© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Μετά την επιτυχημένη πρεμιέρα στο γνωστό σουηδικό θέατρο Östgötateatern, το νέο έργο της Αλεξάνδρας Βουτζουράκη, «Τέρας», ανεβαίνει, για λίγες παραστάσεις, στο Μικρό Γκλόρια [Ιπποκράτους 7, Αθήνα].
Σκηνοθετεί η Ραφίκα Σαουίς, δημιουργώντας ένα παιχνίδι στο οποίο οι θεατές συμμετέχουν και ορίζουν τους κανόνες. Ερμηνεύει η Ιωάννα Αγγελίδη· μιλήσαμε μαζί της.
To «Τέρας» μιλά για τη γυναίκα· μιλήστε μας για αυτό.
«Πρόκειται για ένα σπονδυλωτό θεατρικό έργο, που αποτελείται από μονολόγους διαφορετικών γυναικών του σήμερα, θραύσματα μιας πατριαρχικής κοινωνίας, που αντιστοιχούν σε ηρωίδες της αρχαίας τραγωδίας – Ανδρομάχη, Διηάνειρα, Ελένη, Φαίδρα. Οι μονόλογοι αυτοί καθρεφτίζουν τις παθογένειες και τα έμφυλα στερεότυπα που μας ακολουθούν από τα σπλάχνα του παρελθόντος μέχρι σήμερα. Οι γυναίκες του έργου της Αλεξάνδρας είναι βουτηγμένες στην πατριαρχία· την έχουν εσωτερικεύσει σε βαθμό που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της αντίληψης του εαυτού τους και του περίγυρού τους. Έχουν πάντοτε στο επίκεντρο, ως μεζούρα της προσωπικής τους εκτίμησης και πλήρωσης, έναν άνδρα, τον οποίο διεκδικούν από ερωτικές αντίζηλες, αποδέχονται την έμφυλη βία ως μέσο πειθαρχίας, υποτιμούν τις ανάγκες τους και υπονομεύουν την αυταξία τους στον βωμό ενός κάλπικου “παντοτινού” έρωτα, μετατρέπουν τον εαυτό τους σε αντικείμενο επιθυμίας, πάσχουν από διατροφικές διαταραχές και διαστρεβλωμένη εικόνα του εαυτού, υφίστανται υποτίμηση και διαρκή παρενόχληση στον εργασιακό τους χώρο».
Πώς ήταν η εμπειρία της παρουσίασης της παράστασης στο γνωστό σουηδικό θέατρο Östgötateatern, τον Οκτώβριο του 2024; H παράσταση ανέβηκε στο πλαίσιο κάποιου Φεστιβάλ;
«Ήταν μια αποκαλυπτική εμπειρία. Κατ’ αρχάς, η μεγάλη πλειοψηφία του κοινού ήταν Σουηδοί και παρά το ότι μας είχαν προειδοποιήσει ότι είναι πιο επιφυλακτικό κοινό ως προς τη διάδραση μεταξύ ηθοποιού – θεατή και με διαφορετικό ταπεραμέντο από το ελληνικό, εντέλει μας περίμενε μια πολύ ευχάριστη έκπληξη. Συμμετείχαν όλοι εγκάρδια στις δράσεις της παράστασης, σηκώθηκαν αυθόρμητα να χορέψουν στο παιχνίδι μουσικές καρέκλες και παρά το ότι μιλούσαμε άλλη γλώσσα – η παράσταση παίχτηκε στα ελληνικά με λίγες προσθήκες αγγλικών φράσεων και σουηδικούς υπέρτιτλους-, μπορέσαμε να επικοινωνήσουμε πέρα από τις λέξεις. Δεν θα ξεχάσω τη στιγμή που μια από της ηρωίδες της παράστασης απευθύνεται πολύ σύντομα σε μία κυρία από το κοινό, την κοιτάζει στα μάτια και της μιλάει ως κόρη της. Η κυρία, αν και άλλης εθνικότητας, ανταποκρινόταν πολύ συγκινημένη, μας περίμενε μετά το τέλος της παράστασης για να μας πει ότι της θύμισε μια δική της αντίστοιχη εμπειρία, χωρίς να χρειαστεί καν μετάφραση από το σουηδικό κείμενο. Μαγική στιγμή.
