Από την έντυπη έκδοση
Στον Βασίλη Κωστούλα
[email protected]
Την εκτίμηση ότι ανάμεσα στους πιστωτές δεν υπάρχει η πολιτική υποστήριξη για ένα 4ο πρόγραμμα στην Ελλάδα εκφράζει στη «Ν» η ακόλουθος Οικονομικών Υποθέσεων στην πρεσβεία της Ολλανδίας στην Αθήνα Siwarde Sap.
Η ίδια διευκρινίζει ότι ο επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντέισελμπλουμ, στην επιστολή του προς την ολλανδική Βουλή για τη 2η αξιολόγηση δεν ανέφερε καν τη λέξη «συντάξεις». Συμπληρώνει, ωστόσο, ότι θα πρέπει να βρεθούν οι πόροι για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Η Ολλανδή διπλωμάτης τονίζει ότι η όποια απόφαση για το ελληνικό χρέος θα πρέπει να υπακούει στη συμφωνία του Μαΐου, αφήνοντας πάντως ανοιχτό παράθυρο για μεσοπρόθεσμα μέτρα, αλλά μετά το 2018, εφόσον θα έχουν επιβεβαιωθεί αρνητικά σενάρια, όπως η αδυναμία επίτευξης του στόχου για την ανάπτυξη.
Σε κάθε περίπτωση, υπογραμμίζει με έμφαση την ανάγκη να καταστεί επιτυχές το τρέχον πρόγραμμα προσαρμογής, προτρέποντας χαρακτηριστικά την ελληνική κυβέρνηση να διαψεύσει τους ευρωσκεπτικιστές της Ολλανδίας. Εκφράζει άλλωστε την πεποίθηση ότι «μια κυβέρνηση με αριστερές ιδέες δεν θα πρέπει να αποφεύγει την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας». Στο μεταξύ, στέλνει το μήνυμα ότι «η Ολλανδία, όπως άλλωστε και στο προσφυγικό, αναλαμβάνει το δικό της μερίδιο προκειμένου η Ε.Ε. να εκπληρώσει ό,τι έχει υποσχεθεί στην Ελλάδα, σε οικονομικούς και άλλους όρους».
Πώς αξιολογείτε την πορεία της οικονομικής προσαρμογής στην Ελλάδα; Μια σειρά αναλύσεων θεωρεί αναπόφευκτο ένα 4ο πρόγραμμα.
«Η Ελλάδα σημειώνει πρόοδο στην υιοθέτηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων. Είναι σημαντικό όχι μόνο να υιοθετήσει αυτές τις μεταρρυθμίσεις, αλλά επίσης να τις εφαρμόσει στην πράξη, μέσω δευτερογενούς νομοθεσίας και άλλων μέτρων. Με την υιοθέτηση και την εφαρμογή όλων των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων, το τρέχον πρόγραμμα θα έπρεπε να είναι επαρκές. Προσωπικά δεν βλέπω να υπάρχει ανάμεσα στους πιστωτές, για παράδειγμα στην ολλανδική Βουλή, η πολιτική υποστήριξη για ένα νέο πρόγραμμα. Ας εστιάσουμε όμως στο να καταστήσουμε επιτυχές το τρέχον πρόγραμμα. Ελπίζω η Ελλάδα να καταφέρει να ολοκληρώσει εγκαίρως και εποικοδομητικά τη δεύτερη αξιολόγηση, που βρίσκεται σε εξέλιξη».
Υπήρξε σύγχυση κατά πόσο ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ είπε ότι θα πρέπει να ανοίξει ξανά το συνταξιοδοτικό στην Ελλάδα σε επιστολή του προς την ολλανδική Βουλή.
