© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Η Perfetta -που σημαίνει η Τέλεια, ένα από τα πιο αγαπημένα θεατρικά κείμενα της Ιταλίας, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στη χώρα μας, σε σκηνοθεσία Δώρας Παρδάλη, στο Θέατρο 104 [Ευμολπιδών 41, Γκάζι].
Το τολμηρό κωμικό θεατρικό έργο του Mattia Torre δε διστάζει να φέρει στο προσκήνιο ένα θέμα τόσο φυσικό και όμως λίγο συζητημένο· τον έμμηνο κύκλο μιας γυναίκας. Παράλληλα, αποτελεί μία καυστική κοινωνική σάτιρα, θίγοντας φλέγοντα ζητήματα που απασχολούν τον σύγχρονο άνθρωπο.
Ερμηνεύουν οι Κωνσταντίνα Τσιτσία Γεωργαντά, Ιζαμπέλλα Μπαλτσαβιά, Δώρα Παρδάλη, Τζίνα Σταυρουλάκη και Σελήνα Διαμαντοπούλου, που μίλησαν μαζί μας.
Πώς ανακαλύψατε την «Perfetta» και τι σας έκανε να φέρετε αυτό το έργο στην Ελλάδα;
Δώρα Παρδάλη: «Βρισκόμουν στη Ρώμη όταν ανακάλυψα το έργο. Έμενα ήδη κάποιους μήνες εκεί και είχα αρχίσει να μαθαίνω ιταλικά. Πολλές φορές πήγαινα στο θέατρο για ακόμη μεγαλύτερη εξοικείωση με τη γλώσσα. Διαβάζοντας, λοιπόν, για διάφορες θεατρικές παραστάσεις, το μάτι μου έπεσε πάνω σε μια παρουσίαση της “Perfetta”. Εκείνη την περίοδο, η παράσταση έκανε περιοδεία στην Ιταλία, οπότε δεν κατάφερα να τη δω, αλλά το θέμα της μου κέντρισε αμέσως το ενδιαφέρον. Ήδη γνώριζα τον Mattia Torre και την γραφή του. Παρέα με τον σύζυγό μου, ο οποίος έχει ιταλική καταγωγή, είχαμε παρακολουθήσει την κωμική τηλεοπτική σειρά “Boris”, όπου ο Torre ήταν δημιουργός και βασικός σεναριογράφος. Ο συνδυασμός, λοιπόν, του θέματος της “Perfetta” και το γεγονός ότι ο Torre κρυβόταν πίσω από εκείνη, ήταν αυτός που με έκανε να αναζητήσω αμέσως το κείμενο.
Το έργο μας φέρνει αντιμέτωπους με ένα θέμα ταμπού, αυτό του έμμηνου κύκλου και του πώς μας επηρεάζει. Το γεγονός ότι είναι ένα έργο που εστιάζει στη γυναικεία ταυτότητα, ήταν καίριας σημασίας για μένα. Με γοήτευσε το πόσο ανοιχτά και αναπολογητικά μοιράζεται η ηρωίδα την εμπειρία του έμμηνου κύκλου της· μια εμπειρία η οποία, πολύ συχνά, παραβλέπεται, κρύβεται ή θεωρείται γραφική. Με γοήτευσε η ιδέα να ειπωθούν και να επικοινωνηθούν τα λόγια αυτά επί σκηνής. Παράλληλα, με αφορμή τον γυναικείο κύκλο, το έργο καταπιάνεται με το θέμα της γραμμικότητας και της κυκλικότητας. Όπως οι περισσότεροι από εμάς, η ηρωίδα πρέπει στην καθημερινότητά της να ανταπεξέρχεται συχνά σε στόχους γραμμικούς, να κυνηγάει τα αποτελέσματα και όχι να απολαμβάνει τη διαδρομή και τη ζωή της. Αυτή η ιδέα, που αφορά και τα δύο φύλα, ήταν ένας ακόμη βασικός λόγος που θέλησα να φέρω την “Perfetta” στην Ελλάδα. Τέλος, το έργο είναι κωμικό και είμαι πολύ χαρούμενη που ασχολούμαι θεατρικά με μια κωμωδία. Αυτή ήταν μια έντονη ανάγκη μου, που είχε γεννηθεί τα τελευταία χρόνια, και αισθάνομαι τυχερή που καλύπτεται».
