Από την έντυπη έκδοση
Του Σταμάτη Ζησίμου
[email protected]
Η επέκταση των εναλλακτικών -δηλαδή πέραν της αγοράς ακινήτου- για τη χορήγηση Χρυσής Βίζας αποτέλεσε θέμα που απασχόλησε επί μακρόν την κυβέρνηση, καθώς τα συγκεκριμένα προγράμματα έχουν τεθεί υπό το «μικροσκόπιο» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ προσφάτως απασχόλησε και την επικαιρότητα, λόγω της υπόθεσης Παπαευαγγέλου.
Για το θέμα αυτό, κύκλοι του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης σημειώνουν στη «Ν» ότι η υπόθεση της αγοράς ακινήτων από Κινέζους μέσω POS διερευνάται από τις αρμόδιες αρχές.
Έλεγχος από το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής
Ως προς το πρόγραμμα της Χρυσής Βίζας, ο έλεγχος γίνεται από το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, το οποίο και έχει την αρμοδιότητα χορήγησης άδειας διαμονής σε πολίτες τρίτων χωρών. Σε κάθε περίπτωση, το θεσμικό πλαίσιο ως έχει δεν επιτρέπει συναλλαγές τέτοιου τύπου. Για τη χορήγηση Χρυσής Βίζας προβλέπεται μόνο τραπεζικό έμβασμα και δίγραμμη επιταγή. Οι συναλλαγές με POS μπορεί να γίνονται/νταν, όμως δεν είναι αποδεκτές για την απόκτηση Χρυσής Βίζας.
Οι κατηγορίες και οι προϋποθέσεις
Όπως προαναφέρθηκε, πλην της απόκτησης ακίνητης περιουσίας αξίας τουλάχιστον 250.000 ευρώ, πλέον, όπως προβλέπει η προωθούμενη διάταξη του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, θα επιτρέπεται η είσοδος και διαμονή στην Ελλάδα πολίτη τρίτης χώρας που έχει πραγματοποιήσει επένδυση σε μία από τις παρακάτω κατηγορίες:
1 Εισφορά κεφαλαίου ποσού κατ’ ελάχιστον 400.000 ευρώ σε εταιρεία η οποία έχει έδρα ή εγκατάσταση στην Ελλάδα, εξαιρουμένων των Εταιρειών Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου και των Εταιρειών Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας με την επιφύλαξη της υποπερ. β, για απόκτηση μετοχών σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ή ομολόγων κατά την έκδοση ομολογιακού δανείου, τα οποία εισάγονται για διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενες αγορές ή πολυμερείς μηχανισμούς διαπραγμάτευσης, που λειτουργούν στην Ελλάδα.
Η πραγματοποίηση της επένδυσης γίνεται με διαμεσολαβητή Επιχείρηση Επενδύσεων του ν. 4514/2018 (Α’ 14) η οποία παρέχει την επενδυτική υπηρεσία της περ. 4 του Παραρτήματος I του Τμήματος Α του ίδιου νόμου ή Πιστωτικό Ίδρυμα, με έδρα ή υποκατάστημα στην Ελλάδα, με τη δημιουργία προσωπικής μερίδας του επενδυτή στο Σύστημα Άυλων Τίτλων (ΣAT) της «Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων Α.Ε.».
Η πραγματοποίηση της επένδυσης πιστοποιείται με βεβαίωση η οποία εκδίδεται από τον ανωτέρω διαμεσολαβητή και η διακράτησή της πιστοποιείται με βεβαίωση που εκδίδεται από Επιχείρηση Επενδύσεων του ν. 4514/2018 η οποία παρέχει την επενδυτική υπηρεσία της περ. 4 του Παραρτήματος I του Τμήματος Α του ίδιου νόμου ή Πιστωτικό Ίδρυμα, με έδρα ή υποκατάστημα στην Ελλάδα, που τηρεί τον σχετικό λογαριασμό χειριστή.
