© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Η νέα θεατρική παραγωγή «Ανεμοστρόβιλοι του πεπρωμένου» σε κείμενο και σκηνοθεσία Χριστόφορου Χριστοφή ανεβαίνει στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών την Τετάρτη 20, την Πέμπτη 21 και την Παρασκευή 22 Μαρτίου, στις 9 το βράδυ [Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, Αθήνα].
Το νέο ψυχολογικό δράμα του γνωστού συγγραφέα ανεβαίνει στην Αίθουσα Νίκος Σκαλκώτας, με αγγλικούς υπέρτιτλους. Ερμηνεύουν οι Νικόλας Παπαγιάννης, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Δημήτρης Μαύρος, Αλμπέρτο Φάις.
Το έργο αυτό καθαυτό εξελίσσεται μεταξύ του 1949 και του 1952. Υπάρχουν, ωστόσο, πολλές αναφορές από τους ήρωες σε προγενέστερα γεγονότα του 20ού αιώνα: Μεσοπόλεμος, άνοδος του ναζισμού στη Γερμανία, Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ο Έλληνας αρχιμουσικός Δημήτρης Μητρόπουλος συναντά στη Νέα Υόρκη την Άλμα Μάλερ, χήρα του αυστριακού συνθέτη Γκούσταβ Μάλερ, για να της ζητήσει την άδεια να διευθύνει μια συμφωνία του συνθέτη, άγνωστη ακόμη στο κοινό. Παράλληλα, ο Κλάους Μαν, γιος του συγγραφέα Τόμας Μαν, αναζητά τα ίχνη του πατέρα του σ’ ένα ξενοδοχείο στις Κάννες, όπου ο τελευταίος συνήθιζε να συχνάζει. Ένας μυστηριώδης γκρουμ, ο οποίος γνώριζε τον διάσημο συγγραφέα, δίνει στον Κλάους πληροφορίες που τον εξωθούν στα άκρα. Οι τέσσερις βασικοί χαρακτήρες του έργου συναντιούνται στην Καλιφόρνια, όπου ζουν αυτοεξόριστοι, μακριά από τα προβλήματα που δημιούργησε ο πόλεμος στην Ευρώπη.
Η Κωνσταντίνα Τάκαλου μίλησε μαζί μας.
Θα θέλατε να μας συστήσετε το έργο;
«Είναι μια ομάδα ανθρώπων που συνομιλούν με τις μνήμες τους -υπαρξιακές, ιστορικές- και το πώς τις διαχειρίζονται στο τώρα. Τους βρίσκουμε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μαθαίνει κανείς μια εποχή και κάποια πρόσωπα εμβληματικά».
Ποια θέματα, συναντούμε στον πυρήνα του;
«Η πτώση του ευρωπαϊκού πολιτισμού, μεταξύ Α΄ και Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, έφερε μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμών· μέσα σε αυτούς, οι καλλιτέχνες εκείνης της εποχής που βρίσκονταν στην καρδιά των γεγονότων και έμειναν άφωνοι -η παραφροσύνη που βγαίνει από την ανθρώπινη παραφροσύνη των πολέμων του ναζισμού… Γενιές πληγώθηκαν, μια κουλτούρα είδε τον εαυτό της να καταστρέφεται. Οι άνθρωποι των Τεχνών σκορπίστηκαν από την Ευρώπη, βρέθηκαν στην Αμερική, στην Αργεντινή, στη Βραζιλία, προσπαθώντας να ξαναπροσδιορίσουν την ταυτότητά τους σε μια καινούργια πραγματικότητα· μαρτυρική μετανάστευση. Παρά πολλοί συγγραφείς -όπως ο Τόμας Μαν, ο Στεφάν Τσβάιχ, ο Σνίτσλερ, ο Χόφμανσταλ-, μουσικοί, ζωγράφοι, ποιητές, δεν μπόρεσαν να σταθούν· αυτοκτόνησαν. Δεν μπορούσαν να βρουν μια καινούργια γλώσσα να επικοινωνήσουν· τους