Το έργο επισημαίνει τις αντιθέσεις ανάμεσα στη γραμμικότητα του τρόπου ζωής μας και σε έναν πιο φυσικό, κυκλικό τρόπο σκέψης. Τι στερεί από τον σύγχρονο άνθρωπο αυτή η εμμονή σε στόχους “γραμμικούς”;
Ιζαμπέλλα Μπαλτσαβιά: «Πόσες φορές έχουμε νιώσει να χάνουμε την ουσία της ζωής, κυνηγώντας εμμονικά γραμμικούς στόχους; Στον δυτικό κόσμο, βλέπουμε τη ζωή ως έναν ατελείωτο αγώνα δρόμου, όπου το νόημα έγκειται στην επίτευξη νέων στόχων. Ζούμε με μια διαρκή αίσθηση βιασύνης και πανικού, χάνοντας την ευκαιρία να απολαύσουμε τη στιγμή, να συνδεθούμε με τη φύση, με τους άλλους, ακόμα και με τον ίδιο μας τον εαυτό. Η Perfetta, στο έργο, αναρωτιέται εύστοχα: “Είμαστε μια κοινωνία που ζει σε μια συνεχή, απελπισμένη και αδέξια αναζήτηση κάποιας σωτηρίας”· μια φράση που αντηχεί την αγωνία πολλών ανθρώπων, σήμερα.
Τι θα γινόταν όμως αν βλέπαμε τη ζωή ως έναν κύκλο; Η κυκλική σκέψη μάς καλεί να εστιάσουμε στο παρόν, στην αλληλεξάρτηση των πάντων και στην αέναη ροή της ζωής. Η ζωή είναι μια σειρά κύκλων γέννησης, ανάπτυξης, παρακμής και αναγέννησης -μια φιλοσοφία βαθιά ριζωμένη σε πολλές ανατολικές παραδόσεις. Όπως η Perfetta, έτσι και εμείς, για να βρούμε τη δική μας “σωτηρία”, πρέπει να αναγνωρίσουμε τη δύναμη της κυκλικότητας, την αξία της αλλαγής και της αποδοχής. Η ζωή δεν είναι μόνο μια ευθεία γραμμή, αλλά ένας διαρκής κύκλος αλλαγής, που περιλαμβάνει χαρές και λύπες, επιτυχίες και αποτυχίες -όπου κάθε φάση εμπεριέχει τον σπόρο της επόμενης. Αντί να κυνηγάμε διαρκώς το “επόμενο βήμα”, ας βγούμε από τη γραμμή κι ας μάθουμε, επιτέλους, να χορεύουμε με τη ροή της ζωής, στον ρυθμό του κύκλου».
Το έργο μιλά με θάρρος για τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα και τη διάθεση μιας γυναίκας, κατά τη διάρκεια ενός μήνα. Γιατί δεν έχουμε το θάρρος, ακόμα και σήμερα, να μιλάμε για ένα θέμα τόσο φυσικό, όσο η περίοδος;
Τζίνα Σταυρουλάκη: «Για αιώνες, η περίοδος θεωρούνταν κάτι ντροπιαστικό ή ακατάλληλο για συζήτηση, λόγω κοινωνικών, θρησκευτικών και πολιτισμικών αντιλήψεων. Οι γυναίκες μεγάλωναν με την ιδέα ότι πρέπει να κρύβουν αυτή τη φυσική διαδικασία, κάτι που συνεχίζεται ακόμα και σήμερα, παρόλο που ζούμε σε μια εποχή που υποτίθεται ότι προωθεί την ενημέρωση και την αποδοχή. Και σαν μην έφταναν όλα αυτά, από μικρή ηλικία, πολλά κορίτσια μεγαλώνουν χωρίς σαφή και ανοιχτή ενημέρωση για τον κύκλο τους. Στα σχολεία, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι συχνά ελλιπής ή και ανύπαρκτη. Όταν κάτι δεν διδάσκεται σωστά, δημιουργείται ντροπή και άγνοια, κάτι που διαιωνίζει τη “σιωπή” γύρω από το θέμα και ό,τι αυτή “σιωπή” συνεπάγεται.
