Η παράσταση του σύγχρονου και ανέκδοτου θεατρικού έργου «Τάο» του Γιώργου Καφετζόπουλου, μετά από την εξαιρετικά επιτυχημένη παρουσίασή της την περασμένη θεατρική σεζόν, παίζεται και φέτος στην Κεντρική Σκηνή του Επί Κολωνώ [Ναυπλίου 12 & Λένορμαν 94, Αθήνα].
Ο Αντρέας Καραμούτσος προγραμματίζει τη συνταξιοδότηση του μετά από εννέα χρόνια στη φυλακή. Ο αλλοπρόσαλλος γιος του ονειρεύεται να κληρονομήσει το πατρικό «βασίλειο» της νύχτας και ο Ιωσήφ Μωυσίδης που «ανέβηκε σαν το φίδι» και πια «τρέχει» την Αθήνα, δεν προτίθεται να παραχωρήσει τίποτα.
«Τάο», μια άγρια κωμωδία με στιγμές που παγώνουν το αίμα και έχουν δραματικά μοιραίες συνέπειες.
Σπαράγματα ιδεολογιών, μύθων, θρησκειών, φαντασιώσεων. Το χάος των ημερών. Και μέσα σε όλο αυτό αναζητείται ο δρόμος. Ο δρόμος που θα σε κάνει «μάγκα», ή θα φέρει τη «φώτιση». Θα μπορούσαν οι άνθρωποι να είναι καλύτεροι; Η ιστορία μιας βίαιης ενηλικίωσης, μεταφερμένη σε έναν ειρωνικά αλληγορικό κόσμο της νύχτας.
Ερμηνεύουν οι Αντώνης Καφετζόπουλος, Θοδωρής Σκυφτούλης και Γιώργος Καφετζόπουλος. Τη σκηνοθεσία υπογράφει η Δανάη Σπηλιώτη· μιλήσαμε μαζί της.
Δεύτερη χρονιά για το «Τάο»· μιλήστε μας για την μέχρι τώρα πορεία της παράστασης και την αποδοχή της από το κοινό.
«Η παράσταση άρχισε να δουλεύεται μετά την πρώτη καραντίνα, παρουσιάστηκε για τρεις ή τέσσερις παραστάσεις και έπειτα κόπηκε από την δεύτερη. Στην πρώτη αυτή παρουσίαση, τον ρόλο του Μωυσίδη έπαιξε ο Στάθης Σταμουλακάτος.
Μετά από αρκετό καιρό, αποφασίσαμε να ξαναδουλέψουμε. Προσεγγίσαμε το Θέατρο Επί Κολωνώ, θεωρώντας πως είναι η ιδανική σκηνή για μία τέτοια παράσταση, για να μπορεί να λειτουργήσει ο προφορικός και ο χαμηλόφωνος λόγος και το ζουμ στα πρόσωπα. Δουλέψαμε αυτή τη φορά με τον Θοδωρή Σκυφτούλη στον ρόλο του Μωυσίδη, αναζητώντας έναν διαφορετικό “αρχιμαφιόζο” του οποίου η επικινδυνότητα δεν προερχόταν από την “αγριάδα” και τη “σκοτεινιά”, αλλά από το απρόβλεπτο τού συναισθήματος τού χαρακτήρα. Φτιάξαμε μια νέα παράσταση και ξεκινήσαμε τις παραστάσεις τον Ιανουάριο του 2023».
Πείτε μας λίγα λόγια για την ιστορία του «Τάο». Ποια είναι για εσάς τα μηνύματά του έργου και πώς τα αναδείξατε σκηνοθετικά;
«Είναι η ιστορία ενός νεαρού που θέλει πολλά και μπορεί λίγα. Είναι η ιστορία του Γιάννη που θέλει να γίνει αρχηγός της νύχτας, αρχιγκάνγκστερ, θέλει να διαδεχθεί δηλαδή τον πατέρα του, μα δεν μοιάζει φερέγγυος και σοβαρός. Του το λέει και ο πατέρας του, πρώην αρχιμαφιόζος, και ο Μωυσίδης, ο νυν άρχοντας της νύχτας. Η ιδιαιτερότητα του Γιάννη, αυτού του σύγχρονου, χαμένου και ταυτόχρονα ασυγκράτητου νεαρού δεν είναι αποδεκτή, ούτε κατανοητή από την προηγούμενη γενιά ανδρών. Παρόλα αυτά, είναι ένα έργο που, για μένα, κάτω από το προπέτασμα της μαφίας, του κόσμου των γκάνγκστερς, την άγρια γλώσσα και τα όπλα, μιλά για την αγάπη. Σαν μία ποιότητα που μονίμως αναζητάμε και μονίμως μας διαφεύγει.
Εγώ αποφάσισα να πω την ιστορία των τριών γκάνγκστερ, σεβόμενη εντελώς το κείμενο. Αισθητικά, όμως, στην όψη των πραγμάτων θέλησα να αφήσω την αίσθηση ότι αυτός ο κόσμος, ο κόσμος των γκάνγκστερ, θα μπορούσε να είναι ο οποιοδήποτε κόσμος. Έτσι θέλησα να παρουσιάσω τον κόσμο της σκηνής, όχι με μία ωμότητα ρεαλιστική, μα να φέρω επί σκηνής τον φαντασιακό κόσμο των γκάνγκστερ, όπως εγώ τον έχω δομήσει από κολλάζ ταινιών του κινηματογράφου. Έπειτα, με τη μουσική του Φώτη Σιώτα, προσπάθησα φωτίσω αντιθετικά προς τις στιγμές, ότι το διακύβευμα, είναι πολλές φορές άλλο ή και το αντίθετο από αυτό που παρουσιάζεται με την εξωτερική δράση».
