Πρόκειται για μια σπονδυλωτή, διαδραστική και συμμετοχική site-specific performance που συνδέει την κλιματική αλλαγή και την παγκόσμια κρίση του νερού με το μυθικό υπόβαθρο και τη λατρεία του Απόλλωνα στους Δελφούς.
Κάθε ανέβασμα αποτελείται από δύο μέρη· το Α΄ μέρος διαδραματίζεται στον Ναό της Αθηνάς Προναίας στις 6.30 το πρωί κατά την Ανατολή του Ηλίου και το Β΄ μέρος στις 8 μ.μ. στον Ναό του Απόλλωνα.
Η σκηνοθέτης και χορογράφος μίλησε μαζί μας.
Πείτε μας δυο λόγια για την παράσταση καθώς και για την οργάνωσή της σε δύο μέρη.
«Είναι μια παράσταση site specific -δημιουργείται ειδικά και μόνο για των αρχαιολογικό χώρο των Δελφών, και κυλιόμενης ροής μιας και οι θεατές ακολουθούν τα δρώμενα και “κυλούν” σχεδόν όπως το νερό, ώστε βιωματικά να αναλογιστούν την πολυτιμότητα του στοιχείου αυτού για τη ζωή μας αλλά και για την ζωή όλων των όντων.
Το Α΄ μέρος διαδραματίζεται στην Ανατολή του Ήλιου, 6.30 το πρωί στο Ιερό της Αθηνάς Προναίας. Είναι σαν μια κάθαρση και σαν μια μύηση μαζί, μιας και ο άνθρωπος που φιλοσοφεί, πρώτα πρέπει να περάσει από την Αλήθεια και τη Σοφία της Αθηνάς και μετά να πάει στο Απολλώνειο στάδιο. Οι θεατές ξεκινούν περπατώντας από το μονοπάτι που οδηγεί προς το Ιερό της Αθηνάς και είναι μια Κάθοδος. Βλέπουν σταδιακά, τις εννέα Μούσες και τη μητέρα τους, τη Μνημοσύνη, να κινούνται αρμονικά στον χώρο, δημιουργώντας χορογραφικές περιδινήσεις και κυματισμούς· έναν κινησιολογικό ύμνο στο Νερό ως στοιχείο που κατέχει τη Μνήμη, ώσπου παρεμβαίνει ρεαλιστικά ο Ερευνητής (Δημήτρης Γκοτσόπουλος) και με τη σύσταση της Πυθίας (Μαρία Παπαγεωργίου) “καθαίρεται” και μπαίνει σε ψυχικά πεδία που ως τότε δεν είχε αντιληφθεί.
Το Β΄ μέρος ξεκινά λίγο πριν τη Δύση του Ήλιου στη Ρωμαϊκή Αγορά και είναι μια Άνοδος. Διαδραματίζεται σε όλη την Ιερά Οδό, με πορεία που καταλήγει στον περιβάλλοντα χώρο του Ναού του Απόλλωνα. Είναι πολύ πιο δυναμικό κι επιτακτικό όσον αφορά τη σχέση του Ανθρώπου με την Φύση και όλα όσα μας περιβάλλουν ως στοιχεία ιερά-θεϊκά, συνδυάζοντας ένα Όνειρο, έναν Χρησμό, έναν Ύμνο, τον Θάνατο και την Αναγέννηση του Ανθρώπου».
«Χρησμοί του Νερού»· γιατί επιλέξατε τον συγκεκριμένο τίτλο;
«Αφενός γιατί πλέον η επιστήμη έχει αποδείξει πως το νερό σαν στοιχείο προϋπήρχε στο σύμπαν πριν δημιουργηθεί το Ηλιακό μας σύστημα. Αφετέρου γιατί είναι το κατεξοχήν στοιχείο που παράγει και διατηρεί τη ζωή στον Πλανήτη μας. Το νερό έχει μνήμη και σοφία και οι πρόγονοί μας το είχαν καταλάβει αυτό. Όλοι οι καθαρμοί αλλά και οι μυήσεις γινόταν με το στοιχείο του Νερού, όπως επίσης υπήρχε οικολογική συνείδηση στις πόλεις της Κλασσικής αρχαιότητας. Ο Πεισίστρατος έφτιαξε πολλές κρήνες στην Αθήνα κι απαγόρεψε τις “πισίνες” για να μην σπαταλιέται νερό. Προείχε στην Αρχαία Ελλάδα η Φυσική Τάξη όπως και η αίσθηση του Μέτρου σε ό,τι κατανάλωναν, εκμεταλλεύονταν, έχτιζαν. Σκεπτόμενη, λοιπόν, το Νερό, τους Δελφούς, την Κασταλία πηγή, γεννήθηκε ο τίτλος “Οι Χρησμοί του Νερού”, σαν το νερό το ίδιο να μιλάει δια στόματος ανθρώπων, να χορεύει μέσα από τα σώματα των χορευτών, να δίνει Χρησμό για το μέλλον μας».
