Η Σχολή Πυροδότησης Θεατρικής Γραφής συνεχίζει για έκτη χρονιά τη λειτουργία της, πλέον σε συνεργασία με τη Σχολή Τεχνών Εκατό στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.
Η Σχολή Πυροδότησης Θεατρικής Γραφής δημιουργήθηκε το 2019 από τους συγγραφείς Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη και Θανάση Τριαρίδη και στα πέντε πρώτα χρόνια της λειτουργίας της (2019-2024) φιλοξενήθηκε στο Θέατρο Πορεία. Στο διάστημα αυτό εντός του πλαισίου της Σχολής γράφτηκαν 228 πρωτότυπα θεατρικά έργα από 94 σπουδαστές-συγγραφείς. Περισσότερα από 30 έργα της Σχολής έχουν ήδη βρει τον δρόμο τους στην σκηνή – ενώ μέσα από τους σπουδαστές της διαμορφώθηκε και ένα μεγάλο μέρος του σημερινού διδακτικού δυναμικού της Σχολής.
Στην έκτη της χρονιά η Σχολής Πυροδότησης ξεκινάει την συνεργασία της με το Ίδρυμα Κακογιάννης και την Σχολή Τεχνών Εκατό. Ο Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης και ο Θανάσης Τριαρίδης θα έχουν πλέον τον συντονιστικό ρόλο ενώ το διδακτικό σκέλος θα αναλάβουν οι συγγραφείς Στρατής Πασχάλης, Βασίλης Κατσικονούρης, Μάνος Κουνουγάκης, Ανθή Τσιρούκη και Κατερίνα Λουκίδου.
Το διετές πρόγραμμα σπουδών χωρίζεται σε δύο κύκλους. Ο Πρώτος Κύκλος θα περιλαμβάνει θεωρία, ασκήσεις γραφής και μελέτη θεατρικών έργων με τον Μάνο Κουνουγάκη, τη μέθοδο «Το Μάτι και το Αυτί του Συγγραφέα» με τον Βασίλη Κατσικονούρη και συγγραφή ενός πρωτότυπου θεατρικού έργου με την Κατερίνα Λουκίδου.
Για την Σχολή Πυροδότησης Θεατρικής Γραφής είχαμε τη χαρά να μιλήσουμε με τους Ανθή Τσιρούκη, Κατερίνα Λουκίδου και Μάνο Κουνουγάκη
Η Σχολή συνεχίζει το έργο της για 6η χρονιά. Ποιοι είναι οι φετινοί σας στόχοι;
Ανθή Τσιρούκη: Στόχος κάθε χρόνο είναι να δημιουργηθούν δεμένες ομάδες, δεσμοί μεταξύ των συμμετεχόντων ώστε να γίνεται δημιουργική ζύμωση στη διάρκεια της χρόνιας. Μέσα από αυτή τη ζύμωση οι συμμετέχουσες και συμμετέχοντες οδηγούνται πολύ σταδιακά στην δημιουργία ολοκληρωμένων έργων. Πρώτο μέλημά μας, λοιπόν, είναι να υπάρξει ένα δίχτυ ασφαλείας ώστε να μπορούν όλοι να εκθέσουν τη συγγραφή τους σε εποικοδομητική συζήτηση.
Στο δεύτερο έτος όπου οι ομάδες έχουν ήδη δεθεί στοχεύουμε σε κάτι πολύ πιο δύσκολο. Προσπαθούμε μέσα από συνεχείς πυροδοτήσεις και ασκήσεις να έρθουν όλοι κοντά στην συγγραφική τους ταυτότητα. Να ανακαλύψουν ή έστω να πλησιάσουν τον συγγραφικό τους κόσμο ώστε τα έργα που θα γράψουν να είναι αντιπροσωπευτικά τους.