κατέστρεψαν τα μεγάλα γεγονότα, κυρίως η άνοδος του ναζισμού. Κι έτσι κατέφυγαν σε μια περίεργη αγλωσσία. Κάπου είχα διαβάσει: “εάν υπήρχε γλώσσα, δεν θα είχαμε ανάγκη τα όπλα”. Η λαμπρή Βιέννη ήταν μια ηττημένη χώρα! Σε πόσο διαφορετική Ευρώπη, αλλά και Δύση, ζούμε μέσα σε ένα διάστημα ογδόντα χρόνων. Είναι ένα οδοιπορικό προσωπικοτήτων που περιέχουν ένα είδος καλλιτεχνικής ασθένειας, περιέχουν μοναξιά, θλίψη και περιλαμβάνουν “εγκλήματα οικογενειακά” και πολιτικά μιας γενιάς που πέρασαν μεγάλα πνεύματα μέσα από την πυρκαγιά, διασώθηκαν, επιβίωσαν με εγκαύματα μιας πρώιμης θλίψης! Ξέρετε, τα εγκλήματα είναι περίτεχνα· ο πραγματικός χώρος είναι εσωτερικός τόπος, που κρύβονται δύσκολα. Ο συγγραφέας Χριστόφορος Χριστοφής αναφέρεται στην Άλμα Μάλερ και πώς βρέθηκε στην Αμερική, στον σπουδαίο Έλληνα Μαέστρο Δημήτρη Μητρόπουλο, στον συγγραφέα Κλάους Μαν και έναν υπάλληλο ξενοδοχείου που μετακινήθηκαν, λόγω του πολέμου και μέσα από πραγματικά γεγονότα, αλλά και ονειρικά ή φαντασιακά ξεδιπλώνει το πώς βλέπει ο ίδιος τους ήρωες σε μια φανταστική συνάντησή τους σε δυο χώρους· ένα δωμάτιο ξενοδοχείου και ένα διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη!»
Ερμηνεύετε την Άλμα Μάλερ· μια περιγραφή σας για αυτήν; Και, θα μπορούσαμε να πούμε ότι υπάρχουν διαφορές στην προσέγγιση και απόδοση ρόλων όταν αφορούν πρόσωπα που έχουν υπάρξει;
«Η Άλμα Μάλερ· δε νομίζω να έχω γνωρίσει πιο πυρετώδη θρυλική γυναίκα από αυτή! Εννοώ, ότι δεν ήταν η ίδια μια σπουδαία δημιουργός, αλλά έζησε, μάλλον, με κάποιους από τους πιο σπουδαίους άντρες μια εποχής. Παντρεύτηκε και έζησε με τον σπουδαίο Γκούσταβ Μάλερ, τον αρχιτέκτονα Βάλτερ Γκρόπιους, τον σπουδαίο ζωγράφο Όσκαρ Κοκόσκα, τον συγγραφέα Φραντς Βέρφελ, τον συνθέτη Τσεμλίνσκι. Θέλω να πω ότι δεν ήταν μια γυναίκα με μια καριέρα και ένα μουσικό ταλέντο, που το θαύμαζε κάποιος, αλλά είχε ένα τεράστιο πνεύμα, κάτι πυρηνικά γυναικεία θελκτικό, που προκαλούσε ένα “σοκ”, ένα τραυματικό κατάλοιπο, ένα τρομαχτικό ξύσιμο στις ψυχές και τις ζωές των επιφανών ανδρών που με ερμηνευτική μανία την περιβάλανε και την αποτύπωσαν στα έργα τους. Λιποτακτούσε από προσωπικότητα σε προσωπικότητα, με μια νεανική ευλυγισία σχεδόν θαυμαστή! Δεν συνερχόταν από έρωτες. Τη βρίσκουμε ώριμη και μόνη στο έργο, με μια ακαμψία, να μην μπορεί να διαχειριστεί την πτώση του μεγαλείου της, αλλά και της ιστορίας, να μιλά πολύ, όχι για κάποιο συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά για τα περασμένα. Θυμάμαι; Θυμάμαι; Όχι έτσι; Ίσως ναι! Τότε ήταν; Τότε; Δε θυμάμαι ακριβώς… σαν να έχει κάνει απωθήσεις και εκτοπίσεις μνήμης. Σε μια περίεργη σύνθεση να έχει ερωτευθεί τον συνομιλητή της μαέστρο Δημήτρη Μητρόπουλο, που ήρθε να ζητήσει τα δικαιώματα της 9ης συμφωνίας του Γκούσταβ Μάλερ.