Ποια μεθοδολογία ακολουθείτε για την ανάδειξη των αρχαιολογικών χωρών μέσα από τις παραστατικές τέχνες;
«Τη μεθοδολογία Anamnesis την οποία εξελίσσω εδώ και οκτώ χρόνια -ξεκινώντας από την υποβρύχια παράσταση στον Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο το 2015-, η οποία συνδυάζει χορό, λόγο, μουσική, αρχιτεκτονική, μυθολογία, διάδραση, βίωμα, τελετουργία, ένωση με τη Φύση και στοχεύει στο να ενεργοποιήσει τον αρχαιολογικό χώρο κάνοντάς τον χρηστικό, σαν να ζωντανεύει ένα σκηνικό αρχαίο και μελλοντικό μαζί.
Η κινητήριος δύναμη της Anamnesis είναι η αντίληψη του Πλάτωνα, “το σώμα είναι ο ναός της ψυχής” και σε συνδυασμό με την πλατωνική έννοια της Ανάμνησης, κάθε γνώση έρχεται από τις Ιδέες που βρίσκονται σε έναν υπερουράνιο τόπο, οι οποίες στον γήινο κόσμο αποτυπώνονται μέσω της “ενθύμησης” και απεικονίζονται σε αρχετυπικές κινήσεις, ήχους και λέξεις».
Ποια είναι τα οφέλη των site specific παραστάσεων στα Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς;
«Ξεκίνησα να δημιουργώ site specific παραστάσεις από το 2015 -η Υποβρύχια παράσταση στον ενάλιο χώρο του Ναού του Ποσειδώνα στο Σούνιο. Από τότε έχω αφιερώσει τη ζωή μου και την Τέχνη μου σε αυτού του είδους τις παραστάσεις, οι οποίες αναδεικνύουν τον αρχαιολογικό χώρο προβάλλοντας τα άυλα χαρακτηριστικά του, αφυπνίζουν την συλλογική μνήμη, επαναφέρουν την αρμονική σχέση του ατόμου και του συνόλου με τη Φύση αλλά και με την πολιτιστική κληρονομιά, δίνουν την ευκαιρία της συμμετοχικότητας στον τοπικό πληθυσμό, ο οποίος δημιουργεί πολύ πιο άμεση σχέση με τον χώρο, προβάλλουν την επιστήμη της αρχαιολογίας ως κάτι πολύ δημιουργικό, και ενεργοποιούν διαφορετικά πεδία αντίληψης, ενεργοποιώντας όλες τις αισθήσεις, δημιουργώντας στον θεατή μια εμπειρία ζωής».
Πώς γεφυρώνονται η τέχνη, η επιστήμη, ο αρχαίος πολιτισμός και η προστασία του περιβάλλοντος;
«Ο αρχαίος πολιτισμός, ειδικά ο δικός μας, θεοποίησε τη Φύση και παρατηρώντας την γέννησε τις επιστήμες αλλά και τις Τέχνες. Όταν αγαπάς κάτι το προστατεύεις και ζεις αρμονικά μαζί του, το σέβεσαι. Πιστεύω πως ο τρόπος για να προστατεύουμε το περιβάλλον είναι να συνδεθούμε συναισθηματικά και ψυχικά με το κάθε στοιχείο του. Με το νερό, τον αέρα, τη Γη, τους ωκεανούς, τα δέντρα, τα ζώα τα φυτά…· όσους κανόνες κι αν βάλλουμε για την προστασία του περιβάλλοντος, εάν δεν νιώσουμε δέος για τη Φύση και βαθιά αγάπη κι ευγνωμοσύνη για όλα όσα μας περιβάλλουν, τότε η καταστροφή είναι αναπόφευκτη…
Η δραματουργία της παράστασης “Οι Χρησμοί του Νερού” μέσα από το κείμενο ενώνει στοιχεία επιστημονικά, φιλοσοφικά και μυθολογικά· η χορογραφία προκαλεί αισθήματα συμμετοχικής αρμονίας και τελετουργίας ενώ σενάριο και σκηνοθεσία οδηγούν στο υποκειμενικό αίσθημα πως το άτομο είναι αναπόσπαστο μέρος της Φύσης, του Σύμπαντος Κόσμου, του Όλου».
