Σε μια περίοδο που τα ελληνικά πανεπιστήμια βάλλονται από διαφόρων ειδών ενδογενή αλλά και εξωτερικά προβλήματα ο ερχομός διεθνών διακρίσεων για αυτά είναι σίγουρα κάτι που δημιουργεί ελπίδες και αισιοδοξία για το παρόν και το μέλλον της τριτοβάθμια εκπαίδευσης και της πανεπιστημιακής κοινότητας στο σύνολο της.
Έντεκα Έλληνες πανεπιστημιακοί Ελληνικών Τριτοβάθμιων Ιδρυμάτων στον Πίνακα των επιστημόνων με τη μεγαλύτερη ερευνητική επιρροή παγκοσμίως «Highly Cited Researchers» της Web of Science Έντεκα Έλληνες πανεπιστημιακοί και ερευνητές οι οποίοι εργάζονται σε ελληνικά τριτοβάθμια ιδρύματα και ερευνητικούς φορείς, περιλαμβάνονται στη λίστα των 6.938 επιστημόνων με τη μεγαλύτερη επιρροή, παγκοσμίως, όπως αυτή προκύπτει από την απήχηση του έργου τους για την τελευταία 11ετία. Ο σχετικός κατάλογος με τίτλο «The Highly Cited Researchers» συντάσσεται από τον διεθνώς αναγνωρισμένο οργανισμό Thomson Reuters στο πλαίσιο του project Clarivate Analytics και στηρίζεται στα δεδομένα της ερευνητικής βάσης δεδομένων Web of Science. Από αυτούς οι 4.000 κατατάσσονται σε 21 συγκεκριμένα επιστημονικά πεδία και τομείς και οι 3.200 στην κατηγορία των διεπιστημονικών πεδίων και τομέων.
Τα στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν για την ανάλυση και την επιλογή των ερευνητών με υψηλή διάκριση προέρχονται από τους δείκτες βασικών επιστημών (ESI), 2011-2021, οι οποίοι προκύπτουν από περίπου 179.000 άρθρα και ερευνητικές εργασίες υψηλής απήχησης και επίδρασης. Κάθε μία από αυτές τις ερευνητικές εργασίες κατατάσσεται στο κορυφαίο 1% των άρθρων με το μεγαλύτερο αριθμό ετεροαναφορών για κάθε συγκεκριμένο έτος. Ένα δεύτερο κριτήριο επιλογής ενός ερευνητή στον εν λόγω πίνακα είναι το κατά πόσο το σύνολο των ετεροαναφορών του σε ένα συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο, τον κατατάσσει στο 1% των ερευνητών με το μεγαλύτερο αριθμό ετεροαναφορών στο συγκεκριμένο πεδίο. Με αυτόν τον τρόπο αναδεικνύεται το έργο νεότερων ερευνητών, οι οποίοι δεν επικαλύπτονται από το έργο παλαιότερων ερευνητών που λόγω πολυετούς δραστηριοποίησης έχουν μεγαλύτερο όγκο ερευνητικού έργου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού, από τα περίπου 9.000.000 ερευνητών, που δραστηριοποιούνται παγκοσμίως, συντάσσεται ο πίνακας με τους καλύτερους 6.938 ερευνητές, το έργο των οποίων είναι σημαντικό, σύμφωνα με συγκεκριμένους δείκτες, και αποτελεί συγχρόνως πηγή για τις εργασίες άλλων ερευνητών.
Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται οι έντεκα Έλληνες Πανεπιστημιακοί και ερευνητές που εργάζονται σε ελληνικά τριτοβάθμια ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα και σύμφωνα με την κατάταξη έχουν πολύ σημαντική ερευνητική επίδραση παγκοσμίως. Στον εν λόγω πίνακα , παρουσιάζεται το συνολικό ερευνητικό τους έργο σε επίπεδο δημοσιεύσεων στην βάση Web of Science, συνόλου ετεροαναφορών και δείκτη H-index, όπως αυτά αποτυπώνονται στα διαθέσιμα στοιχεία της βάσης του Web of Science.