Μάνος Κουνουγάκης: Εκπαιδευτικός μας στόχος, όπως κάθε χρόνο, είναι να βοηθήσουμε τους σπουδαστές μας να εξελίξουν τη γραφή τους και να σχηματίσουν τον προσωπικό συγγραφικό τους κόσμο. Επίσης, να δημιουργήσουμε μια όμορφη κοινότητα που θα βλέπει ο ένας τον άλλο ως συνοδοιπόρο στο ταξίδι της γραφής. Σαν Σχολή, έχοντας κλείσει πια τον όμορφο κύκλο της συνεργασίας με το Θέατρο Πορεία και ανοίγοντας ένα νέο με τη Σχολή Τεχνών Εκατό στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, στοχεύουμε να εμπλουτίσουμε τις συνεργασίες και τις δράσεις μας και να καθιερωθούμε ως ένας θεσμός που συμβάλει στην ανάδειξη του νέου ελληνικού έργου.
Κατερίνα Λουκίδου: Η Σχολή Πυροδότησης είχε και έχει ως σκοπό τη δημιουργία νέων θεατρικών έργων και την προώθηση της νέας ελληνικής δραματουργίας. Αυτό, όπως και κάθε άλλη χρονιά περιλαμβάνει την καλλιέργεια μιας συγγραφικής αντίληψης και την εκπαίδευση πάνω σε εργαλεία και τεχνικές γραφής, πάντα σε επαφή με τις σύγχρονες τάσεις της θεατρικής γραφής.
Ωστόσο καθώς μιλάμε για θέατρο, θεωρήσαμε σκόπιμο να ενισχυθεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα και με μια πιο πρακτική διάσταση, τη δοκιμή των κειμένων στη σκηνή. Έτσι φέτος, στη μετεξέλιξη της Σχολής και στη συνέργεια με τη Σχολή Τεχνών Εκατό στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, ένας νέος εκπαιδευτικός στόχος είναι να παρέχεται σε όλες τις σπουδάστριες και τους σπουδαστές η πολύτιμη εμπειρία της ακρόασης των κειμένων τους κατά τη διάρκεια συγγραφής τους. Ελπίζουμε ότι αυτή η διασύνδεση θα αποφέρει πολύτιμους καρπούς.
Ουσιαστικά παίρνετε τη σκυτάλη από καταξιωμένους συγγραφείς, τον Θανάση Τριαρίδη και τον Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη. Αυτό είναι ένα επιπλέον άγχος για εσάς ή νιώθετε ασφαλείς, λόγω του συντονιστικού ρόλου που κρατούν στη σχολή;
Μάνος Κουνουγάκης: Ο Θανάσης Τριαρίδης και ο Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης είναι υπέροχοι δάσκαλοι, όπως φυσικά και συγγραφείς. Έχοντας μαθητεύσει δίπλα τους τόσο σαν μαθητές όσο και σαν συνεργάτες, έχουμε οπλιστεί με μια μεγάλη φαρέτρα εκπαιδευτικών εργαλείων με τον καθένα μας να έχει αναπτύξει πλέον το προσωπικό του διδακτικό στυλ. Πέρα όμως από μεθόδους και εργαλεία, το πιο σημαντικό που μάθαμε από εκείνους είναι το νοιάξιμο και η αγάπη για τους σπουδαστές μας. Να αγωνιούμε για τα γραπτά τους σαν να είναι δικά μας γραπτά. Οπότε άγχος δεν νιώθουμε. Μονάχα ευγνωμοσύνη που συνεχίζουν και στηρίζουν εμάς και τη Σχολή που δημιούργησαν πριν πέντε χρόνια, αλλά και που οι νέοι μας σπουδαστές θα έχουν την ευκαιρία να δουν έστω και για λίγο πόσο μαγικοί δάσκαλοι είναι. Επίσης, μαζί μας έχουμε τον Στρατή Πασχάλη και τον Βασίλη Κατσικονούρη, δύο από τους σημαντικότερους λογοτέχνες και δασκάλους γραφής. Οπότε η παρουσία τους μας δίνει ακόμα περισσότερη σιγουριά για τη νέα χρονιά.