Πώς νιώθετε που το σκηνικό για την παράσταση «Χρησμοί του Νερού» θα είναι ο Αρχαιολογικός Χώρος των Δελφών;
«Νιώθω Δέος! Αγάπη κι ενθουσιασμό! Τεράστια ευθύνη και χαρά μαζί! Είναι πολύ δύσκολο να δημιουργήσεις για έναν τόσο εμβληματικό χώρο και, ταυτόχρονα, αυτή η πρόκληση μού γεννά ακόμα πιο μεγάλο κίνητρο να δημιουργήσω μαζί με τους συνεργάτες μου μια παράσταση που ελπίζω να είναι εμπειρία ζωής και για εμάς και για τους θεατές. Είναι πολύ βοηθητική η ουσιαστική συνεργασία μας με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Φωκίδας για το εγχείρημα αυτό».
Ταυτότητα Παράστασης
Σκηνοθεσία/Χορογραφία: Αποστολία Παπαδαμάκη
Πρωτότυπη Μουσική: Τρύφων Κουτσουρέλης
Δραματουργία: Αποστολία Παπαδαμάκη, Παναγιώτης Γκιόκας
Πρωτότυπη κειμενογραφία & στιχουργία: Παναγιώτης Γκιόκας
Φωτισμοί: Βαλεντίνα Ταμιωλάκη
Εικαστικός/ Κατασκευή Γλυπτών: Ιωάννης Μπρούζος
Επιστημονικοί συνεργάτες: Μαριλένα Τσακουμάκη, Δρ. Αρχαιολόγος,
Αλεξάνδρα Σιλβέστρου (Σύμβουλος βιωσιμότητας – MSc in Sustainable Development)
Επί σκηνής θα βρίσκονται:
Ερευνητής : Δημήτρης Γκοτσόπουλος
Πυθία: Μαρία Παπαγεωργίου
Μνημοσύνη: Αποστολία Παπαδαμάκη
Μούσες: Μαίρη Γιαννούλα, Μαρία Πηνελόπη Κασιδόκωστα, Χριστιάνα Κατσιμπράκη, Κωνσταντίνα Λιόντου, Εβίνη Παντελάκη, Μαρία Παπακωνσταντίνου, Ηλιάνα Παρασκευοπούλου, Νατάσα Σαραντοπούλου, Δάφνη Σταθάτου
Μουσικοί επί σκηνής:
Βιολί: Μιγκέν Σελμάνι
Τσέλο: Λευκή Κολοβού
Άρπα: Σίσσυ Μακροπούλου
Electronics: Τρύφων Κουτσουρέλης
Βοηθός σκηνοθέτη: Γιώργος Παλιός
Βοηθός χορογράφου: Κωνσταντίνα Λιόντου
Διδασκαλία εκφοράς και προσωδίας Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας: Ελένη Κουλιζάκη
Διεύθυνση Παραγωγής: MENTOR / Παναγιώτης Γκιόκας, Βιργινία Βασιλάκου, Γιάννης Παππάς
Επικοινωνία & Προβολή: MENTOR
Γραφείο Τύπου: Νικολέτα Βότση
Υπεύθυνος φωτογραφίας, Graphic/Visual designer: Αρείων Στεφανίδης
Κινηματογράφηση: Γιώργης Γρηγοράκης
Συντονισμός εθελοντών: Δήμητρα Τσενεσίδου
Κατασκευή φορεμάτων χορευτριών: Βικτώρια Γιαννάκη
Η παραγωγή πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος 2023 του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» του Υπουργείου Πολιτισμού.