2 Εισφορά κεφαλαίου ποσού κατ’ ελάχιστο 400.000 ευρώ σε Ανώνυμη Εταιρεία Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας (ΑΕΕΑΠ) του ν. 2778/1999 (Α’ 295) που έχει ως σκοπό να επενδύει αποκλειστικά στην Ελλάδα, για απόκτηση μετοχών σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου αυτής.
Κατά το αρχικό στάδιο και μέχρι την εισαγωγή της ΑΕΕΑΠ σε ρυθμιζόμενη αγορά, η πραγματοποίηση της επένδυσης και η διακράτησή της πιστοποιείται βάσει βεβαιώσεων που εκδίδονται από την εταιρεία. Μετά την εισαγωγή της ΑΕΕΑΠ σε ρυθμιζόμενη αγορά που λειτουργεί στην Ελλάδα, ισχύουν τα αναφερόμενα στην υποπερίπτωση 1.
3 Εισφορά κεφαλαίου ποσού κατ’ ελάχιστο 400.000 ευρώ σε Εταιρεία Κεφαλαίου Επιχειρηματικών Συμμετοχών (ΕΚΕΣ) του ν. 2367/1995 (Α’ 261) για απόκτηση μετοχών ή σε Αμοιβαίο Κεφάλαιο Επιχειρηματικών Συμμετοχών (ΑΚΕΣ) του ν. 2992/2002 (Α’ 54) για απόκτηση μεριδίων, εφόσον οι παραπάνω Οργανισμοί Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ) έχουν ως σκοπό να επενδύουν αποκλειστικά σε επιχειρήσεις με έδρα ή και εγκατάσταση στην Ελλάδα.
Σε περίπτωση τμηματικής καταβολής της συμμετοχής, σύμφωνα με τους όρους λειτουργίας του Οργανισμού Εναλλακτικών Επενδύσεων, ο επενδυτής υποχρεούται να τοποθετήσει το υπολειπόμενο ποσό της συμμετοχής του σε δεσμευμένο λογαριασμό (escrow account) στο Πιστωτικό Ίδρυμα που αποτελεί τον θεματοφύλακα του Οργανισμού Εναλλακτικών Επενδύσεων.
Για την επένδυση με εισφορά κεφαλαίου σε Αμοιβαίο Κεφάλαιο Επιχειρηματικών Συμμετοχών (ΑΚΕΣ), ο επενδυτής υποχρεούται να δημιουργήσει στο παραπάνω Πιστωτικό Ίδρυμα μοναδικό τραπεζικό λογαριασμό με αποκλειστική χρήση την κατάθεση των κεφαλαίων που επιστρέφονται σε αυτόν από τον Οργανισμό Εναλλακτικών Επενδύσεων. Ο επενδυτής δύναται να προβαίνει σε πράξεις εκταμίευσης από τον παραπάνω λογαριασμό με την προϋπόθεση ότι αθροιστικά το παραμένον υπόλοιπο αυτού, η ονομαστική αξία της παραμένουσας επένδυσης στον Οργανισμό Εναλλακτικών Επενδύσεων και το παραμένον υπόλοιπο στον δεσμευμένο λογαριασμό του παραπάνω εδαφίου ισούνται τουλάχιστον με το αρχικά επενδυθέν ποσό για το οποίο έχει χορηγηθεί η άδεια διαμονής.
