Ένα δωμάτιο πένθους, ο λόγος του Ευριπίδη, μια παράσταση της «Εκάβης» κινηματογραφημένη στην Ισπανία το 1998, μια γυναίκα, οι απώλειες με σάρκα και οστά.
Έχει αρχή και τέλος η ανθρώπινη ύπαρξη; Ποιος ήσουν πριν και ποιος είσαι τώρα;
Μια γυναίκα, η Εκάβη, κλεισμένη σε ένα δωμάτιο, με ό,τι της έχει απομείνει, παρακολουθεί τηλεόραση. Μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας, μνήμες και φωνές ξυπνούν, πρόσωπα εμφανίζονται και συνομιλούν μαζί της. Κάθε συνάντηση είναι μια ακόμη προσπάθεια να τακτοποιήσει τον κόσμο της. Μέχρι που όλο το κατασκευασμένο περιβάλλον της ζωής της αποδομείται. Η λύση στις συμφορές της θα έρθει από μια εκδίκηση ή από μια φυγή;
To 1998, η Margarita Borja, Ισπανίδα συγγραφέας, ποιήτρια και σκηνοθέτις, παρουσιάζει στο νησί Ταμπάρκα της Ισπανίας, σε δική της διασκευή την “Εκάβη’ του Ευριπίδη, με τον τίτλο «Hécuba, nomos y música de las ciudadanas», που ενθουσίασε το κοινό κι αποτέλεσε έναν σημαντικό σταθμό στην πορεία της δημιουργού της. «Η Εκάβη σε ένα ελληνικό νησί» εμπνέεται από εκείνη την ιστορική παράσταση κι από το κείμενο της «Εκάβης» του Ευριπίδη. Ένα κείμενο που «μιλάει» ακόμα και σήμερα, για όσα μας απασχολούν, μας θυμώνουν, μας συγκινούν και μας προβληματίζουν.
Η Ζωή Ξανθοπούλου μίλησε μαζί μας.
Πώς συνδέεται η Εκάβη του Ευριπίδη με την Εκάβη της Ισπανίδας συγγραφέα Margarita Borja;
«Η παράσταση της Margarita Borja ήταν το εφαλτήριο για τη δική μας παράσταση. Ήταν μια διασκευή της Εκάβης που κινηματογραφήθηκε στο νησί Ταμπάρκα της Ισπανίας το 1998 κι έκανε μεγάλη αίσθηση τότε στον καλλιτεχνικό κόσμο, παγκοσμίως. Η ελευθερία με την οποία η Margarita κινήθηκε μέσα στην τραγωδία του Ευριπίδη και η ανάγκη για τη δική της ουσία μέσα σε αυτή, έγινε για μένα ένας δρόμος ώστε να προσεγγίσω την “Εκάβη” μέσα από τους δικούς μου προβληματισμούς και να αναζητήσω τη δική μου συγκίνηση μέσα σε ένα κείμενο που έχει ταξιδέψει τόσα χρόνια μέχρι εδώ. Και, προφανώς, θα συνεχίσει το ταξίδι αυτό».
Τι σας γοήτευσε στον μύθο της Εκάβης;
«Σκέψεις κι αναρωτήσεις όπως: Πόσες απώλειες μπορεί να αντέξει ένας άνθρωπος; Ποιοι είναι οι μηχανισμοί για αυτή την αντοχή; Η εκδίκηση είναι αναγκαία; Ο ηττημένος έχει δικαιώματα; Ο νικητής μπορεί να φέρεται αλαζονικά; Η Εκάβη, κατά τη γνώμη μου, είναι μια υπερ-ηρωίδα που δίνει μάχες σ’ έναν κόσμο απάνθρωπο».
Πώς αξιοποιούνται οι θεματικοί άξονες της τραγωδίας από την Ισπανίδα συγγραφέα και κατ’ επέκταση από εσάς σκηνοθετικά;
«Η Margarita Borga είχε εστιάσει στη θέση της γυναίκας, στα δικαιώματά της που πρέπει να κατακτηθούν και στους αγώνες των γυναικών, κυρίως σε χώρες που βρίσκονται σε πόλεμο.
