Ο Λευτέρης Παπακώστας σκηνοθετεί ένα από τα πρώτα έργα του σημαντικού καλλιτέχνη και συγγραφέα, Τσιμάρα Τζανάτου, που έφυγε το 2022 από τη ζωή. Το «Μαζί Ποτέ: Αιτία υπάρχει…για ό,τι δεν πάει καλά», ένα κείμενο εμπνευσμένο από την ταινία του Φατίχ Ακίν –«Gegen die Wand», σε ένα εντελώς διαφορετικό πλαίσιο από το φιλμ, ανεβαίνει στο Bios -Κάτω Χώρος, για δύο ακόμα βραδιές, αύριο, Τετάρτη 24 και μεθαύριο, Πέμπτη 25 Απριλίου, στις 9.15 μ.μ. [Πειραιώς 84, Αθήνα].
Πρόκειται για ένα υπαρξιακό ψυχογράφημα της ανθρώπινης απελπισίας και αυτοκαταστροφής, ένα έργο για την αέναη προσπάθεια των ανθρώπων να συναντηθούν σε ένα βαθύτερο επίπεδο εσωτερικής σύμπνοιας.
Η ομάδα καλεί το κοινό σε μια διαφορετική εμπειρία θέασης, όπου οι θεατές σε ρεαλιστική συνθήκη club παρακολουθούν, κάποιοι καθιστοί και κάποιοι όρθιοι, μια dance-club παράσταση-show· όσα διαδραματίζονται μπροστά τους. Οι ίδιοι σε απόσταση ουσιαστικής αναπνοής από τους ηθοποιούς, γίνονται μάρτυρες, αφήνοντας πίσω τις καρέκλες τους, μιας πραγματικής σύνδεσης με τους performers. Σε μια συνθήκη που μοιάζει με παιχνίδισμα… οι θεατές συμφωνούν ότι θα είναι όρθιοι, θα διασκεδάζουν, θα χορεύουν και θα δρουν μαζί με τους ηθοποιούς.
Στην υπόθεση…δύο πρόσωπα που ζουν σε ξένο τόπο, συναντιούνται από απελπισία.
Θα καθρεφτιστούν ο ένας στον άλλον, σε έναν έρωτα-αναζήτηση ταυτότητας. Γύρω τους πρόσωπα ξεριζωμένα, στιγματισμένα από τον έρωτα και με διαλυμένες ταυτότητες θα τους εμποδίσουν και θα τους βοηθήσουν, ταυτόχρονα.
Σε έναν κόσμο που οι ταυτότητες είναι αυστηρά προκαθορισμένες, όλα θα λειτουργήσουν μοιραία, για όλους. Το τέλος θα έρθει με βία.
Ο Λευτέρης Παπακώστας μίλησε μαζί μας.
«Μαζί ποτέ»· μια παράσταση σε συνθήκη club στο Bios. Πείτε μας δύο λόγια.
«Το “Μαζί ποτέ” είναι ένα υπαρξιακό ψυχογράφημα της ανθρώπινης απελπισίας. Ένα έργο για την απόλυτη προσπάθεια των ανθρώπων να συνδεθούν σε ένα βαθύτερο, εσωτερικό επίπεδο. Ένα έργο για την προσπάθεια που καταβάλουν οι ήρωες να λυτρωθούν από τις δυσκολίες της κοινωνίας και τους περιβάλλοντός τους. Ένα έργο για την αναζήτηση της προσωπικής αλλά και σεξουαλικής ταυτότητας. Μια αναζήτηση για την ανθρώπινη ύπαρξη. Μέσα σε όλα αυτά τα ερωτήματα που θέτει το έργο, εμείς πήραμε μια βασική συνθήκη του έργου, την χορικότητα -αλλά και την έντονη μουσικότητα, και την φέραμε σε πρώτο επίπεδο. Δημιουργήσαμε ένα club στα βερολινέζικα underground πρότυπα, με έντονη μουσική, όπου οι θεατές είναι ταυτόχρονα και πελάτες. Έτσι έχουν τη δυνατότητα να χορέψουν μαζί μας, να πιούνε το ποτό τους να αλλάξουν θέση και κατεύθυνση, κάποιοι να είναι καθιστοί και κάποιοι όρθιοι, να παρακολουθήσουν από κοντά ή από μακριά τις σκηνές, όπως ακριβώς σε ένα club. Εμείς δημιουργήσαμε μια club-dance παράσταση με έντονα συναισθήματα και τη φέραμε σε απόσταση αναπνοής από τους θεατές».