Η πραγματοποίηση και η διακράτηση της επένδυσης πιστοποιείται βάσει βεβαιώσεων που εκδίδονται από τον διαχειριστή του Οργανισμού Εναλλακτικών Επενδύσεων για τη συμμετοχή του επενδυτή και το Πιστωτικό Ίδρυμα για τις κινήσεις των προαναφερόμενων λογαριασμών. Για την επένδυση με εισφορά κεφαλαίου σε Εταιρεία Κεφαλαίου Επιχειρηματικών Συμμετοχών (ΕΚΕΣ), κατά το αρχικό στάδιο και μέχρι την εισαγωγή της ΕΚΕΣ σε ρυθμιζόμενη αγορά, η πραγματοποίηση της επένδυσης και η διακράτησή της πιστοποιούνται βάσει βεβαιώσεων που εκδίδονται από την εταιρεία. Μετά την εισαγωγή της ΕΚΕΣ σε ρυθμιζόμενη αγορά που λειτουργεί στην Ελλάδα, ισχύουν τα αναφερόμενα στην υποπερίπτωση 1.
4 Αγορά ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, με αξία κτήσης κατ’ ελάχιστο 400.000 ευρώ και υπολειπόμενη διάρκεια κατά τον χρόνο αγοράς τουλάχιστον τρία (3) έτη, μέσω Πιστωτικού Ιδρύματος εγκατεστημένου στην Ελλάδα, το οποίο θα αποτελεί και τον θεματοφύλακα αυτών.
Η πραγματοποίηση και διακράτηση της επένδυσης πιστοποιείται βάσει βεβαιώσεων που εκδίδονται από το Πιστωτικό Ίδρυμα.
5 Προθεσμιακή κατάθεση ύψους κατ’ ελάχιστο 400.000 ευρώ σε ημεδαπό Πιστωτικό Ίδρυμα, τουλάχιστον ετήσιας διάρκειας, με πάγια εντολή ανανέωσης.
Η πραγματοποίηση και διακράτηση της επένδυσης πιστοποιείται βάσει βεβαιώσεων που εκδίδονται από το Πιστωτικό Ίδρυμα.
6 Αγορά μετοχών, εταιρικών ομόλογων ή και ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, τα οποία εισάγονται για διαπραγμάτευση ή διαπραγματεύονται σε ρυθμιζόμενες αγορές ή πολυμερείς μηχανισμούς διαπραγμάτευσης, που λειτουργούν στην Ελλάδα, αξίας κτήσης κατ’ ελάχιστο 800.000 ευρώ.
Η πραγματοποίηση της επένδυσης γίνεται με διαμεσολαβητή Επιχείρηση Επενδύσεων του ν. 4514/2018 η οποία παρέχει την επενδυτική υπηρεσία της περ. 4 του Παραρτήματος I του Τμήματος Α του ίδιου νόμου ή Πιστωτικό Ίδρυμα, με έδρα ή υποκατάστημα στην Ελλάδα, με τη δημιουργία προσωπικής μερίδας του επενδυτή στο Σύστημα Άυλων Τίτλων (ΣAT) της «Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων Α.Ε.».
Ο επενδυτής υποχρεούται να τηρεί σε Πιστωτικό Ίδρυμα εγκατεστημένο στην Ελλάδα μοναδικό και αποκλειστικής χρήσης λογαριασμό για τις πράξεις πραγματοποίησης της επένδυσης και των μετέπειτα συναλλαγών διαχείρισης του χαρτοφυλακίου του και να μην εκταμιεύει οιαδήποτε ποσά από ρευστοποίηση των κινητών αξιών παρά μόνο για επανεπένδυση αυτών σε κινητές αξίες του πρώτου εδαφίου της περίπτωσης αυτής, ώστε το μέσο ετήσιο υπόλοιπο του ανωτέρω λογαριασμού να μην υπερβαίνει το 20% του ποσού της αρχικής επένδυσης.
Η πραγματοποίηση και διακράτηση της επένδυσης πιστοποιείται βάσει βεβαιώσεων που εκδίδονται από Επιχείρηση Επενδύσεων του ν. 4514/2018, η οποία παρέχει την επενδυτική υπηρεσία της περ. 4 του Παραρτήματος I του Τμήματος Α του ίδιου νόμου ή Πιστωτικό Ίδρυμα, με έδρα ή υποκατάστημα στην Ελλάδα, που τηρεί τον λογαριασμό χειριστή, για την κίνηση του χαρτοφυλακίου του επενδυτή και από το Πιστωτικό Ίδρυμα του παραπάνω εδαφίου, για την κίνηση του τηρούμενου από τον επενδυτή λογαριασμού.
