Το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου καθιέρωσε τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου το 1962 και, κάθε χρόνο, επιλέγει μια διεθνώς αναγνωρισμένη προσωπικότητα του θεάτρου από μια χώρα – μέλος του, για να γράψει ένα μήνυμα, το οποίο διαβάζεται σε όλα τα θέατρα τη συγκεκριμένη ημέρα και μεταδίδεται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο.
Οι Ζαν Κοκτώ, Άρθουρ Μίλλερ, Λώρενς Ολίβιε, Ζαν Λουί Μπαρώ, Πήτερ Μπρουκ, Πάμπλο Νερούδα, Ευγένιος Ιονέσκο, Λουκίνο Βισκόντι, Μάρτιν Έσλιν, Ιάκωβος Καμπανέλλης, Αριάν Μνουσκίν, Ρομπέρ Λεπάζ, Αουγκούστο Μποάλ, Τζούντι Ντεντς και πολλοί άλλοι έχουν καταθέσει τη γραφή και τις σκέψεις τους γι’ αυτόν τον σκοπό.
Κάθε χρόνο ένας άνθρωπος του θεάτρου αναλαμβάνει να γράψει το μήνυμα του εορτασμού, το οποίο είθισται να διαβάζεται στα θέατρα πριν από την παράσταση της 27ης Μαρτίου.
Ο Θεόδωρος Τερζόπουλος στο μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου
Σκηνοθέτης, Δάσκαλος, Συγγραφέας, Ιδρυτής και Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Θεάτρου Άττις, Εμπνευστής της Θεατρικής Ολυμπιάδας και Πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής της Θεατρικής Ολυμπιάδας, ο Θεόδωρος Τερζόπουλος αποτελεί μια εξέχουσα προσωπικότητα στον ελληνικό και διεθνή καλλιτεχνικό χώρο με μια πλούσια και πολυσήμαντη πορεία εδώ και σαράντα χρόνια.
Ο Θεόδωρος Τερζόπουλος ως ο συγγραφέας του Μηνύματος της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου 2025, αποτελεί τον δεύτερο Έλληνα καλλιτέχνη που λαμβάνει αυτή την τιμή μετά τον Ιάκωβο Καμπανέλλη (2001) και επάξια αφήνει το δικό του αποτύπωμα στην πολύτιμη παρακαταθήκη των Μηνυμάτων της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου με κοινωνούς τους δημιουργούς και φίλους της τέχνης του θεάτρου σε κάθε γωνιά του κόσμου.
«Μπορεί το θέατρο να αφουγκραστεί το SOS που εκπέμπει η εποχή μας;»
Μπορεί το θέατρο να αφουγκραστεί το SOS που εκπέμπει η εποχή μας, σε έναν κόσμο με πτωχοποιημένους πολίτες, έγκλειστους στα κελιά της εικονικής πραγματικότητας, περιχαρακωμένους στην ασφυκτική ιδιώτευσή τους; Σε έναν κόσμο με ρομποτοποιημένες υπάρξεις μέσα σε ένα ολοκληρωτικό σύστημα ελέγχου και καταστολής σε όλο το φάσμα της ζωής;
Ανησυχεί το θέατρο για την οικολογική καταστροφή, την αύξηση της θερμοκρασίας της γης, τις τεράστιες απώλειες της βιοποικιλότητας, τη μόλυνση των ωκεανών, το λιώσιμο των πάγων, την αύξηση των δασικών πυρκαγιών και τα ακραία καιρικά φαινόμενα; Μπορεί το θέατρο να γίνει ένα ενεργό κομμάτι του οικοσυστήματος; Το θέατρο παρακολουθεί το φαινόμενο των ανθρώπινων επιπτώσεων στον πλανήτη εδώ και πολλά χρόνια, αλλά δυσκολεύεται να συνδιαλλαγεί με αυτό το πρόβλημα.
Αγωνιά το θέατρο για την ανθρώπινη κατάσταση όπως αυτή διαμορφώνεται τον 21ο αιώνα, όπου ο πολίτης άγεται και φέρεται από πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, από δίκτυα ενημέρωσης και εταιρείες διαμόρφωσης κοινής γνώμης; ‘Όπου τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όσο και αν διευκολύνουν, αποτελούν το μεγάλο άλλοθι της επικοινωνίας, γιατί προσφέρουν την απαραίτητη απόσταση ασφαλείας από τον ‘Άλλον; ‘Ένα διάχυτο αίσθημα φόβου απέναντι στον ‘Άλλον, τον διαφορετικό, τον Ξένο, κυριαρχεί στις σκέψεις και τις πράξεις μας.
