Οι τιμές στην ενέργεια αυξάνονται επιβαρύνοντας όχι μόνο τα πορτοφόλια των Ευρωπαίων αλλά και τα ευρωπαϊκά σχέδια για το κλίμα.
Οι ανησυχίες για ένα ενδεχόμενο «πισωγύρισμα» ήταν εμφανείς την Τρίτη όταν τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συζήτησαν τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εφαρμογή του πακέτου «Fit for 55» για την πράσινη μετάβαση.
«Οι πολίτες αρχίζουν να κάνουν ερωτήσεις», δήλωσε η Άννα Ζαλέβσκα, του κυβερνώντος κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη στην Πολωνία. «Πρώτα απ ‘όλα, ρωτούν για τις αυξήσεις των τιμών σε όλους τους τομείς, γιατί αυτοί είναι που θα πληρώσουν τον τελικό λογαριασμό. Είναι αυτοί που δυστυχώς θα πληρώσουν για τις φιλοδοξίες της ΕΕ», πρόσθεσε.
Πιο αιχμηρός, ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι αποδίδει τη ευθύνη για τις τιμές της ενέργειας στις Βρυξέλλες. «Οι τιμές της ενέργειας στην Πολωνία είναι συνδεδεμένες με τις κλιματικές πολιτικές της ΕΕ», είπε χαρακτηριστικά την περασμένη εβδομάδα.
Τι λέει η Κομισιόν
Από την πλευρά της η Κομισιόν επιμένει ότι για αυτές τις τιμές δεν φέρει ευθύνη το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της ΕΕ, το οποίο υπερδιπλασίασε το κόστος της άδειας εκπομπής ενός τόνου CO2 το τελευταίο έτος, σε περίπου 60 €. Αντίθετα, η αύξηση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου και στα διαρθρωτικά ζητήματα της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο επικεφαλής του «Green Deal» της Κομισιόν, Φρανς Τίμερμανς, δήλωσε στους ευρωβουλευτές την Τρίτη ότι μόνο το «ένα πέμπτο» του υψηλότερου κόστους ενέργειας θα μπορούσε να αποδοθεί στην αύξηση της τιμής στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ETS), ενώ το υπόλοιπο οφείλεται στη χαμηλή παροχή φυσικού αερίου. Όπως επίσης υποστήριξε, αυτά τα αυξανόμενα κόστη ενισχύουν στην πραγματικότητα την ταχεία στροφή προς καθαρότερες πηγές ενέργειας.
Ορισμένοι ευρωβουλευτές τάχθηκαν με τον Τίμερμανς. «Πρέπει να δράσουμε ριζικά, αλλά υπάρχει ένα πρόβλημα: η Σλοβακία και η Ευρώπη αντιμετωπίζουν αυξανόμενες τιμές ενέργειας και αυτό θέτει σε μειονεκτική θέση τους πιο ευάλωτους και φτωχότερους. Γιατί; Λόγω της εξάρτησής μας από το ορυκτό αέριο », δήλωσε ο Σλοβάκος βουλευτής Μάρτιν Χόισικ από την πολιτική ομάδα «Ανανεώστε την Ευρώπη».
Ο πολιτικός κίνδυνος για το πακέτο « Fit for 55» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι προφανής, σχολιάζει το Politico.
Από την πλευρά του, ο Γάλλος ευρωβουλευτής Πασκάλ Κάνφιν ο οποίος προεδρεύει της επιτροπής περιβάλλοντος του Κοινοβουλίου, ανέφερε ότι η φιλελεύθερη ομάδα «Ανανεώστε την Ευρώπη» αντιτάχθηκε στην πρόταση της Κομισιόν για επέκταση του εμπορίου των εκπομπών στις οδικές μεταφορές και τα κτίρια. «Πιστεύουμε ότι το πολιτικό κόστος είναι εξαιρετικά υψηλό και οι επιπτώσεις στο κλίμα είναι πολύ χαμηλές», είπε.
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με τον κίνδυνο για το «Green Deal» εάν το κόστος επιβαρύνει τη μεσαία τάξη, ο ευρωβουλευτής των Πράσινων Φίλιπ Λάμπερτς είπε: «Πώς μπορείτε να φανταστείτε ότι δεν το σκεφτόμαστε αυτό; Είμαστε τόσο ηλίθιοι;».
