των πρωτογενών δαπανών κατά 345 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του σχεδίου προϋπολογισμού 2015 (34.170 εκατ. ευρώ), αλλά και των ταμειακών δαπανών για εξοπλιστικά προγράμματα κατά 23 εκατ. ευρώ και των δαπανών τόκων κατά 4 εκατ. ευρώ.
Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013 κατά 2.934 εκατ. ευρώ ή σε ποσοστό 6,9%.
Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση του συνόλου των πρωτογενών δαπανών κατά 2.010 εκατ. ευρώ ή ποσοστό 5,6% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013, παρά το γεγονός ότι πραγματοποιήθηκαν αυξημένες δαπάνες ύψους 490 εκατ. ευρώ για τη διάθεση κοινωνικού μερίσματος, 37 εκατ. ευρώ για τη χορήγηση επιδόματος θέρμανσης και 69 εκατ. ευρώ για δαπάνες διενέργειας εκλογών.
Οι δαπάνες του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) διαμορφώθηκαν σε 4.118 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 25 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (4.143 εκατ. ευρώ) και αυξημένες κατά 793 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ – [email protected]