Ανθή Τσιρούκη: Ο Θανάσης Τριαρίδης και ο Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης είναι δύο ξεχωριστοί συγγραφείς, υπέροχοι δάσκαλοι και σπουδαίοι άνθρωποι. Μας έχουν μεταδόσει τόσα πολλά χωρίς να κρατάνε τίποτα κρυφό. Όλα τα προηγούμενα χρόνια κάναμε μεγάλες συζητήσεις όταν βρισκόμασταν αντιμέτωποι με δύσκολες καταστάσεις. Τώρα έχουμε τη χαρά να κρατάμε από τον καθένα όσα μας έμαθε για τη συγγραφή και για τη διδασκαλία και προχωράμε. Η εμπιστοσύνη που μας δείχνουν τα λέει όλα, οπότε κανένα άγχος.
Με τον Μάνο Κουνουγάκη και την Κατερίνα Λουκίδου έχουμε χτίσει ένα πολύ ενδιαφέρον πρόγραμμα σπουδών. Από πέρυσι μας κάνει την τιμή να είναι στην σχολή ο μεγάλος δάσκαλος και υπέροχος συγγραφέας Στρατής Πασχάλης που έχει αναλάβει το εξειδικευμένο μάθημα στην θεατρική διασκευή. Από φέτος θα ξεκινήσει μαζί μας και ο καταξιωμένος συγγραφέας Βασίλης Κατσικονούρης ο οποίος θα δώσει μεγάλη ώθηση στους πρωτοετείς με την πυροδότηση του.
Κατερίνα Λουκίδου: Θα μιλήσω ειλικρινά, θεωρώ τη συμβολή του Θανάση και του Βαγγέλη ανταντικατάστατη. Τόσο η κατάρτιση, η εμπειρία και η προσωπικότητα του καθενός, όσο και ο συνδυασμός των δύο προσεγγίσεών τους και της μαγικής τους χημείας έφτιαχναν ένα μοναδικό κράμα το οποίο και οι τρείς μας, η Ανθή, ο Μάνος κι εγώ είχαμε την ευτυχία να το ζήσουμε ως μαθητές και μαθήτριες. Είναι μια πρόκληση για εμάς είναι το πώς θα αναπληρωθεί αυτή η απώλεια, ωστόσο γνωρίζουμε ότι η καθοδήγησή τους ήταν και θα είναι διαρκής και ουσιαστική. Η αλληλεπίδραση με τους δασκάλους μας είναι πλούτος και ελπίζουμε ότι αυτόν τον πλούτο θα μπορέσουμε με τη σειρά μας να τον μεταφέρουμε στις μαθήτριες και τους μαθητές.
Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι πλαισιωνόμαστε φέτος από δύο άλλους καταξιωμένους συγγραφείς, τον Βασίλη Κατσικονούρη και τον Στρατή Πασχάλη που θα παραδώσουν τη δική τους εμπειρία και ευαισθησία στους σπουδαστές και τις σπουδάστριες.
Γεννιέται ή γίνεται κανείς συγγραφέας; Πόσο μεγάλο ρόλο διαδραματίζει το ταλέντο;
Μάνος Κουνουγάκης: Είναι μια ερώτηση που συχνά μας προβληματίζει στις συζητήσεις μας με τους σπουδαστές. Εγώ είμαι από αυτούς που δεν πιστεύουν τόσο στο ταλέντο όσο στο πάθος για τη λογοτεχνία και τη γραφή και στην επιθυμία να δουλέψεις και να εξελιχθείς. Και φυσικά στο να μη γράφεις για την όποια αναγνώριση μπορεί να έρθει αλλά για να καταθέσεις κάτι σημαντικό που σε αφορά και σχηματίζει ένα προσωπικό συγγραφικό κόσμο.
Ανθή Τσιρούκη: Το ταλέντο είναι μια λέξη που χωράει πολλές ερμηνείες. Στη συγγραφή ταλέντο μπορεί να είναι η έφεση στην παρατήρηση, η αγάπη για το διάβασμα, η αίσθηση του ρυθμού των λέξεων και πολλά πολλά ακόμα. Όποιο κι αν είναι το ταλέντο, από μόνο του δεν αρκεί.