«Αιτία υπάρχει….για ό,τι δεν πάει καλά», ο υπότιτλος της παράστασης· τι σημαίνει;
«Οι άνθρωποι έχουν έντονο το στοιχείο της αναζήτησης αλλά και της ανακάλυψης, προσπαθούν πάντα να αναλύσουν τα δεδομένα και να βρουν καινούργιες απαντήσεις ή απλώς να επιβεβαιώσουν τις απόψεις τους. Για μένα, ο υπότιτλος είναι μια εσωτερική-προσωπική ερώτηση, δεν έχει ερωτηματικό βέβαια, αλλά βάζει ένα υπαρξιακό ερώτημα για την αιτία και το αιτιατό. Αφήνει στον θεατή να σκεφτεί την ίδια την αιτία της ύπαρξής του σε σχέση με την ίδια την ύπαρξή του και να αναλογιστεί για τον ίδιο και την εξέλιξή του. Του βάζει το ερώτημα αν αυτό που ήταν να γίνει, έγινε τελικά, ή μήπως έγινε αυτό που δεν ήταν να γίνει. Θέτει την εν δυνάμει απάντηση και σε αφήνει να αναζητήσεις την ερώτηση».
Υπάρχει κάποια φράση του έργου που σας συγκινεί ιδιαίτερα;
«Το έργο από την πρώτη στιγμή που το διαβάζεις σου δημιουργεί έντονα συναισθήματα, διότι άπτεται στο ποιητικό θέατρο, δημιουργεί υπαρξιακές, προσωπικές και ανθρώπινες αναζητήσεις. Μία συγκεκριμένη φράση που έχει κολλήσει στο μυαλό μου είναι: “το μόνο που ξέρω είναι πως υποφέρω…σαν στη ρίζα της γέννησής μου να υπήρξε μια απόσπαση, σαν να αποκόπηκα από κάτι”».
Είχατε μια προσωπική σχέση με τον ΤσιμάραΤζανάτο. Τι θυμάστε από εκείνον;
«Το αληθινό χαμόγελό του και την υπερβολική αγάπη του για τους ανθρώπους. Δύο πράγματα που λείπουν, δυστυχώς, σε όλους».
Περνώντας τα χρόνια πώς διαμορφώνεται το θέατρο μέσα σας; Ως μια συνθήκη ανάγκης, επιβίωσης, συνήθειας;
«Νομίζω είναι μια ανάγκη, μια εσωτερική ανάγκη· εάν δεν υπήρχε το θέατρο σαν κομμάτι στη ζωή μου, νομίζω θα ένιωθα ότι κάτι λείπει από τον οργανισμό μου. Άρα, μάλλον, είναι και τα τρία· είναι μια προσωπική ανάγκη, η οποία γίνεται ανάγκη επιβίωσης και μετά συνηθίζεις να επιβιώνεις με αυτό, γιατί χωρίς αυτό υπάρχει στέρηση στον ίδιο τον οργανισμό».
Πώς βλέπετε τη σημερινή θεατρική πραγματικότητα στην Αθήνα; Παρακολουθείτε άλλες παραστάσεις; Σας συγκινούν;
«Η Αθήνα είναι μια πόλη που έχει αναλογικά για τον πληθυσμό της πολλές παραστάσεις· αυτό είναι και καλό και κακό· κακό γιατί δεν προλαβαίνεις να τις δεις όλες, καλό γιατί έχεις πολλές να δεις. Σαφέστατα παρακολουθώ γιατί πρέπει να ενημερώνεσαι και να γεμίζεις εικόνες από διαφορετικές σκέψεις και αναλύσεις. Ναι μου δημιουργούν ένα περίεργο αίσθημα, γιατί αρχικά προσπαθείς να δεις τη δουλειά με μάτι ανάλυσης· τι προτείνουν οι δημιουργοί. Γρήγορα, όμως, το αφήνω αυτό και μπαίνω στον κόσμο που μου ανοίγεται».
Ταυτότητα παράστασης
Σκηνοθεσία: Λευτέρης Παπακώστας
Κουστούμια: Σπύρος Γκέκας
Μουσική: Μάριος Τσάγκαρης
Φωτογραφίες/Φωτισμοί/videoart: Άρης Αθάνατος
Κίνηση: Βιβή Μπουτάτη
Σκηνικά αντικείμενα: Μαρίνα Μηλιάρη
Βοηθός σκηνοθέτη: Αλεξάνδρα Γεωργίου
Συνεργάτης σκηνοθέτη: Μικαέλα Δανά
makeupartist (φωτογράφισης): Καλλιόπη Βόβλα
Διεύθυνση παραγωγής: Μαριετίνα Σιμάτου
Υπεύθυνη επικοινωνίας: Γιώτα Δημητριάδη
Παίζουν: Κατερίνα Παρισσινού, Γιώργος Τριανταφύλλου, Μαρία Γκιώνη, Λευτέρης Παπακώστας, Βιβή Μπουτάτη