Η παράσταση δεν ανέβηκε στα πλαίσια κάποιου Φεστιβάλ· ήταν αποτέλεσμα της σύλληψης της ιδέας από τη Ραφίκα Σαουίς. Έχοντας ήδη μια επιτυχημένη συνεργασία με το θέατρο Östgötateatern, τους πρότεινε το πρότζεκτ, εγκρίθηκε και ανέλαβαν την παραγωγή».
Υποδύεστε τέσσερις σύγχρονες γυναίκες που συνδέονται με ηρωίδες της αρχαιότητας ή της μυθολογίας. Πως γίνεται αυτή η σύνδεση;
«Κάθε γυναίκα εμπνέεται από το περιεχόμενο ενός κουτιού, στο οποίο ανακαλύπτει κάθε φορά και ένα απόσπασμα μονολόγου μιας από τις ηρωίδες των αρχικών μύθων. Με βάση το απόσπασμα αυτό και τα αντικείμενα που βρίσκονται στο κουτί, ξεδιπλώνει τη δική της σύγχρονη ιστορία που δένει με αυτή της αρχικής ηρωίδας. Η σύνδεση δραματουργικά γίνεται μέσω της επίκλησης των ηρωίδων της αρχαιότητας, που λειτουργούν ως έμπνευση, οδηγός αλλά και ασπίδα προστασίας για τις σύγχρονες αλλά παρωχυμένες στερεοτυπικές παρορμήσεις των αντίστοιχων σύγχρονων ηρωίδων του έργου. Διαπιστώνουμε, δυστυχώς, ότι η πατριαρχία καλά κρατεί, διαιωνίζοντας προκαταλήψεις και κοινωνικές ανισότητες. Όλα αυτά σε ένα “θεατρικό πάρτυ” που μας χαλαρώνει και μας κάνει να εκμυστηρευόμαστε τα πιο κρυφά μας πάθη, με χιούμορ και διάθεση για ζωή και έρωτα».
Η παράσταση περνά σημαντικά μηνύματα, αλλά με τρόπο ζωντανό και διαδραστικό. Πώς προχωρήσατε μαζί με τη σκηνοθέτη Ραφίκα Σαουίς σε αυτή την κατεύθυνση;
«Η Ραφίκα είχε τη σύλληψη της παράστασης και του μοτίβου του παιχνιδιού μουσικές καρέκλες, αφήνοντάς μου πλήρη ελευθερία να αυτοσχεδιάσω πάνω στο κείμενο που έγραψε για εμάς η Αλεξάνδρα Βουτζουράκη. Σκοπός είναι να μπορέσουμε να μιλήσουμε για ένα τόσο σοβαρό θέμα με τρόπο που να μας αφορά, να μας υπενθυμίζει ότι πρόκειται για ανθρώπους της διπλανής πόρτας, πολλές φορές για εμάς τους ίδιους και το άμεσο περιβάλλον μας. Οι καταστάσεις που περιγράφονται και ο ψυχισμός των ανθρώπων που εμπλέκονται στις ιστορίες που μας αφηγούνται τα πρόσωπα του έργου είναι τόσο οικεία και, ταυτόχρονα, ηχούν τόσο παράλογα ή τραγικά που γελάς και την ίδια στιγμή λυπάσαι».
Τι θέλετε να πείτε μέσω της παράστασης σε μια σύγχρονη γυναίκα;
«Προσοχή, η πατριαρχία παραμονεύει ακόμα και στα πιο αθώα όνειρά μας. Έχει ρίζες βαθιές, αιώνιες. Η τοξική αρρενωπότητα μαστίζει, τα έμφυλα στερεότυπα καλά κρατούν, ο σεξισμός δίνει και παίρνει. Ας είμαστε σε επαγρύπνηση κόντρα σε ένα σύστημα που διαιωνίζει τις ανισότητες, βάζει τρικλοποδιά στις ουσιαστικές μας ανάγκες και λειτουργεί οπισθοδρομικά, ανοίγοντας ολοένα και περισσότερες πληγές».
Ταυτότητα Παράστασης
Συγγραφέας: Αλεξάνδρα Βουτζουράκη
Σκηνοθεσία: Ραφίκα Σαουίς
Επιμέλεια σκηνογραφίας: Μιχάλης Αργυρού
Φώτα: Νίκος Θετάκης
Ερμηνεύει η Ιωάννα Αγγελίδη
ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ TICKET SERVICES
Εκδοτήριο: Πανεπιστημίου 39 Τηλεφωνικά: 210 7234567 Online: www.ticketservices.gr