Ο μόνος τρόπος να γίνεσαι όλο και καλύτερος στη συγγραφή είναι να γράφεις. Όπως και σε όλες τις τέχνες θέλει χρόνο, αφοσίωση και πολλή εξάσκηση.
Κατερίνα Λουκίδου: Πιστεύω ότι το ταλέντο είναι αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη. Χρειάζεται μια αγάπη για τα γράμματα, μια χαρά για τη γραφή που θα αναπληρώσει την κόπωση. Είναι το ψυχολογικό κομμάτι που χρειάζεται να διαχειριστεί μια και ένας συγγραφέας για να επιβιώσει και να δημιουργήσει σε ένα απολύτως ανταγωνιστικό και σκληρό σύμπαν το οποίο μάλιστα είναι και ανδροκρατούμενο. Γι’ αυτό και στο θέμα της θωράκισης των σπουδαστών και σπουδαστριών θεωρώ ότι είναι αναγκαία η έμφαση στις γυναίκες που έχουν να διανύσουν μεγαλύτερη διαδρομή, να σπάσουν γυάλινες οροφές. Δεν αρκούν το ταλέντο και η χαρά για να διεισδύσει κάποια σε έναν περίκλειστο χώρο.
Η σχολή έχει στο τίτλο της τη λέξη «πυροδότηση» εσάς, τι σας πυροδότησε ώστε να ξεκινήσετε να γράφετε;
Ανθή Τσιρούκη: Οι άνθρωποι. Οι χαρακτήρες. Μέσα από τη γραφή προσπαθώ να καταλάβω τους ανθρώπους και τον τρόπο που λειτουργούν. Με πυροδοτεί η δυσλειτουργικότητα της κοινωνίας. Το πως έχουμε καταφέρει να χτίσουμε μόνοι μας κάτι που στο οποίο δυσκολευόμαστε να επιβιώσουμε. Και όσο γράφω τόσο πιο μεγάλο γίνεται το βάθος των ανθρώπων και το χάος των συμπεριφορών.
Κατερίνα Λουκίδου: Η πυροδότηση είναι ένα ξεκλείδωμα, μια αναδρομή στην παιδική ηλικία, τότε που όλες και όλοι μαγευόμασταν από τις καλές ιστορίες. Είναι χαρά, είναι παιχνίδι, είναι αναρχία, έρωτας, είναι αυτό που είναι πριν μάθουμε να το ονομάζουμε. Δεν γνωρίζω τι με πυροδότησε προσωπικά και ίσως να μη θέλω να μάθω. Γνωρίζω όμως ότι βρήκα δασκάλους που με έφεραν σε επαφή με αυτό και το απελευθέρωσαν, χωρίς ποτέ να προσπαθήσουν να το δαμάσουν, να το καλουπώσουν ή να το αναλύσουν. Αυτό θα ήθελα να πετύχουμε κι εμείς. Να ανάψουμε τη φλόγα και περιμένουμε να δούμε τι θα κάψει.
Μάνος Κουνουγάκης: Πρέπει να ανατρέξω στα παιδικά μου χρόνια και πιο συγκεκριμένα σε ένα βίωμα που είχα στο δημοτικό όταν ο δάσκαλος μου, λόγω μιας έκθεσής, με χαρακτήρισε συγγραφέα. Ήταν μια ατάκα που έμεινε στο μυαλό μου, ακόμα κι αν στην εφηβική μου ηλικία δεν είχα σαν προτεραιότητά μου τη λογοτεχνία και το γράψιμο. Όταν όμως άρχισα τις σπουδές μου στην Αγγλική Φιλολογία του Ε.Κ.Π.Α. τα ερεθίσματα που πήρα με έκαναν να παθιαστώ τόσο με τη λογοτεχνία που ο σπόρος που είχε ρίξει ο δάσκαλός μου άνθισε. Από τότε αφιέρωσα μεγάλο μέρος της ζωής μου στη λογοτεχνία και τη γραφή με πολλές «εργατοώρες» αλλά και περαιτέρω σπουδές στο αντικείμενο.