Μπορεί το θέατρο να λειτουργήσει ως ένα εργαστήρι συνύπαρξης των διαφορετικοτήτων, χωρίς να λάβει υπόψιν του το τραύμα που αιμορραγεί;
Το τραύμα αιμορραγεί και μας καλεί να ανακατασκευάσουμε τον Μύθο. Κι όπως λέει ο Χάινερ Μίλερ, “ο μύθος είναι ένα σώρευμα, μια μηχανή, στην οποία μπορούν να προσαρτώνται συνεχώς καινούργιες κι άλλες μηχανές. Μεταφέρει την ενέργεια ώσπου η αυξανόμενη ταχύτητα να ανατινάξει τον κύκλο του πολιτισμού” και, θα πρόσθετα, τον κύκλο της βαρβαρότητας.
Χρειαζόμαστε νέους τρόπους αφήγησης στο θέατρο που θα αποσκοπούν στην καλλιέργεια της μνήμης και στη διαμόρφωση μιας νέας ηθικής και πολιτικής ευθύνης με στόχο την έξοδο από την πολύμορφη δικτατορία του σημερινού μεσαίωνα.
Μπορεί ο προβολέας του θεάτρου να φωτίσει το κοινωνικό τραύμα και να πάψει να φωτίζει παραπλανητικά τον εαυτό του;
Ερωτήματα που δεν επιδέχονται οριστικές απαντήσεις, επειδή το θέατρο υπάρχει και μακροημερεύει χάρη στα αναπάντητα ερωτήματα. Ερωτήματα που πυροδότησε ο Διόνυσος, περνώντας απ’ τον γενέθλιο τόπο του, τη θυμέλη του αρχαίου θεάτρου, και συνεχίζοντας σιωπηλός το προσφυγικό ταξίδι του σε τοπία πολέμου, σήμερα, την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου.
Ας κοιτάξουμε στα μάτια τον Διόνυσο, τον εκστατικό θεό του θεάτρου και του Μύθου, που ενώνει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, τέκνο δύο γεννήσεων, του Δία και της Σεμέλης, εκφραστή ρευστών ταυτοτήτων, γυναίκα και άνδρα, οργισμένο και πράο, θεό και ζώο, στο μεταίχμιο μεταξύ τρέλας και λογικής, τάξεως και χάους, ακροβάτη στο όριο ζωής και θανάτου. Ο Διόνυσος θέτει το θεμελιώδες οντολογικό ερώτημα “περί τίνος πρόκειται”, ερώτημα που ενεργοποιεί τον δημιουργό προς την κατεύθυνση μιας ολοένα βαθύτερης έρευνας της ρίζας του μύθου και των πολλαπλών διαστάσεων του ανθρώπινου αινίγματος.
Χρειαζόμαστε νέους τρόπους αφήγησης που θα αποσκοπούν στην καλλιέργεια της μνήμης και στη διαμόρφωση μιας νέας ηθικής και πολιτικής ευθύνης με στόχο την έξοδο από την πολύμορφη δικτατορία του σημερινού μεσαίωνα.
Το μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου σε ένα βίντεο
Μία ταινία μικρού μήκους παρουσίασης του Μηνύματος της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου 2025 αποτελεί συμπαραγωγή του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου και του Κυπριακού Κέντρου Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου παρουσιάζει το μήνυμα της Ημέρας. Την εκτέλεση παραγωγής ανέλαβε η Long Run Productions, σε παραγωγή Λεωνίδα Λιάμπεη και σκηνοθεσία/μοντάζ Νίκου Πάστρα, ενώ τη γενική επιμέλεια είχε ο Διευθυντής του ΚΚΔΙΘ και Γραμματέας του Συμβουλίου του ΔΙΘ, Χρίστος Γεωργίου, εκ μέρους του ΚΚΔΙΘ και του ΔΙΘ αντίστοιχα.
Μια ισχυρή κινηματογραφική απόδοση του Μηνύματος της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου 2025, αυτή η μικρού μήκους ταινία αποτυπώνει την ουσία του οράματος του Θεόδωρου Τερζόπουλου μέσα από εντυπωσιακές εικόνες και επιβλητικές τοποθεσίες στην Αθήνα.
Η ταινία μικρού μήκους αποσκοπεί στην τιμητική προβολή τόσο του ίδιου του συγγραφέα του φετινού Μηνύματος, όσο και της Ελλάδας μέσα από κινηματογράφηση σε επιλεγμένους χώρους της Αθήνας αρχαιολογικούς και μη όπως την Αρχαία Αγορά, το Ωδείο Ηρώδου Αττικού, το Θέατρο Διονύσου Ελευθερέως, αλλά και το Θέατρο Άττις, υπογραμμίζοντας τη σύνδεση του θεάτρου και της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς με αφετηρία την Ελλάδα ως τον γενέθλιο χώρο.