Στο μεταξύ από την Ιταλία, όπου οι λογαριασμοί ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκαν κατά 20% το τελευταίο τρίμηνο και αναμένεται να αυξηθούν κατά 40% από τον Οκτώβριο, και την Ισπανία, όπου η κυβέρνηση αντιμετωπίζει μια πολιτική κρίση που πυροδότησαν οι τιμές-ρεκόρ ηλεκτρικής ενέργειας οι οποίες τριπλασιάστηκαν το τελευταίο εξάμηνο, μέχρι την μέχρι τη χώρα μας, όπου η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα δαπανήσει 150 εκατομμύρια ευρώ για να μειώσει τους λογαριασμούς καταναλωτών έως το τέλος του έτους, οι κυβερνήσεις σε ολόκληρη την ΕΕ αισθάνονται την πίεση και το πολιτικό ρίσκο.
Τα σήματα της αγοράς
Το πρόβλημα, σύμφωνα με τον Ιταλό υπουργό που είναι αρμόδιος για την οικολογική μετάβαση Ρομπέρτο Τσινγκολάνι, είναι ότι η Ευρώπη βρίσκεται εν μέρει στη μετάβασή της προς 100 % καθαρή ενέργεια, με «ένα μείγμα παλιών και νέων πηγών ενέργειας, στις οποίες το διοξείδιο του άνθρακα θα αυξήσει την τιμή της».
Η ιδέα πίσω από το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ETS) ήταν να βάλει μια τιμή στον άνθρακα, επιβάλλοντας υψηλότερο κόστος στις ρυπογόνες πηγές ενέργειας όπως το πετρέλαιο, τον άνθρακα και το φυσικό αέριο και ενθαρρύνοντας την ενέργεια χαμηλών εκπομπών άνθρακα, όπως ηλιακή, αιολική, υδροηλεκτρική και πυρηνική.
Όμως, οι χώρες έκλεισαν επίσης εργοστάσια με καύση άνθρακα και πυρηνικούς σταθμούς-και όταν υπάρχει λιγότερος άνεμος και ήλιος, είναι όλο και περισσότερο το φυσικό αέριο που αγοράζεται στις παγκόσμιες αγορές για να καλύψει το ενεργειακό κενό.
Επί του παρόντος «η παραγωγή ανέμου είναι χαμηλή και σε ορισμένες αγορές υπάρχει μεγάλος αριθμός εργοστασίων εκτός σύνδεσης», δήλωσε ο Γκλεν Ρικσον, της S&P Global Platts. «Με το γενικό κλείσιμο των εργοστασίων άνθρακα τα τελευταία χρόνια … υπάρχει μειωμένο περιθώριο να απομακρυνθούμε από την παραγωγή φυσικού αερίου όταν οι τιμές του αερίου αυξηθούν, κάτι που με τη σειρά του επιστρέφει στην τιμή του φυσικού αερίου», είπε.
Έτσι τώρα καθώς οι παγκόσμιες τιμές του φυσικού αερίου αυξάνονται, η ΕΕ πιέζεται.
Και την κατάσταση χειροτερεύει η δομή των αγορών χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ, όπου η ακριβότερη πηγή ενέργειας που χρησιμοποιείται για την κάλυψη της συνολικής ζήτησης καθορίζει την τιμή για ολόκληρη την αγορά. Αυτό σημαίνει ότι οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου αυξάνουν το συνολικό κόστος ακόμη και αν το καύσιμο είναι υπεύθυνο μόνο για ένα μικρό μέρος της συνολικής παραγωγής ενέργειας.
Καθώς οι προτάσεις του πακέτου «Fit for 55» εισέρχονται στο Κοινοβούλιο αυτό το χειμώνα – και οι τιμές του φυσικού αερίου αναμένεται να αυξηθούν ακόμη περισσότερο όταν οι Ευρωπαίοι θα ανοίξουν τη θέρμανση αυτό το χειμώνα – η Κομισιόν πιθανότατα θα συναντήσει παράπονα για τους επόμενους μήνες.
«Το μόνο πράγμα που δεν μπορούμε να αντέξουμε είναι η κοινωνική πλευρά να είναι αντίθετη με την πλευρά του κλίματος. Βλέπω αυτήν την απειλή πολύ καθαρά τώρα που έχουμε μια συζήτηση για την αύξηση των τιμών στον τομέα της ενέργειας”, δήλωσε ο Τίμερμανς. Η πράσινη μετάβαση, είπε, «θα είναι πολύ σκληρή και κανείς δεν πρέπει να έχει αυταπάτες ότι αυτό θα είναι εύκολο». Ωστόσο, προέτρεψε τους νομοθέτες να αποφύγουν την «παγίδα» του να μιλούν «συνεχώς για το κόστος της μετάβασης και να αποφεύγουν να μιλούν για το κόστος της μη μετάβασης».
naftemporiki.gr με πληροφορίες από Politico