Πιστεύετε ότι στην ελληνική θεατρική πραγματικότητα υπάρχει ικανοποιητικός αριθμός εγχώριων θεατρικών κειμένων;
Ανθή Τσιρούκη: Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μια στροφή προς το εγχώριο κείμενο. Αν και προς το παρόν είναι ακόμα στοχευμένο μόνο προς τον ρεαλισμό. Στη σχολή διαβάζω κάθε χρόνο όλο και περισσότερα θεατρικά έργα ξεχωριστά, που θα έπρεπε να έχουν την ευκαιρία να παρασταθούν. Αλλά οι δυσκολίες είναι πολλές. Δεν υπάρχει ακόμα κάποιος μηχανισμός που θα συστήσει τους συγγραφείς με τους σκηνοθέτες. Δεν υπάρχει επαρκής ώθηση από την πολιτεία. Δεν υπάρχουν χρήματα. Ευτυχώς στην Ελλάδα οι άνθρωποι που αγαπούν το θέατρο είναι πολλοί και παρόλες τις δυσκολίες συνεχίζουν να προσπαθούν.
Κατερίνα Λουκίδου: Υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός εγχώριων θεατρικών κειμένων, ωστόσο λίγα κείμενα βρίσκουν το δρόμο τους στη σκηνή. Στη Σχολή Πυροδότησης Θεατρικής Γραφής έχουμε τη χαρά να βλέπουμε όλο και περισσότερα από τα έργα των σπουδαστών και σπουδαστριών μας σε μικρές ή μεγάλες παραγωγές, κάτι που μας δίνει τη δύναμη να συνεχίζουμε και την ελπίδα ότι σύντομα οι άνθρωποι του θεάτρου και η πολιτεία θα επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με τους νέους και τις νέες συγγραφείς.
Μάνος Κουνουγάκης: Αν και ακούγεται συχνά η φράση πως δεν υπάρχουν νέα ελληνικά κείμενα, η γνώμη μου είναι πως η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Υπάρχει μια άνθηση στο νέο ελληνικό έργο με πολλούς εξαιρετικούς ανερχόμενους θεατρικούς συγγραφείς. Εμείς, ως Σχολή Πυροδότησης Θεατρικής Γραφής, είμαστε χαρούμενοι και περήφανοι για το όποιο μικρό ή μεγάλο λιθαράκι έχουμε βάλει σε αυτό. Το στοίχημα τώρα είναι οι σκηνοθέτες, οι θεατρικές ομάδες και οι παραγωγοί να εμπιστευτούν τα κείμενα αυτών των συγγραφέων ώστε να μην απογοητευτούν και να μείνουν στο χώρο
Δεύτερος Κύκλος / Σεμινάρια – εργαστήρια
Ο Δεύτερος Κύκλος θα περιλαμβάνει συγγραφή μιας θεατρικής διασκευής λογοτεχνικού έργου με τον Στρατή Πασχάλη και συγγραφή ενός πρωτότυπου θεατρικού έργου με την Ανθή Τσιρούκη.
Θα γίνουν επίσης σεμινάρια/εργαστήρια από τους Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, Θανάση Τριαρίδη και καλεσμένους συγγραφείς, σκηνοθέτες και ηθοποιούς .
Οι συναντήσεις θα γίνονται κάθε Δευτέρα απόγευμα στο Ίδρυμα Κακογιάννης είτε Διαδικτυακά (υπάρχει δυνατότητα παρακολούθησης της Σχολής από οποιαδήποτε πόλη της Ελλάδας ή του εξωτερικού).
Έναρξη μαθημάτων: 7 Οκτωβρίου 2024
Αιτήσεις: ως 29 Σεπτεμβρίου 2024 στο [email protected]
Περισσότερες πληροφορίες καθώς και την προκήρυξη των αιτήσεων για το ακαδημαϊκό έτος 2024-2025 μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της Σχολής Τεχνών Εκατό https://texnonekato.gr/ ή το τηλέφωνο 6974627110.