Όσον αφορά την προσέγγιση προσώπων που έχουν υπάρξει, σίγουρα λαμβάνεις υπόψη την έρευνα που έχεις κάνει για το πρόσωπο, αλλά αυτό φιλτράρεται από τη σκηνοθεσία».
Κάποια στιγμή της καλλιτεχνικής σας διαδρομής που ξεχωρίζετε ή που σας καθόρισε;
«Όχι δεν ξεχωρίζω· τα έχω μέσα μου σαν εποχές και συναντήσεις με ανθρώπους που θαύμαζα. Όταν τελείωσα τη σχολή, το 1998, τα πρώτα σχεδόν τρία χρόνια στο Άττις με τον Θόδωρο Τερζόπουλο· υπέροχα χρόνια! Τον Τάσο, τις Σοφίες. Στο Θεσσαλικό θέατρο δυο χρόνια με τον Γιώργο Ζιάκα Διευθυντή. Στο Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν, μοναδικές συνεργασίες!!! Και, σίγουρα, σκοντάφτω και κουβαλάω πρόσωπα που συνάντησα στη δουλειά μου στο θέατρο, όπως είναι ο Νίκος Μαστοράκης, η Μαριάννα και πολλοί άλλοι».
Ένας ρόλος, ένα έργο που θα θέλατε να συναντήσετε επί σκηνής;
«Θα ήθελα να παίξω έργα των συγγραφέων που αγαπώ· Τσέχωφ, Τένεσι Ουίλιαμς, Ίψεν».
Μια αγαπημένη καθημερινή σας συνήθεια;
«Να ποτίζω τα λουλούδια μου και να κοιτάω κατάματα τον ήλιο το πρωί!»
Χαρακτηριστικά που εκτιμάτε στους ανθρώπους;
«Η ταπεινότητα, η καλοσύνη, η γενναιότητα, η γενναιοδωρία και οι άνθρωποι που με κάνουν να γελάω».
Και χαρακτηριστικά που σας απωθούν;
«Δεν μου αρέσουν οι άνθρωποι που λένε συχνά τη λέξη “εγώ”, αυτοί που δημιουργούν φόβο στους άλλους -με βία σωματική ή λεκτική, δεν μου αρέσει η έπαρση και πολλά άλλα».
Ένα βιβλίο που έχετε, αυτές τις ημέρες, στο κομοδίνο σας;
«Έχω ιστορικά· διαβάζω για την εποχή που αναφέρεται το έργο».
Θα μοιραστείτε μαζί μας, μια όμορφη ανάμνηση των παιδικών χρόνων;
«Μια όμορφη ανάμνηση των παιδικών χρόνων είναι τα παιχνίδια και το ποδήλατο, τα οποία υπάρχουν και τα χρησιμοποιώ στη ζωή μου μέχρι σήμερα!»
Ταυτότητα Παράστασης
Κείμενο-Σκηνοθεσία: Χριστόφορος Χριστοφής
Χορογραφία: Έρση Πήττα
Σκηνικά: Άση Δημητρολοπούλου
Κοστούμια: Εριέττα Βορδώνη
Σχεδιασμός φωτισμού: Αντώνης Παναγιωτόπουλος
Ερμηνεύουν: Νικόλας Παπαγιάννης, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Δημήτρης Μαύρος, Αλμπέρτο Φάις
