Ο Μιλού, ένας Γάλλος που μεγαλώνει σε μια επαρχιακή πόλη τη δεκαετία του ’80, ανέκαθεν διέφερε από τους συνομηλίκους του. Στα οκτώ του τρελαινόταν να μεταμφιέζεται σε πριγκίπισσα και να παριστάνει τη βασίλισσα της Αιγύπτου, ενώ απεχθανόταν τα παιχνίδια με τη μπάλα και καθετί αγορίστικο. Στα δεκατέσσερα, ακούγοντας στην τηλεόραση τη φωνή της Νάνας Μούσχουρη αποφασίζει: «Θα γίνω Νάνα Μούσχουρη!».
Η διάσημη τραγουδίστρια, που μεσουρανεί στη Γαλλία εκείνη την εποχή, γίνεται το ίνδαλμά του σε σημείο να ονειρεύεται να της μοιάσει απόλυτα. Ο δρόμος του, βέβαια είναι γεμάτος εμπόδια: δεν είναι Έλληνας, ούτε μιλάει ελληνικά, δεν φοράει γυαλιά και τουαλέτες με στρας και παγιέτες, ούτε ξέρει να τραγουδά. Και το χειρότερο: είναι αγόρι…
Τίποτα παρόλα αυτά δεν είναι ικανό να τον σταματήσει. Από τα δεκατέσσερά του, ο θαυμασμός και η ταύτισή του στο πρόσωπο της Ελληνίδας σταρ του δίνουν κουράγιο, τον οδηγούν να ξεπεράσει οποιεσδήποτε δυσκολίες και να βρει τελικά αυτό που πραγματικά ο ίδιος είναι.
Ο Ελισσαίος Βλάχος μίλησε μαζί μας.
Ποιο ήταν το πιο ισχυρό κίνητρο για να πείτε «ναι» στη σκηνοθεσία της συγκεκριμένης παράστασης;
«Το να σκηνοθετήσω έναν μονόλογο για πρώτη φορά, ήταν ένα σημαντικό κίνητρο. Την πιο σημαντική ώθηση, όμως, την έλαβα από τη συνεργάτιδά μου και μεταφράστρια του έργου, Αγγελική Βουλουμάνου. Η εμπιστοσύνη της πως θα χειριστώ αυτό το κείμενο με την ευαισθησία που του αρμόζει».
Πρωταγωνιστής είναι ο Μιλού, ένας Γάλλος που μεγαλώνει σε μια επαρχιακή πόλη τη δεκαετία του ’80. Σε ποια σημεία θα ταυτιστεί με την ιστορία του ένας θεατής που ζει στην Ελλάδα του 2023;
«Οι θεατές δεν ταυτίζονται μόνο με το πραγματολογικό πλαίσιο που εξελίσσεται μια ιστορία. Θα έλεγα, μάλιστα, πως ταυτίζονται πολύ λίγο έως καθόλου. Αλλιώς, για παράδειγμα, δεν θα ενδιέφεραν κάποιον, τα έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας ή του Σαίξπηρ ή του Τσέχωφ. Το πνιγηρό περιβάλλον μιας μικροαστικής οικογένειας, όμως, δημιουργεί σχέσεις και καταστάσεις που μπορούμε εύκολα να αναγνωρίσουμε ανεξάρτητα από το φόντο στο οποίο θα τις δούμε να διαδραματίζονται. Η φορεμένη κανονικότητα που ψαλιδίζει ό,τι προεξέχει από τα μέτρα της είναι κάτι γνώριμο και κοινό. Η απελευθερωτική δύναμη του να κάνουμε όνειρα και να δρούμε για αυτά ξεπερνάει και τα σύνορα και την εποχή».
Τι κρύβεται πίσω από την ανάγκη του μικρού Μιλού για μεταμφίεση και τι αλλάζει και δεν την χρειάζεται πλέον;
«Η μεταμφίεση είναι μια σπουδαία διαδικασία. Ο ήρωάς μας, ο Μιλού, το δηλώνει ωραία και με σαφήνεια: “Η μεταμφίεση δεν είναι παιδικό παιχνίδι, είναι ο δρόμος προς την ενηλικίωση”. Η μεταμφίεση μάς δίνει τον χώρο ενός άλλου εγώ. Μας επιτρέπει να δοκιμάσουμε τις δράσεις ενός υποτιθέμενου άλλου, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται πάντα για εμάς. Αυτή, όμως, η διαφοροποίηση μάς βοηθάει να κατανοήσουμε ποιοι είμαστε. Βιώνουμε τη διαφορά και αντιλαμβανόμαστε πόσο θέλουμε να μετακινηθούμε από το σημείο που στεκόμαστε. Στην πορεία της ζωής του, ο Μιλού βρίσκει τον χώρο της ισορροπίας του. Αποδέχεται τις διάφορες εκφράσεις του εγώ του και αποφασίζει με ποιον τρόπο θέλει πια να αυτοπροσδιορίζεται και να συστήνεται στον κόσμο».
