Το έργο «Vita Nova» που υπογράφουν οι Simon Gleave και Αλίκη Στενού ανεβαίνει στο Μπάγκειον Ξενοδοχείο, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 9 μ.μ. [πλατεία Ομονοίας 18, Αθήνα].
Αφηγείται την επομένη μιας απώλειας, τα μεικτά συναισθήματα και τις σκέψεις που αναδύονται κατά την επίσκεψη στο οικογενειακό σπίτι του παρελθόντος. Η μητέρα απουσιάζει αλλά ο χώρος είναι γεμάτος από αυτήν. Ένας άνθρωπος που έρχεται αντιμέτωπος με τις διαφορετικές φωνές του, πολλαπλές νεαρές εκδοχές της μητέρας του αλλά και του ίδιου του εαυτού του, καθώς αναμετριέται με τα διαφορετικά στάδια του πένθους μέσα από έναν ακατάπαυστο εσωτερικό διάλογο.
Η μνήμη, τα ίχνη μιας περασμένης εποχής αλλά και η ανάγκη για μια νέα αρχή μπλέκονται σε μια σκηνική σύνθεση όπου ο λόγος, η κίνηση και η μουσική αποτυπώνουν τις αποχρώσεις μιας μετάβασης. Το βουβό συνδιαλέγεται με το ακατάπαυστα ομιλούν, η διακοπή με τη συνέχιση, ο θόρυβος με τη σιωπή.
Η Αλίκη Στενού υπογράφει, επίσης, τη σκηνοθεσία και τη σκηνογραφία αλλά και ερμηνεύει. Μιλήσαμε μαζί της.
Πώς προέκυψε η ιδέα να γράψετε ένα κείμενο για την απώλεια και το πένθος;
«Σχετικά πρόσφατα, βίωσα την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου. Το έντονο συναίσθημα αυτού του κενού θέλησα να μετουσιωθεί σε κάτι άλλο· αυτή η “τρύπα” που ένιωθα θέλησα να γεμίσει με κάτι φωτεινό και κινητήριο, κι έτσι στράφηκα στη δημιουργία ενός έργου γύρω από αυτό. Από τα κεντρικά θέματα στην τέχνη, άλλωστε, αποτελούν ο θάνατος και ο έρωτας· και η αλήθεια είναι ότι το κείμενο ξεκίνησε ως ερωτική επιστολή προς κάποιον απόντα και εξελίχθηκε σε διάλογο με τη μητέρα, ένα από τα ισχυρότερα πρόσωπα στις ζωές των περισσότερων ανθρώπων, η “αρχή τους” κατά κάποιον τρόπο. Κι έχει μια δύναμη να συνομιλείς με την “αρχή σου”, σαν να επανεξετάζεις το ποιος είσαι εσύ ο ίδιος μετά από μια τέτοια απώλεια και σαν να ψάχνεις μια νέα κατεύθυνση την οποία καλείσαι να ακολουθήσεις».
Πείτε μας λίγα λόγια για την υπόθεση του έργου· τι θα δουν οι θεατές που θα έρθουν στο Μπάγκειον;
«Πρόκειται για μια σκηνική σύνθεση λόγου, κίνησης και μουσικής και αποτελεί site specific παράσταση, μιας και τόσο η σκηνοθεσία όσο και η σκηνογραφία που ανέλαβα συνομιλούν συνεχώς με τον χώρο του Μπάγκειον, αυτό το πανέμορφο και εγκαταλελειμμένο χρόνια τώρα κτήριο. Η εγκατάλειψη του χώρου είναι σαν να αντανακλά τον ψυχισμό του ανθρώπου που πενθεί. Κέντρο του έργου είναι ο άνθρωπος που επισκέπτεται το οικογενειακό σπίτι του παρελθόντος, οι σκέψεις και τα συναισθήματα που αναδύονται κατά την επίσκεψη αυτή και ο διάλογός του με την απουσία. Οι live μουσικοί ήχοι του Νίκου Τουλιάτου από τη μία, ο λόγος και η κίνηση των τριών γυναικών -που ερμηνεύουμε η Κορίνα Κόκκαλη, η Δήμητρα Νταντή και εγώ- από την άλλη, συνθέτουν ένα πολύπλευρο σύμπαν, όπου ο ήχος συνομιλεί με τη σιωπή, η παρουσία με την απουσία, το εδώ με το αλλού».
Γιατί επιλέξατε την απώλεια της μητέρας για το έργο σας;
«Γιατί πιστεύω ότι είναι από τις ισχυρότερες απώλειες, που σου κλονίζουν τον άξονα, το κέντρο σου. Σαν να καλείται κανείς μετά από ένα τέτοιο συμβάν να ανασυνταχθεί ολόκληρος, να επαναπροσδιορίσει την ύπαρξή του όλη. Μου προκαλεί την αίσθηση μιας απόλυτης μοναξιάς που σε φέρνει αντιμέτωπο με τον ίδιο σου τον εαυτό, σπρώχνοντάς σε στη συνέχιση της ζωής όσο δύσκολο κι αν είναι. Εγώ προσωπικά δεν έχω καταφέρει να δεχτώ, ακόμα, τον θάνατο ως μέρος της ζωής, έχω μεγάλη δυσκολία να αποδεχτώ το γεγονός ότι όλα τελειώνουν κάποια στιγμή κι ότι πρέπει να προετοιμαστώ για αυτή τη στιγμή. Μου φαίνεται αδιανόητο και αντιδρώ υπερβολικά συναισθηματικά».