Σε πολλές κοινωνίες, το γυναικείο σώμα αντιμετωπίζεται ως κάτι που πρέπει να ρυθμίζεται ή να συμμορφώνεται με συγκεκριμένες προσδοκίες. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης προβάλλουν τη γυναικεία εικόνα με έναν τρόπο που σπάνια συμπεριλαμβάνει τη φυσική λειτουργία της περιόδου. Αντί να τη βλέπουμε ως κάτι φυσιολογικό, προβάλλεται ως κάτι που πρέπει να “κρυφτεί”. Ευτυχώς, σήμερα όλο και περισσότερες γυναίκες μιλούν ανοιχτά για το θέμα, αποδομώντας τα στερεότυπα. Καμπάνιες ευαισθητοποίησης, ταινίες, βιβλία και στην περίπτωσή μας θέατρο, αρχίζουν να προβάλλουν την περίοδο ως αυτό που είναι: μια φυσιολογική, υγιής λειτουργία του σώματος. Όσο περισσότερο μιλάμε για αυτό, τόσο πιο εύκολο θα γίνει να σπάσουμε αυτή τη “σιωπή”!»
Η «Perfetta», ωστόσο, μιλά για πολλά περισσότερα θέματα, καταθέτοντας, τελικά, ένα καυστικό σχόλιο για την ταξικότητα της κοινωνίας και τα κακώς κείμενα της μεσαίας τάξης. Ποια είναι τα στοιχεία που τονίζονται στο έργο και κατά πόσο έχουν αντιστοιχία με τη χώρα μας;
Σελήνα Διαμαντοπούλου: «Η Perfetta, ακριβώς επειδή μιλάει για το πώς δουλεύει ο σύγχρονος κόσμος, δεν θα μπορούσε να μην έχει αναφορές στην ταξικότητα. Στο κείμενο αναφέρονται συχνά οι διαφορές σε ολόκληρο τον τρόπο σκέψης και δράσης των ανθρώπων από διαφορετικές τάξεις. Η ηρωίδα, για παράδειγμα, εργάζεται σε μία πλούσια αστική γειτονιά, όπου ο χρόνος για τους ανέμελους κατοίκους της μοιάζει να διαστέλλεται, καθώς εξαφανίζεται η αγωνία του βιοπορισμού. Την ίδια στιγμή, όλοι όσοι δεν γεννήθηκαν πλούσιοι, είναι έτοιμοι να πατήσουν επί πτωμάτων και να συντρίψουν τα όνειρά τους προκειμένου να τα καταφέρουν, καθώς αυτό επιτάσσει ο σύγχρονος γραμμικός τρόπος ζωής. Όπως αναφέρεται και στο έργο “Αν θες να κάνεις λεφτά στην Ιταλία, πρέπει να είσαι προετοιμασμένος να κάνεις 10 χρόνια φυλακή”.
Οι θέσεις του έργου απέναντι στους πιο προνομιούχους νομίζω είναι κοινές με αυτές της χώρας μας· άλλωστε με την Ιταλία μοιραζόμαστε πολλά κοινά στοιχεία κουλτούρας. Παρόλα αυτά, το κείμενο επιχειρεί να μετατοπίσει την προσοχή από τους γραμμικούς στόχους που μας θέτει η κοινωνία και να εστιάσει στην κοινή φύση των ανθρώπων, τη θνητότητα, ολόκληρη την έννοια της ύπαρξης και να αφήσει μια χαραμάδα ότι τελικά μπορεί να υπάρχει και ένας διαφορετικός -πιο κυκλικός- τρόπος να ζήσει κάνεις αυτή τη ζωή».