Υπάρχει κάποια φράση του Μιλού που θα μπορούσε να συμπυκνώσει όλη την ουσία του έργου και αν ναι, ποια είναι αυτή;
«Υπάρχουν αρκετές θεματικές που ανοίγουν μέσα στο έργο. Στη δική μας ανάγνωση, το όνειρο έχει την κεντρική θέση. “Ένα όνειρο θέλει να το προστατεύεις, να το χαϊδεύεις, να το μοιράζεσαι, να το κουβαλάς, να το τραγουδάς, να το σχεδιάζεις, να γίνεται η ζωή σου. Αυτό γράφει την ιστορία σου!”».
Ο ήρωας ανέκαθεν διέφερε από τους συνομηλίκους του. Διεκδίκησε, όμως, να γίνει αποδεκτός και να αγαπηθεί. Σε μια κοινωνία που στον πυρήνα της δεν είναι συμπεριληπτική, τι μηνύματα περνά η στάση του;
«Ο Μιλού έχει μια βαθιά αισιοδοξία. Όταν τραυματίζεται φεύγει μπροστά και, κατόπιν, περιποιείται τα τραύματά του. Αν η κοινωνία δεν έχει χώρο για αυτόν, τόσο το χειρότερο για την κοινωνία. Θα τον δημιουργήσει ο ίδιος τον χώρο. Φυσικά δεν γίνεται πάντα έτσι. Ίσως, το σύνηθες να είναι πως δεν γίνεται έτσι. Χρειάζεται να φροντίσουμε όλοι την συμπερίληψη όλων στο κοινωνικό σύνολο, όπως χρειαζόμαστε και την ευτυχή πορεία του Μιλού. Μας δείχνει ότι γίνεται!»
Εκτός από σκηνοθέτης είστε και ηθοποιός. Πώς ισορροπείτε ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο ιδιότητες; Επηρεάζει η μία την άλλη και αν ναι, σε ποιον βαθμό;
«Τα χρόνια που ήμουν στη δραματική σχολή ήμουν πεπεισμένος πως θα ασχοληθώ κυρίως με τη σκηνοθεσία και δευτερευόντως με την υποκριτική. Εν τέλει σκηνοθετώ περιστασιακά και τον κύριο όγκο της εργασίας μου καταλαμβάνει η υποκριτική. Σίγουρα η μία λειτουργία βοηθάει την άλλη. Κυρίως να γνωρίζω, ως σκηνοθέτης, τις ανάγκες και τον τρόπο σκέψης και λειτουργίας του ηθοποιού».
Ζούμε σ’ εποχές ιδιαίτερα δύσκολες, σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Σε τι βαθμό μπορεί το θέατρο να συμβάλει στην ανακούφιση του κόσμου, αλλά και τη δημιουργία γόνιμου προβληματισμού;
«Είναι πολλαπλές οι λειτουργίες του θεάτρου. Πρώτον είναι ένα περιβάλλον μαζικής συνεύρεσης, όπου συμφωνημένα ηθοποιοί και θεατές συγκεντρώνονται σε μια διαδικασία. Είναι μια κοινωνία. Αυτό ήδη έχει ανακουφιστική δράση. Παύουμε προσωρινά να είμαστε μόνοι και έχουμε μια αφορμή να διαπιστώσουμε, πάλι, πως μοιραζόμαστε κοινά θέματα με τους άλλους ανθρώπους. Κοινές αγωνίες, κοινές ανάγκες, κοινές επιθυμίες. Δεν ταυτιζόμαστε, όμως, τα πεδία τομής είναι πολλά. Το θέατρο είναι ένας κατ’ εξοχήν πολιτικός χώρος, ένα φόρουμ που μιλάμε για αυτά που μας απασχολούν, τα θέτουμε σε δοκιμασία, τοποθετούμαστε στον κοινωνικό χώρο, βάζουμε ερωτήματα, γεννάμε προβληματισμό, βγάζουμε συμπεράσματα και κουνιόμαστε από την ψευτοσταθερότητα του βολέματός μας».
Τι σας κάνει να χαμογελάτε με στην ψυχή σας;
«Η σκανταλιά! Οι μαζικές συνευρέσεις! Μια αγκαλιά! Ένα φιλί που θα δω στο δρόμο!»
Ταυτότητα Παράστασης
Μετάφραση: Αγγελική Βουλουμάνου
Ερμηνεία: Μάνος Καρατζογιάννης
Σκηνοθεσία – Δραματουργική επεξεργασία: Ελισσαίος Βλάχος
Σκηνικά – κοστούμια: Σεμίραμις Μοσχοβάκη
Μουσική σύνθεση & επιμέλεια: Νίκος Κολλάρος
Κινησιολογία – χορογραφία: Ματίνα Κωστιάνη
Φωτισμοί: Γιώργος Αγιαννίτης
Φωτογραφίες: Αθηνά Λιάσκου
Γραφιστική επιμέλεια: Κωνσταντίνος Γεωργαντάς
Βοηθός σκηνογράφου: Λίνα Δαμιανίδου
Οργάνωση παραγωγής – Βοηθός σκηνοθέτη: Αγγελική Βουλουμάνου
Παραγωγή: «Ξανθίας» ΑΜΚΕ
Προβολή και επικοινωνία: Βάσω Σωτηρίου-We Will
Social media: Ορσαλία Πιπίδη
Trailer: Μελίνα Μπουκουβάλα