Το «Τάο» είναι τελικά ένα αισιόδοξο ή ένα απαισιόδοξο έργο για τη σημερινή κοινωνία;
«Νομίζω πως δεν είναι ούτε το ένα, ούτε το άλλο. Νομίζω πως είναι αυτό που είναι. Δηλαδή, κάθε τι νέο, μια νέα εποχή, μοιάζει τρομαχτική, διαφορετική από την προηγούμενη, ίσως σε σημεία χειρότερη, σε σημεία καλύτερη, μα είναι “του καιρού της”. Θέλει μία εμπιστοσύνη πως οι επόμενοι και οι επόμενες θα κάνουν κάτι προς τη σωστή κατεύθυνση. Όταν εμείς θα αφήσουμε το τιμόνι της εποχής, αυτοί που θα το κρατήσουν θα κάνουν κάτι για καλό. Και αυτή η εμπιστοσύνη για να έρθει θέλει, μάλλον, μία αγάπη για τους επόμενους· με την έννοια πως το εγώ μας, πρέπει να μικρύνει και να ακουμπήσουμε τις ελπίδες μας, με όσο τρόμο κι αν μας προκαλεί, στους επόμενους, τη νέα γενιά. Γιατί αυτή είναι η γενιά μας νέας εποχής».
Πείτε μας λίγα λόγια και για τη συνεργασία σας με τους τρεις ηθοποιούς· Αντώνη Καφετζόπουλο, Θοδωρή Σκυφτούλη και Γιώργο Καφετζόπουλο.
«Μακάρι να δουλεύω έτσι στο θέατρο. Ήταν μία πολύ ομαλή και διασκεδαστική δουλειά. Τον Αντώνη τον Καφετζόπουλο τον γνωρίζω πολλά χρόνια, καθώς όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με το θέατρο, αρχές του 2000, ήμουν βοηθός του. Από αυτόν έμαθα και κράτησα κάποια πολύ σπουδαία “εργαλεία”, που τα κουβαλάω πάντα μαζί μου· και είμαι ευγνώμων γι’ αυτήν την συνάντηση. Με τον Θοδωρή Σκυφτούλη γνωριστήκαμε μέσα του 2000, και κάναμε μαζί τις πρώτες θεατρικές μας απόπειρες στο Nosotros, στα Εξάρχεια. Δουλεύουμε έκτοτε, άλλοτε μαζί, άλλοτε χώρια· έχουμε πια έναν πολύ γρήγορο τρόπο συνεννόησης στη σκηνή και έχουμε μαζί και ένα παιδί, τον Γρηγόρη μας. Τον Γιώργο Καφετζόπουλο τον γνώρισα μέσα από το “Τάο”. Και αμέσως κατάλαβα ότι πρόκειται για έναν ταλαντούχο άνθρωπο, με πολλές ικανότητες που δεν τις επιδεικνύει. Για μένα είναι πια το πιο σημαντικό να δουλεύω με καλούς συνεργάτες, ανθρώπους με τους οποίους νιώθω ασφάλεια και επικοινωνία. Το πώς δουλεύει κανείς δεν είναι μόνο θέμα ταλέντου· είναι θέμα τεχνικής, κοσμοθεωρίας, τρόπου επικοινωνίας και συνεννόησης με τους άλλους, και σεβασμού των ορίων των σχέσεων, για να πετάξει ελεύθερα το μυαλό, να φανταστεί. Ήταν για μένα πολύ ωραίες, ουσιαστικές πρόβες με τρεις ταλαντούχους και ωραίους ανθρώπους».
Ταυτότητα Παράστασης
Κείμενο: Γιώργος Καφετζόπουλος
Σκηνοθεσία: Δανάη Σπηλιώτη
Σκηνικό: Γιώργος Χατζηνικολάου, Δανάη Σπηλιώτη
Κοστούμια: Μαρία Αναματερού
Φωτισμοί: Αντώνης Παναγιωτόπουλος
Μουσική: Φώτης Σιώτας
Φωτογραφίες: Γιώργος Χατζηνικολάου
Σχεδιασμός οπτικής ταυτότητας: Ιωάννης Κ. Τσίγκας
Τρέιλερ παράστασης: Στέφανος Κοσμίδης
Social Media: Δανάη Γκουτκίδου
Υπεύθυνοι επικοινωνίας παράστασης: Μαριάννα Παπάκη, Νώντας Δουζίνας
Διεύθυνση Παραγωγής: Μαρία Αναματερού
Βοηθός Παραγωγής: ΝανώΜπόμπορη
Παραγωγή: Ομάδα Νάμα
Ερμηνεύουν: Αντώνης Καφετζόπουλος, Θοδωρής Σκυφτούλης, Γιώργος Καφετζόπουλος