«Όχι, αυτό δεν είναι σωστό. Για την ακρίβεια δεν χρησιμοποίησε καν τη λέξη “συντάξεις”. Στην τακτική επιστολή του προς την ολλανδική Βουλή, αναφορικά με την ατζέντα του επικείμενου Eurogroup, επισημαίνει ως θέματα της δεύτερης αξιολόγησης την αγορά εργασίας και μέτρα που αφορούν την κοινωνική ασφάλιση. Ο όρος “κοινωνική ασφάλιση” αναφέρεται στο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Διάφορα ΜΜΕ λανθασμένα το μετέφρασαν σε “συντάξεις”. Βεβαίως, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να εντοπίσει πόρους στον κρατικό προϋπολογισμό για να χρηματοδοτήσει το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα».
Η ελληνική κυβέρνηση ποντάρει πολλά σε μία γρήγορη απόφαση για τα μακροπρόθεσμα μέτρα στο ζήτημα του ελληνικού χρέους. Εκτιμάτε ότι είναι πιθανή μια σχετική απόφαση πριν από την ολοκλήρωση του προγράμματος το 2018;
«Τον περασμένο Μάιο το Eurogroup συμφώνησε σε ένα πακέτο μέτρων για το χρέος. Αυτό το πακέτο είναι η βάση για οποιαδήποτε μελλοντική απόφαση στο ελληνικό χρέος. Το πακέτο είναι εξαρτημένο από τη συμμόρφωση με τα προαπαιτούμενα του προγράμματος και στοχεύει στο να διασφαλίσει ότι οι ετήσιες ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες παραμένουν σε ένα επίπεδο που είναι διαχειρίσιμο για την Ελλάδα, που σημαίνει 15% του ΑΕΠ σε μεσοπρόθεσμη βάση.
Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα περιλαμβάνουν ένα πιο ήπιο προφίλ αποπληρωμής των δανείων του EFSF και ένα μειωμένο ρίσκο επιτοκίου. Θα έχουν θετικό αντίκτυπο στη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Περαιτέρω μέτρα από το Eurogroup θα λαμβάνονται πάντα μέσα στο πλαίσιο της απόφασης του περασμένου Μαΐου και αναμένεται να συζητηθούν μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος το 2018. Θα εφαρμοστούν αν μια ενημερωμένη ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους δείξει ότι είναι αναγκαία για να διασφαλίσουν ότι οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες παραμένουν σε ένα βιώσιμο επίπεδο.
Αυτά τα πιθανά μεσοπρόθεσμα μέτρα περιλαμβάνουν την αποκατάσταση της μεταφοράς των κερδών της κεντρικής τράπεζας από τα ελληνικά ομόλογα στην Ελλάδα και την αναθεώρηση του προφίλ των δανείων του EFSF. Δεδομένης της αβεβαιότητας σε μακροοικονομικές προβλέψεις, μακροπρόθεσμα, μετά το πρόγραμμα, το Eurogroup θα εξέταζε την ενεργοποίηση ενός μηχανισμού έκτακτης ανάγκης στο χρέος, υπό την προϋπόθεση ότι θα χρειάζονται μέτρα για να επιτύχουν το ορόσημο των χρηματοδοτικών αναγκών και θα υπόκεινται σε συμμόρφωση με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Αυτό θα διασφαλίσει τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους στην περίπτωση που ένα δυσμενές σενάριο επιβεβαιωθεί: για παράδειγμα, ανάπτυξη χαμηλότερη από την αναμενόμενη.
Πάντως, ας μην ξεχνάμε ότι οι περισσότερες από τις μεταρρυθμίσεις που ζητούμε από την Ελλάδα είναι μεταρρυθμίσεις τις οποίες η χώρα θα αναγκαζόταν σε κάθε περίπτωση να υιοθετήσει προκειμένου να παραμείνει ανταγωνιστική σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, με ή χωρίς τη δική μας ανάμιξη. Για την ελληνική οικονομία, το κλειδί είναι η ανταγωνιστικότητα. Πιστεύω ότι μια κυβέρνηση με αριστερές ιδέες δεν θα πρέπει να αποφεύγει την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας».