Στη δική μας παράσταση, το κείμενο είναι ένα νέο κείμενο που προέκυψε από τη συνεργασία μου με τον εξαιρετικό συγγραφέα και μεταφραστή Δημήτρη Τσεκούρα. Με απασχόλησε πολύ και σκηνοθετικά η θέση του ανθρώπου, οι αδυναμίες και τα συναισθήματα που έχει μπροστά σε μεγάλα κοινωνικά γεγονότα που συνθλίβουν τη ζωή του, την καθημερινότητά του. Τι είναι αυτό που αξίζει στη ζωή μας και ποιο είναι το όριο ανάμεσα στο πραγματικό και στο μη πραγματικό, στον αγώνα μας για να πιαστούμε από κάτι για να συνεχίσουμε να ζούμε».
Λίγα λόγια σας για τους ηθοποιούς, τους ρόλους τους αλλά και τους συνεργάτες που συνέβαλαν στην υλοποίηση της παράστασης;
«Οι ηθοποιοί της παράστασης είναι τρεις. Η Ντέπυ Πάγκα που ερμηνεύει τον κεντρικό ρόλο της Εκάβης, μιας γυναίκας με το όνομα Εκάβη. Η Ναταλί Τσάβεζ και ο Αποστόλης Ψαρρός αναλαμβάνουν όλους τους άλλους ρόλους του έργου που είναι ο κόσμος της ηρωίδας μας. Παράλληλα είναι και δυο συμπαραστάτες της, δυο πλάσματα μεταξύ πραγματικότητας και μη, που τη βοηθούν να ξετυλίξει το κουβάρι της ζωής της.
Στην απόδοση και τη σύνθεση των κειμένων συνεργάτης μου είναι ο Δημήτρης Τσεκούρας που ανέφερα και πριν. Το κείμενο, μάλιστα, του Δημήτρη πρόκειται να δημοσιευτεί.
Τα σκηνικά και τα κοστούμια έχει κάνει ο Γιώργος Λιντζέρης, το ηχητικό περιβάλλον και τη μουσική ο Cayetano και τους φωτισμούς ο Αποστόλης Τσατσάκος. Όλοι οι συνεργάτες μπήκαν με αγάπη σε αυτόν τον κόσμο, έχοντας χώρο να βάλουν τα δικά τους πολύτιμα κομμάτια για το χτίσιμο της παράστασης. Μου αρέσει πολύ αυτό στο θέατρο· η ομάδα που αποτελείται από υπέροχα κι αυτόνομα, εξαιρετικά μέλη».
Τι συμβολίζει το ελληνικό νησί στον τίτλο της παράστασης;
«Συμβολίζει έναν τόπο φυγής αδιανόητο για την ηρωίδα, μια ελευθερία φαντασιακή, έναν τόπο σταθμό που συνομιλεί με το νησί της Ισπανίας όπου παρουσιάστηκε η Εκάβη της Margarita και που υπάρχει εκεί στην παράστασή μας, ακλόνητο και συνεχές».
Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας; Η Εκάβη θα ταξιδέψει το καλοκαίρι;
«Ακόμα δεν ξέρουμε ποιο είναι το επόμενο ταξίδι της “Εκάβης” μας. Θέλουμε πολύ να συναντηθεί με το κοινό της, που ήδη φαίνεται ότι την αγκαλιάζει και ανταποκρίνεται στη θεατρική αυτή εμπειρία. Επιθυμία είναι, η κάθε σκέψη που προκύπτει από την παράσταση να συνοδεύει τον θεατή κι ο λόγος του Ευριπίδη να ακουμπά τη ζωή των ανθρώπων όπως και ο λόγος κάθε κειμένου που ταξιδεύει μέσα στους αιώνες, αποδεικνύοντας ότι οι άνθρωποι είμαστε πλασμένοι από τα ίδια υλικά».
Ταυτότητα Παράστασης
Δραματουργία – Σκηνοθεσία: Ζωή Ξανθοπούλου
Σύνθεση – Απόδοση κειμένων: Δημήτρης Τσεκούρας
Ερμηνεία: Ντέπυ Πάγκα, Ναταλί Τσάβεζ, Αποστόλης Ψαρρός
Μουσική – Sound design: Cayetano
Σκηνικά – Κοστούμια: Γιώργος Λιντζέρης
Φωτογραφίες: Κική Παπαδοπούλου
Διεύθυνση παραγωγής: Κωνσταντίνα Αγγελέτου
Εκτέλεση παραγωγής- Βοηθός Σκηνοθέτη: Όλγα Σεβερίν
Παραγωγή: Πλέγμα – ΑΚ
