«Δεν ξέρει πως του άνοιξα τις πύλες του Άδη
η μέρα του αυτή είναι η τελευταία»
Το έργο, που εγκαινίασε άτυπα τον θεσμό των Επιδαυρίων το 1954, ανεβαίνει εδώ σε μια τολμηρή παράσταση που αναδεικνύει το άγριο σύμπαν του έργου του Ευριπίδη, την καταλυτική δύναμη του πάθους στις ζωές των ανθρώπων, τη γύμνια της ύπαρξης, τις καταστροφικές συνέπειες της αδιαλλαξίας αλλά και της υπέρβασης των φυσικών νόμων και των ανθρώπινων ορίων.
Ο Ιππόλυτος, νόθος γιος του Θησέα και πιστός οπαδός της Άρτεμης, έχει εμμονή με την αγνότητα, απαξιώνει τον έρωτα, υβρίζει το γυναικείο φύλο. Η θεά του έρωτα, Αφροδίτη, θέλοντας να τον εκδικηθεί που δεν τη σέβεται, οργανώνει ένα σχέδιο εξόντωσής του, εμπνέοντας σφοδρό έρωτα για εκείνον στη μητριά του Φαίδρα. Η παράσταση εστιάζει στη μορφή της Αφροδίτης που στήνει ένα παιχνίδι εκδίκησης και παρακολουθεί με ηδονοβλεπτική ματιά πώς το ανθρώπινο είδος γίνεται άθυρμα των επιθυμιών της. Το μάτι της γίνεται μάτι μας και τα πρόσωπα απογυμνώνονται. Τα γυμνά σώματα μεταφέρουν την έκρηξη, τον πόθο, τη λαγνεία αλλά και την αγνότητα του γένους των ανθρώπων.
Ποιος άραγε ευθύνεται για την τραγωδία; μοιάζει να αναρωτιέται ο Ευριπίδης. Ο θεός ή ο άνθρωπος; Στα χέρια του Ευριπίδη το μυθικό μοτίβο της σεξουαλικής επιθυμίας μιας γυναίκας για έναν νεότερο άντρα αναβαθμίζεται σε μία αδυσώπητη σύγκρουση ανάμεσα στην ανθρώπινη βούληση και τη θεϊκή δύναμη. Στον πυρήνα αυτού του διλήμματος βουτά η σκηνοθεσία που διερευνά με ακρίβεια και ευαισθησία όλα τα δίπολα, αναδεικνύοντας έτσι την πολυπλοκότητα των ψυχολογικών και ηθικών θεμάτων που θίγονται. Από τη μία η εγκράτεια κι από την άλλη ο πόθος, από τη μία το ιερό κι από την άλλη το βέβηλο, από τη μία η εκδίκηση και από την άλλη η θυσία, από τη μία ο λόγος από την άλλη η σιωπή.
Το σκηνικό της παράστασης, ένα βαλτώδες δυστοπικό τοπίο με αγρωστώδη φυτά και νερό, αντανακλά την ερημιά της ανθρώπινης ύπαρξης. Στην παράσταση η Αφροδίτη κρατώντας μία κάμερα, και μέσα σε υποβλητική μουσική, κινηματογραφεί και αναμεταδίδει ζωντανά σε μονοπλάνο όλη τη δράση, παρουσιάζοντας χωρίς μοντάζ στο κοινό πτυχές και λεπτομέρειές της. Ο θίασος κινείται σε όλη την έκταση του αρχαίου Θεάτρου, μέσα, γύρω και πίσω από την ορχήστρα, ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα, ιχνηλατώντας τη μετ’ εμποδίων διαδρομή ανάμεσα στην αγνότητα και τη λαγνεία, ανάμεσα στην άγνοια και τη γνώση, ανάμεσα στην ίδια την πτώση του ανθρώπου και την εξιλέωσή του.