Θεωρείτε ότι το ΔΝΤ θα συμμετάσχει ενεργά στο ελληνικό πρόγραμμα;
«Καθώς ο πρόεδρος του Eurogroup και υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας, Γερούν Ντέισελμπλουμ, προσδοκά να κρατήσει το ΔΝΤ στην Ελλάδα, αναμένω την απόφαση του ΔΝΤ μετά το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου και μετά την ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους από το ΔΝΤ».
Τι να περιμένει κανείς ως προς τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ;
«Η ΕΚΤ θα προβεί στη δική της ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους και με βάση αυτή θα αποφασίσει για την ελληνική συμμετοχή στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης».
Η άνοδος του ευρωσκεπτικισμού ασκεί πιέσεις στις ευρωπαϊκές ηγεσίες για αλλαγές στις κεντρικές πολιτικές της Ε.Ε. Θα λέγατε ότι αυτή η συζήτηση αφορά και τη διαχείριση της ελληνικής υπόθεσης;
«Στην Ολλανδία, ένα από τα βασικά επιχειρήματα των ευρωσκεπτικιστών εναντίον της Ε.Ε. είναι ότι δεν τηρούν τις υποσχέσεις τους όλα τα κράτη-μέλη και δεν εκπληρώνονται πολλές από τις διακηρυγμένες δεσμεύσεις στην Ε.Ε. Υλοποιώντας αυτά τα οποία έχουν συμφωνηθεί, η Ελλάδα μπορεί να βοηθήσει στη διάψευση αυτού του επιχειρήματος. Στο μεταξύ, η Ολλανδία, όπως άλλωστε και στο προσφυγικό, αναλαμβάνει το δικό της μερίδιο προκειμένου η Ε.Ε. να εκπληρώσει ό,τι έχει υποσχεθεί στην Ελλάδα, σε οικονομικούς και άλλους όρους».
Πώς ανταποκρίνεται η Ελλάδα στη διαχείριση του προσφυγικού και μεταναστευτικού ζητήματος; Πόσο στέρεη είναι κατά τη γνώμη σας η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας;
Η συμφωνία ΕΕ και Τουρκίας είναι λειτουργική. Έχει διαδραματίσει βασικό ρόλο ώστε να τεθεί η μεταναστευτική κρίση υπό έλεγχο. Οι αριθμοί των μεταναστών που διέρχονται από την Ελλάδα έχουν μειωθεί σημαντικά. Θα πρέπει όλοι να εργαστούμε για την πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας. Αυτό αποτελεί μια πρόκληση, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, η οποία θα πρέπει να επαναπροωθήσει περισσότερους παράτυπους μετανάστες στην Τουρκία.
Στο μεταξύ, θεωρώ ότι η χώρα μου αναλαμβάνει το δικό της μερίδιο. Έχουμε παράσχει συνοριοφύλακες, περιπολικά σκάφη, ελεγκτές ασφαλείας, διερμηνείς και λειτουργούς ασύλου για την ενίσχυση των ελληνικών αρχών μέσω των οργάνων της ΕΕ, ιδίως στη Χίο. Έχουμε επίσης παράσχει ανθρωπιστική βοήθεια στους πρόσφυγες που βρέθηκαν στις ελληνικές ακτές. Διεκπεραιώνουμε τη μετεγκατάσταση περίπου 100 προσφύγων τον μήνα από την Ελλάδα στην Ολλανδία ώστε να ελαφρύνουμε το βάρος για την Ελλάδα. Επιπλέον, μια ολλανδική ναυτική φρεγάτα δρα ως η ναυαρχίδα του στόλου του ΝΑΤΟ που πλέει στο Αιγαίο. Όπως και σε θέματα που αφορούν την Ευρωζώνη, έτσι κι εδώ, πολλά μένουν να γίνουν και όλοι θα πρέπει να κάνουμε τη δουλειά που μας αναλογεί. Θεωρούμε ότι την κάνουμε.