Ποια είναι τα μηνύματα που θέλετε να περάσετε στους θεατές;
«Για να είμαι ειλικρινής δεν σκέφτομαι τόσο “τα μηνύματα” που θέλω να περάσω, γιατί δεν πιστεύω ότι κατέχω κάποια αλήθεια την οποία δεν γνωρίζουν οι υπόλοιποι. Πρόκειται περισσότερο για μια πρόσκληση “να είμαστε και τώρα μαζί” -όπως λέγεται και μέσα στο κείμενο, για μια παρότρυνση να ενωθεί ο ένας με τον άλλο και να ζήσουμε, ή αλλιώς να “γιορτάσουμε” μαζί· τη ζωή, κυρίως, που κομμάτι της αποτελεί και το τέλος».
Μετά την παράσταση «Πεθαίνω σαν χώρα» συνεργάζεστε ξανά με τον Νίκο Τουλιάτο· μιλήστε μας για τη συνεργασία σας.
«Στο “Πεθαίνω σαν Χώρα”, που ήταν και η πρώτη μου σκηνοθεσία στην Ελλάδα, είχα τη χαρά να συνεργαστώ με τον Νίκο και να γνωρίσω σε μεγαλύτερο βάθος το εξαιρετικό ταλέντο και την ευαισθησία του, κάτι που με έκανε να θέλω να ξανασυναντηθούμε δημιουργικά. Ο Νίκος έχει τη μοναδική ικανότητα να συνθέτει live ήχους κρουστών ακούγοντας απόλυτα συντονισμένα αυτό που λέγεται επί σκηνής, με αποτέλεσμα να αντιλαμβάνεται και να μεγεθύνει την εκάστοτε πρόθεση, βοηθώντας το σύνολο να αποκτά δύναμη. Στην παρούσα συνεργασία, ωστόσο, δεν περιορίζεται μόνο στον ρόλο του μουσικού επί σκηνής αλλά υποδύεται βουβά και το πρόσωπο που αναμετριέται με την απώλεια της μητέρας. Πολλές φορές, μάλιστα, η ταύτιση της ιστορίας του έργου με την πραγματική εμπειρία του Νίκου ήταν τέτοια που μας έκανε πλάκα στη διάρκεια των προβών ότι, τελικά, το έργο αυτό είναι γύρω από τη δική του ζωή».
Πώς βλέπετε τη φετινή θεατρική χρονιά;
«Έχω ενθουσιασμό για ό,τι έρχεται, και περιέργεια. Είναι δύσκολοι οι καιροί και κάθε θεατρική προσπάθεια απαιτεί ιδιαίτερο κόπο, ενέργεια και αφοσίωση. Αλλά όταν έρχεται η στιγμή του μοιράσματος με το κοινό είναι όμορφα που συναντιόμαστε σε νέες βάσεις και σαν να ξαναγνωριζόμαστε. Τέτοιες στιγμές ανυπομονώ να ζήσω και αυτή τη θεατρική χρονιά, τόσο ως δημιουργός όσο και ως θεατής».
Επόμενα σχέδιά σας;
«Μόλις ξεκινήσαμε πρόβες πάνω στις “Τρεις Αδελφές” του Τσέχωφ, που θα ανέβει στο Bios σε σκηνοθεσία Δημήτρη Τσιάμη, και όπου θα υποδύομαι τη Μάσα -ένας ρόλος που μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρων. Ταυτόχρονα, συνεχίζουμε γυρίσματα με τον Ιωάννη Κωνσταντινίδη για μια ταινία μεγάλου μήκους και είμαστε στην αρχή μιας συνεργασίας με τον Μελαχρινό Βελέντζα για μια θεατρική παράσταση που θα ακολουθήσει αργότερα μέσα στη χρονιά».
Ταυτότητα Παράστασης
Κείμενο: Simon Gleave, Αλίκη Στενού
Σκηνοθεσία – Σκηνογραφία: Αλίκη Στενού
Μουσικός επί σκηνής (κρουστά): Νίκος Τουλιάτος
Κίνηση: Κορίνα Κόκκαλη
Κοστούμια: Μαίρη Λημνιού
Σχεδιασμός φωτισμών: Θωμάς Οικονομάκος
Βοηθοί σκηνοθέτιδας: Δήμητρα Νταντή, Βικτωρία Καρακάσογλου
Βοηθός σκηνογράφου: Νικόλας Ρούβαλης
Φωτογραφίες: Στέφανος Ταμβάκης
Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη
Οργάνωση / Εκτέλεση Παραγωγής: Δήμητρα Νταντή, Αλίκη Στενού
Ερμηνεύουν (αλφαβητικά): Κορίνα Κόκκαλη, Δήμητρα Νταντή, Αλίκη Στενού, Νίκος Τουλιάτος