7 Αγορά μεριδίων αξίας κτήσης κατ’ ελάχιστο 400.000 ευρώ σε αμοιβαίο κεφάλαιο το οποίο έχει συσταθεί στην Ελλάδα ή άλλη χώρα και έχει ως σκοπό να επενδύει αποκλειστικά σε μετοχές, εταιρικά ομόλογα ή και ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, τα οποία εισάγονται για διαπραγμάτευση ή διαπραγματεύονται σε ρυθμιζόμενες αγορές ή πολυμερείς μηχανισμούς διαπραγμάτευσης, που λειτουργούν στην Ελλάδα και εφόσον (i) το ύψος του ενεργητικού του αμοιβαίου κεφαλαίου ανέρχεται κατ’ ελάχιστο στο ποσό των 3.000.000 ευρώ και (ii) το αμοιβαίο κεφάλαιο και ο διαχειριστής του είναι αδειοδοτημένοι από την αρχή που εποπτεύει την κεφαλαιαγορά της χώρας στην οποία εδρεύει, η οποία για χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαιτείται να είναι μέλος της Διεθνούς Ένωσης Επιτροπών Κεφαλαιαγοράς (IOSCO) και να έχει συνάψει διμερή συμφωνία ανταλλαγής πληροφοριών με την Ελληνική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
Η πραγματοποίηση των επενδύσεων του αμοιβαίου κεφαλαίου γίνεται με διαμεσολαβητή Επιχείρηση Επενδύσεων του ν. 4514/2018, η οποία παρέχει την επενδυτική υπηρεσία της περ. 4 του Παραρτήματος I του Τμήματος Α του ίδιου νόμου ή Πιστωτικό Ίδρυμα, με έδρα ή υποκατάστημα στην Ελλάδα, με τη δημιουργία μερίδας αυτού στο Σύστημα Άυλων Τίτλων (ΣAT) της «Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων Α.Ε.».
Για το αμοιβαίο κεφαλαίο τηρείται σε Πιστωτικό Ίδρυμα εγκατεστημένο στην Ελλάδα μοναδικός και αποκλειστικής χρήσης λογαριασμός για τις πράξεις πραγματοποίησης των επενδύσεων αυτού και των μετέπειτα συναλλαγών διαχείρισης του χαρτοφυλακίου του και την είσπραξη μερισμάτων. Κατά τη μεταφορά των προς επένδυση ποσών στον ανωτέρω λογαριασμό, ο διαχειριστής του αμοιβαίου κεφαλαίου δηλώνει στο Πιστωτικό Ίδρυμα τα στοιχεία των μεριδιούχων και των μεριδίων που σχετίζονται με αυτά.
Με την επιφύλαξη των περιπτώσεων του επόμενου εδαφίου, από τον παραπάνω λογαριασμό δεν εκταμιεύεται οιοδήποτε ποσό και ο διαχειριστής υποχρεούται να επενδύει τα κεφάλαια σε κινητές αξίες του πρώτου εδαφίου της παρούσας υποπερίπτωσης, ώστε το μέσο ετήσιο υπόλοιπο του λογαριασμού του προηγούμενου εδαφίου να μην υπερβαίνει το 20% της ονομαστικής αξίας των μεριδίων του αμοιβαίου κεφαλαίου. Εκταμίευση ποσού από τον παραπάνω λογαριασμό γίνεται αποκλειστικά και μόνο για πραγματοποίηση επένδυσης σύμφωνα με τον σκοπό του αμοιβαίου, κάλυψη εξόδων διαχείρισης και διανομή μερισμάτων στους μεριδιούχους ή εξόφληση μεριδίων, υπό την προϋπόθεση ότι για πολίτες τρίτης χώρας ο μεριδιούχος έχει προσκομίσει στο διαχειριστή έγγραφο της αρμόδιας Υπηρεσίας της περ. 6, στο οποίο αυτή βεβαιώνει ότι έχει λάβει γνώση για την επικείμενη ρευστοποίηση της επένδυσης.