Ο Ιππόλυτος παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Εθνικό Θέατρο το 1937 σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Ροντήρη, με Ιππόλυτο τον Αλέξη Μινωτή και Φαίδρα την Κατίνα Παξινού. To 1953, ανέβηκε ξανά από το Εθνικό Θέατρο στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού και πάλι σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη, και το επόμενο καλοκαίρι στην Επίδαυρο, με Ιππόλυτο τον Αλέκο Αλεξανδράκη και Φαίδρα την Έλσα Βεργή, εγκαινιάζοντας άτυπα τον θεσμό των Επιδαυρίων που την επόμενη χρονιά (1955) καθιερώθηκε επίσημα με την ίδια παράσταση.
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Κώστας Τοπούζης
Δραματουργική επεξεργασία-Διασκευή-Σκηνοθεσία: Κατερίνα Ευαγγελάτου
Σκηνικά: Eύα Μανιδάκη
Κοστούμια: Εύα Γουλάκου
Μουσική σύνθεση-Ενορχήστρωση: Αλέξανδρος-Δράκος Κτιστάκης
Φωτισμοί: Ελίζα Αλεξανδροπούλου
Χορογραφία: Aλέξανδρος Σταυρόπουλος
Σχεδιασμός βίντεο: Παντελής Μάκκας
Ηχητικός σχεδιασμός: Κώστας Παυλόπουλος
Δραματολόγος παράστασης: Εύα Σαραγά
Μουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου
Βοηθός σκηνοθέτη: Γιώργος Μπραουδάκης
Βοηθός σκηνογράφου: Κατερίνα Βλάχμπεη
Βοηθός ενδυματολόγου: Αλεξάνδρα-Αναστασία Φτούλη
Βοηθός φωτίστριας: Λάμπρος Παπούλιας
Βοηθός σχεδιαστή βίντεο: Ανθή Παρασκευά Βελουδογιάννη
Σχεδιασμός κομμώσεων: Κωνσταντίνος Κολιούσης
Διανομή (αλφαβητικά)
Διαμαντής Αδαμαντίδης Υπηρέτης
Κόρα Καρβούνη Φαίδρα
Δημήτρης Παπανικολάου Εξάγγελος
Μαρία Σκουλά Τροφός
Έλενα Τοπαλίδου Αφροδίτη/Άρτεμις
Γιάννης Τσορτέκης Θησέας
Ορέστης Χαλκιάς Ιππόλυτος
ΧΟΡΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Δάφνη Κιουρκτσόγλου, Αναστασία-Ραφαέλα Κονίδη, Ιωάννα Λέκκα, Αμαλία Νίνου, Μελίνα Πολυζώνη, Ηρώ Χαλκίδη
ΧΟΡΟΣ ΚΥΝΗΓΩΝ
Διαμαντής Αδαμαντίδης, Γιώργος Βασιλόπουλος, Κωνσταντίνος Γεωργαλής, Νίκος Γονίδης, Νίκος Γρηγοριάδης, Χρήστος Διαμαντούδης, Μάριος Κρητικόπουλος, Ηρακλής Κωστάκης, Αλέξανδρος Πιεχόβιακ, Αλέξανδρος Τωμαδάκης, Μάριος Χατζηαντώνη, Νικόλας Χατζηβασιλειάδης
Μουσικοί επί σκηνής
Γιάννος Γιοβάνος (τσέλο), Γιάννης Παπαδόπουλος (keyboards), Βαγγέλης Παρασκευαΐδης (βιμπράφωνο- κρουστά), Σπύρος Πολυχρονόπουλος (electronics)
Φωτογραφίες παράστασης: Ανδρέας Σιμόπουλος
Βίντεο παράστασης: Παντελής Μάκκας
Η παράσταση περιέχει γυμνό και προτείνεται σε θεατές από 15 ετών και άνω.
H παράσταση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου.
Με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους.
Προπώληση εισιτηρίων: www.aefestival.gr/, www.viva.gr και στα κεντρικά εκδοτήρια του Φεστιβάλ Αθηνών Πανεπιστημίου 39 (εντός στοάς Πεσμαζόγλου)
Πληροφορίες: www.n-t.gr/