Μεταξύ των Ελλήνων πανεπιστημιακών και ερευνητών ηγείται ο Καθηγητής Ιατρικής και Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Μελέτιος – Αθανάσιος Δημόπουλος με 2358 δημοσιεύσεις και 88.632 ετεροαναφορές και ακολουθούν ο επίσης Καθηγητής Ιατρικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεράσιμος Φιλιππάτος με 749 δημοσιεύσεις και 84.500 αναφορές, στην 3η θέση, o Καθηγητής Χημείας του Πανεπιστημίου Κρήτης Κωνσταντίνος Στούμπος με 186 δημοσιεύσεις και 31.149 αναφορές, στην 4η θέση ο Καθηγητής Πληροφορικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γιώργος Καραγιαννίδης με 578 δημοσιεύσεις και 18.155 ετεροαναφορές και την πρώτη πεντάδα κλείνει ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών Νίκος Καραμάνος με 376 δημοσιεύσεις και 12.294 αναφορές.
Όπως προκύπτει από τα ανωτέρω δεδομένα, τρεις εξ αυτών προέρχονται από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και από μία συμμετοχή έχουν το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος και το Ινστιτούτο Πληροφοριακών Συστημάτων ΑΘΗΝΑ.
Ο David Pendlebury, επικεφαλής του τμήματος ανάλυσης ερευνών στο Ινστιτούτο Επιστημονικών Πληροφοριών της Clarivate, δήλωσε: “Η έρευνα τροφοδοτεί τον αγώνα για τη γνώση και είναι σημαντικό τα Κράτη και τα Πανεπιστημιακά ιδρύματα να γιορτάζουν για τα άτομα που κινούν τον τροχό της καινοτομίας. Ο κατάλογος «Highly Cited Researchers» εντοπίζει και εξυμνεί μεταξύ των άλλων τρεις εξαιρετικούς ερευνητές στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, οι οποίοι έχουν σημαντικό αντίκτυπο και επίδραση στην ερευνητική κοινότητα, όπως αποδεικνύεται από τον ρυθμό με τον οποίο το έργο τους αναφέρεται από τους συναδέλφους τους. Αυτά τα άτομα όπως και όλοι όσοι συμπεριλαμβάνονται στον πίνακα, συμβάλλουν στη μετατροπή της ανθρώπινης εφευρετικότητας στις μεγαλύτερες ανακαλύψεις του κόσμου μας – και είναι τιμή μας να γιορτάζουμε τα επιτεύγματά τους. Φέτος, 7.225 χαρακτηρισμοί «Highly Cited Researcher» αποδόθηκαν σε 6.938 άτομα. Ο αριθμός των βραβείων υπερβαίνει τον αριθμό των μοναδικών ατόμων, επειδή ορισμένοι ερευνητές λαμβάνουν αναγνώριση σε περισσότερους από έναν ερευνητικούς τομείς των Βασικών Επιστημονικών Δεικτών (ESI).
Την φετινή χρονιά η Clarivate συνεργάστηκε με τον οργανισμό Retraction Watch και επέκτεινε την ποιοτική ανάλυση του καταλόγου των ερευνητών με τις περισσότερες αναφορές, αντιμετωπίζοντας τις αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με πιθανή παραβατική συμπεριφορά (όπως λογοκλοπή, χειραγώγηση εικόνων, ψεύτικη αξιολόγηση από ομοτίμους). Με τη βοήθεια του Retraction Watch και της σημαντικής βάσης βάσης δεδομένων του, οι αναλυτές της Clarivate αναζήτησαν στοιχεία και ενδείξεις για παραπτώματα σε όλες τις δημοσιεύσεις των ατόμων που περιλαμβάνονταν στον προκαταρκτικό κατάλογο Highly Cited Researchers.
Η συμμετοχή στον εν λόγω πίνακα αποτελεί διάκριση η οποία αντανακλά και στα Ιδρύματα των διακριθέντων πανεπιστημιακών. Παράλληλα αναδεικνύεται για μια ακόμη φορά το υψηλό επίπεδο του έμψυχου δυναμικών των Πανεπιστημίων μας και των ερευνητικών μας κέντρων.