Η πραγματοποίηση και διακράτηση της επένδυσης από τους μεριδιούχους και το αμοιβαίο κεφάλαιο πιστοποιούνται βάσει της ετήσιας έκθεσης του αμοιβαίου κεφαλαίου καθώς και βάσει βεβαιώσεων που εκδίδονται από τον διαχειριστή του αμοιβαίου κεφαλαίου για τη συμμετοχή του πολίτη τρίτης χώρας σε αυτό, από Επιχείρηση Επενδύσεων του ν. 4514/2018, η οποία παρέχει την επενδυτική υπηρεσία της περ. 4 του Παραρτήματος I του Τμήματος Α του ιδίου νόμου ή Πιστωτικό Ίδρυμα, με έδρα ή υποκατάστημα στην Ελλάδα, που τηρεί τον λογαριασμό χειριστή για την κίνηση του χαρτοφυλακίου του αμοιβαίου κεφαλαίου και από το Πιστωτικό Ίδρυμα του τρίτου εδαφίου της υποπερ. ζ για την κίνηση του λογαριασμού του αμοιβαίου κεφαλαίου.
8 Αγορά μεριδίων ή μετοχών αξίας κτήσης κατ’ ελάχιστο 400.000 ευρώ σε Οργανισμό Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ) ο οποίος έχει συσταθεί στην Ελλάδα ή άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει ως σκοπό να επενδύει αποκλειστικά σε ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα, εφόσον (i) το ύψος του ενεργητικού του ΟΕΕ ανέρχεται κατ’ ελάχιστο στο ποσό των 3.000.000 ευρώ και (ii) ο ΟΕΕ και ο διαχειριστής του είναι αδειοδοτημένοι από την αρχή που εποπτεύει την κεφαλαιαγορά της χώρας στην οποία εδρεύει.
Για τον ΟΕΕ τηρείται σε Πιστωτικό Ίδρυμα εγκατεστημένο στην Ελλάδα μοναδικός και αποκλειστικής χρήσης λογαριασμός για την κίνηση των κεφαλαίων που αφορούν την πραγματοποίηση των επενδύσεων και την είσπραξη των ποσών από την εκμετάλλευση ή ρευστοποίηση αυτών. Κατά τη μεταφορά των προς επένδυση ποσών στον ανωτέρω λογαριασμό, ο διαχειριστής του ΟΕΕ δηλώνει στο Πιστωτικό Ίδρυμα τα στοιχεία των μεριδιούχων και των μεριδίων που σχετίζονται με αυτά.
Με την επιφύλαξη των περιπτώσεων του επόμενου εδαφίου, από τον παραπάνω λογαριασμό δεν εκταμιεύεται οιοδήποτε ποσό και ο διαχειριστής υποχρεούται να επενδύει τα κεφάλαια σε ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα, ώστε το μέσο ετήσιο υπόλοιπο του λογαριασμού του προηγούμενου εδαφίου να μην υπερβαίνει το 20% της ονομαστικής αξίας των μεριδίων του ΟΕΕ. Εκταμίευση ποσού από τον παραπάνω λογαριασμό γίνεται αποκλειστικά και μόνο για πραγματοποίηση επένδυσης σύμφωνα με τον σκοπό του ΟΕΕ, κάλυψη εξόδων διαχείρισης και διανομή μερισμάτων στους μεριδιούχους ή για την εξόφληση μεριδίων υπό την προϋπόθεση ότι για πολίτες τρίτης χώρας ο μεριδιούχος έχει προσκομίσει στον διαχειριστή έγγραφο της αρμόδιας Υπηρεσίας της περ. 6, στο οποίο αυτή βεβαιώνει ότι έχει λάβει γνώση για την επικείμενη ρευστοποίηση της επένδυσης.