Στην εποχή μας, ποιες είναι αυτές οι επιταγές στις οποίες χρειάζεται να ανταποκριθεί μία γυναίκα, για να θεωρηθεί Perfetta-Τέλεια; Κυνηγούν οι σύγχρονες γυναίκες την τελειότητα και σε ποιο επίπεδο;
Κωνσταντίνα Τσιτσία Γεωργαντά: «Στη σύγχρονη εποχή γυναίκες και άνδρες ζουν και δρουν με τρομερά γρήγορους ρυθμούς. Σε αυτό έχει μεγάλο μερίδιο η ακρίβεια, οι χαμηλοί μισθοί -που οδηγούν στις απίστευτα πολλές ώρες εργασίας, ειδικά στην περίπτωση που κάποιος έχει παιδιά, οπότε και οι ανάγκες πολλαπλασιάζονται. Για μια γυναίκα με παιδιά, όμως, η κατάσταση είναι ακόμα πιο απαιτητική. Όπως λέει η Perfetta: “Στη γυναίκα απαιτείται διπλή προσπάθεια: Να δρα με αρσενική ενέργεια για να υπάρχει στον κόσμο και να επανέρχεται στη θηλυκή της ενέργεια για να είναι ο εαυτός της και να δώσει χώρο στη φύση της”.
Πέραν του εξαντλητικού ωραρίου εργασίας της, έχει την οικογένεια και ένα ολόκληρο σπίτι με εκκρεμότητες που πρέπει να διευθετηθούν, αλλά, ταυτόχρονα, πρέπει να έχει χρόνο και για τον εαυτό της, ώστε να μη χάσει τη γυναικεία της φύση. Σε όλα αυτά προστίθενται τα social media, που είναι, πλέον, αναπόσπαστο κομμάτι της εποχής μας, και που μέσα από τον καταιγισμό διαφημίσεων, δημιουργούν συνεχώς ψεύτικες ανάγκες και προβάλλουν συνεχώς το πρότυπο της “τέλειας” γυναίκας· αδύνατη, με μοδάτα ρούχα, σέξι και γυμνασμένη. Ωστόσο, η δική μας παράσταση προσεγγίζει τη γυναικεία τελειότητα με έναν διαφορετικό τρόπο· αυτόν της προσωπικής τέλειας ολοκλήρωσης. Η ηρωίδα, στο τέλος του έργου, συνειδητοποιεί και αποδέχεται κάθε κομμάτι της, ελκυστικό και μη, και ανακαλύπτει το μυστικό της δύναμής της».
Ταυτότητα της παράστασης
Μετάφραση: Έλενα Μουνδρούβαλη
Σκηνοθεσία: Δώρα Παρδάλη
Βοηθός Σκηνοθέτη: Φαίη Μινωπέτρου-Κασιμάτη
Σκηνικά, επιμέλεια ενδυματολογίας: Ηλέκτρα Σταμπούλου
Σχεδιασμός φωτισμού: Σεμίνα Παπαλεξανδροπούλου
Μουσική: Βύρων Κατρίτσης
Επιμέλεια κίνησης: Πετρίνα Γιαννάκου
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας
Γραφιστική επιμέλεια Michelangelo Bevilacqua
Παίζουν: Κωνσταντίνα Τσιτσία Γεωργαντά, Ιζαμπέλλα Μπαλτσαβιά, Δώρα Παρδάλη και σε διπλή διανομή οι Τζίνα Σταυρουλάκη (Δευτέρες) και Σελήνα Διαμαντοπούλου (Τρίτες).
Στις παραστάσεις 24 & 25 Μαρτίου, την Ιζαμπέλλα Μπαλτσαβιά, αντικαθιστά η Φαίη Μινωπέτρου-Κασιμάτη.
Προπώληση: https://www.more.com/gr-el/tickets/theater/perfetta-i-teleia/