Η πραγματοποίηση και διακράτηση της επένδυσης από τους μεριδιούχους και τον ΟΕΕ πιστοποιείται βάσει έκθεσης του διαχειριστή αυτού, συνοδευόμενη από έκθεση ορκωτών λογιστών για τη δραστηριότητα του ΟΕΕ καθώς και βεβαιώσεων που εκδίδονται από τον διαχειριστή του ΟΕΕ σχετικά με τη συμμετοχή του πολίτη τρίτης χώρας σε αυτόν και από το Πιστωτικό Ίδρυμα του δεύτερου εδαφίου της παρούσας υποπερίπτωσης για την κίνηση του λογαριασμού του ΟΕΕ.
Κινεζική «κυριαρχία»
Κινεζική «κυριαρχία» καταγράφεται ως προς τον αριθμό απόκτησης Χρυσής Βίζας με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, ενώ ακολουθούν οι Ρώσοι και οι Τούρκοι. Τα στοιχεία του υπουργείου δείχνουν ότι από το 2013, όταν ξεκίνησε το συγκεκριμένο πρόγραμμα, έως και τον Σεπτέμβριο του 2018 έχουν χορηγηθεί 3.404 άδειες σε υπηκόους άλλων χωρών, οι οποίοι επένδυσαν σε ακίνητα στη χώρα μας. Αν προστεθούν όμως και τα μέλη των οικογενειών των αγοραστών, τα οποία επίσης αποκτούν άδειες διαμονής, τότε ο συνολικός αριθμός αυξάνεται σε 8.899, εκ των οποίων 4.552 αφορούν Κινέζους.
Η Κίνα με 1.700 άδειες βρίσκεται στην πρώτη θέση, η Ρωσία με 450 στη δεύτερη, η Τουρκία με 356 στην τρίτη και ακολουθούν Λίβανος (121), Αίγυπτος (114), Ιράκ (88), Ουκρανία (83), Συρία (69), Ιορδανία (67), Ιράν (67) και άλλες χώρες (289).
Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει ότι εντός του 2018 έλαβαν άδειες παραμονής 911 πολίτες που προέρχονται από χώρες εκτός της Ε.Ε., ενώ εκκρεμούν και οι φάκελοι που υποβλήθηκαν το καλοκαίρι. Άδειες παραμονής έχουν χορηγηθεί και στα μέλη των οικογενειών των επενδυτών, με το συνολικό αριθμό των αδειών που δόθηκαν να ανέρχεται σε 8.899.
Το πρόγραμμα Golden Visa ξεκίνησε το 2013 όπου αγοράστηκαν 21 ακίνητα και εκδόθηκαν ισάριθμες άδειες διαμονής. Το 2014 εκδόθηκαν 423 άδειες, 505 το 2015, 583 το 2016 και 961 το 2017, ενώ φέτος μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου είχαν εκδοθεί 911 άδειες διαμονής.
Αναφορικά με τις top-10 υπηρεσίες υποδοχής αιτημάτων χορήγησης αδειών διαμονής σε επενδυτές-αγοραστές ακινήτων, στην κορυφή βρίσκεται η Αθήνα με 987 αιτήματα, ακολουθεί ο Πειραιάς με 914, η Παλλήνη με 606, ο Πολύγυρος με 192, τα Χανιά με 147, η Θεσσαλονίκη με 135, η Ερμούπολη με 64, η Κέρκυρα με 63, η Κόρινθος με 51, το Ηράκλειο με 30, η Λευκάδα με 30, ενώ σε άλλες υπηρεσίες έχουν υποβληθεί 185 αιτήσεις.
